Repository logo

The Repository collects scientific achievements of employees and doctoral students of the John Paul II Catholic University of Lublin. The purpose of the repository is dissemination of the scientific achievements of the John Paul II Catholic University of Lublin, promoting conducted scientific research and supporting didactic activities. The repository collects, stores and shares digital documents in the form of books, scientific articles, scientific journals, conference materials, didactic materials etc.

Document preparationSubmission instructionLegal aspectPublisher policy
FAQDictionary of termsOpen AccessCC licenseCatalogs and registers
 

Communities in ReKUL

Recent Submissions

Item
Rodzina w perspektywie studiów nad socjalizacją polityczną
(Wydawnictwo KUL, 2021) Szczegóła, Lech
Przedmiotem artykułu jest prezentacja dyskusji wokół problemu wpływu szybkich zmian społeczno-kulturowych na proces socjalizacji politycznej oraz sposób badania jego efektów. Pierwsza część zawiera charakterystykę podstawowych agend tego procesu: rodziny, szkoły, Kościoła, mediów oraz grup rówieśniczych. Przegląd badań opisujących ich funkcje na przestrzeni trzech dekad polskiej transformacji ilustruje specyficzną pozycję, jaką w kształtowaniu kultury politycznej młodzieży pełniła w tym okresie rodzina. Część druga poświęcona jest poszukiwaniu koncepcji, która wyjaśniałaby obserwowane współcześnie zjawiska zaburzenia międzypokoleniowej transmisji wartości. Prowokują one do pytań o sposób, w jaki zmieniający się kontekst społeczno-kulturowy procesów socjalizacji wpływa na możliwości rodziny w sferze formowania postaw wobec polityki. Inspirację rozważań stanowią hipotezy formułowane w kontekście badań wokół tzw. cichej rewolucji (Inglehart 1977). The aim of the paper is to present and discuss selected sociological approaches to problems of po-litical and civic socialisation during rapid social changes. The paper is divided into two parts. Part one focuses on observations of the effects of five institutions, the agendas of political socialisation, such as family, school, church, mass media as well as peer groups. Research on their functions and dysfunctions has been a significant element of the picture of changes in the political culture of Poles since the beginning of the transition to the market system and democracy. Part two reviews debate over relationships between patterns of youth participation in politics and their origins, taking into consideration the socio-cultural context. The article analyses grounds for indicating that a reorientation in political attitudes and political behaviour of young people in contemporary Poland is probable. The theory of ‘silent revolution’ (Inglehart, 1977) has inspired this research.
Item
Macierzyństwo jako wartość w historiach sukcesu rosyjskich kobiet-przedsiębiorczyń
(Wydawnictwo KUL, 2021) Abassy, Małgorzata
Artykuł został poświęcony analizie macierzyństwa jako jednej z wartości organizujących kulturę i nadających sens jednostkowemu doświadczeniu. Celem analiz było zbadanie semantyki słowa „macierzyństwo” poprzez analizę leksykalnego i kulturowego kontekstu we współczesnych ujęciach, w grupie rosyjskich kobiet-przedsiębiorczyń. Przyjęto założenie, że wartości wraz z ich wzajemnymi relacjami tworzą sieć podtrzymującą strukturę społeczną w jej aspekcie komunikacyjnym. Wywnioskowano, że pomimo zmieniającego się kontekstu kulturowo-społecznego istota macierzyństwa jako funkcji nie tylko biologicznej, ale także powiązanej z ontologią – tworzeniem, nie uległo zmianie. Pozostając wartością archetypową, a przy tym autoteliczną nadal stanowi fundament kulturotwórczy. The paper is devoted to motherhood as a culture-creating and meaning-making value in an individual existential experience. Revealing the semantic scope of the word “motherhood” by lexical and cultural context analyses was the aim of the research. The group of the Russian women-entrepreneurs was selected for a case study. An assumption was made that values and the relations between them create the network which social structure in its communication layer. It was concluded that, despite the changing socio-cultural context, the essence of motherhood as not only a biological function, but also ontological one (associated with creation) has not changed. It is archetypical and autotelic value, and it makes the basis of culture.
