Roczniki Nauk Prawnych, 2022, Vol. 32, nr 1
Permanent URI for this collection
Browse
Browsing Roczniki Nauk Prawnych, 2022, Vol. 32, nr 1 by browse.metadata.rights "Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 3.0 Polska"
Now showing 1 - 9 of 9
Results Per Page
Sort Options
- ItemDowodzenie wysokości szkody pokrzywdzonego w procesie karnym(Towarzystwo Naukowe KUL, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 2022) Smarzewski, Marek; Banach, MałgorzataDowodzenie wysokości szkody pokrzywdzonego stanowi istotne zagadnienie zarówno z perspektywy teoretycznej, jak i praktycznej. W doktrynie można zaobserwować rozbieżne podejścia co do tego, na kim spoczywa obowiązek dowodzenia w tym zakresie. W artykule podkreślono rolę pokrzywdzonego jako osoby bezpośrednio zainteresowanej w uzyskaniu kompensaty i ukazano wagę rozstrzygnięcia w procesie karnym w przedmiocie naprawienia szkody w wysokości faktycznie wyrządzonej. Ustalenia dotyczące wysokości szkody powinny stawać się zasadniczo przedmiotem dowodzenia w toku rzetelnego procesu karnego. Nawet zatem, gdy do osądzenia sprawcy i pociągnięcia go do odpowiedzialności karnej nie jest niezbędne określenie rozmiarów szkody, to w sytuacji istnienia przesłanek do orzeczenia jej naprawienia sąd karny ma obowiązek podjęcia ustaleń dotyczących jej wysokości czy to w związku z inicjatywą pokrzywdzonego, czy też z urzędu, przynajmniej w zakresie, w jakim procedowanie w tym przedmiocie nie doprowadzi do przewlekłości i nadmiernego rozwarstwienia postępowania dowodowego.
- ItemEgzekwowanie obowiązku zakrywania ust i nosa w związku z przeciwdziałaniem epidemii koronawirusa na podstawie przepisów Kodeksu wykroczeń(Towarzystwo Naukowe KUL, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 2022) Bień-Węgłowska, IwonaEpidemia wirusa Sars-CoV-2 i związane z nią zagrożenia skłoniły do rozważań nad odpowiedzialnością karną osoby, która nie przestrzega obostrzeń epidemicznych, w szczególności nakazu zakrywania ust i nosa w przestrzeni publicznej. Mając na uwadze szczególne znaczenie prawa wykroczeń w aspekcie ochrony zdrowia publicznego, a także ochrony porządku i spokoju w miejscach publicznych w artykule poruszono kwestię egzekwowania nakazu zakrywania ust i nosa w miejscach publicznych i prowadzenia w tym przedmiocie postępowań w sprawach o wykroczenia przy przyjęciu kwalifikacji prawnej czynu z art. 54 k.w. i art. 116 k.w. Celem artykułu jest analiza czy powszechny nakaz zakrywania ust i nosa został ustanowiony przez właściwy organ, we właściwym trybie i odpowiednim zakresie oraz zgodnie z upoważnieniem ustawowym i czy od początku mógł być egzekwowany w oparciu o przepisy art. 54 k.w. i art. 116 k.w., a także jak kształtuje się aktualny stan prawny w tym zakresie.
- ItemOdpowiedzialność karna sędziów i prokuratorów stanu wojennego. Glosa do uchwały SN z dnia 2 lipca 2021 roku, Sygn. akt I DI 3/21(Towarzystwo Naukowe KUL, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 2022) Kulesza, Jan
- ItemPrawnokanoniczna ochrona osoby zawiadamiającej o zaniedbaniach biskupa Kościoła łacińskiego zgodnie z motu proprio VELM(Towarzystwo Naukowe KUL, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 2022) Jaszcz, AdamList apostolski motu proprio papieża Franciszka Vos estis lux mundi uznaje za przestępstwo utrudnianie przez przełożonego kościelnego dochodzeń przeciwko duchownemu oskarżonemu o przestępstwo contra sextum cum minoribus. Zgodnie z przepisami każdy ma prawo złożyć zawiadomienie dotyczące biskupa Kościoła łacińskiego, jeśli posiada wiarygodne informacje o jego zaniedbaniach. Rozpoczyna to specjalną procedurę regulowaną przepisami motu proprio, mającą na celu wyjaśnienie sprawy. Istnieje pilna potrzeba ochrony prawnej osoby składającej zawiadomienie. Autor wyjaśnia, na czym polega ochrona prawna takiej osoby, analizując zagadnienie z punktu widzenia przestrzegania obowiązującego porządku prawnego oraz zagwarantowania praw podmiotowych przysługujących osobie zgłaszającej zaniedbanie.
