Browsing by Author "Paczkowski, Mieczysław"

Now showing 1 - 6 of 6
  • Item
    Krytyka millenarystycznego obrazu Jerozolimy u św. Hieronima ze Strydonu
    (Wydawnictwo KUL, 2020) Paczkowski, Mieczysław
    Celem opracowania jest ukazanie krytycznego nastawienia św. Hieronima ze Strydonu do millenarystycznego obrazu Jerozolimy. W całościowym kompleksie kontrowersji podejmowanych przez Strydończyka millenaryzm to temat godny dokładniejszej analizy. Sprzeciwiał się on chiliastycznym nurtom wśród judaizujących egzegetów i podejmował dyskusje z autorami, którzy wypaczali wymowę obrazów biblijnych. Można jednak dostrzec, że sam autor Wulgaty sięgał po dziedzictwo egzegetycznej tradycji dosłownego znaczenia. U Hieronima daje się zauważyć podwójną perspektywę odnowienia Jerozolimy: jako miasta ziemskiego, lecz również chwalebnego na niebie. Odnośnie do obrazów millenarystycznych błędne postawy reprezentowali także niektórzy pasterze wspólnot, wśród których Dalmatyńczyk wskazuje Wiktoryna z Petowium i Apolinarego z Laodycei. Stronice poświęcone kwestiom millenium w pismach Hieronima świadczą o tym, że był on zaangażowany w tę kontrowersję z różnych powodów.
  • Item
    Od prostoty do szaleństwa dla Chrystusa. Spojrzenie na jeden z nurtów wczesnego monastycyzmu
    (Wydawnictwo KUL, 2021) Paczkowski, Mieczysław
    Wśród chrześcijańskich ascetów nie brakowało takich, którzy uchodzili za prostych, nieuczonych, a przede wszystkim „głupich dla Boga”. W ten sposób wyłonił się nurt „szalonych dla Chrystusa” (saloi), zakorzeniony w nauce apostoła Pawła (l Kor 3,18; 4,10). Ten rodzaj ascezy był szczególnie rozpowszechniony w starożytnej Syrii, Egipcie i Bizancjum. „Święty głupiec” prowadził odmienny styl życia, jawiąc się jako ktoś niespełna rozumu, by narazić się na drwiny i lekceważenie bliźnich. Jednak oburzające i prowokacyjne zachowania maskowały głęboką świętość. Formy tej radykalnej formy ascetyzmu były różne: ekscentryczne zachowanie, narzucanie sobie ubóstwa, nieskrępowana prostota, wyobcowanie i prowokowanie publicznego upokorzenia. „Święty głupiec” – salos przyjmował taką postawę, aby skuteczniej głosić Ewangelię i o niej świadczyć.
  • Item
    Pharisaicus hydrops. Łk 14,2-4 w przepowiadaniu Piotra Chryzologa
    (Wydawnictwo KUL, 2023) Paczkowski, Mieczysław
    Tekst biblijny niewątpliwie ukształtował treść kazań Piotra Chryzologa. Wygłaszał on homilie także o Ewangelii św. Łukasza. Refleksja na temat uzdrowienia człowieka chorego na wodną puchlinę (Łk 14,2-4) pojawia się w Sermo 99 bis. Kazanie ma wydźwięk polemiczny, lecz dotyczy sytuacji opisanej w tekście ewangelicznym. Jest dopracowane pod względem oratorskim i teologicznym. Chryzolog podkreślał moralne i symboliczne znaczenie choroby. Mówca zastosował odpowiednie środki, by wywołać właściwą reakcję słuchaczy i przekazać naukę moralno-duchową. Jego homilia, podobnie jak inne mowy, obfitowały w figury stylistyczne i realistyczne porównania.
  • Item
    Symbolika eklezjalna Jerozolimy a polemika antydonatystyczna w Afryce Rzymskiej
    (Wydawnictwo KUL, 2019) Paczkowski, Mieczysław
    The present article analyses to which extent the African authors had got used of the image of Jerusalem in the period of their polemic with the Donatists. It is well known that one of the focal points of the Donatist controversy concerned ecclesiology. There is a great number of Church’s images occurring in the works of Christian authors, but it seems that a symbol of Jerusalem is however predominant. The city of God, an image of the Church, revealed itself as an earthly and celestial reality, including both the historical sphere and transcendence. Already in the process of forming ecclesiology in Nord Africa had a particular physiognomy with elements assimilated and altered by the Donatist sect. The reflections of Tyconius and Optatus of Milevi took on considerable significance and stood at the origin of catholic’s inspiration and argumentation. St. Augustine of Hippo placed the conflict with the Donatists not only on the practical and disciplinary context but above all on the doctrinal level. His ecclesiology proved to be coherent and compact. The bishop of Hippo found his basis on the biblical level and the traditional doctrine. In the anti-Donatist literature, it can be observed a certain predilection for a particular set of scriptural quotations used by various authors as an argument and as an illustration to support the thought concerning the universality of the Church. The topic of Jerusalem played here the crucial role.
