Zeszyty Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, 2019, Tom 62, Nr 2
Permanent URI for this collection
Browse
Browsing Zeszyty Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, 2019, Tom 62, Nr 2 by Subject "filozofia prawa"
Now showing 1 - 2 of 2
Results Per Page
Sort Options
- ItemCzy Leon Petrażycki był socjologiem?(Wydawnictwo KUL, 2019) Kojder, AndrzejPostawione w tytule artykułu pytanie jest pytaniem retorycznym szczególnie dla osób, które znają twórczość i koleje życia Leona Petrażyckiego. Jednak nie można zaprzeczyć twierdzeniu, ze miejsce Petrażyckiego w nauce socjologii jest więcej niż skromne. Jedną z przyczyn jest prawdopodobnie to, że Petrażycki zdecydowanie odrzucał tradycyjną koncepcję socjologii jako „nauki o społeczeństwie”, która zmierza do opisania i wyjaśnienia wszelkich „zjawisk społecznych”, Sądził, że „socjologia przedstawia coś w rodzaju muzeum patologii naukowej”. Niemniej jednak Petrażycki zajmując się intersubiektywnymi, społecznymi formami prawa problemy te traktował socjologicznie, z pomysłowością pierwszorzędnego socjologa, analizował społeczne uwarunkowania prawa, a z drugiej strony – oddziaływanie prawa na życie społeczne. Dążenie Petrażyckiego do zmiany nastawienia socjologii oraz do przebudowy jej metodologicznych podstaw nie spotkało się z szerszym zainteresowaniem. Głównym tego powodem było to, że zamierzonego już w 1907 roku dzieła poświęconego socjologii nie zdołał w następnych latach doprowadzić do końca i opublikować. Jego wizja socjologii pozostała więc w zasadzie nieznana. W niniejszym artykule przedstawiono więc główne zainteresowania naukowe Petrażyckiego i ich rozwój, oraz podejście do różnorodnych zagadnień naukowych, które podejmował. Przedstawiony opis jego aktywności naukowej oraz analiza części zachowanych prac , które nie uległy zniszczeniu podczas II wojny światowej pozwalają w ogólnym zarysie odtworzyć główne tezy wykreowanej i praktykowanej przez Niego wizji socjologii. Główną konkluzją opracowania jest, to, że na podstawie posiadanych informacji, koncepcję Petrażyckiego zaliczyć należy do nurtu socjologii ewolucjonistycznej, a za jej główne źródło inspiracji — uznać darwinizm, gdyż autora Teorii prawa i państwa interesowały głównie procesy przystosowania się psychiki ludzkiej do warunków życia zbiorowego i współtworzenie tych warunków w procesie zarażania się emocjonalno-intelektualnego. The question posed in the title of the article is a rhetorical question, especially for people who know the creativity and life of Leon Petrażycki. It cannot be denied that Petrazycki’s place in the science of sociology is more than insignificant. One of the reasons is probably that Petrażycki strongly rejected the traditional concept of sociology as „social science”, which aims to describe and explain all „social phenomena”. He thought that „sociology represents something like a museum of scientific pathology”. Nevertheless, Petrażycki, dealing with intersubjective, social forms of law, treated these problems sociologically, with the ingenuity of a first-rate sociologist, he analyzed the social conditions of law, and on the other hand - the impact of law on social life. Attempt to change the attitude of sociology and to rebuild its methodological made by Petrażycki did not meet with wider interest. The main reason for this was that the work on sociology intended already in 1907 could not be completed and published in the following years. His vision of sociology, therefore, remained virtually unknown. In this article, are presented main scientific interests of Petrażycki, as well as the approach to various scientific issues which he undertook. The presented description of his scientific activity and analysis of some of the preserved works that were not destroyed dur-ing World War II allow us to reconstruct the main theses of the sociology he created and practiced. The main conclusion of the study is that based on the information available, Petrazycki’s concept belongs to the evolutionary sociological trend. Darwinism should be regarded as its main source of inspiration, because the author of “Theory of Law and State” was mainly interested in the processes of adapting the human psyche to the conditions of collective life and co-creating these conditions in the process of emotional and intellectual contagion.
- ItemKoncepcja sprawiedliwości Leona Petrażyckiego na tle współczesnej filozofii prawa(Wydawnictwo KUL, 2019) Szymaniec, PiotrCelem pracy jest z jednej strony rekonstrukcja poglądów Leona Petrażyckiego dotyczących sprawiedliwości, z drugiej zaś odniesienie ich do współczesnej dyskusji na ten temat. Analizy Petrażyckiego dotyczące sprawiedliwości mają charakter czysto opisowy, gdyż pokazują, jaki charakter ma sprawiedliwość i dlaczego należy ją zaliczyć do zjawisk prawnych. Tym, co stanowi szczególną siłę rozważań Petrażyckiego, jest ich element krytyczny. Polski filozof prawa z niezwykłą jasnością pokazał, dlaczego uważał sprawiedliwość nie tylko za czysto subiektywną kategorię psychiki prawnej (a zatem należącą do sfery prawa intuicyjnego), ale wynik projekcji emocjonalnej, co oznacza, że według niego wszystkie sądy przypisujące sprawiedliwość określonym tworom legislacyjnym bądź decyzjom stosowania prawa opierały się na swoistej iluzji. Petrażycki nie przyjął jednak stanowiska relatywistycznego, gdyż wprowadził do swojej teorii ideał powszechnej miłości. The aim of present paper is, on the one hand, to reconstruct Leon Petrażycki’s views on justice, and on the other hand, to link them to the contemporary discussion on this subject. Petrażycki’s analysis of justice is purely of descriptive character, i.e. it shows what the nature of justice is and why it should be treated as a legal phenomenon. Critical element is a special strength of Petrażycki’s view. The Polish legal philosopher showed with remarkable clarity why he considered justice not only as a purely subjective category of legal psychology (and therefore, belonging to the sphere of intuitive law), but as a result of emotional projection, which means that all judgments that attribute justice to specific legislative acts or decisions concerning the application of law were based on a specific illusion. Petrażycki, however, did not accept a relativistic position because he introduced the ideal of universal love in his theory.