Studia Prawnicze KUL, 2022, nr 2
Permanent URI for this collection
Browse
Browsing Studia Prawnicze KUL, 2022, nr 2 by browse.metadata.type "info:eu-repo/semantics/article"
Now showing 1 - 10 of 10
Results Per Page
Sort Options
- ItemDziałalność nieewidencjonowana – działalność gospodarcza? Uwagi na tle prawa gospodarczego publicznego i prywatnego(Wydawnictwo KUL, 2022) Wasilewski, Rafał RadekNa gruncie publicznego prawa gospodarczego prawodawca wykreował szczególny rodzaj działalności, który chociaż przedmiotowo jest tożsamy z działalnością gospodarczą, takiej działalności expressis verbis nie stanowi. Ten specyficzny rodzaj działalności uregulowany w art. 5 ust. 1 Prawa przedsiębiorców określany jest mianem działalności nieewidencjonowanej. O ile status tej działalności na gruncie prawa gospodarczego publicznego uznać należy za jednoznaczny, o tyle postrzeganie takiej aktywności ludzkiej przez pryzmat regulacji prawnej prawa cywilnego (przede wszystkim Kodeksu cywilnego) jest problematyczne. Analiza obydwu wskazanych ustaw w kontekście zasad redagowania tekstów aktu prawnego, a także wobec wykładni systemowej prowadzi do wniosku, że działalność nieewidencjonowana powinna być uznawana na gruncie prawa gospodarczego prywatnego za działalność gospodarczą lub zawodową. Powyższe świadczy o dysharmonii istniejącej pomiędzy prawem gospodarczym publicznym oraz prywatnym.
- ItemKwestie wyznaniowe w debacie konstytucyjnej Sejmu Ustawodawczego (1919–1921)(Wydawnictwo KUL, 2022) Szczepański, DamianPodczas debaty konstytucyjnej prowadzonej w latach 1919–1921 szczególnie wiele dyskusji i kontrowersji wywoływały kwestie wyznaniowe. Koncepcjom lewicy całkowitego oddzielenia Kościoła od państwa prawica przeciwstawiała perspektywę Kościoła rzymskokatolickiego jako panującego. W uchwalonej Konstytucji marcowej znaleziono formułę kompromisową, zmierzającą do zachowania zasady równouprawnienia wyznań, przy podkreśleniu szczególnej pozycji Kościoła katolickiego. Wprowadzając podział na wyznania przez państwo akceptowane i nieuznane, w tej pierwszej grupie Konstytucja odmiennie określiła autonomię Kościoła katolickiego. Szczegółowy zakres uprawnień Kościoła miał uregulować konkordat ze Stolicą Apostolską. W rozwiązaniach konstytucyjnych nawiązujących do modelu państwa świeckiego znalazły się m.in. zasada wolności sumienia i wyznania oraz równouprawnienia bez względu na wyznanie. W Konstytucji marcowej nie zrealizowano też postulatu prawicy, aby urząd prezydenta piastował tylko Polak-katolik. Do Konstytucji nie wprowadzono artykułu o szkole wyznaniowej, ale utrzymano obowiązek religii w szkołach państwowych i samorządowych. Efektem debaty konstytucyjnej z lat 1919–1921 był kompromis ideowo-ustrojowy – ani ugrupowania prawicowe, ani lewicowe nie zdominowały uchwalonej 17 marca 1921 r. ustawy zasadniczej. Sytuacja ta stanowiła źródło licznych politycznych konfliktów i dążeń do rewizji Konstytucji marcowej.
- ItemObowiązek prowadzenia egzekucji administracyjnej po nowelizacji z 2019 r.(Wydawnictwo KUL, 2022) Nodżak, AgataArtykuł zawiera analizę wybranych przepisów ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji po nowelizacji w 2019 r. Administracyjne postępowanie egzekucyjne oraz egzekucja administracyjna, która jest jego integralną częścią, to rodzaj procedur, które powinny podlegać pewnym zasadom ogólnym. Zasady te zostały sformułowane przez ustawodawcę, podobnie jak rozwiązania prawne, które mają być wyrazem ich realizacji. Analizowane zmiany wprowadzone nowelizacją ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji z 2019 r. wpływają na treść i rozumienie ogólnych zasad obowiązujących w tym postępowaniu, w tym na zasadę prowadzenia obowiązku egzekucji administracyjnej. Wynikiem tego jest nowe ukształtowanie statusu wierzyciela w tym postępowaniu.
