„Leporis vero si novellae…”, czyli o powiązaniu medycyny i sztuki kulinarnej w "De observatione ciborum" Antimusa

Simple item page
dc.contributor.authorRzeźnicka, Zofia
dc.date.accessioned2022-10-07T11:48:25Z
dc.date.available2022-10-07T11:48:25Z
dc.date.issued2022
dc.description.abstractArtykuł poświęcony jest analizie początkowego fragmentu receptury na potrawę z zająca („Leporis vero si novellae…”) zachowanej w bizantyńskim traktacie medycznym „De observatione ciborum” autorstwa Antimusa (V/VI w. n.e.). We wstępie autorka dowodzi, że dzieło to zostało napisane zgodnie z antyczną tradycją medyczną. Wskazuje też na jego specyfikę, zaznaczając, że dotyczy ono pożywienia typowego dla ludów spoza obszaru basenu Morza Śródziemnego. Nadto zaznacza, że skoro traktat został dedykowany władcy Franków, Teuderykowi, zawiera on przede wszystkim dane na temat diety wyższych warstw społecznych. Jako przykład odzwierciedlający wysoki status społeczny Teuderyka autorka przytacza przepis na danie z zająca. Zasadnicza część studium obejmuje analizę początkowej części wspomnianej receptury. Autorka proponuje rekonstrukcję technologii kulinarnej, która mogła być stosowana podczas przygotowywania mięsa młodego zająca w oparciu o dane zawarte w dziele Antimusa oraz literaturze źródłowej z zakresu ars medica (pisma Galena [II/III w. n.e.], Orybazjusza [IV w. n.e.] i Aecjusza z Amidy [VI w. n.e.]) oraz ars coquinaria (praca Archestratosa z Geli [IV w. p.n.e.], traktat „De re coquinaria” [IV w. n.e.]). Analiza porównawcza materiału źródłowego wskazuje na kompetencje Antimusa w zakresie dietetyki, a także uwypukla zależność antycznej/bizantyńskiej medycyny i sztuki kulinarnej. Dodatkowo tekst ukazuje wartość traktatów medycznych w badaniach nad historią życia codziennego.pl
dc.description.abstractThe present study scrutinizes the initial part of the recipe considering culinary preparation of hare meat (reading: „Leporis vero si novellae…”), from a Byzantine medical treatise De observatione ciborum by Anthimus (5th/6th c. AD). The first part of the article proves that the work was written in accordance with the ancient materia medica. The author emphasises the specific character of the said work, as it discusses foodstuffs typical for non-Mediterranean peoples. Moreover, she highlights that since treatise was dedicated to Theuderic, the ruler of the Franks it contains mainly information on food served at the royal court. As an example showing Theuderic's high social status a recipe for hare meat is given. In the main part of the study the author analyses the initial passage of the said formula. On the basis of Anthimus' treatise as well as medical (works by Galen [2nd/3rd c. AD], Oribasius [4th c. AD], Aetius of Amida [6th c. AD]) and culinary (a poem by Archestratos of Gela [4th c. BC], De re coquinaria [4th c. AD]) sources she proposes a reconstruction of culinary technology which might have been recommended by Anthimus in preparing the examined dish. The comparative analysis of the above source material confirms Anthimus’ competences in the field of dietetics as well as a close connection between ancient/Byzantine medicine and culinary art. Furthermore, it proves that medical treatises are useful in the research on the history of everyday life.pl
dc.identifier.citation"Vox Patrum", 2022, T. 81, s. 91-110pl
dc.identifier.doi10.31743/vp.12647
dc.identifier.issn0860-9411
dc.identifier.urihttp://hdl.handle.net/20.500.12153/3786
dc.language.isoplpl
dc.publisherWydawnictwo KULpl
dc.rightsUznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 3.0 Polska*
dc.rights.urihttp://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/pl/*
dc.subjecthistoria literatury medycznejpl
dc.subjecthistoria dietetykipl
dc.subjecthistoria pożywieniapl
dc.subjectAnthimuspl
dc.subjectAntimuspl
dc.subjectDe observatione ciborumpl
dc.subjectBizancjumpl
dc.subjectmedycynapl
dc.subjectpożywieniepl
dc.subjecthistory of medical literaturepl
dc.subjecthistory of dieteticspl
dc.subjectfood historypl
dc.subjectAnthimuspl
dc.subjectDe observatione ciborumpl
dc.subjectByzantiumpl
dc.subjectmedicinepl
dc.subjectfoodpl
dc.title„Leporis vero si novellae…”, czyli o powiązaniu medycyny i sztuki kulinarnej w "De observatione ciborum" Antimusapl
dc.title.alternative„Leporis vero si novellae…”, i.e. about connections between medicine and culinary art in Anthimus’ "De observatione ciborum"pl
dc.typeinfo:eu-repo/semantics/articlepl
Files
Original bundle
Now showing 1 - 1 of 1
Thumbnail Image
Name:
Rzeznicka_Zofia_Leporis_vero_si_novellae.pdf
Size:
1.29 MB
Format:
Adobe Portable Document Format
Description:
Download

License bundle
Now showing 1 - 1 of 1
Thumbnail Image
Name:
license.txt
Size:
2.63 KB
Format:
Item-specific license agreed upon to submission
Description:
Download

Collections
Vox Patrum, 2022, Vol. 81: Miscellanea