Aniołowie w pierwszym łacińskim komentarzu do Apokalipsy Wiktoryna z Petowium
Loading...
Date
2023
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Wydawnictwo KUL
Abstract
Celem niniejszego artykułu jest zbadanie, jak Wiktoryn z Petowium w Commentarius in Apocalypsim komentuje fragmenty Apokalipsy św. Jana, w których występuje termin ‘anioł’ – angelus, i jak interpretuje to pojęcie. Najpierw wspomniano częste występowanie aniołów w Piśmie Świętym, zwłaszcza w ostatniej księdze Biblii. Przypomniano za Augustynem z Hippony, że określenie angelus oznacza misję, a nie naturę istot tak określanych. Podkreślono również, że dla Ojców Kościoła angelologia nie była najistotniejszym zagadnieniem poruszanym przez nich w pismach, podobnie dość rzadko naukowcy zajmują się patrystyczną nauką o aniołach. Przedstawiono krótko biskupa Wiktoryna jako pierwszego egzegetę łacińskiego i styl jego interpretacji, szczególnie znaczenie alegorezy i typologii. Omówiono wszystkie objaśnienia dotyczące terminu angelus w zachowanych fragmentach komentarza Wiktoryna do Apokalipsy: najpierw przeanalizowane zostały te, w których anioł oznaczać ma Eliasza czy samego Chrystusa, następnie dobre anioły niebiańskie, a wreszcie złe anioły – diabła, Antychrysta. Przytoczono krótko też wyniki badań innego tekstu biskupa Petawium – De fabrica mundi, w którym to traktacie o stworzeniu świata pojawiają się ciekawe koncepcje autora o aniołach, dotyczące np. dwudziestu czterech aniołów pierwotnych stworzonych pierwszego dnia.
The purpose of this article is to examine how Victorinus of Poetovium (Poetavium), in his Commentarius in Apocalypsim, comments on the passages in the Apocalypse of St John in which the term ‘angel’ – angelus – occurs, and how he interprets the term. First, the frequent occurrence of angels in Scripture, especially in the last book of the Bible, is mentioned. It was recalled, following Augustine of Hippo, that the term angelus denotes a mission and not the nature of the beings so termed. It was also stressed that, for the Church Fathers, angelology was not the most important issue addressed in their writings, and similarly, it is quite rare for scholars to deal with the patristic teaching on angels. A brief introduction is given to Bishop Victorinus as the first Latin exegete and his style of interpretation, especially the importance of alegoresis and typology. All explanations of the term angelus in the extant fragments of Victorinus’ commentary on the Apocalypse are discussed: first those in which angel is taken to mean Elijah or Christ himself, then the good heavenly angels, and finally the evil angels – the devil, the Antichrist – are analysed. The results of a study of another text by the Bishop of Poetovium, De fabrica mundi, are also briefly quoted, in which this treatise on the creation of the world contains interesting concepts by the author about angels, concerning, for example, the twenty-four original angels created on the first day.
Description
Keywords
Wiktoryn z Petowium, komentarz, Apokalipsa św. Jana, aniołowie, angelus, egzegeza, Victorinus of Poetovium, commentary, Apocalypse of St. John, angels, exegesis
Citation
"Vox Patrum", 2023, T. 88, s. 31-47