- ItemPrawo wewnętrzne wspólnot mieszkaniowych – pojęcie i zasady(Wydawnictwo KUL, 2022) Tyrawa, DominikZagadnienie prawa wewnętrznego wspólnot mieszkaniowych nie było dotychczas podejmowane w literaturze przedmiotu w sposób kompleksowy. Problematyka ta jest niezwykle ważna z uwagi na to, że ułomnych osób prawnych w naszym kraju jest blisko pięć milionów. Prawo wewnętrzne wspólnot mieszkaniowych to konkretyzacja rozwiązań ustawowych, ale przede wszystkim system ten każdorazowo odzwierciedla specyfikę działania każdej wspólnoty mieszkaniowej z osobna. Są to zwłaszcza uchwały podejmowane przez wspólnotę, ale należy pamiętać też o innych, specyficznych dla tego systemu źródłach. Ich uzupełnieniem są zasady ogólne, których wyróżnienie jest niezwykle istotne, bo dopełnia złożoną problematykę podejmowania przez wspólnotę mieszkaniową uchwał. Niniejsze opracowanie bazuje na najnowszych poglądach doktryny oraz na orzecznictwie sądowym.
- ItemPróba nadmiernej penalizacji wykroczeń(Wydawnictwo KUL, 2022) Sienkiewicz, TomaszCzyn zabroniony musi być określony w konkretny sposób. „Każdy, przeciw komu prowadzone jest postępowanie karne, ma prawo do obrony we wszystkich stadiach postępowania. Może on w szczególności wybrać obrońcę lub na zasadach określonych w ustawie korzystać z obrońcy z urzędu” – stanowi Konstytucja RP w art. 42 ust. 2. Normę tę należy odnosić również do sytuacji prawnej obwinionego w postępowaniu w sprawach o wykroczenia. Celem artykułu jest krytyka próby nadmiernej penalizacji czynów zabronionych stypizowanych jako wykroczenia, na podstawie druku sejmowego nr 911 z 2021 r., na tle zmian proponowanych w druku sejmowym nr 866, również z 2021 r. Jak stanowi art. 42 ust. 3 Konstytucji RP, „Każdego uważa się za niewinnego, dopóki jego wina nie zostanie stwierdzona prawomocnym wyrokiem sądu”. W myśl nowelizacji wskazanej w drukach sejmowych nr 866 oraz 911 reguła ta będzie złamana.
- ItemPrzesłanki formalne warunkowego zwolnienia skazanego z odbycia reszty kary pozbawienia wolności po rocznej przerwie jej wykonania(Wydawnictwo KUL, 2022) Stefańska, Blanka JulitaArtykuł stanowi analizę przesłanek formalnych warunkowego zwolnienia skazanego z odbycia reszty kary pozbawienia wolności po rocznej przerwie jej wykonania, które jest szczególnym rodzajem tej instytucji (art. 155 Kodeksu karnego wykonawczego). Są to: 1) odbycie przez skazanego co najmniej 6 miesięcy kary; 2) nieprzekroczenie przez orzeczoną karę lub sumę kar 3 lat; 3) korzystanie przez skazanego z przerwy w wykonaniu kary co najmniej przez rok (§ 1). Doprowadziła ona do wniosków, że quantum wykonanej kary musi mieć miejsce przed uzyskaniem przez skazanego przerwy w wykonaniu kary, z tym że kara nie musi być odbyta w trybie ciągłym, lecz może także odbywać się etapami. Przerwa w wykonaniu kary pozbawienia wolności ma trwać co najmniej rok i nie musi być jednorazowo udzielona na ten okres, ale może być wielokrotnie przedłużana. Bez znaczenia jest zarówno przyczyna całej przerwy, jak i poszczególnych przedłużanych przerw. Na równi z przerwą w wykonaniu kary pozbawienia wolności należy traktować zawieszenie postępowania wykonawczego co do kary pozbawienia wolności w przypadku, gdy skazany rozpoczął już odbywanie kary pozbawienia wolności, lecz nie można wykonać wobec niego orzeczenia z powodu choroby psychicznej lub innej przewlekłej, ciężkiej choroby (art. 15 § 2 K.k.w.).
