Artykuły naukowe (WPPKiA)

Permanent URI for this collection

https://hdl.handle.net/20.500.12153/112

Browse

Browsing Artykuły naukowe (WPPKiA) by browse.metadata.rights "Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 3.0 Polska"

Now showing 1 - 20 of 105
  • Item
    Absolutorium Wydziału Prawa, Prawa Kanonicznego i Administracji Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, Lublin, 29 czerwca 2015 roku
    (2015) Lewandowski, Paweł
    Dnia 29 czerwca 2015 r. w Katolickim Uniwersytecie Lubelskim Jana Pawła II odbyła się uroczystość wręczenia dyplomów Absolwentom Wydziału Prawa, Prawa Kanonicznego i Administracji KUL kończącym studia w roku akademickim 2014/2015.
  • Item
    Are Polish EIA Experts Still “Competent”? Remarks on the Evolution of the Provisions Regarding Practitioners Involved in the Preparation of Environmental Impact Assessment Reports
    (Akademia Leona Koźmińskiego, 2020) Haładyj, Anna
    Environmental impact assessment (EIA) is a tool that allow predicting the environmental effects of a project. Undoubtedly, the basic element of the EIA is the EIA report: and if so, the question arises who is qualified to prepare the report. The purpose of the study is to present the evolution of the rights of EIA report experts from the 1970s to modern times, presented from the perspective of legal sciences. The implementation of the amended Directive 2011/92 took place from 1 January 2017 by introducing formal education criteria and/or experience for EIA experts, which were softened by the amendment of 19 July 2019. In the study, I put forward the thesis that there is a tendency in Polish legislation to lower the requirements for EIA experts, which makes national regulation contrary to the spirit of Directive 2011/92. Research methods used in the study include primarily the dogmatic approach, the method of consistent interpretation, and – to a lesser extent – the comparative and historical method.
  • Item
    Child’s Legal Security
    (Polska Akademia Nauk, Stowarzyszenie Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 2019) Potrzeszcz, Jadwiga
    This article defines the concept of child’s legal security. In addition, an analysis of the child’s legal security concept was carried out, taking into account the aspect of objectivity and subjectivity. The analysis of the child’s legal security concept has been enriched with examples of legal provisions in which a given aspect of the child’s legal security is implemented.
  • Item
    Contemplari et contemplata allis tradere, czyli rzecz o dominikańskiej duchowości
    (Wyższe Seminarium Duchowne w Tarnowie, 2007) Lewandowski, Paweł
    U podstaw duchowości dominikańskiej leżą konstytucje zakonne Dominika Guzmána, który modlitewnego charyzmatu założonego przez siebie Zakonu Kaznodziejskiego nie ujął w ramy ściśle określonych reguł czy metod, a jedynie swoim „synom” wyznaczył kierunek duchowych poszukiwań. Życie dominikańskie od początku miało kontemplacyjny charakter, co wyraża dewiza Zgromadzenia: „contemplari et contemplata allis tradere”. Choć zasadniczy rys omawianej duchowości daje się streścić w owej sentencji: „kontemplować, a owoce kontemplacji przekazywać innym”, można wyróżnić cztery podstawowe kierunki formujące duchowość naśladowców św. Dominika.
  • Item
    Criminal Aspects of Human Embryo Donation under Surrogacy Arrangements
    (Wydawnictwo Naukowe UKSW, 2019) Gądzik, Zuzanna
    This article is on criminal liability under Polish law for behaviour related to the donation of embryos that may take place as part of surrogate arrangements. I analyse the features of prohibited acts specified in the provisions of Ustawa z 25 czerwca 2015 r. o leczeniu niepłodności (the Treatment of Infertility Act of 25th June 2015, Dziennik Ustaw 2017, Item 865, uniform text) i.e. embryo disposal or acquisition to derive material or personal benefit, dissemination of advertisements for embryo provision or receipt in return for payment, and embryo handling in breach of the legal provisions. I also refer to descriptions of surrogate maternity and its status in Polish law.
