Proweniencja oraz funkcja teorii kosmologicznych następstw niesprawiedliwych rządów w zwierciadle Jonasza z Orleanu (ok. 780-843)
Loading...
Date
2021
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Wydawnictwo KUL
Abstract
Celem niniejszego artykułu jest przybliżenie popularnej pośród moralistów karolińskich VIII i IX w. idei, mówiącej o kosmologicznych konsekwencjach królowania. Przekonanie o tym, że grzechy króla mogą zagrozić całej społeczności, było szczególnie silnie akcentowane w piśmiennictwie o charakterze wzorcotwórczym oraz napominającym. Tym samym motyw ten odnajdujemy w tak licznie powstających w czasie panowania Karola Wielkiego (747-814) i Ludwika Pobożnego (778-840) listach do władców oraz zwierciadłach. Podstawą podjętych w pracy analiz jest zwierciadło książęce (speculum principis) — De institutione regia — które ok. 831 r. biskup Orleanu Jonasz napisał dla cesarskiego syna Pepina I, króla Akwitanii (797-838). W III rozdziale tego dzieła zawarta została swoistego rodzaju kosmologiczna reguła władzy, zgodnie z którą pomiędzy kondycją cnót panującego a stanem jego ziemi i ludzi istniała ścisła i szczególna korelacja. Niesprawiedliwy król burzył bowiem równowagę kosmosu. Sprowadzał na swój lud klęski żywiołowe, choroby oraz śmierć. Autorka skoncentruje się na omówieniu proweniencji owej kosmologicznej idei współzależności pomiędzy sprawiedliwością króla i porządkiem kosmosu. Odniesie się również do jej roli w retoryce, którą przyjął Jonasz z Orleanu. W artykule — komparatystycznie — przywołane zostaną także inne zwierciadła karolińskie, podejmujące temat kosmologicznych konsekwencji królowania.
The aim of this article is to present the idea, which was popular with Carolingian moralists of the VIII and IX century, about cosmological consequences which refer to the kingship. The belief that the king's sins could threaten the whole community was particularly emphasised in literary activity of hortative model. Therefore, this model can be easily found in numerous letters to rulers which were created during the reign of Charlemagne (747-814) and Louis the Pious (778-840). The analysis mainly discusses is based on mirror of princes which about 831 the bishop of Orlean wrote to the son of the emperor Pepin I, the king of Aquitaine (797-838). In the third chapter of this work, cosmological rule of power was included, which explains a strict correlation between the condition of vertues belonging to the king and the condition of his world and people. Unjust king destroyed the balance in the universe. He brought natural disasters, illnesses and death upon his people. The author concentrates on analysing the provenance of the cosmological idea describing the interdependence between the king's justice and the order of the universe. He also refers to the role in the rethorical discurse which was used by Jonas of Orleans. In the article – to make a comparison – other kinds of Carolingian mirrors will be presented which discuss cosmological consequences of kingship.
The aim of this article is to present the idea, which was popular with Carolingian moralists of the VIII and IX century, about cosmological consequences which refer to the kingship. The belief that the king's sins could threaten the whole community was particularly emphasised in literary activity of hortative model. Therefore, this model can be easily found in numerous letters to rulers which were created during the reign of Charlemagne (747-814) and Louis the Pious (778-840). The analysis mainly discusses is based on mirror of princes which about 831 the bishop of Orlean wrote to the son of the emperor Pepin I, the king of Aquitaine (797-838). In the third chapter of this work, cosmological rule of power was included, which explains a strict correlation between the condition of vertues belonging to the king and the condition of his world and people. Unjust king destroyed the balance in the universe. He brought natural disasters, illnesses and death upon his people. The author concentrates on analysing the provenance of the cosmological idea describing the interdependence between the king's justice and the order of the universe. He also refers to the role in the rethorical discurse which was used by Jonas of Orleans. In the article – to make a comparison – other kinds of Carolingian mirrors will be presented which discuss cosmological consequences of kingship.
Description
Keywords
De institutione regia, Jonasz z Orleanu, literatura karolińska, kosmologiczne następstwa, speculum principis, Jonas of Orléans, Carolingian literature, cosmological consequences
Citation
"Vox Patrum", 2021, T. 79, s. 67-82