Item
Aktywność fizyczna i zdrowie polskiej młodzieży jako wartości
(Wydawnictwo KUL, 2021) Dudkowski-Sadowska, Anna
W ostatnich latach odnotowuje się spadek wskaźników aktywności fizycznej wśród polskiej młodzieży, co może negatywnie przekładać się na stan zdrowia: jedynie 15,6% uczniów w wieku 11–18 lat spełniało kryteria Światowej Organizacji Zdrowia, podejmując codzienne ćwiczenia przez minimum 60 minut łącznie. Celem opracowania jest próba udzielenia odpowiedzi na pytanie, czy młodzież ceni zdrowie i aktywności fizyczną jako istotne wartości, czy też przytoczone dane jednoznacznie świadczą o ich niskiej pozycji w hierarchii wartości osób młodych. Podstawę dla rozważań stanowi przegląd wyników badań, przede wszystkim z zakresu psychologii i socjologii, wskazujący na niesystematyczność analiz dotyczących znaczenia zdrowia i aktywności fizycznej dla młodzieży, na wysoką, lecz nie najwyższą, pozycję zdrowia oraz sporadyczne ujmowanie aktywności fizycznej jako wartości. In recent years, there has been a decline in physical activity rates among Polish youth, which may have a negative impact on health: only 15.6% of students aged 11–18 met the criteria of the World Health Organization, taking daily exercises for at least 60 minutes in total. The aim of the study is to try to answer the question whether young people perceive health and physical activity as important values, or whether the quoted data clearly prove their low position in the young people’s axiologies. The basis for considerations is a review of research results, primarily in the field of psychology and sociology, indicating the unsystematic analysis of the importance of health and physical activity for young people; the high, but not the highest, position of health and the occasional recognition of physical activity as a value.
Item
Wartości istotne w procesie edukacji wczesnoszkolnej. Opinie studentów pedagogiki Uniwersytetu w Białymstoku
(Wydawnictwo KUL, 2021) Dakowicz, Lidia Aldona; Laskowska, Agnieszka Dominika
W artykule omówiono opinie badanych studentów pedagogiki Uniwersytetu w Białymstoku na temat wartości istotnych w procesie edukacji wczesnoszkolnej. Poruszono zagadnienia odnoszące się do wartości, które są ważne – zdaniem respondentów – w procesie edukacji wczesnoszkolnej, jakie wartości badani zamierzają w przyszłości przekazywać swoim uczniom oraz czy zamierzają w przyszłości przekazywać te wartości, które ich zdaniem są ważne w procesie edukacji wczesnoszkolnej. Badaniami objęto 84 studentów II roku studiów stacjonarnych i niestacjonarnych II stopnia pedagogiki wczesnoszkolnej. Materiał badawczy został zebrany za pomocną autorskiego kwestionariusza ankiety. Przeprowadzone analizy pozwoliły ustalić, że zdaniem badanych studentów najważniejszymi wartościami w procesie wychowania jest bycie dobrym człowiekiem i dążenie do zdobywania wiedzy, co pozostaje zbieżne z wartościami, które badani zamierzają przekazywać w przyszłości swoim uczniom. Ważne jest, aby przyszli nauczyciele pełniący istotną rolę w kształtowaniu młodego pokolenia, mieli świadomość, że szkoła stanowi nie tylko miejscem przekazywania informacji o świecie, ale pełni również funkcję wychowawczą. The article discusses the opinions of the surveyed students of pedagogy at the University of Białystok on the values that are important in the process of early childhood education. It deals with the issues related to the values which, according to the respondents, are important in the process of early childhood education, which values the respondents intend to transmit to their students in the future, and whether the respondents intend to transmit in the future those values which, in their opinion, are important in the process of early childhood education. The study involved 84 second-year full-time and part-time second-year undergraduate students of early childhood pedagogy. The research material was collected by means of the author’s questionnaire. The analysis carried out allowed to establish that in the opinion of the students the most important values in the process of upbringing are being a good person and striving for knowledge, which is consistent with the values that the respondents intend to pass on to their students in the future. It is important for future teachers who play an important role in shaping the young generation to be aware that school is not only a place of transmitting information about the world, but also has an educational function.