- ItemProblematyka niezdolności konsensualnej do zawarcia małżeństwa w pracach Papieskiej Komisji do Rewizji KPK w fazie wypracowywania nowych kanonów (1966-1973)(Towarzystwo Naukowe KUL, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 2022) Góralski, WojciechRozpoczęta po zakończeniu Soboru Watykańskiego II reforma prawa kanonicznego objęła m.in. prawo małżeńskie. Szczególnie istotnym obszarem kodyfikacji w tym zakresie była zgoda małżeńska, która jest przyczyną małżeństwa. Brak regulacji o zdolności konsensualnej w KPK 1917 oraz rozwój nauk psychologicznych i psychiatrycznych skłoniły doktrynę i orzecznictwo do wypełnienia tej luki. Nic dziwnego, że w procesie reformy i kodyfikacji prawa kanonicznego Papieska Komisja ds. Rewizji KPK, wspierana przez konsultorów, podjęła próbę dokładniejszego określenia niezdolności konsensualnej. Intensywna praca konsultorów zespołu De matrimonio Papieskiej Komisji w tym zakresie (w pierwszej fazie kodyfikacji: 1966-1973) zaowocowała przygotowaniem projektu nowych kanonów, który stał się podstawą do dalszych prac. W procesie rewizji i kodyfikacji niemałą rolę odgrywało orzecznictwo Trybunału Roty Rzymskiej. Przedmiotem niniejszego studium jest proces kształtowania się przyszłego kan. 1095, nn. 1-3 KPK w pierwszej z wymienionych faz (1966-1973), złożonego procesu posoborowej rewizji i kodyfikacji prawa kanonicznego. W pierwszej części autor omawia prace trwające w latach 1966-1970, w drugiej zaś prace trwające w latach 1970-1973. Metoda pracy wszystkich Zespołów Konsultorów przewidywała dwie fazy. Pierwsza polegała na przygotowaniu materiałów na sesje. Znając materię wskazaną na obrady Zespołu, każdy konsultor wysyłał, na miesiąc przed rozpoczęciem sesji, własne votum do przewodniczącego Papieskiej Komisji. Otrzymywane vota były przekazywane relatorowi, który sporządzał relację lub wstępny schemat, w którym dokonywał reasumpcji kwestii i propozycji poszczególnych konsultorów, a następnie, na ich podstawie, formułował propozycje kanonów do kolegialnej dyskusji i poprawek. Podczas sesji, która stanowiła drugą fazę pracy Zespołu, jego relator przedstawiał syntetycznie wynik prac, referując materiał zawarty w votach poszczególnych członków Zespołu. Każdy z nich mógł w dyskusji bliżej wyjaśniać swoje racje dotyczące sformułowania danego kanonu. Owocem sesji stawała się relacja sporządzona przez referenta i zaproponowany (w końcowym głosowaniu) schemat kanonów. Intensywne prace konsultorów Zespołu De matrimonio Papieskiej Komisji ds. Rewizji KPK w tym zakresie, podjęte w 1966 roku, w pierwszej fazie prac (do 1973 roku) zaowocowały wypracowaniem projektu nowych kanonów: 1081 bis (usus rationis i discretio iudicii) i 1081 ter (incapacitas asumendi), które stały się podstawą do dalszych prac, kontynuowanych w kolejnych etapach złożonego procesu kodyfikacyjnego.
