Vox Patrum, 2021, Vol. 78: Zaraza, choroba i śmierć we wczesnym chrześcijaństwie

Permanent URI for this collection

https://hdl.handle.net/20.500.12153/2863

Browse

Recent Submissions

Now showing 1 - 5 of 21
  • Item
    Polska bibliografia Antyku Chrześcijańskiego 2020
    (Wydawnictwo KUL, 2021) Stawiszyński, Wojciech
  • Item
    Śmierć jako nośnik znaczeń symbolicznych – w poszukiwaniu patrystycznych inspiracji Pseudo-Garniera z Langres
    (Wydawnictwo KUL, 2021) Bardski, Krzysztof
    Pseudo-Garnier z Langres zawarł w swoim glosariuszu symboli biblijnych sześć alegorycznych znaczeń śmierci. Kojarzy się ona z umartwieniem, pychą, diabłem, nienawiścią do braci, grzechem oraz wieczną karą przeznaczoną dla grzeszników. Wszystkie interpretacje alegoryczne mają wydźwięk moralny i zdecydowana większość (z wyjątkiem umartwienia) ujmuje śmierć z negatywnej perspektywy. W toku badań udało się dotrzeć do wszystkich źródeł stanowiących bezpośrednie inspiracje dla Pseudo-Garniera z Langres, są to mianowicie: Moralia Grzegorza Wielkiego, Glossa Ordinaria oraz Komentarz do Psalmów Manegolda z Lautenbach, przypisywany Bedzie Czcigodnemu. Jednak pośrednio można dopatrzeć się inspiracji sięgających św. Augustyna. Autor glosariusza stara się pozostać wierny źródłom, z których korzysta. Ma świadomość, że jego praca stanowi posługę, mającą na celu uporządkowanie i sklasyfikowanie spuścizny interpretacji alegorycznej. Jego dzieło nie ma charakteru twórczego, lecz stara się przedstawić te skojarzenia symboliczne, które stanowią główny nurt chrześcijańskiej alegorystyki biblijnej.
  • Item
    Choroba w wybranych pismach Izydora z Sewilli
    (Wydawnictwo KUL, 2021) Krynicka, Tatiana
    Izydor z Sewilli pisze o chorobie w wielu utworach, różniących się tematyką i charakterem. Postrzega ją jako bezwarunkowe zło. Bada jej fizyczne i duchowe przyczyny; doszukuje się naturalnych i ponadnaturalnych środków zaradczych. Uważa, że mamy prawo, a nawet obowiązek zwracać się po pomoc do medyków, których dorobek zna i szanuje, lecz przy tym powinniśmy pamiętać, że zdrowie – przede wszystkim ducha, jak również ciała – może nam zapewnić wyłącznie życie w jedności z Bogiem. Za najbardziej niebezpieczną chorobę uznaje niemoc duszy, czyli grzech; spośród schorzeń cielesnych wyróżnia jako najgroźniejsze morowe powietrze. Posługuje się związanymi z chorobą wyrażeniami metaforycznymi do opisania rzeczywistości grzechu; stosując alegoryczną metodę interpretacji Pisma, widzi w chorobach ukazanych na stronach Biblii symbole duchowego zła. Podkreśla, że chorym należy się troskliwa, pełna czułości opieka ze strony zdrowych. Dzięki lekturze listów Sewilczyka oraz relacji o jego śmierci wiemy, że on sam także doświadczał chorób, a znosił je tak, jak zalecał to czynić innym, to jest wytrwale, pokornie i cierpliwie dążąc do pełni życia, dla której zostaliśmy stworzeni i zbawieni.
  • Item
    Did the Justinianic Plague Truly Reach Frankish Europe around 543 AD?
    (Wydawnictwo KUL, 2021) Faure, Eric
    This article focuses on the episodes of bubonic plague recorded around 543 AD in Frankish Europe, which on re-reading appear doubtful. Beginning in 541 and for two centuries, the Justinianic plague ravaged the Mediterranean area over several successive waves. The first mentions concern Egypt; the plague then spreads northward to Constantinople and almost concomitantly or shortly afterward moves westward until it reaches Western Europe. For this last region, the main source is Bishop Gregory of Tours, who in both his historical and his hagiographic writings, provides numerous data on the first outbreaks that raged in Frankish Europe, episodes to which he was a contemporary (even if for the first, he was still in early childhood). According to Gregory, around 543, bubonic plague ravaged several areas under Frankish rule. However, among others, intertextual, contextualized and chronological analyses strongly suggest that these events were in fact fictional. Gregory seems to have wanted to balance, during epidemics of plague, the behavior of two bishops of Clermont that were totally opposed. In the episode of 571, when plague struck the episcopal city, the unworthy Bishop Cautinus, to escape disease, had fled the city in cowardice. In the other episode, through the intercession of Gregory's paternal uncle, the virtuous Gallus, the immediate predecessor of Cautinus and that of a saint specific of the paternal branch, the city, including the diocese, was spared from the plague. Other references to similar events in which, through saints, the plague is driven out, or territories are protected from it are also dated arbitrarily from this period. Furthermore, unlike the episode of 571, the plague of 543 is never considered a punishment for sin; moreover, no miraculous healing of plague patients is recorded. Contemporary texts from other authors of Frankish Europe, although they are rare, do not mention any epidemic around 543 - especially the Vita of Caesarius of Arles, written shortly after the death of this bishop (from 542 to 547-9) by several hagiographers - while two of Gregory’s texts, which are repeated almost verbatim, indicate that the province of Arles was the region most affected. This fact underscores the decisive contribution that hagiographic texts can make in the analysis of facts considered to be historical. Finally, the dramatic deteriorations in the health situation described in Gregory’s reports could have a background of truth and be the consequence of the climatic cooling observed from 536, likely due to volcanic eruptions, but did not involve the bubonic plague.
  • Item
    'For it is improper to be addicted to the tedium of affliction': Christian Responses to Pandemic in Late Antiquity and the Early Middle Ages
    (Wydawnictwo KUL, 2021) Dunn, Geoffrey David
    The current COVID-19 pandemic has seen some turn to the past to see if the historical evidence provides any assistance to forecasting the probable duration and intensity of the disease and the length of time until a vaccine or cure is found. In this paper, on the contrary, the aim is to look to the present situation to help understand the past. The current pandemic, which seems impossible to halt even as vaccines start to roll out, and threatens to destroy the way people interact with one another and provide for their families has undermined confidence in the progress of medical science and the human mastery over the natural world. The fear and helplessness that has come in its wake is much the way people in previous centuries felt in the face of rampant and uncontrollable disease. In this paper several episodes of the first bubonic plague, known as the plague of Justinian, that lasted from the sixth to eighth centuries, as reported by Gregory I, bishop of Rome, and Gregory, bishop of Tours, both active at the end of the sixth century, will be explored. In light of our own experience of vulnerability because of the impotence of modern medicine so far to offer protection, we are better able to appreciate the reaction of people who lived in Lombard Italy and Merovingian France to intractable natural disaster.