Zeszyty Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, 2024, Tom 67, Nr 2

Permanent URI for this collection

https://hdl.handle.net/20.500.12153/7631

Browse

Recent Submissions

Now showing 1 - 5 of 7
  • Item
    The World of Values of Polish and Hungarian Students – A Comparative Study
    (Wydawnictwo KUL, 2024) Cekiera, Rafał
    This article presents the results of a comparative study on the world of values of Polish and Hungarian university students. During the research queries, a tool allowed both the respondents’ axiological self-identification and the expression of opinions on socially emotive issues. The research project made it possible to identify both similarities and interesting differences in the value systems of the students of the two countries analysed. Hungarian students were less likely to declare themselves as believers and to give less importance to religion, while at the same time being much more likely than Polish students to consider that the Christian value system should be the basic foundation for Europe. Another interesting point may be the identified difference between the different dimensions of the world of values of men and women. In both Poland and Hungary, female students are more worldly liberal, while male students are conservative and refer more often to tradition. W artykule zaprezentowane zostały wyniki badań porównawczych dotyczących świata wartości studentów polskich i węgierskich uczelni wyższych. Podczas kwerendy badawczej wykorzystano narzędzie pozwalające zarówno na aksjologiczne autoidentyfikacje badanych, jak i wyrażenie opinii na temat budzących społeczne emocje zagadnień. Projekt badawczy pozwolił zidentyfikować zarówno podobieństwa, jak i interesujące różnice w systemie wartości studentów dwóch analizowanych państw. Studenci węgierscy rzadziej deklarowali się jako wierzący i mniejszą wagę przydawali religii, równocześnie znacznie częściej niż polscy uznając, że chrześcijański system wartości powinien być podstawowym fundamentem dla Europy. Inną interesującą kwestią może być zidentyfikowana różnica pomiędzy różnymi wymiarami świata wartości kobiet i mężczyzn. Zarówno w Polsce, jak i na Węgrzech, to studentki są bardziej światopoglądowo liberalne – natomiast studenci konserwatywni i odwołujący się częściej do tradycji.
  • Item
    Osoby rozwijające się według autystycznego wzorca: ich jakość życia i warunkujące ją komponenty zdrowotne. Perspektywa samorzeczników autyzmu
    (Wydawnictwo KUL, 2024) Drzazga-Lech, Maja; Kłeczek, Monika
    W artykule zaprezentowaliśmy dane zgromadzone w trakcie realizacji socjologicznych badań jakościowych z dorosłymi autystami. Przeprowadziłyśmy wywiady rozumiejące z osobami posiadającymi diagnozę medyczną, którzy definiują się jako samorzecznicy autyzmu. Nasze zainteresowania koncentrują się wokół ich ról jako ekspertów społecznych – osób wypowiadających się w imieniu swojej mniejszości neurorozwojowej. Celem badań było skonstruowanie modelu obrazującego subiektywnie odczuwalną jakość życia z uwzględnieniem wpływających nań komponentów zdrowotnych, na które wskazali uczestnicy badania. Wyniki mogą być przydatne dla osób w spektrum, ich opiekunów, terapeutów, współpracowników oraz pracodawców. In this paper, we present qualitative data on autistic adults who defined themselves as autism self-advocates. For us, they play the role of social experts. It was important that the participants of our research had developed self-awareness, as it was required to formulate generalisations about their neurodevelopmental minority. The main goal of our study is to construct a model which illustrates the subjective quality of life and its health components, as indicated by research participants. The results presented are critical for autistic people, their caregivers, therapists, co-workers and employers.
  • Item
    Nasilenie wymiarów konstytuujących postawę wobec edukacji a percepcja źródeł własnej skuteczności u osób odbywających karę pozbawienia wolności
    (Wydawnictwo KUL, 2024) Maziarczyk, Piotr; Mikołajczak, Mateusz; Kalinowski, Mirosław; Niewiadomska, Iwona; Jurek, Krzysztof
    W ramach niniejszej pracy podjęto problematykę wyzwań i perspektyw edukacji w kontekście systemu więziennego, ze szczególnym uwzględnieniem potrzeb więźniów oraz dostępnych zasobów i możliwości. Celem badania było określenie relacji między nasileniem różnych aspektów postawy wobec edukacji u więźniów a percepcją własnej skuteczności. Badanie przeprowadzono na 115 osobach odbywających karę pozbawienia wolności w jednostkach penitencjarnych Okręgu Lubelskiego Służby Więziennej. Analizy empiryczne wykazały istotne korelacje między emocjonalnym aspektem postawy wobec edukacji a percepcją własnych sukcesów i porażek, poziomem odczuwanego stresu oraz perswazjami ze strony innych osób. Intensywność poznawczego wymiaru postawy wobec edukacji istotnie koreluje z poziomem percepcji perswazji ze strony innych osób, z kolei intensywność wymiaru behawioralnego koreluje z poziomem doświadczanego stresu. Więźniowie mogą równocześnie wykazywać sprzeczne przekonania na temat edukacji, które mogą być zarówno pozytywne, jak i negatywne, jednocześnie doświadczając dużego poziomu stresu, co wskazuje na straty zasobów, oraz odnosząc sukcesy, co odbija się na zyskach kapitałowych. Education in prisons is a significant aspect of prisoner rehabilitation and resocialization, yet it is often marginalized in public