  • Item
  • Item
    Czy eksperci są nadal „kompetentni”? – refleksje na temat ewolucji przepisów dotyczących wykonawców raportów o oddziaływaniu na środowisko
    (Akademia Leona Koźmińskiego, 2020) Haładyj, Anna
    Oceny oddziaływania na środowisko (OOŚ) są narzędziem, które pozwala przewidywać środowiskowe skutki projektowanego rozwoju lub zagospodarowania. Nie ulega wątpliwości, że bazowym elementem EIA jest raport OOŚ: a skoro tak, to należy zadać pytanie o to, kto jest uprawniony do sporządzania raportu i jakie wiadomości specjalne winien posiadać autor (autorzy) raportu. Celem opracowania czynię prezentację ewolucji uprawnień wykonawców OOŚ od lat 70. do czasów współczesnych przedstawioną z perspektywy nauk prawnych. Wdrożenie znowelizowanej dyrektywy 2011/92 nastąpiło od 1 stycznia 2017 r. poprzez wprowadzenie formalnych kryteriów wykształcenia i (lub) doświadczenia dla wykonawców ocen, które zostały złagodzone nowelizacją z 19 lipca 2019 r. W opracowaniu stawiam tezę o istnieniu stałej tendencji obniżania wymagań wobec autorów raportów, czyniącą regulację krajową sprzeczną z duchem dyrektywy 2011/92. Metody badawcze stosowane w opracowaniu obejmują przede wszystkim metodę dogmatyczną, metodę wykładni zgodnej oraz – w mniejszym zakresie – metodę porównawczą i historyczną.
  • Item
    Czy ksiądz może odmówić udzielenia chrztu świętego mojemu dziecku?
    (Parafia Matki Bożej Nieustającej Pomocy w Mielcu, 2016) Lewandowski, Paweł
    W liście pasterskim Episkopatu Polski, z dnia 22 listopada 2015 r., czytamy: „Pełne wiary spojrzenie na to przełomowe w dziejach naszego narodu wydarzenie sprawia, że przeżycie Jubileuszu 1050-lecia Chrztu Polski nie ogranicza się do rozważania zagadnień o charakterze społecznym, kulturowym czy narodowym. Są to z pewnością kwestie ważne, ale to przecież nie te pytania usłyszał Mieszko I, gdy stanął przy chrzcielnicy. Najpierw zapytano go o to, czy wyrzeka się szatana i jego próżnej chwały. Następnie, czy wierzy w Boga Ojca Wszechmogącego, w Jego Jedynego Syna – Jezusa Chrystusa, wcielonego, ukrzyżowanego i zmartwychwstałego, w Ducha Świętego, w święty, katolicki i apostolski Kościół, w społeczność świętych i w zmartwychwstanie ciała. Na wszystkie te pytania Mieszko odpowiedział: „Wierzę!”. To samo wyznanie wiary powtarzamy i my 1050 lat później”. Jak zauważają zatem polscy biskupi, wydarzenia o charakterze społecznym, kulturowym czy narodowym związane z Rokiem Jubileuszowym, skądinąd niezwykle ważne, nie mogą nam przesłonić refleksji podstawowej, którą w tym szczególnym czasie zobligowani jesteśmy czynić. Obchody 1050-lecia Chrztu Polski stanowią dla nas bowiem doskonałą okazję przede wszystkim do odnowy i pogłębienia własnej świadomości chrzcielnej. Aby wykorzystać tę okazję podejmiemy refleksję nad sakramentem chrztu świętego, który prawodawca kodeksowy w kan. 849 określa jako „konieczny do zbawienia przez rzeczywiste lub zamierzone przyjęcie, który uwalnia ludzi od grzechów, odradza ich jako dzieci Boże i przez upodobnienie do Chrystusa niezniszczalnym charakterem włącza ich do Kościoła”.
  • Item
    Człowiek – dziecko – osoba fizyczna. Pojęcia ugruntowane w prawie cywilnym czy wymagające redefiniowania?
