Kara umowna a zastrzeżenie gwarancyjne

Loading...
Thumbnail Image
Date
2020
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Wydawnictwo KUL
Abstract
Kara umowna, która stanowi jedno z najczęściej stosowanych tzw. dodatkowych zastrzeżeń umownych, pozwala zabezpieczyć interes wierzyciela, niemniej dłużnik ma różne możliwości, aby zwolnić się z obowiązku jej zapłaty albo zapłacić kwotę niższą niż wynikałaby z postanowienia umownego. Przepisy regulujące karę umowną pozwalają jednak na modyfikację instytucji prawa cywilnego w kierunku rozszerzenia okoliczności, w których wierzyciel będzie uprawniony obciążyć dłużnika karą umowną. W wyniku tego może dojść do znacznego odstępstwa od ustawowych zasad związanych ze stosowaniem kar umownych, prowadząc w skrajnym przypadku do rozszerzenia odpowiedzialności dłużnika do granic odpowiedzialności absolutnej. Daje to możliwość wprowadzenia do umowy tzw. zastrzeżenia gwarancyjnego. W artykule została podjęta próba rozróżnienia tych dwóch instytucji prawa cywilnego, wskazania ich cech wspólnych, ale przede wszystkim różnic, jak i zasad wprowadzenia tych postanowień do umowy. Modyfikacja zasad odpowiedzialności dłużnika z tytułu kar umownych nie może bowiem pomijać granic, o których mowa w art. 3531 Kodeksu cywilnego. Zastrzeżenie gwarancyjne, jako bardzo daleko idące odstępstwo od kodeksowej konstrukcji kary umownej, powinno być wprowadzane do umowy z dużą ostrożnością.
Contractual penalty is one of the most commonly used so-called additional contractual clauses, especially in professional trading. Such a provision, properly constructed, in accordance with art. 483–484 of the Civil Code, significantly secures the creditor’s interest. The possibility of modifying the extent of the debtor’s liability means that liability for contractual penalties may also be based on circumstances other than those provided for in Article 471 of the Civil Code. In extreme cases, this leads to the debtor’s liability being extended to the limit of absolute liability. The purpose of this study is to distinguish between two civil law institutions that define the limits of the debtor’s liability for non-performance or improper performance of an obligation, especially since the warranty claim was not discussed in the doctrine.
Договорная неустойка, которая является одним из наиболее часто используемых так называемых «дополнительных условий» в договорах, помогает обеспечить интерес кредитора, однако у должника есть различные возможности освободиться от обязательства по уплате неустойки или уплатить меньшую сумму, чем это вытекало бы из договора. Положения, регулирующие договорную неустойку, допускают, однако, изменение гражданско-правового института в сторону расширения обстоятельств, при которых кредитор будет вправе взыскать с должника договорную неустойку. В результате может произойти значительное отклонение от установленных законом правил, связанных с применением договорной неустойки, что в крайнем случае приведет к расширению ответственности должника до пределов абсолютной ответственности. Это дает возможность внести в договор так называемую гарантийную неустойку. В статье была предпринята попытка разграничить эти два института гражданского права, указать их общие черты, но прежде всего различия, а также правила внесения этих положений в договор. Изменение правил ответственности должника по договорной неустойке не может не учитывать пределы, указанные в статье 3531 Гражданского кодекса. Гарантийная неустойка, как очень далеко идущее отклонение от установленной Кодексом конструкции договорной неустойки, должна вводиться в договор с большой осторожностью.
Description
Keywords
wierzyciel, dłużnik, odpowiedzialność odszkodowawcza, kara umowna, zastrzeżenie gwarancyjne, zwłoka, creditor, debtor, liability for damages, contractual penalty, warranty claim, delay, кредитор, должник, ответственность за убытки, договор ная неустойка, гарантийная неустойка, просро
Citation
"Studia Prawnicze KUL", 2020, nr 3, s. 291-312
ISBN