Przegląd Prawno-Ekonomiczny, 2025, Nr 3

Permanent URI for this collectionhttps://repozytorium.kul.pl/handle/20.500.12153/8983

Browse

Recent Submissions

Now showing 1 - 6 of 6
  • listelement.badge.dso-type Item ,
    Ochrona interesu prostej spółki akcyjnej wobec niewykonania przez akcjonariusza zobowiązania do wniesienia wkładu w postaci świadczenia pracy lub usług
    (Wydawnictwo KUL, 2025) Zajączkowska, Anna Maria
    Artykuł przedstawia analizę oraz ocenę skuteczności dostępnych instrumentów prawnych służących ochronie interesów prostej spółki akcyjnej w sytuacji niewykonania zobowiązania do wniesienia wkładu w postaci świadczenia pracy lub usług przez akcjonariusza. Ten rodzaj wkładów, ze względu na swój osobisty charakter, trudności w wycenie oraz ograniczoną skuteczność ustawowych mechanizmów ochronnych - w szczególności instytucji sądowego unieważnienia akcji – wiąże się ze znacznym ryzykiem dla spółki. Autorka omawia możliwość zabezpieczenia interesów spółki także poprzez użycie pozaustawowych mechanizmów, takich jak reverse vesting czy kary umownej. Przyjęte przez ustawodawcę rozwiązania ocenia jako niewystarczające dla zapewnienia pełnej ochrony spółki oraz jej pozostałych akcjonariuszy, zwłaszcza w przypadku spółek na wczesnym etapie rozwoju, dla sukcesu których osobiste zaangażowanie akcjonariuszy-założycieli ma kluczowe znaczenie. The article presents an analysis and evaluation of the effectiveness of available legal instruments aimed at protecting the interests of a simple joint-stock company in the event of a shareholder’s failure to fulfil the obligation to contribute work or services as a non-cash contribution to the company. Due to their personal nature, difficulties in valuation, and the limited effectiveness of statutory protective mechanisms, particularly the institution of judicial annulment of shares, such contributions pose significant risks to the company. The author also discusses the possibility of safeguarding the company’s interests through the use of non-statutory mechanisms such as reverse vesting or contractual penalties. The adopted statutory solutions are assessed as insufficient to ensure adequate protection of the company and its other shareholders, especially in the context of companies at an early stage of development, where the personal involvement of founder-shareholder is of key importance.
  • listelement.badge.dso-type Item ,
    Regulacja kryptoaktywów w Polsce: ramy prawne i przyszłe kierunki rozwoju
    (Wydawnictwo KUL, 2025) Piech, Krzysztof; Pangsy-Kania, Sylwia
    W artykule przeanalizowana została ewolucja regulacji rynku kryptoaktywów w Polsce – od etapu samoregulacji do implementacji rozporządzenia MiCA (Markets in Crypto-Assets). Przedstawiono charakterystykę kryptoaktywów, ich typologię oraz związane z nimi korzyści i ryzyka. Omówiono kluczowe etapy rozwoju podejścia regulacyjnego w Polsce, ze szczególnym uwzględnieniem aktualnego projektu ustawy o rynku kryptoaktywów. Dokonano analizy rozporządzenia MiCA jako nowego paradygmatu regulacyjnego oraz jego potencjalnego wpływu na polski rynek. Artykuł zawiera również ocenę adekwatności nowych regulacji, identyfikację potencjalnych luk regulacyjnych oraz rekomendacje dla ustawodawcy i organów nadzoru. Celem artykułu jest krytyczna analiza polskiej ścieżki regulacyjnej od fazy samoregulacji (2009–2016) do obecnej implementacji rozporządzenia MiCA, ze szczególnym uwzględnieniem projektu ustawy o rynku kryptoaktywów z dnia 8 maja 2025 r. Bezpośrednio z celu wynika pytanie badawcze, które zostało sformułowane następująco: Czy projektowane rozwiązania prawne zapewniają równowagę między ochroną inwestora a podtrzymaniem innowacyjności sektora? The article analyzes the evolution of crypto-asset market regulation in Poland – from the stage of self-regulation to the implementation of the MiCA (Markets in Crypto-Assets) regulation. It presents the characteristics of crypto-assets, their typology, as well as the associated benefits and risks. Key stages of the development of the regulatory approach in Poland are discussed, with particular emphasis on the current draft law on the crypto-asset market. The MiCA regulation is analyzed as a new regulatory paradigm and its potential impact on the Polish market is assessed. The article also includes an evaluation of the adequacy of the new regulations, identification of potential regulatory gaps, and recommendations for legislators and supervisory authorities. The aim of this article is to critically analyze the Polish regulatory trajectory, from the phase of self-regulation (2009–2016) to the current implementation of MiCA, with particular emphasis on the bill on the Crypto-Asset Market of May 8, 2025. The research objective directly gives rise to the following research question: Do the proposed legal solutions strike a balance between investor protection and the preservation of innovation within the sector?