    (Towarzystwo Naukowe KUL, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 2022) Biały, Aneta; Kaczka, Paweł
    W którym momencie możemy mówić o początku osoby fizycznej – czy to rzeczywiście moment narodzin i co oznacza koniec istnienia osoby – czy też należy uznać, że jest to moment śmierci? W prezentowanym artykule autorzy odpowiadają na te dwa pytania, co wymagało poddania analizie pojęć, takich jak: człowiek, dziecko, nasciturus, a wreszcie także osoba fizyczna zdefiniowana w polskim prawie cywilnym. Z drugiej strony, z uwagi na fakt, że pojęcie osoby fizycznej nie funkcjonuje wyłącznie w obszarze prawa prywatnego, autorzy odwołują się również w niezbędnym zakresie m.in. do prawa karnego i konstytucyjnego, co jest zamierzonym działaniem mającym na celu ukazanie oddziaływania na inne obszary prawa i jednocześnie uwypuklenie doniosłości poruszanej problematyki. Należy jednak zaznaczyć, że podstawowym analizowanym zakresem jest jednak prawo prywatne. Z oczywistych względów w opracowaniu pojęcia te były analizowane nie tylko z perspektywy prawnej, ale także medycznej i aksjologicznej. Nie sposób odpowiedzieć na postawione pytania bez odniesienia do nauk biologicznych czy poglądów filozoficznych, ponieważ omawiana kwestia nie dotyczy tylko obszaru nauk prawnych, ale ze względu na swoje znaczenie praktyczne obejmuje szeroki obszar badawczy. Jedynie tytułem przykładu – nie da się określić momentu śmierci człowieka bez odniesienia do osiągnięć medycyny w tym zakresie. Dodatkowo autorzy dokonali próby odpowiedzi na pytanie, czy art. 8 § 1 k.c. pozwala na jednoznaczny wniosek, że skoro każda osoba ma zdolność prawną od chwili urodzenia, to moment ten należy utożsamiać z uzyskaniem statusu osoby fizycznej.
  • Item
    Dowodzenie wysokości szkody pokrzywdzonego w procesie karnym
    (Towarzystwo Naukowe KUL, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 2022) Smarzewski, Marek; Banach, Małgorzata
    Dowodzenie wysokości szkody pokrzywdzonego stanowi istotne zagadnienie zarówno z perspektywy teoretycznej, jak i praktycznej. W doktrynie można zaobserwować rozbieżne podejścia co do tego, na kim spoczywa obowiązek dowodzenia w tym zakresie. W artykule podkreślono rolę pokrzywdzonego jako osoby bezpośrednio zainteresowanej w uzyskaniu kompensaty i ukazano wagę rozstrzygnięcia w procesie karnym w przedmiocie naprawienia szkody w wysokości faktycznie wyrządzonej. Ustalenia dotyczące wysokości szkody powinny stawać się zasadniczo przedmiotem dowodzenia w toku rzetelnego procesu karnego. Nawet zatem, gdy do osądzenia sprawcy i pociągnięcia go do odpowiedzialności karnej nie jest niezbędne określenie rozmiarów szkody, to w sytuacji istnienia przesłanek do orzeczenia jej naprawienia sąd karny ma obowiązek podjęcia ustaleń dotyczących jej wysokości czy to w związku z inicjatywą pokrzywdzonego, czy też z urzędu, przynajmniej w zakresie, w jakim procedowanie w tym przedmiocie nie doprowadzi do przewlekłości i nadmiernego rozwarstwienia postępowania dowodowego.
  • Item
    Działania faktyczne w prawie ochrony środowiska na przykładzie uspołeczniania planów zadań ochronnych dla obszaru Natura 2000
    (Towarzystwo Naukowe KUL, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 2012) Haładyj, Anna
    The creation of the Natura 2000 network of protected areas in Poland results in the necessity of establishing plans of protection objectives and plans of protection for them as basic instruments serving the ways of administering these areas. Both the procedure of establishing them and the legal consequences of their binding force concern the owners and the holders of the lands and influence the form of farming, forestry and fishing. The basic instrument making it possible to efficiently carry out those plans is their broad socialization that assumes the shape of cooperative actual actions that requires defining the minimum terms of both their efficiency and congruity with the law.
