Empress Eudoxia through the Prism of Fifth Century Ecclesiastical Histories
Loading...
Date
2020
Authors
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Wydawnictwo KUL
Abstract
In the dispute between John Chrysostom, bishop of Constantinople and the imperial court, the main role is often attributed to empress Eudoxia. It is alleged that it was the empress who proactively masterminded Chrysostom’s exile. How did the authors of the Ecclesiastical histories, who were writing in the first half of the 5th century, portray this empress? First came Philostorgius of Borissus who clearly suggested that although initially the status of Eudoxia at imperial court was not quite firm because of her barbarian origins, the empress, relying on her femininity, not only managed to fend for herself, but actually had strengthened her position in the court environment by maneuvering her opponents into utter powerlessness. As for Theodoret, this ecclesiastical historian (who was also a bishop), had refused to disclose the names of the culprits who were to his mind responsible of John Chrysostom’s downfall. Indeed, Theodoret, did not attach deliberate culpability to the imperial couple, considering their actions largely as the result of unawareness. Theodoret does suggest, however, that Eudoxia’s influence at the imperial court had grown to such an extent that had she so wished, she could have led to John’s return from his exile. In Socrates’s and Sozomen’s case, both ecclesiastical historians, despite essential differences in their respective assessments of John Chrysostom, do display a remarkable convergence of views in the case of empress Eudoxia. Both describe her with clear restraint, pointing to her great emotionality, yet in the main, both ecclesiastical historians put the blame for the imperial court’s conflict with John Chrysostom on his enemies, who incited the empress against the bishop of Constantinople.
Na ogół zasadniczą rolę w sporze Jana Chryzostoma z dworem cesarskim przypisuje się cesarzowej Eudoksji, winiąc ją za jego wygnanie. W jaki sposób postępowanie cesarzowej oceniali piszący w pierwszej połowie V wieku autorzy Historii kościelnych? Pierwszy z nich, Filostorgiusz wyraźnie zasugerował, że chociaż początkowo status Eudoksji na dworze cesarskim nie był silny z powodu jej barbarzyńskiego pochodzenia, cesarzowa używająca swej kobiecości, jak potężnej broni, nie tylko potrafiła się obronić, ale także umocniła swoją pozycję w środowisku dworskim, pogrążając przeciwników w całkowitej bezsilności. Jeśli chodzi o Teodoreta, historyk ów odmówił ujawnienia imion winnych tragicznego losu Jana Chryzostoma. Nie przypisywał też umyślnej winy cesarskiej parze, uznając ich przewinienie za nieświadome. Zasugerował jednak, że wpływ Eudoksji na cesarski dwór był tak duży, że gdyby chciała, mogłaby doprowadzić do powrotu Jana z wygnania. W przypadku Sokratesa i Sozomena, obaj historycy, choć różnili się oceną Jana Chryzostoma, wykazali niezwykłą zbieżność poglądów w przypadku cesarzowej Eudoksji. Obaj opisali władczynię z wyraźną powściągliwością, wskazując na jej wielką emocjonalność, ale odpowiedzialność za konflikt z Janem składali na wrogów biskupa, podżegających przeciwko niemu cesarzową.
Na ogół zasadniczą rolę w sporze Jana Chryzostoma z dworem cesarskim przypisuje się cesarzowej Eudoksji, winiąc ją za jego wygnanie. W jaki sposób postępowanie cesarzowej oceniali piszący w pierwszej połowie V wieku autorzy Historii kościelnych? Pierwszy z nich, Filostorgiusz wyraźnie zasugerował, że chociaż początkowo status Eudoksji na dworze cesarskim nie był silny z powodu jej barbarzyńskiego pochodzenia, cesarzowa używająca swej kobiecości, jak potężnej broni, nie tylko potrafiła się obronić, ale także umocniła swoją pozycję w środowisku dworskim, pogrążając przeciwników w całkowitej bezsilności. Jeśli chodzi o Teodoreta, historyk ów odmówił ujawnienia imion winnych tragicznego losu Jana Chryzostoma. Nie przypisywał też umyślnej winy cesarskiej parze, uznając ich przewinienie za nieświadome. Zasugerował jednak, że wpływ Eudoksji na cesarski dwór był tak duży, że gdyby chciała, mogłaby doprowadzić do powrotu Jana z wygnania. W przypadku Sokratesa i Sozomena, obaj historycy, choć różnili się oceną Jana Chryzostoma, wykazali niezwykłą zbieżność poglądów w przypadku cesarzowej Eudoksji. Obaj opisali władczynię z wyraźną powściągliwością, wskazując na jej wielką emocjonalność, ale odpowiedzialność za konflikt z Janem składali na wrogów biskupa, podżegających przeciwko niemu cesarzową.
Description
Keywords
empress Eudoxia, John Chrysostom, ecclesiastical historiography, Socrates of Constantinople, Sozomen of Bethelia, Theodoret of Cyrrhus, Philostorgius of Borissus, cesarzowa Eudoksja, Jan Chryzostom, historiografia kościelna, Sokrates z Konstantynopola, Teodoret z Cyru, Sozomen, Filostorgiusz
Citation
"Vox Patrum", 2020, T. 75, s. 43-66