Odwołania do chrześcijaństwa w konstytucjach współczesnych państw

Abstract
W niniejszym artykule poddano analizie ilościowej i jakościowej konstytucyjne odwołania do chrześcijaństwa. W ramach przeprowadzonego studium obowiązujących ustaw zasadniczych poszczególnych państw ustalono skalę odniesień do chrześcijaństwa oraz odniesienia te poddano systematyzacji i typologizacji. Tytułowymi odwołaniami do chrześcijaństwa objęto zarówno bezpośrednie wzmianki o chrześcijańskich zasadach, wartościach czy dziedzictwie, jak i odwołania implikatywne, tj. do Boga pojmowanego zgodnie z monoteistycznym trynitaryzmem oraz do poszczególnych chrześcijańskich denominacji, ich wyznawców i kościołów. Ze względu na historyczno-kulturowy, a nie tylko religijny wymiar chrześcijaństwa, odwołania do niego w konstytucjach co do zasady nie przeczą bezstronności światopoglądowej władz publicznych, nie prowadzą do konfesjonalizacji państwa, ani nie naruszają praw wyznawców innych religii i osób bezwyznaniowych. Egzageracją jest odbieranie odwołań tego typu przez niechrześcijan jako działań ich rzekomo społecznie alienujących i wykluczających. Od ustrojodawcy decydującego się na wyróżnienie chrześcijaństwa w konstytucji należy oczekiwać kierowania się wolą suwerena. Inkorporowanie do ustaw zasadniczych odniesień do chrześcijaństwa nie powinno jednak być narzędziem inżynierii społecznej o celach prozelickich.
The present paper offers a quantitative and qualitative analysis of constitutional references to Christianity. An examination of binding basic laws of individual states allowed the authors to determine the scale of references to Christianity and to systematize and typologize these references. As assumed in the study, “references to Christianity” include both direct mentions of Christian principles, values or heritage as well as implicit ones, i.e., references to God understood in accordance with monotheistic Trinitarianism and to individual Christian denominations, their followers and churches. Due to the fact that Christianity not only has a religious, but also a historical and cultural dimension, its references in the constitutions, in principle, do not deny the ideological impartiality of public authorities or lead to confessionalisation of the state. Neither do they violate the rights of followers of other religions and non-believers. It is an exaggeration to perceive constitutional references to Christianity by non-Christians as allegedly socially alienating and excluding. The constitutional legislator deciding to distinguish Christianity in a constitution is expected to be guided by the will of the sovereign. However, incorporating references to Christianity into basic laws should not serve as a tool of social engineering for proselytic purposes.
Description
Keywords
konstytucje, chrześcijaństwo, Kościół, metoda prawno-porównawcza, constitutions, Christianity, Church, comparative legal method
Citation
"Studia z Prawa Wyznaniowego", 2021, T. 24, s. 143-170
ISBN