  • Item
    Działania Ministra Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego w Polsce w latach 1918-1939 na rzecz rozwoju szkolnej turystyki wycieczkowej
    (Towarzystwo Naukowe KUL, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 2022) Ćwikła, Leszek
    W artykule starano się udowodnić, iż w rozwoju turystyki wycieczkowej dzieci i młodzieży w Polsce w latach 1918-1939 bardzo ważną rolę odegrały władze państwowe, które podjęły działania promocyjne, słusznie upatrując w tej formie pracy z uczniem możliwości kształtowania postaw patriotycznych i obywatelskich. Dokonano analizy aktów prawnych wydanych przez Ministra Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego, zawierających wytyczne w zakresie organizacji wycieczek w postaci wskazówek bądź zaleceń. W kolejnej części tekstu opisano zaangażowanie władz państwowych na rzecz stworzenia turystycznej bazy noclegowej, która mogła być wykorzystywana podczas wycieczek trwających dłużej niż jeden dzień. W końcowej części opracowania podkreślono, że regulacje prawne odnoszące się do szkolnej turystyki wycieczkowej w Polsce w latach 1918-1939 były niewystarczające.
  • Item
    Dziekani Wydziału Prawa, Prawa Kanonicznego i Administracji Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II
    (Wydawnictwo KUL, 2021) Dębiński, Antoni; Leraczyk, Izabela; Misztal-Konecka, Joanna; Staszewski, Wojciech
    Artykuł stanowi prezentację życia i dorobku Henryka Insadowskiego (1888-1946), dziekana Wydziału Prawa Kanonicznego w latach akademickich 1937/1938-1938/1939 oraz 1945/1946. Ukazuje jego zatrudnienie na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, prowadzone zajęcia dydaktyczne, dorobek naukowy oraz pełnione funkcje. W latach 1924-1939 był dyrektorem tworzonej i rozwijającej się Biblioteki Uniwersyteckiej KUL. Dnia 31 stycznia 1934 r. Senat Akademicki, zatwierdzając statut Polskiej Korporacji Akademickiej Concordia, powołał ks. prof. H. Insadowskiego na kuratora tej organizacji. W latach 1935-1937 sprawował urząd prodziekana; na urząd ten został wybrany na rok akad. 1939/1940. W latach 1937-1939 pełnił funkcję dziekana Wydziału Prawa Kanonicznego. Po zakończeniu II wojny światowej ks. prof. H. Insadowski objął funkcję dziekana Wydziału Prawa Kanonicznego KUL na rok akad. 1945/1946. Jest autorem licznych prac z zakresu prawa kanonicznego i prawa rzymskiego. Opublikował m.in. monografie: Res sacrae w prawie rzymskim. Studium z sakralnego prawa rzymskiego (Lublin 1931), Rzymskie prawo małżeńskie a chrześcijaństwo (Lublin 1935) oraz Prawo rzymskie u Horacego (Lublin 1935).
  • Item
    Egzekwowanie obowiązku zakrywania ust i nosa w związku z przeciwdziałaniem epidemii koronawirusa na podstawie przepisów Kodeksu wykroczeń
    (Towarzystwo Naukowe KUL, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 2022) Bień-Węgłowska, Iwona
    Epidemia wirusa Sars-CoV-2 i związane z nią zagrożenia skłoniły do rozważań nad odpowiedzialnością karną osoby, która nie przestrzega obostrzeń epidemicznych, w szczególności nakazu zakrywania ust i nosa w przestrzeni publicznej. Mając na uwadze szczególne znaczenie prawa wykroczeń w aspekcie ochrony zdrowia publicznego, a także ochrony porządku i spokoju w miejscach publicznych w artykule poruszono kwestię egzekwowania nakazu zakrywania ust i nosa w miejscach publicznych i prowadzenia w tym przedmiocie postępowań w sprawach o wykroczenia przy przyjęciu kwalifikacji prawnej czynu z art. 54 k.w. i art. 116 k.w. Celem artykułu jest analiza czy powszechny nakaz zakrywania ust i nosa został ustanowiony przez właściwy organ, we właściwym trybie i odpowiednim zakresie oraz zgodnie z upoważnieniem ustawowym i czy od początku mógł być egzekwowany w oparciu o przepisy art. 54 k.w. i art. 116 k.w., a także jak kształtuje się aktualny stan prawny w tym zakresie.
