Browsing by Author "Mariański, Janusz"
Now showing 1 - 9 of 9
Results Per Page
Sort Options
- ItemCzłowiek w świecie wartości. Wartości jako korelat zachowań zbiorowych, red. Andrzej Tarczyński(Towarzystwo Naukowe KUL, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 2021) Mariański, Janusz
- ItemInternet a religia(Wydawnictwo KUL, 2020) Mariański, JanuszW niniejszym artykule rozważania dotyczą jedynie kilku ważnych kwestii dotyczących relacji Internetu i religii. Jak wynika z badań, Wynika z nich, że co czwarty ankietowany spośród młodzieży szkół średnich (25,6%), szczególnie spośród osób głęboko wierzących oraz regularnie praktykujących, poszukiwał w ciągu ostatnich sześciu miesięcy przed terminem badań socjologicznych jakichś form aktywności religijnej. Zdecydowana większość ankietowanych nie interesowała się tą nową aktywnością. Młodzież szkół średnich w ograniczonym zakresie korzystała z Internetu dla poszukiwania przekazów religijnych. Badani nieco częściej informowali o korzystaniu z treści religijnych w YouTube, w serwisach parafii, diecezji i zgromadzeń zakonnych oraz forów czy czatów, najrzadziej zaś witryn biur pielgrzymkowych oraz portali religijnych wspólnot i organizacji. Około co piąty badany uczęszczający do szkół średnich przypisywał (według wskaźnika zbiorczego) to samo znaczenie aktywnościom religijnym w świecie wirtualnym i w świecie realnym (od 31,0 do 7,0%). Wskaźnik najwyższy odnosił się do internetowych rekolekcji i kazań, modlitwy online, wirtualnej wspólnoty parafialnej oraz mszy św. i nabożeństw w sieci. In this article, we consider only a few important issues concerning the relationship between the Internet and religion. They As the data show that every fourth respondent among high school students (25.6%) searched for some form of religious activity in the last six months before the date of sociological research, especially among people who are deeply religious and regularly practicing. The vast majority of respondents were not interested in this new activity. Secondary school students made limited use of the Internet to search for religious messages. The surveyed youth from secondary schools slightly more often informed about using admitted accessing religious content on YouTube, in the websites of parishes, dioceses and religious congregations, as well as forums or chats, and the least frequently – websites of pilgrimage offices and websites of religious communities and organizations. About every fifth respondent attending secondary schools ascribed (according to the collective index) the same importance to religious activities in the virtual and real world (from 31.0 to 7.0%). The highest index was for online retreats and sermons, online prayer, virtual parish community, and online Masses and devotions. Mass, and network services.
- ItemKsiędza Profesora Jana Szymczyka narracja socjologiczna o wartościach(Wydawnictwo KUL, 2024) Mariański, JanuszFather Jan Szymczyk researched social life from a sociological-axiological perspective. Following in the footsteps of his deliberations, we will try to present his sociological understanding of values from a theoretical standpoint, present the theoretical aspects of the values orientations research model and briefly outline the concept of value transformation in Polish society. In this regard, values are construed as spiritual and moral core beliefs that determine attitudes and behavioural patterns of individuals. If values change, so do the attitudes and behaviour patterns that depend on them. Values are more general and permanent orientations, defining the perspectives of everyday life and its meaning and significance and indirectly setting the norms that determine specific actions. Conceived as goals of action, values function in the consciousness of individuals and are activated and actualised in specific contexts and situations when appropriate reasons, motivations or challenges arise. They play a special role in each person’s belief system. Indeed, something is always valuable or represents a value to someone. Ultimately, value results from the relation between the active, experiencing subject and certain objects of the external world. The axiological perspective adopted by Fr. Jan Szymczyk constitutes one of the most essential research concepts that make