discourse and penitentiary policy. This study examines the challenges and prospects of education within the prison system, focusing on the needs of prisoners and the resources and opportunities available to them. The research aims to investigate the relationship between the intensity of various aspects of attitudes towards education among prisoners and their perception of self-efficacy. The study was conducted on 115 individuals serving sentences in penitentiary units within the Lublin District of the Polish Prison Service. Empirical analyses revealed significant correlations between the emotional attitudes towards education and the perception of personal successes and failures, the level of experienced stress, and persuasion from others. Meanwhile, the intensity of the cognitive attitudes towards education significantly correlated with the perception of persuasion from others, while the intensity of the behavioural aspects correlated with the level of experienced stress. Prisoners may simultaneously exhibit conflicting beliefs about education, which can be both positive and negative while experiencing high levels of stress, which indicates a loss of resources, and being successful, which reflects on capital gains.
  • Item
    Nieformalne sieci wsparcia rodziny w warunkach kryzysowych na przykładzie pandemii COVID-19
    (Wydawnictwo KUL, 2024) Gagacka, Maria; Zaborowska, Agnieszka
    Celem artykułu jest ukazanie sieci nieformalnego wsparcia rodzin w okresie pandemii i ich trwałości w okresie post pandemicznym. Empiryczną podstawą artykułu są badania własne autorek, przeprowadzone na przełomie 2022 i 2023 roku na próbie 548 respondentów. W badaniach zdiagnozowano czynniki determinujące udział w sieciach wsparcia w warunkach kryzysowych oraz trwałość nowych form współpracy sieciowej. W opracowaniu wykorzystano metodę sondażu diagnostycznego. Zebrane dane opracowano statystycznie z wykorzystaniem programu Statistica 8.0. Przeprowadzono miary tendencji centralnej i wyznaczono różnice między średnimi arytmetycznymi badanych cech oraz analizę czynnikową. Na jej podstawie skonstruowano model pomiarowy czynników determinujących uczestnictwo w sieci wsparcia i jej trwałość. The article aims to show the informal family support networks during the pandemic and their durability in the post-pandemic period. The empirical basis of the article is the authors’ research, conducted in late November and early December 2022, on a sample of 548 respondents. The research diagnosed the factors determining participation in support networks in crisis settings and the durability of new forms of network cooperation. The study used the diagnostic survey method. The collected data were analysed using Statistica 8.0. Central tendency measures were carried out, and differences between the arithmetic means of the examined features and factor analysis were determined. On its basis, a measurement model of factors determining participation in the support network and its durability was constructed.
  • Item
    Preferowana forma życia osobistego młodych dorosłych
    (Wydawnictwo KUL, 2024) Ruszkiewicz, Dorota
    Artykuł jest poświęcony formom życia osobistego preferowanym przez młodych dorosłych. W postępowaniu badawczym zwrócono uwagę na następujące kwestie: forma życia osobistego, w jakiej badani chcieliby żyć w przyszłości; w przypadku wskazania na związek małżeński – rodzaj ślubu, jaki młodzi dorośli chcieliby zawrzeć w przyszłości; stosunek respondentów do kohabitacji przedmałżeńskiej; opinia ankietowanych na temat wieku, w jakim najlepiej jest zawrzeć związek małżeński oraz na temat instytucji małżeństwa. Badaniami objęto 204 osoby w okresie wczesnej dorosłości, tj. w wieku 18–19 lat. W badaniach posłużono się metodą sondażu diagnostycznego i techniką ankiety. Wyniki badań dowiodły, że większość młodych dorosłych chce w przyszłości zawrzeć związek małżeński, w tym ponad połowa w formie konkordatowej. Wstępem do legalizacji związku małżeńskiego miałaby być kohabitacja przedmałżeńska trwająca od roku do dwóch lat. Zdaniem maturzystów optymalny wiek na zawarcie małżeństwa to wiek między 25. a 30. rokiem życia. Badani wyrazili pogląd, że małżeństwo ma i zawsze będzie mieć duże znaczenie, chociaż obecnie jest postrzegane inaczej niż w przeszłości. The article is devoted to the issue of the forms of personal life preferred by young adults. During the research procedure, attention was paid to the following aspects: the form of personal life which the respondents would like to live in the future; if marriage is indicated, the type of wedding that young adults would like to have in the future; respondents' attitudes towards premarital cohabitation; respondents' opinion on the best age to get married and on the institution of marriage. The research included 204 people in early adulthood, i.e. aged 18-19. The research used the diagnostic survey method and questionnaire technique. Research results have shown that the majority of young adults want to get married in the future, including more than half in the form of a concordat. The legalisation of marriage would be preceded by premarital cohabitation lasting from one to two years. According to the high school graduates, the optimal age for marriage is between 25 and 30 years old. The respondents expressed the view that marriage has and will always be of great importance, although it is currently perceived differently than in the past.