Roczniki Nauk Prawnych, 2022, Vol. 32, nr 1
Permanent URI for this collection
Browse
Recent Submissions
- ItemTomasz Gałkowski, Ogólne zasady prawa w prawie kanonicznym, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego(Towarzystwo Naukowe KUL, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 2022) Dzierżon, Ginter
- ItemOdpowiedzialność karna sędziów i prokuratorów stanu wojennego. Glosa do uchwały SN z dnia 2 lipca 2021 roku, Sygn. akt I DI 3/21(Towarzystwo Naukowe KUL, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 2022) Kulesza, Jan
- ItemPrawnokanoniczna ochrona osoby zawiadamiającej o zaniedbaniach biskupa Kościoła łacińskiego zgodnie z motu proprio VELM(Towarzystwo Naukowe KUL, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 2022) Jaszcz, AdamList apostolski motu proprio papieża Franciszka Vos estis lux mundi uznaje za przestępstwo utrudnianie przez przełożonego kościelnego dochodzeń przeciwko duchownemu oskarżonemu o przestępstwo contra sextum cum minoribus. Zgodnie z przepisami każdy ma prawo złożyć zawiadomienie dotyczące biskupa Kościoła łacińskiego, jeśli posiada wiarygodne informacje o jego zaniedbaniach. Rozpoczyna to specjalną procedurę regulowaną przepisami motu proprio, mającą na celu wyjaśnienie sprawy. Istnieje pilna potrzeba ochrony prawnej osoby składającej zawiadomienie. Autor wyjaśnia, na czym polega ochrona prawna takiej osoby, analizując zagadnienie z punktu widzenia przestrzegania obowiązującego porządku prawnego oraz zagwarantowania praw podmiotowych przysługujących osobie zgłaszającej zaniedbanie.
- ItemProblematyka niezdolności konsensualnej do zawarcia małżeństwa w pracach Papieskiej Komisji do Rewizji KPK w fazie wypracowywania nowych kanonów (1966-1973)(Towarzystwo Naukowe KUL, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 2022) Góralski, WojciechRozpoczęta po zakończeniu Soboru Watykańskiego II reforma prawa kanonicznego objęła m.in. prawo małżeńskie. Szczególnie istotnym obszarem kodyfikacji w tym zakresie była zgoda małżeńska, która jest przyczyną małżeństwa. Brak regulacji o zdolności konsensualnej w KPK 1917 oraz rozwój nauk psychologicznych i psychiatrycznych skłoniły doktrynę i orzecznictwo do wypełnienia tej luki. Nic dziwnego, że w procesie reformy i kodyfikacji prawa kanonicznego Papieska Komisja ds. Rewizji KPK, wspierana przez konsultorów, podjęła próbę dokładniejszego określenia niezdolności konsensualnej. Intensywna praca konsultorów zespołu De matrimonio Papieskiej Komisji w tym zakresie (w pierwszej fazie kodyfikacji: 1966-1973) zaowocowała przygotowaniem projektu nowych kanonów, który stał się podstawą do dalszych prac. W procesie rewizji i kodyfikacji niemałą rolę odgrywało orzecznictwo Trybunału Roty Rzymskiej. Przedmiotem niniejszego studium jest proces kształtowania się przyszłego kan. 1095, nn. 1-3 KPK w pierwszej z wymienionych faz (1966-1973), złożonego procesu posoborowej rewizji i kodyfikacji prawa kanonicznego. W pierwszej części autor omawia prace trwające w latach 1966-1970, w drugiej zaś prace trwające w latach 1970-1973. Metoda pracy wszystkich Zespołów Konsultorów przewidywała dwie fazy. Pierwsza polegała na przygotowaniu materiałów na sesje. Znając materię wskazaną na obrady Zespołu, każdy konsultor wysyłał, na miesiąc przed rozpoczęciem sesji, własne votum do przewodniczącego Papieskiej Komisji. Otrzymywane vota były przekazywane relatorowi, który sporządzał relację lub wstępny schemat, w którym dokonywał reasumpcji kwestii i propozycji poszczególnych konsultorów, a następnie, na ich podstawie, formułował propozycje kanonów do kolegialnej dyskusji i poprawek. Podczas sesji, która stanowiła drugą fazę pracy Zespołu, jego relator przedstawiał syntetycznie wynik prac, referując materiał zawarty w votach poszczególnych członków Zespołu. Każdy z nich mógł w dyskusji bliżej wyjaśniać swoje racje dotyczące sformułowania danego kanonu. Owocem sesji stawała się relacja sporządzona przez referenta i zaproponowany (w końcowym głosowaniu) schemat kanonów. Intensywne prace konsultorów Zespołu De matrimonio Papieskiej Komisji ds. Rewizji KPK w tym zakresie, podjęte w 1966 roku, w pierwszej fazie prac (do 1973 roku) zaowocowały wypracowaniem projektu nowych kanonów: 1081 bis (usus rationis i discretio iudicii) i 1081 ter (incapacitas asumendi), które stały się podstawą do dalszych prac, kontynuowanych w kolejnych etapach złożonego procesu kodyfikacyjnego.
- ItemWpływ subrepcji na ważność reskryptów wydawanych przez dykasterie Kurii Rzymskiej (kan. 64 KPK)(Towarzystwo Naukowe KUL, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 2022) Dzierżon, GinterW zaprezentowanym opracowaniu Autor dokonał szczegółowej analizy kan. 64 KPK, w którym ujęto kwestię wpływu subrepcji na ważność reskryptów wydawanych przez dykasterie Kurii Rzymskiej (kan. 64 KPK). Wykazał po pierwsze, że zawarta w kanonie zasada jest implementacją zasady interpretacyjnej ujętej w kan. 63 § 1 KPK, dotyczącej wpływu subrepcji na nieważność reskryptu; po drugie, kan. 64 KPK posiada charakter ustawy uniezdalniającej (kan. 10 KPK). Dowiódł też, iż mimo że kan. 64 KPK posiada charakter ustawy uniezdalniającej, to jednak określona w nim regulacja nie ma charakteru bezwarunkowego. Odstępstwa od niej z jednej strony wiążą się ze szczególnymi pozycjami papieża oraz Penitencjarii Apostolskiej w kanonicznym porządku prawnym, z drugiej zaś niemożność poinformowania może wynikać z natury rzeczy (ex natura rei). Według Autora mogłoby to mieć miejsce, gdy wierny powtórnie wniósłby prośbę o reskrypt do tej samej dykasterii, a także, gdy po wniesieniu prośby równocześnie skierowałby tę samą prośbę do innej dykasterii.