it possible to view and construct images of concrete subjects and phenomena of social life. Applying this perspective allows sociological research – conducted from the point of view of values (their declaration, and especially their recognition and internalisation) – to provide a lot of valuable information on the quality and condition of various forms and structures of public life. An accepted set or arrangement of values often translates into an affirmed lifestyle, mentality, a specific social identity and action strategy of individuals and various social actors. The researcher’s intention is often not to directly characterise values as such but rather to reveal them in the ways of conceiving politics, the economy, public life and culture, i.e. when discussing the fundamental issues at the core of theoretical analyses and sociological research. The psychosocial and relationalist perspectives that Jan Szymczyk adopts in his sociological research on values afford him a relatively integrated view of the diverse attitudes that subjects (individuals) hold towards values. First, values can be seen as existing in tangible and intangible objects (objective understanding). Second, they are identified with actions, i.e. they are related to the very relationship that exists between a subject and an object (“indirect” understanding). Third, axiological categories fall within human experience (subjective understanding). Ksiądz Jan Szymczyk prowadził swoje badania nad życiem społecznym z perspektywy socjologiczno-aksjologicznej. Idąc tropem jego rozważań, spróbujemy od strony teoretycznej zaprezentować jego socjologiczne rozumienie wartości, przedstawić teoretyczne aspekty modelu badawczego orientacji wartościujących oraz w skrócie zarysować koncepcję transformacji wartości w społeczeństwie polskim. Wartości rozumie się jako duchowe, moralne przekonania podstawowe, kierujące postawami i wzorami zachowań jednostek. Jeżeli zmieniają się wartości, zmieniają się również zależne od nich postawy i wzory zachowań. Wartości mają charakter bardziej ogólnych i trwałych orientacji, określających perspektywy życia codziennego, jego sens i znaczenie, a także wyznaczają pośrednio normy określające konkretne działania. Wartości pojmowane jako cele działań funkcjonują w świadomości jednostek, są uruchamiane i aktualizowane w określonych kontekstach i sytuacjach, kiedy pojawiają się odpowiednie racje, motywacje czy wyzwania. Odgrywają one szczególną rolę w systemie przekonań każdej osoby. Coś jest wartością dla kogoś albo coś ma wartość dla kogoś. Ostatecznie wartość jest wynikiem relacji doznającego i aktywnego podmiotu wobec pewnych przedmiotów świata zewnętrznego. Perspektywa aksjologiczna, którą przyjmuje ks. Jan Szymczyk, stanowi jedno z najbardziej istotnych pojęć badawczych, umożliwiających oglądy i konstruowanie obrazów konkretnych podmiotów i fenomenów życia społecznego. Zastosowanie (aplikacja) tej perspektywy sprawia, że badania socjologiczne prowadzone z punktu widzenia wartości (ich deklarowanie, a zwłaszcza uznawanie i internalizowanie), dostarczają wielu cennych informacji na temat jakości i kondycji różnych form i struktur życia publicznego. Akceptowany zbiór czy układ wartości niejednokrotnie przekłada się na afirmowany styl życia, mentalność oraz określoną tożsamość społeczną i strategię działań jednostek i różnych aktorów społecznych. Często zamierzeniem badacza nie jest bezpośrednia charakterystyka wartości jako wartości, ale raczej odkrywanie ich w sposobach myślenia o polityce, gospodarce, życiu publicznym, w kulturze, czyli przy okazji omawiania zasadniczych kwestii, stanowiących przedmiot teoretycznych analiz i badań socjologicznych. Perspektywa psychospołeczna czy relacjonistyczna, którą przyjmuje w swoich badaniach socjologicznych nad wartościami Jan Szymczyk, pozwala mu na relatywnie zintegrowany ogląd zróżnicowanych postaw, jakie podmioty (jednostki) zajmują wobec wartości. Wartości mogą być ujmowane jako istniejące w przedmiotach materialnych i niematerialnych (rozumienie przedmiotowe). Po drugie, utożsamia się je z działaniami, czyli związane są z samą relacją, jaka dokonuje się pomiędzy podmiotem a przedmiotem (rozumienie „pośrednie”). Po trzecie, kategorie aksjologiczne sytuują się w doświadczeniu człowieka (rozumienie podmiotowe).