  • listelement.badge.dso-type Item ,
    O (nie)skuteczności mediacji w Polsce
    (Wydawnictwo KUL, 2025) Najman, Michał Tadeusz; Stelmaszczyk, Agnieszka
    Konflikty społeczne są nieodłączną częścią funkcjonowania każdej społeczności, a poszczególne wspólnoty wykształcają odmienne normy kulturowe ich rozwiązywania. Ewolucja metod eliminacji napięć społecznych pomiędzy jednostkami lub grupami przebiegała w różnych kierunkach – od bezpośredniej konfrontacji i narzucania własnych rozwiązań przegranym, poprzez koncyliację i wykształcenie rozwiązania akceptowalnego dla obu stron. W tym ostatnim przypadku wypracowanie rozwiązania sporu często pozostawia się instytucjom specjalnie do tego powołanym, np. sądom, arbitrom, mediatorom. Rozrost prawa międzynarodowego przyczynił się jednak do wprowadzania do krajowych porządków prawnych instytucji obcych ich kulturom prawnym. Celem artykułu jest wskazanie, że wprowadzenie w prawie polskim mediacji stanowiło ingerencję w istniejący system norm kulturowych, tj. wprowadzało normy nieznane w obszarze rozwiązywania sporów społecznych. Kolejno podjęto próbę wykazania skuteczności wprowadzenia mediacji w prawie poprzez zbadanie, czy ta forma rozwiązywania konfliktów na drodze prawnej jest stosowana, a jeśli tak − w jakim stopniu, czy istnieje świadomość społeczna co do istnienia tej formy prawnej eliminacji sporu oraz jakie jest jej społeczne postrzeganie jako metody rozwiązywania konfliktów. Z przeprowadzonych badań wynika, że mediacja w Polsce jest stosowana bardzo rzadko (mniej niż 1% spraw), istnieje niewielka świadomość społeczna co do możliwości rozwiązania sporu z trybie mediacji (ok. 30%), natomiast ocena mediacji jest pozytywna w mniej niż 40%. Powyższe wyniki potwierdzają, że mediacja w prawie polskim jest implementowaną normą prawną z innych porządków prawnych i jest sprzeczna z krajowymi normami kulturowymi rozwiązywania sporów, a tym samym jest nieskuteczna. Social conflicts are an integral part of the functioning of any community. Different groups develop different cultural norms for resolving them. The evolution of methods of eliminating social tensions between individuals or groups has proceeded in different directions – from direct confrontation and imposing one’s own solutions on the losers, through conciliation and developing a solution acceptable to both parties. In the latter case, working out a solution to the dispute is often left to an institution specifically established for this purpose, such as a court, arbitrator, mediator. However, the growth of international law has contributed to the introduction of institutions into legal orders that are alien to legal cultures. The aim of the article is to indicate that the introduction of mediation in Polish law constituted an interference with the existing system of cultural norms, i.e. it introduced norms unknown in resolving social disputes. Next, an attempt was made to demonstrate the effectiveness of introducing mediation into law by examining whether this form of resolving conflicts through legal means is used, and if so, to what extent, whether there is social awareness of the existence of this legal form of eliminating disputes and what is its social perception as a method of resolving conflict. The research shows that mediation is used very rarely in Poland (less than 1 per cent of cases), there is little social awareness of the possibility of resolving a dispute through mediation (approx. 30 per cent), while the assessment of mediation is positive in less than 40 per cent. The above results confirm that mediation in Polish law is a legal norm implemented from other legal systems and is contrary to cultural norms of resolving disputes, and is therefore ineffective.
