Gabriel Marcel i etyka heterocentryczna
Loading...
Date
2021
Authors
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Towarzystwo Naukowe KUL, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Abstract
Artykuł przedstawia etyczny wymiar refleksji filozoficznej Gabriela Marcela. Na tle szeregu obecnych w niej kategorii (m.in. próba, zdrada, wspólnota, ofiara, obecność, rozporządzalność, intersubiektywność, miłość) zostaje ona określona mianem heterocentrycznej. Pojęcie to, zaczerpnięte z pism samego Marcela, znajduje tu zastosowanie w celu odróżnienia od ugruntowanych już w literaturze przedmiotu, ale dotyczących zwłaszcza koncepcji późniejszych, nazw w rodzaju „filozofia innego” czy „dialektyka tożsamości i różnicy”; w ogólności dotyczy postawy zwrócenia się ku temu, co inne, które zarazem prowadzi do wewnętrznego samoodzyskania. Przed znajdującym się w drodze człowiekiem stoi zadanie odpowiedzi na wezwanie płynące zarówno z jego wnętrza, jak i z czegoś poza; ostatecznie jego celem staje się, by umocować własne istnienie w głębi rzeczywistości, która je przekracza. Wskazane przy tym zostaje, że etyka Marcela nie unika ontologii, a odpowiedź na pytanie o to, jak żyć, jest nierozerwalnie złączona z refleksją nad byciem.
The article presents ethical dimension of Gabriel Marcel’s philosophical thought. Concerning several categories that it contains (including trial, betrayal, community, sacrifice, presence, availability, intersubjectivity, love) it is described as heterocentric. This term, taken from the very writings of Marcel, is here applicated in order to distinguish it from the terms already well-established in the literature (yet related mainly to later ideas), such as “philosophy of the other” or “identity-difference dialectics”; in general, it points to an attitude towards the other, which, however, leads to internal self-recovery. There is a task in front of a man on the road: to answer a call coming from both the inside and the outside; ultimately the aim is to anchor one’s own existence in the depth of reality which exceeds it. It is also shown that Marcel's ethics does not evade ontology, and that the answer to the question of how to live is inextricably linked with the reflection over being.
The article presents ethical dimension of Gabriel Marcel’s philosophical thought. Concerning several categories that it contains (including trial, betrayal, community, sacrifice, presence, availability, intersubjectivity, love) it is described as heterocentric. This term, taken from the very writings of Marcel, is here applicated in order to distinguish it from the terms already well-established in the literature (yet related mainly to later ideas), such as “philosophy of the other” or “identity-difference dialectics”; in general, it points to an attitude towards the other, which, however, leads to internal self-recovery. There is a task in front of a man on the road: to answer a call coming from both the inside and the outside; ultimately the aim is to anchor one’s own existence in the depth of reality which exceeds it. It is also shown that Marcel's ethics does not evade ontology, and that the answer to the question of how to live is inextricably linked with the reflection over being.
Description
Keywords
Gabriel Marcel, etyka heterocentryczna, wnętrze, coś poza, inny, ontologia, heterocentric ethics, inside, outside, the other, onthology
Citation
"Roczniki Filozoficzne", 2021, Vol. 69, nr 2, s. 285-303