- ItemTomasz Gałkowski, Ogólne zasady prawa w prawie kanonicznym, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego(Towarzystwo Naukowe KUL, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 2022) Dzierżon, Ginter
- ItemWpływ subrepcji na ważność reskryptów wydawanych przez dykasterie Kurii Rzymskiej (kan. 64 KPK)(Towarzystwo Naukowe KUL, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 2022) Dzierżon, GinterW zaprezentowanym opracowaniu Autor dokonał szczegółowej analizy kan. 64 KPK, w którym ujęto kwestię wpływu subrepcji na ważność reskryptów wydawanych przez dykasterie Kurii Rzymskiej (kan. 64 KPK). Wykazał po pierwsze, że zawarta w kanonie zasada jest implementacją zasady interpretacyjnej ujętej w kan. 63 § 1 KPK, dotyczącej wpływu subrepcji na nieważność reskryptu; po drugie, kan. 64 KPK posiada charakter ustawy uniezdalniającej (kan. 10 KPK). Dowiódł też, iż mimo że kan. 64 KPK posiada charakter ustawy uniezdalniającej, to jednak określona w nim regulacja nie ma charakteru bezwarunkowego. Odstępstwa od niej z jednej strony wiążą się ze szczególnymi pozycjami papieża oraz Penitencjarii Apostolskiej w kanonicznym porządku prawnym, z drugiej zaś niemożność poinformowania może wynikać z natury rzeczy (ex natura rei). Według Autora mogłoby to mieć miejsce, gdy wierny powtórnie wniósłby prośbę o reskrypt do tej samej dykasterii, a także, gdy po wniesieniu prośby równocześnie skierowałby tę samą prośbę do innej dykasterii.
- ItemWykluczenie transportowe i systemowe sposoby jego przezwyciężania(Towarzystwo Naukowe KUL, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 2022) Hoff, Waldemar; Izdebski, JanPrzedmiotem artykułu jest zidentyfikowanie przypadków wykluczenia społecznego związanego z transportem zbiorowym w społecznościach lokalnych oraz poszukiwanie rozwiązań w tym zakresie uwzględniających koncepcje krajowe i zagraniczne. Mieszkańcy społeczności lokalnych mają prawo do pełnego uczestnictwa w życiu społeczeństwa. W ramach tego uczestnictwa podstawowe znaczenie mają dostęp do dóbr i usług, w tym w szczególności środków transportu. Opracowanie analizuje potrzebę zapewnienia lokalnego organu regulacyjnego w celu nadzorowania i koordynowania starań o równy dostęp do transportu. Bada również już istniejące rozwiązania regulacyjne na poziomie lokalnym. W ramach analizowanej problematyki należy rozważyć uwolnienie przedsiębiorczego potencjału dotychczas ograniczonego przez ustawodawcę przekonanego, że jedynym rozwiązaniem jest wspieranie tradycyjnych form transportu w oparciu o ustalone trasy i rozkłady jazdy oraz pomoc publiczną. Bez uszczerbku dla takich form organizacyjnych, potrzebne jest bardziej zindywidualizowane podejście, osiągalne w nowym modelu gospodarki rozproszonej, powszechnie znanej jako gospodarka współdzielona. Polityka transportowa powinna być również bardziej otwarta na nowe technologie mające zastosowanie w transporcie.
- ItemZadania i decyzje Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych(Towarzystwo Naukowe KUL, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 2022) Sakowska-Baryła, Marlena; Wyporska-Frankiewicz, JoannaZmiany w zakresie problematyki ochrony danych osobowych związane z wejściem w życie przepisów RODO oraz ustawy o ochronie danych osobowych spowodowały nałożenie na Prezesa UODO szeregu różnorodnych zadań. Wiele z nich organ ten wykonuje, korzystając z podstawowej prawnej formy działania administracji, jaką jest decyzja administracyjna, która w tym przypadku podejmowana jest w jednoinstancyjnym postępowaniu. Na tym tle podjęto kolejno analizę: statusu i zakresu zadań, w tym uprawnień nadzorczych Prezesa UODO oraz ram proceduralnych, w których są one podejmowane – w tym z wykorzystaniem formy decyzji administracyjnej. Za zasadne uznano też zbadanie, czy w konkretnych przypadkach forma decyzji administracyjnej stanowi adekwatny środek realizacji zadań powierzonych przez przepisy RODO Prezesowi UODO. W konkluzji autorki uznały za konieczne rekomendowanie, aby ustawodawca ściśle określił formę prawną, w jakiej powinny być wykonywane zadania Prezesa UODO. Nadto wskazały one, że ustawodawca zdaje się nie dostrzegać, że charakter powierzonych Prezesowi UODO zadań wskazuje, iż forma decyzji administracyjnej nie zawsze wydaje się być nie tylko najlepszą, ale wręcz odpowiednią. Szczególnie gdy chodzi o działania tego organu związane z koniecznością wydania ostrzeżenia czy udzielenia upomnienia – forma decyzji administracyjnej nie wydaje się być zasadną.