  • Item
    Environmental Impact Assessment in Artificial Island Projects Implemented in Polish Maritime Areas: A Missing Element in Polish Regulations on EIA Procedures
    (Stowarzyszenie Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 2021) Haładyj, Anna; Nyka, Maciej
    The aim of the article is to determine, taking into account the requirements of EU law, at which point of the multi-stage procedure of granting development consent for the construction of offshore wind farms it is necessary to conduct EIA of project types, within the meaning of Directive 2011/92/EU, and what the legal consequences are of failure to obtain a decision on environmental conditions for schemes carried out in Polish maritime areas. Our conclusions may provide guidance as to the necessary amendment to the Polish Act on the Provision of Information on the Environment and Its Protection and on Environmental Impact Assessment and the Act on the Maritime Areas of the Republic of Poland and on Maritime Administration in order to ensure compliance with EU law, environmental safety, as well as reducing the legal risk that such projects entail.
  • Item
    Etyczne aspekty wykorzystywania zwierząt w procedurach doświadczalnych
    (Wydawnictwo Naukowe UKSW, 2021) Gądzik, Zuzanna
    Artykuł dotyczy analizy aspektów etycznych związanych z wykorzystywaniem zwierząt w procedurach doświadczalnych – w kontekście zadawania im bólu lub cierpienia. Wyniki powyższych procedur mogą z jednej strony mieć bowiem znaczenie dla rozwoju nauki (m.in. nauk medycznych i weterynaryjnych), techniki czy przemysłu, z drugiej natomiast wiążą się niejednokrotnie z bólem lub cierpieniem żywych organizmów, mają negatywny wpływ na ich zdrowie lub nawet życie. Tematyka ta stanowi przedmiot dyskusji naukowej oraz próby znalezienia kompromisu pozwalającego na uzyskiwanie wiarygodnych wyników badań, oraz wyeliminowania lub przynajmniej ograniczania negatywnych następstw dla zwierząt w nich wykorzystanych. Artykuł obejmuje zestawienie i charakterystykę poglądów zwolenników i przeciwników przeprowadzania doświadczeń na zwierzętach. W jego ramach pochylono się nad zagadnieniami stanowisk altruistycznych i egoistycznych, szowinizmu gatunkowego oraz tzw. zasad 3R (replacing, reducing, refining). Aktualność artykułu wynika przede wszystkim z wejścia w życie ustawy z 15 stycznia 2015 r. o ochronie zwierząt wykorzystywanych do celów naukowych lub edukacyjnych, uchylającej ustawę z 21 stycznia 2005 r. o doświadczeniach na zwierzętach i regulującej na nowo kwestie związane z możliwością wykorzystywania żywych zwierząt w procedurach doświadczalnych narażających je na ból lub cierpienie.