  • listelement.badge.dso-type Item ,
    Rękojmia w branży handlu używanymi samochodami osobowymi – teoria, praktyka, skutki prawne i ekonomiczne dla przedsiębiorców
    (Wydawnictwo KUL, 2025) Kacprzak, Tomasz
    Rękojmia to pojęcie prawne określające odpowiedzialność przedsiębiorcy za sprzedawany towar. Przedmiotem niniejszego opracowania jest rękojmia na rynku używanych samochodów, która z uwagi na specyfikę tej branży wymaga wprowadzenia zmian. Na podstawie dostępnych danych scharakteryzowano polski rynek samochodów używanych, przedstawiono analizę obecnego stanu prawnego oraz przeprowadzono badanie ankietowe wśród przedsiębiorców sprzedających samochody używane, co pozwoliło na wyciągnięcie wniosków i sformułowanie rekomendacji zmian przepisów prawa. Warranty is a legal concept defining a business’s liability for the goods sold. The subject of this study is the warranty in the used car market, which, given the specific nature of this industry, requires changes. Based on available data, the Polish used car market was characterized, the current legal status was analyzed, and a survey of businesses selling used cars was conducted, allowing for conclusions to be drawn and recommendations for changes to the law to be formulated.
  • listelement.badge.dso-type Item ,
    Inwestycje alternatywne na przykładzie obligacji niemieckich klubów piłkarskich
    (Wydawnictwo KUL, 2025) Grabowski, Artur
    Emisja obligacji przez niemieckie kluby piłkarskie (funkcjonują w formie zarejestrowanych stowarzyszeń lub też spółek prawa handlowego) stanowi jedno ze źródeł finansowania ich działalności. Uzyskane z emisji środki przeznaczane są w głównej mierze na spłatę zobowiązań, ale także na rozwój klubów (przedsiębiorstw) piłkarskich, np. poprzez rozbudowę infrastruktury treningowej. Emisja jest adresowana do szerokiego grona odbiorców, jednakże poszczególne kluby liczą na lojalność swoich kibiców, co zwykle przynosi efekt w postaci szybkiego zakupu całego wolumenu. Fani traktują zakup obligacji jako element wsparcia dla swojego ulubionego klubu i podchodzą do tematu inwestycji bardziej emocjonalnie (sentymentalnie) aniżeli racjonalnie (przykładając mniejszą uwagę do sytuacji finansowej klubu). The issue of bonds by German football clubs, which usually operate in the form of registered associations or commercial companies, is one of the sources of financing their activities. The funds obtained from the issue are mainly allocated for the repayment of liabilities, but also for the development of football clubs (enterprises), e.g. by expanding the training infrastructure. The issue is addressed to a wide audience, however, individual clubs count on the loyalty of their fans. This results in a quick purchase of the entire volume. Fans treat the purchase of bonds as an element of support for their favorite club and approach the investment topic more emotionally (sentimentally) than rationally (paying less attention to the financial situation of the club).
  • listelement.badge.dso-type Item ,
    Credit Risk Management in Commercial Banks
    (Wydawnictwo KUL, 2025) Łuczak, Piotr
    Credit risk represents one of the most significant threats to the stability and profitability of commercial banks. Effective management of this risk, supported by prudential regulations, plays a crucial role in minimizing potential losses resulting from borrower insolvency. Th is article analyzes key credit risk management methods employed by commercial banks, with particular emphasis on prudential measures such as concentration limits, specific provisions, and capital requirements. It highlights the impact of provisioning on the bank’s balance sheet and income statement. Th e study also discusses the stages of credit risk management – from identification and measurement through control and monitoring to risk financing strategies. Both exogenous and endogenous factors influencing the level of credit risk are examined, and the importance of strategic approaches to its mitigation is underscored. Ryzyko kredytowe stanowi jedno z najpoważniejszych zagrożeń dla stabilności oraz rentowności banków komercyjnych. Skuteczne zarządzanie tym ryzykiem, wspierane regulacjami ostrożnościowymi, odgrywa kluczową rolę w minimalizowaniu potencjalnych strat wynikających z niewypłacalności kredytobiorców. W niniejszym artykule analizie poddano podstawowe metody zarządzania ryzykiem kredytowym stosowane przez banki komercyjne, ze szczególnym uwzględnieniem instrumentów ostrożnościowych, takich jak limity koncentracji, rezerwy celowe oraz wymogi kapitałowe. Podkreślono wpływ tworzenia rezerw na strukturę bilansu oraz rachunek zysków i strat banku. W opracowaniu omówiono również etapy zarządzania ryzykiem kredytowym – od identyfikacji i pomiaru, poprzez kontrolę i monitorowanie, aż po strategie finansowania ryzyka. Przeanalizowano zarówno czynniki egzogeniczne, jak i endogeniczne wpływające na poziom ryzyka kredytowego, akcentując znaczenie strategicznego podejścia do jego ograniczania.