  • Item
    Wątki angelologiczne w egzegezie patrystycznej 1 Kor 11,10
    (Wydawnictwo KUL, 2023) Paczkowski, Mieczysław
    Stosunkowo najwięcej uwagi 1 Kor 11,10 poświęcili ci z pisarzy wczesnego Kościoła, którzy szerzej zajmowali się „kwestią kobiecą”. Zagadnienie nakrywania głów welonem przez kobiety była analizowana w kontekście społecznym, kulturowym i religijnym starożytności. Tekst św. Pawła zachęcał chrześcijan, by szukać argumentów stricte religijnych, celem uzasadnienia praktyki noszenia zasłony przez kobiety. Dyspozycje praktyczne wprowadzono więc w sferę rozważań teologicznych. Pisma starożytnych autorów potwierdzają tę wizję, chociaż wielu z nich wybrało wizję nacechowaną wątkami angelologicznymi. Nie brakowało jednak innych kontekstów interpretacyjnych. Już Ojcowie przednicejscy pozwalają na odkrycie powiązań hermeneutycznych tekstu pawłowego z Rdz 6,1-4. Zakres określania „aniołów”, o których wspomina perykopa pawłowa, był dosyć szeroki. Identyfikowano ich nie tylko z bytami niebiańskimi, ale także z upadłymi aniołami, osobami celebrującymi liturgię i jej uczestnikami. Mogli to być również postronni obserwatorzy. W późniejszym okresie problematyka była już inna, na co wpłynęło okrzepnięcie doktryny Kościoła oraz racje społeczne, zwyczajowe i liturgiczne. Nałożenie welonu (velatio) stało się synonimem poświęcenia się Bogu przez dziewice. Relatively 1 Cor 11:10 received the most attention from those of the early Church writers who dealt more extensively with the „woman’s question”. The question of the veil for women was analyzed in the social, religious and cultural contexts of antiquity. St. Paul's text encouraged Christians to seek stricte religious arguments to justify the practice of wearing the veil by women, placing it in the context of a theological choice. Ancient Christian writings confirm this view, but many authors choose the path of reflection impregnated with elements of angelological doctrine. However, there was no shortage of other interpretative contexts. In the ante-Nicene Fathers, it was possible to discover the hermeneutical links of the Pauline text with Gen 6:1-4. The range of „angels” referred to in the Pauline pericope was quite broad. They were identified not only with celestial beings but also with the fallen angels, the celebrants in the liturgy and its participants. It could also have been the strangers who observed the rites. In the later period, the issues were different. In reality, the doctrine of the Church and the social reasons, customs, as well as practices in liturgical assemblies have been consolidated. The veil became a symbol that invoked a positive image of women. The imposition of the veil (velatio) became synonymous with the consecration to God by the virgins.
  • Item
    X͞E MAPIA. Graffito z Groty Zwiastowania w kontekście historyczno–teologicznym
    (Wydawnictwo KUL, 2021) Paczkowski, Mieczysław
    W artykule zostaje przedstawiona historia kultu miejsca Zwiastowania, począwszy od pierwszych jego przejawów. Kolejna część opracowania skupia się na znaczeniu graffito X͞E MAPIA. Wzięto pod uwagę dokumentację odnoszącą się do analizowanej inskrypcji. Dzięki analizowanemu graffito można prześledzić pobożność chrześcijańską odnoszącą się do osoby Dziewicy Maryi i tajemnicy Zwiastowania. Analizowany dokument epigraficzny jest pewnym dowodem historycznym na kult maryjny w Nazarecie przed soborem Efeskim lub krótko po nim. W pierwszych wiekach Kościoła słowa Łk 1,28 były odczytywane w różnych perspektywach, ujawniając różnorodność odcieni interpretacyjnych. „Witaj, Maryjo” nie było tylko zwykłym pozdrowieniem, lecz zaproszeniem do radości, objawieniem pełni czasów i dzieła zbawienia. Te same słowa stają się modlitwą kierowaną ku Maryi i wiążą się z Jej tytułami oraz praktykami liturgicznymi.