  • Item
    Etyka i odpowiedzialność zawodowa adwokatów i radców prawnych jako przedsiębiorców
    (Wydawnictwo KUL, 2013) Tabaszewski, Robert
    Profesja adwokata i radcy prawnego, obok lekarza, duchownego, czy dyplomaty, od czasów Cycerona powszechnie uznawana jest za zawód o szczególnym dla społeczeństwa znaczeniu, jako służba publiczna sui generis wyrażająca się w misji ochrony, rozwijania bądź gwarantowania dóbr wyższego rzędu: życia, zdrowia, własności intelektualnej, sztuki, mienia, ładu społecznego i publicznego, a także praw i wolności jednostki. Przywiązanie do znaczenia wartości etycznych podczas wykonywania zawodu przez świadczącego usługi prawne adwokata bądź radcę prawnego znajduje przełożenie już na etapie złożenia roty ślubowania, a wyraża się w podległości normom zawartym w Kodeksach Etyki Zawodowej: Adwokata i Radcy Prawnego. Wspólne dla obu zawodów szczególne normy dotyczą zachowania reguł staranności, niezależności zawodowej, stosunku zaufania i wymogu zachowania tajemnicy, sposobu prowadzenia sprawy i przyjmowania honorarium, a także sytuacji, w których nie jest dopuszczalne zajmowanie się określoną sprawą. Atrybuty tych zawodów odpowiadają wymaganiom zawartym w ustawach zarówno co do formy wykonywania zawodów, identycznych wymagań kwalifikacyjnych, samodzielności i niezależności przy wykonywaniu czynności o charakterze intelektualnym, obowiązku przestrzegania norm etyki i tajemnicy zawodowej, prowadzenia spraw z urzędu, świadczenia usług na własną odpowiedzialność, jak i ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej z tytułu wykonywania zawodu. Adwokaci i radcowie prawni podlegają bowiem różnym rygorom odpowiedzialności za postępowanie sprzeczne z prawem, zasadami etyki bądź uchybienie godności zawodowej.
  • Item
    Etykietowanie odpadów niebezpiecznych. Wyłączenia podmiotowe i przedmiotowe
    (Uniwersytet Śląski w Katowicach, 2022) Haładyj, Anna
    Od 1 stycznia 2021 r. obowiązuje rozporządzenie Ministra Klimatu z dnia 11 września 2020 r. w sprawie szczegółowych wymagań dla magazynowania odpadów, określające szczegółowe wymagania, które muszą spełnić miejsca magazynowania odpadów. Cel niniejszego opracowania stanowi analiza przepisów o etykietowaniu odpadów niebezpiecznych pod kątem zakresu podmiotowego i przedmiotowego adresatów zobowiązanych do umieszczania etykiet oraz zwolnionych z tego obowiązku. Pozwala ona stwierdzić, że w wyniku wyłączenia znacznej grupy podmiotów spod obowiązku stosowania etykiet cele omawianego rozporządzenia nie mogą zostać osiągnięte.
  • Item
    Ewolucja zdrowia jako kategorii prawnej w systemie ochrony praw człowieka Rady Europy
    (2019) Tabaszewski, Robert
    Zdrowie, jako wartość szczególnie cenna dla każdego człowieka, jak również powszechne dobro publiczne o niewymiernym znaczeniu, zostało objęte dynamiką normatywizacji w systemie Rady Europy (RE) od samego początku istnienia tej organizacji. Celem artykułu będzie ukazanie zdrowia jako kategorii prawnej w systemie prawnym tej organizacji. Zamiarem autora będzie udowodnienie tezy, że chronologicznie zdrowiu przyznano wartość w takim samym zakresie, w jakim strasburski „parasol ochronny”, czyli wynikający z Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności, rozciągnięto na prawa osobiste jednostki. O ile jednak w treści EKPCz niewpisane zostało odrębne prawo człowieka do zdrowia, o tyle szereg aktów prawnych, tzw. społecznych konwencji Rady Europy gwarantuje szacunek dla zdrowia każdej istocie ludzkiej. Obowiązek ochrony ludzkiego zdrowia został expressis verbis nałożony na władze krajowe w art. 3 Europejskiej Karty Społecznej. Nakazy uznające zdrowie jako wartość, o którą należy dbać i zabiegać zawarto również w szeregu instrumentów prawnie niewiążących, istotnie uzupełniających ochronę, którą gwarantuje Europejski Trybunał Praw Człowieka w Strasburgu.
  • Item