Prawo do zawarcia małżeństwa. Perspektywa kanonisty
Loading...
Date
2015
Authors
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Wydawnictwo KUL
Abstract
Wrodzone człowiekowi i należące do jego fundamentalnych praw ius connubii (prawo do zawarcia małżeństwa) jest jednocześnie prawem wiernego w Kościele, zagwarantowanym w kan. 1058 Kodeksu Prawa Kanonicznego; stanowi ono trwałą podstawę kanonicznego systemu małżeńskiego. Wykonywanie tego prawa zawsze znajdowało swoją podstawę w takich czynnikach, jak: istotna rola zgody małżeńskiej jako przyczyny sprawczej małżeństwa, wolność nupturientów, kompetencja władzy kościelnej w stanowieniu przeszkód do zawarcia małżeństwa oraz forma zawarcia tego związku. Prawo do zawarcia małżeństwa nie ma jednak charakteru absolutnego, podlega bowiem niezbędnym ograniczeniom. Obok ograniczeń pochodzących z samego prawa Bożego (wynikających z naturalnej struktury ontologicznej osoby ludzkiej), skutkujących niezdatnością (incapacitas) osoby do zawarcia małżeństwa, istnieją ograniczenia pochodzące z interwencji ustawodawcy kościelnego, skutkujące niezdolnością (inhabilitas) osoby do zawarcia małżeństwa. Gdy chodzi o stwierdzenie (zdeklarowanie), kiedy prawo Boże nie pozwala na zawarcie małżeństwa, należy to wyłącznie do najwyższej władzy kościelnej (Stolica Apostolska). Do najwyższej władzy kościelnej należy również stanowienie ograniczeń ius connubii, może to jednak czynić jedynie z uwagi na dobro wspólne, ochronę wartości samego małżeństwa, a niektórych przypadkach także z uwagi ma dobro samego nupturienta. Ograniczenia prawa do zawarcia małżeństwa pochodzące od ustawodawcy kościelnego wyrażają się przede wszystkim w stanowieniu przeszkód małżeńskich oraz formy kanonicznej zawarcia małżeństwa.
The inherent human right to enter into marriage is at the same time the right of the faithful in Church, guaranteed in canon 1058 of the Code of the Canon Law. It constitutes a lasting basis for canonical marriage system. The right to marriage, however, is not absolute since it is subject to necessary restrictions. Apart from restrictions deriving from the law of God itself, there are restrictions which derive from the Church legislator; both result in the nullity of marriage. If it is to be decided when the law of God does not allow marriage, it is solely up to ultimate church authority (the Holy See). It also decides about ius connubii restrictions, but it can do so only for the greater good or to protect the value of marriage, and in some cases also for the welfare of the bride or groom themselves. The limitation of the right to enter into marriage deriving from the Church legislator is expressed above all in decisions about marriage obstacles and the canonical form of entering into marriage.
Description
Keywords
ius connubii, małżeństwo, prawo, ograniczenia prawa, marriage, right to enter into marriage, limitation of the right to enter into marriage
Citation
"Zeszyty Naukowe KUL", 2015, T. 58, nr 4, s. 23-38