Item
Spatial Mobility as a Value. Polish Migrations in the Second Decade of the 21st Century before the COVID-19 Pandemic
(Wydawnictwo KUL, 2021) Bączyńska, Ewa Maria
Mobilność jest cenioną cechą określonych przedmiotów, urządzeń, zasobów finansowych, usług itd. Ponieważ jednak niniejsze opracowanie ma charakter socjologiczny, pominięto w nim omówienie mobilności bytów innych niż ludzie. Niniejszy artykuł oparty jest na przykładzie polskich migracji zagranicznych w drugiej dekadzie XXI wieku, przed wybuchem pandemii COVID-19. Mobilność jest tu postrzegana jako istotny środek służący realizacji wybranych celów. Zasadniczą część opracowania stanowi analiza porównawcza wybranych raportów z badań ilościowych przeprowadzonych przez Centrum Badania Opinii Społecznej (CBOS). Opracowanie to dostarcza odpowiedzi m.in. na pytania, jak zmieniał się poziom uczestnictwa Polaków w migracjach zagranicznych i ich cele w latach 2010–2019, jakie są różnice między uczestnictwem w mobilności przestrzennej Polaków z różnych środowisk społeczno-demograficznych, a przede wszystkim, jakie motywy wpływają na ich decyzje. Mobility is an appreciated feature of specific objects, devices, financial resources, services and so on. However, as this study is of a sociological nature, I omitted discussing the mobility of entities other than human beings. Therefore, this article is based on an example of Polish foreign migrations in the second decade of the 21st century before the COVID-19 pandemic. Mobility is being perceived here as a valuable measure to achieve selected goals. The main part of this study is a comparative analysis of a selection of reports from quantitative research performed by the Public Opinion Research Centre (CBOS). This study provides answers, amongst others, to the following questions: How did the level of participation of Poles in foreign migrations and their destinations change in years 2010–2019? What are the differences between participation in the spatial mobility of Poles from various socio-demographic backgrounds? And most importantly what motives contribute to their decisions?
Item
Item
Krajowe struktury demograficzne w globalnej perspektywie
(Wydawnictwo KUL, 2023) Poborski, Mieczysław; Kraska, Ewa Monika
Globalna populacja powiększa się systematycznie, ale dynamika tego procesu zmienia się w czasie, a przede wszystkim zmienia się w globalnej przestrzeni. Maleje udział Europy, a rośnie udział Azji, w tym globalnych liderów – Chin i Indii. W prognozach na koniec 2100 r. najbardziej zauważalny jest przyrost naturalny w Afryce (w Nigerii ). Zmianom całej populacji towarzyszą zmiany jej struktur wiekowych określanych jako starzenie (ageing) społeczeństwa. Globalne procesy przebiegają z różną intensywnością również w krajowym wymiarze, stąd malejący przyrost naturalny powodować może depopulacyjne trendy, w wyniku których liczebność Polaków na koniec XXI w. spaść może nawet do 22 mln. Ekonomiczne skutki „obciążenia demograficznego” łatwo jest przewidzieć, a rzecz w tym, że zmiany demograficzne nie przebiegają z dnia na dzień, stąd polityka pronatalistyczna skutkować może dopiero w następnych pokoleniach, co sugeruje przyjęcie roku 2100 jako cezury czasowej dla rozważań prowadzonych w niniejszym opracowaniu. Celem artykułu jest przedstawienie zmian demograficznych zachodzących w wybranych krajach na przestrzeni lat 1950–2100 w kontekście ich wpływu na globalną populację. The global population is growing steadily, but the dynamics of this process are changing over time and, above all, are changing in global space. Europe’s share is declining and Asia’s share is growing, including global leaders China and India. In the projections for the end of year 2100, the most notable is the population growth in Africa (in Nigeria). Changes in the overall population are accompanied by changes in its age structures known as ageing of the population. Global processes are also taking place with varying intensity at the national level, hence the declining birth rate may cause depopulation trends, as a result of which the number of Poles may fall to as few as 22 million by the end of the 21st century. The economic impact of the “demographic burden” is easy to predict, and demographic change does not happen overnight, hence pronatalist policies may only have impact on the next generations, which suggests the year 2100 as the temporal caesura of this study. The purpose of the article is to present demographic changes in selected European, Asian and African countries over the period 1950–2100 in the context of their impact on the global population.