- ItemRec.: Marta Bożewicz, Nowy język badań sondażowych nad religijnością. Analizy i próby, Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR, Warszawa 2022, s. 280.(Wydawnictwo KUL, 2023) Mariański, Janusz
- ItemRec.: Stanisław Fel, Jarosław Kozak, Marek Wódka, Polacy w Wielkiej Brytanii wobec brexitu. Studium socjologiczne, Wydawnictwo KUL, Lublin 2022, ss. 162, tab. 29(Wydawnictwo KUL, 2022) Mariański, JanuszRecenzja książki: Stanisław Fel, Jarosław Kozak, Marek Wódka, Polacy w Wielkiej Brytanii wobec brexitu. Studium socjologiczne, Wydawnictwo KUL, Lublin 2022, ss. 162, tab. 29
- ItemRodzina jako wartość w czasie pandemii(Towarzystwo Naukowe KUL, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 2021) Mariański, Janusz; Zaręba, Sławomir H.Artykuł prezentuje wyniki badania socjologicznego zrealizowanego przez Zespół Pracowni Badawczej Polski Pomiar Postaw i Wartości noszącego tytuł: „Młodzież akademicka o rodzinie i religii 2020”. W wielowątkowym narzędziu badawczym jeden z segmentów tematycznych dotyczył relacji zachodzących w rodzinach badanych osób, inny zaś stosunku do nowych form studiowania, wymuszonych przez pandemię, i płynących stąd dydaktycznych konsekwencji. Opracowanie przedstawia współczesną kondycję polskiej rodziny wobec sytuacji pandemicznej, a jednocześnie trwających procesów modernizacji społecznej oraz kulturowej. Mając na względzie to, iż w warunkach dynamicznej zmiany społecznej zagrożone są wartości prorodzinne, a przy tym kwestionowane są tradycyjne wartości i normy chroniące rodzinę, przywołane zostały dodatkowo wyniki kilku badań z tego zakresu. Okazuje się, że czas pandemii nie tylko może wywoływać potrzebę zwolnienia tempa życia i skupienie się na najbliższych, wśród których można aktywnie i kreatywnie spędzać czas, lecz także wymuszać nowe formy życia akademickiego. Niektórym odpowiada takie wymuszone odcięcie się od świata, inni zaś tęsknią za życiem akademickim, a przy tym dla niektórych studiowanie zdalne okazuje się bardziej wydajne niż to tradycyjne. Zrealizowane badanie i przedstawienie jego wyników jest aktualną diagnozą kondycji świadomości młodzieży studiującej na temat rodziny i życia akademickiego. W przyszłości pozwoli odpowiedzieć na pytanie, w jakim stopniu warunki pandemii miały charakter trwały, w jakim zaś tylko przejściowy, uwarunkowany swoistą traumą społeczną i kulturową.
- ItemStanisław Wójcik, Personalistyczna myśl polityczna, Lublin 2020, ss. 75(Wydawnictwo KUL, 2021) Mariański, JanuszRecenzja książki: Stanisław Wójcik, Personalistyczna myśl polityczna, Lublin 2020, ss. 75
- ItemWartości życia codziennego a sens życia – zmienne relacje(Wydawnictwo KUL, 2021) Mariański, JanuszW niniejszym artykule przedstawiono tylko wybrane zagadnienia związane z wartościami codziennymi jako celami życiowymi oraz z relacją między wartościami codziennymi a sensem życia: w makroskali (dorośli Polacy) i w mikroskali (młodzież polska). Przywołano niektóre wyniki z badań ogólnopolskich zrealizowanych głównie przez CBOS i rezultaty z wybranych badań socjologicznych zrealizowanych w środowiskach młodzieżowych. Wartością porządkującą, do pewnego stopnia dominującą nad pozostałymi, jest szczęście rodzinne i miłość. Wydaje się, że dla wielu młodych ludzi i dorosłych Polaków odnajdywany i deklarowany sens życia wiąże się z celami bliższymi, nie dosięga metafizycznej głębi ludzkiej egzystencji. Wartości afiliacyjne i potrzeby samorealizacji poprzez bezpośrednie kontakty z ludźmi w małych grupach nabierają niejednokrotnie charakteru wartości naczelnych. W sytuacji, gdy konkretne wartości wiążą się z wieloma sensami, nie jest łatwo stworzyć spójną strukturę sensu w swoim życiu. This article presents a small selection of research issues related to everyday values as life goals and the relationship between everyday values and the meaning of life: at the macro-scale (adult Poles) and the micro-scale (Polish youth). Also quoted are selected research results from nationwide sociological surveys – conducted mainly by the Public Opinion Research Centre (CBOS) – and the results of selected sociological studies on young people in Poland. The supreme, ordering value, which to a noticeable extent dominates over the others, is family happiness and love. It seems that for many young people and adult Poles the discovered and declared sense of life is connected with more immediate goals, and fails to reach the metaphysical depth of the human existence. Affiliation values and the need for self-fulfilment through direct contact with people in small groups often turn out to be core values. When specific values are associated with multiple meanings, people find it difficult to create a coherent structure of the meaning of life.
- ItemWojciech Krzysztof Świątkiewicz jako socjolog moralności(Towarzystwo Naukowe KUL, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 2021) Adamczyk, Tomasz; Mariański, JanuszProf. Wojciech Krzysztof Świątkiewicz jest przede wszystkim socjologiem kultury i socjologiem religii. W swoich rozważaniach teoretycznych i w badaniach empirycznych podejmował także ważne zagadnienia mieszczące się w ramach socjologii moralności. W niniejszym artykule zostały omówione z tej dziedziny następujące zagadnienia: socjologia Dekalogu, socjologia postaw prospołecznych młodzieży i osób dorosłych oraz socjologia moralności życia małżeńskiego i rodzinnego. W Polsce wielu socjologów religii w swoich badaniach empirycznych przyjmuje moralność jako ważny wymiar (dymensja) religijności. Do nich należy także i profesor Świątkiewicz, łączący w swoich badaniach empirycznych obydwie perspektywy socjologiczne.