Roczniki Nauk Społecznych, 2022, T. 50, nr 1

Permanent URI for this collection

Browse

Recent Submissions

Now showing 1 - 5 of 11
  • Item
    Motywacje wiary religijnej i praktyk religijnych dorosłych katolików w Polsce w XX i XXI wieku. Na podstawie wyników badań socjologicznych
    (Towarzystwo Naukowe KUL, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 2022) Baniak, Józef
    W artykule tym odpowiadam na trzy pytania: 1) Jakimi motywami uzasadniali swoją wiarę religijną dorośli katolicy w Polsce na przełomie XX i XXI wieku? 2) Pod wpływem jakich motywów dorośli katolicy polscy realizowali w okresie przełomu wieków praktyki religijne? 3) Z jakich powodów niektórzy katolicy dorośli w Polsce rezygnowali z wiary religijnej i z realizacji praktyk religijnych w tym okresie przełomu wieków? Pytania te tworzą łącznie podstawowy problem podjętych badań. Podstawę odpowiedzi na te pytania stanowią wyniki badań socjologicznych i sondaże opinii publicznej zrealizowane w drugiej połowie XX wieku i w obu dekadach XXI wieku. Prezentacja szczegółowa istniejących badań naukowych i socjologiczna analiza ich wyników są odpowiednią metodą do opracowania artykułu na podjęty w tytule temat. Wyniki badań ukazują, że dorośli katolicy w Polsce uzasadniali w tym okresie przełomu wieków swoją wiarę religijną i własne praktyki religijne różnymi motywami i powodami. Jednak najczęściej sami deklarowali stosowanie motywacji religijnych. Z różnych też powodów niektórzy katolicy dorośli rezygnowali z wiary religijnej i z praktyk religijnych. Najczęściej wskazywali oni jednak motyw osobistych przemyśleń i własny wybór postawy ateistycznej oraz rezygnacji z kultu religijnego. Zmiana postawy religijnej na postawę niereligijną i ateistyczną wśród dorosłych katolików częściej występowała w obecnym XXI wieku niż w minionym XX wieku.
  • Item
    Wiedza naukowa – najbardziej ceniona postać dobrostanu intelektualnego
    (Towarzystwo Naukowe KUL, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 2022) Zemło, Mariusz
    Dyskusja nad wiedzą, która powstaje w wyniku starań poznawczych człowieka w różnych okresach dziejów, przebiega z odmienną intensywnością. W drugiej połowie XX wieku, kiedy to ogłoszono, że ludzkość wkroczyła w epokę społeczeństwa wiedzy, namysł nad jej kondycją domaga się szczególnej uwagi. Wychodząc naprzeciw temu wyzwaniu, w artykule starano się odpowiedzieć na dwa zasadnicze pytania: a) Jaka wiedza aktualnie cieszy się największym uznaniem społecznym? b) Jakie są parametry takiej wiedzy, za przyczyną których uzyskała dominującą pozycję pośród pozostałych form? Przy próbie odpowiedzi na te pytania autor nie próbuje idealizować produktu intelektualnego uznanego za najbardziej wartościowy, ale wskazuje także i słabsze jego strony, zestawiając stan faktyczny z oczekiwaniami, jakie pod jego adresem są stawiane.
  • Item
    The Institution of Crown Witness in the Light of Selected Rules of Polish Criminal Procedure
    (Towarzystwo Naukowe KUL, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 2022) Bajda, Karol
    The trial institution of crown witness is an effective instrument in combating organized crime. It is one of the controversial institutions because it violates the leading principles of the Polish criminal procedure. In the article, the author confronts the institution of crown witness with selected principles of the Polish criminal trial. With the legality principle, the principle of equal rights for the parties to the criminal trial, the principle of free assessment of evidence, the objectivity principle and the fair trial principle. The aim of the article is to indicate the threats that the crown witness institution poses for the proper course of criminal proceedings. The perpetrator who appears in a criminal trial as a witness is an opportunistic exception in an extraordinary situation. It must be approached with utmost care and caution to ensure that the criminal trial is carried out in accordance with the law, remembering that it is a kind of compromise between the fairness of the trial and the institution’s purpose—to combat organized crime.
  • Item
    The Role of Bishop of Przemyśl Ignacy Tokarczuk in the Rise and Development of the Anti-Communist Opposition in Poland
    (Towarzystwo Naukowe KUL, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 2022) Jedynak, Witold
    This article presents the social activity of Ignacy Tokarczuk, the bishop of Przemyśl, in-fluencing the emergence and development of the anti-communist opposition. In 2006, the hierarch was awarded the highest state decoration—the Order of the White Eagle—by the President of Poland for his work for democratization of social life and protection of human rights. The study aims to determine the bishop’s role in the process of organizing and supporting opposition structures, especially in south-eastern Poland. It relies on the analysis of interviews, memories and scientific studies. Analysing interviews with members of the anti-communist opposition and clergy was of particular importance in the research process, which made it possible to describe and explain the bishop’s attitude and behavior towards the anti-communist movement. It was stated that Tokarczuk’s involvement in the activities of the anti-communist opposition appeared to be extremely important for the functioning of independent structures in the Subcarpathian Region, especially during the period of martial law in Poland.
  • Item
    Economy, State, and Society as an Interpretative Triad of Attitudes Towards Protected Areas Among Its Residents. On the Example of Pieniny National Park in Poland
    (Towarzystwo Naukowe KUL, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 2022) Zdun, Magdalena; Zawilińska, Bernadetta; Musiał-Malago, Monika
    This article addresses the issue of the attitude of local people towards protected areas. The subject of the analysis is a special area—the Pieniny National Park in Poland, which is an interesting mosaic of natural and man-made ecosystems. These areas stand out in terms of their historical heritage. The aim of the article is not only to create a descriptive analysis of the issue, but also to present an innovative structure of the diagnosis, which serves to solve the problem of adjustment of the basic spheres of human activity to the areas of natural value. The article therefore consists of two interrelated parts. In the first one, a theoretical structure is presented, built on the basis of key interpretative areas for the discussed issue: economy, state and society. The second part is a report from the conducted research, which supplements the basic concept with attempts at original systematization of the obtained results.