Item
Czy kredytobiorcy kierują się poziomem RRSO? Wyniki badania ankietowego
(Wydawnictwo KUL, 2023) Redo, Magdalena; Prewysz-Kwinto, Piotr
Wabik w postaci RRSO = 0% czy nawet RSO = 0% działa jak magnes i potrafi złamać zdrowy rozsądek najbardziej racjonalnych konsumentów, ale czy poza przypadkiem magicznej cyfry 0% wskaźnik RRSO jest faktycznie główną determinantą wyboru oferty kredytowej przez Polaków? Czy konsumenci, zgodnie z ideą tego miernika, faktycznie zawsze wybierają tę formę spłaty długu, dla której jego wartość jest najniższa? I czy konsumenci ulegają sugestii formuły RRSO, zgodnie z konstrukcją której korzystniejszy jest ten kredyt, który można spłacać w możliwie rzadkich ratach, a najlepiej jednorazowo na koniec okresu kredytowania? Jak pokazują wyniki badania ankietowego przeprowadzonego przez autorów – zdecydowanie nie. Mimo obecności od ponad już dwóch dekad tego, jak dotąd jedynego, miernika kosztu kredytu w polskiej przestrzeni finansowej, respondenci kierują się w decyzjach kredytowych w zdecydowanej mierze wyrażoną w złotych kwotą odsetek i kosztów pozaodsetkowych. Intuicyjnie (i słusznie) wybierają oferty o niższych kwotach odsetek i preferują rozłożenie ciężaru spłaty na mniejsze i częstsze raty niż odraczanie skumulowanych płatności – mimo wyższego poziomu RRSO. Potwierdza to dodatkowo słuszność tezy autorów o błędnym założeniu przyjętym przy konstruowaniu formuły RRSO (Prewysz-Kwinto, Redo, 2022a). Kredyt dla kredytobiorcy nie jest inwestycją – jak przyjęli to twórcy RRSO. Kredytobiorcy analizują koszt kredytu w inny sposób niż rozpatruje się zyskowność inwestycji. W konsekwencji RRSO nie spełnia swojej roli, bo nie pokazuje kosztu kredytu w taki sposób, jak koszt ten rozumieją kredytobiorcy. Na szczęście kredytobiorcy wydają się nie ufać poziomowi wprowadzającego w błąd i zniekształcającego koszt kredytu wskaźnika RRSO i podświadomie czują, że wbrew oficjalnym informacjom nie pokazuje on prawdziwego kosztu kredytu ani nie pozwala na porównanie ofert kredytowych i wybór najtańszej, zdaniem kredytobiorcy. Niestety przyzwalanie na dalsze funkcjonowanie RRSO w europejskiej przestrzeni finansowej zwiększa liczbę błędnych decyzji kredytowych i ryzyko wpadnięcia w spiralę zadłużenia, bo RRSO sugeruje zawsze odraczanie i kumulowanie spłaty, mimo wyższej kwoty odsetek. Problem ten dotyczy zwłaszcza mniej wykształconej i mniej zamożnej części społeczeństwa, którą regulacje prawne powinny chronić. Miernik RRSO zagraża więc bezpieczeństwu finansowemu uboższych obywateli UE – zwłaszcza z państw o wyższym poziomie rynkowego kosztu kapitału, gdzie zniekształcenia kosztu długu przez RRSO są silne. By to dostrzec, decydenci muszą wreszcie wyjść poza swoją perspektywę (to think outside the box). lure in the form of RRSO (APRC) = 0% or even RSO = 0% works like a magnet and can break common sense of the most rational consumers, but is the APRC indicator, apart from the magic number 0%, the main determinant of the choice of a loan offer by Poles? Do consumers, in line with the idea of this indicator, actually always choose the form of debt repayment for which its value is the lowest? And do consumers follow the suggestions of the APRC formula, according to which the loan is more advantageous when it can be repaid in possibly rare installments, and preferably once at the end of the loan period? As the results of the survey conducted by the authors show – definitely not. Despite this, so far the only indicator of the cost of a loan in the Polish financial space for over two decades, respondents are guided in their loan decisions largely by the amount of interest and non-interest costs expressed in zlotys. They intuitively (and rightly) choose offers with lower interest amounts and prefer to distribute the repayment burden into smaller and more frequent installments than postponing cumulative payments – despite the higher APRC level. This additionally confirms the correctness of the authors’ thesis on the erroneous assumption adopted when constructing the APRC formula (Prewysz-Kwinto & Redo, 2022a). A loan for the borrower is not an investment – as the authors of the APRC assumed. Borrowers analyze the cost of the loan in a different way than the profitability of the investment. As a consequence, the APRC does not fulfill its role, because it does not show the cost of the loan in the way borrowers understand this cost. Fortunately, Poles do not seem to trust the level of the misleading and distorting cost of credit APRC ratio and subconsciously feel that, contrary to official information, it does not show the real cost of the loan, nor allows for the comparison of loan offers and the choice of the cheapest in the borrower’s opinion. Unfortunately, allowing for the continued operation of the APRC in the European financial space increases the number of incorrect credit decisions and the risk of falling into a debt spiral, because the APRC always suggests postponing and accumulating repayment, despite the higher amount of interest. This problem especially concerns the less educated and less wealthy part of society, in particular, which legal regulations should protect. The APRC thus threatens the financial security of poorer EU citizens – especially from countries with a higher market cost of capital, where the distortions of the cost of debt by the APRC are strong. To see this, policymakers must finally think outside the box.