- ItemPrzyszłość Kodeksu Prawa Kanonicznego (Kodeks Jana Pawła II czy Franciszka?)(Wydawnictwo KUL, 2022) Gałkowski, TomaszPrzedmiotem opracowania jest aktualna praktyka prawodawcza w Kościele katolickim, która obfituje zmianami przepisów w Kodeksie Prawa Kanonicznego oraz ustawami wydawanymi poza nim. Autor analizuje racje stojące u podstaw kodeksowej praktyki, pytając o to, czy kodeks jest adekwatną formą dla wyrażenia doświadczenia prawnego wymiaru Kościoła. Dostrzega jego niewystarczalność oraz wskazuje na inne narzędzia, które wyrażałyby jedność zjawiska prawnego w formach właściwych dla wspólnot lokalnych.
- ItemSzczególnie uzasadnione okoliczności dotyczące sytuacji rodziny jako przesłanka stosowania ulg w spłacie nienależnie pobranych świadczeń – ujęcie praktyczne(Wydawnictwo KUL, 2022) Kapusta, MonikaW przepisach kilku ustaw odnoszących się do rożnego rodzaju pomocy pieniężnej ustawodawca posłużył się tą samą przesłanką zastosowania ulg w spłacie nienależnie pobranych świadczeń, czyli „szczególnie uzasadnionymi okolicznościami dotyczącymi sytuacji rodziny”. Normodawca nie sprecyzował jednak tego pojęcia w żadnym z aktów prawnych. Niniejszy artykuł stanowi podsumowanie przepisów prawa, opinii przedstawicieli doktryny i orzecznictwa sądów administracyjnych w odniesieniu do przedstawionego tematu. Wszechstronna analiza zagadnienia posłużyła zdefiniowaniu tego pojęcia i ustaleniu, że zarówno w literaturze, jak i judykaturze wnioski dotyczące tej przesłanki stosowania ulg w spłacie nienależnie pobranych świadczeń, na gruncie rożnych aktów prawnych, są analogiczne. Można je zatem stosować jako wytyczne dla organów administracji publicznej.
- ItemWybrane instrumenty wsparcia dla osób z niepełnosprawnościami i ich opiekunów w świetle najnowszych zmian(Wydawnictwo KUL, 2022) Rogacka-Łukasik, AnnaCelem artykułu jest ukazanie i analiza wybranych instrumentów wsparcia dla osób z niepełnosprawnościami. W pierwszej kolejności uwagę poświęcono świadczeniom rodzinnym, takim jak zasiłek pielęgnacyjny, świadczenia pielęgnacyjne i specjalny zasiłek opiekuńczy, zwłaszcza w kontekście wskazania wzrastającej wysokości tych świadczeń w świetle ostatnich zmian. Następnie zaprezentowane zostały stosunkowo nowe instrumenty mające na celu wsparcie osób z niepełnosprawnościami w postaci Funduszu Solidarnościowego, jak również tzw. 500+ dla osób z niepełnosprawnościami. Poprzez analizę przywołanych instrumentów wsparcia dla osób z niepełnosprawnościami podjęto próbę sformułowania wniosków w kontekście oceny działań podejmowanych przez polski aparat państwowy, ale również przez pryzmat funkcji spełnianych przez omawiane świadczenia.
- ItemZałożenie rodziny jako punkt zwrotny w badaniach z zakresu kryminologii drogi życiowej. Wybrane problemy(Wydawnictwo KUL, 2022) Kotowska, MonikaPunktami zwrotnymi w kryminologii określa się najczęściej te wydarzenia, doświadczenia lub stany, które mają długotrwały wpływ na życie sprawcy przestępstwa i w konsekwencji skutkują jego „odstąpieniem” od przestępczości. Zakończenie drogi przestępczej jest złożonym procesem. W artykule dokonano przeglądu literatury poświęconej pojęciu punktów zwrotnych z perspektywy kryminologii drogi życiowej, w szczególności roli kobiet w hamowaniu działalności przestępczej ich mężczyzn. W pewnym zakresie omówiono założenia metodologiczne przeprowadzonych w tym obszarze badań oraz zasugerowano pola przyszłych badań nad punktami zwrotnymi.