Browsing by Author "Zemło, Mariusz"
Now showing 1 - 6 of 6
Results Per Page
Sort Options
- ItemMiędzy brawurą a powściągliwością. Stosunek młodzieży szkół ponadpodstawowych do wybranych zachowań ryzykownych(Wydawnictwo KUL, 2019) Zemło, MariuszPrzedłożony artykuł zaznajamia czytelnika z oceną wybranych zachowań ryzykownych, jaką dokonali uczniowie szkół ponadpodstawowych pobierający nauki w placówkach mieszczących się na terenie miasta Białystok. Podstawą prezentacji są wyniki badań, w których uczestniczyło ponad dwa tysiące respondentów od drugiej klasy gimnazjalnej do klasy maturalnej włącznie, w ostatnich miesiącach 2015 roku. Za przedmiot ich ocen wybrano „klasyczne” zachowania mogące nieść negatywne skutki dla zdrowia fizycznego lub psychicznego: palenie papierosów, picie alkoholu, zażywanie narkotyków oraz handel narkotykami. Prócz wartości granicznych uwzględniono sześć zmiennych niezależnych, które korelowały w sposób istotny statystycznie z odpowiedziami. Pytania dotyczące oceny zachowań ryzykownych kierowano do uczniów szkół białostockich od roku 1998, przez kolejne pięć edycji. Pozwoliły to pokazać również jak na przestrzeni 17 lat zmieniał się ich stosunek do tychże zachowań. Dysponując takimi danymi można było pokusić się o odpowiedź na pytanie, czy w ocenie norm społecznych młode pokolenie uczniów szkół ponadpodstawowych wykazuje się „względnie bezpieczną” zachowawczością, czy otwartością na niebezpieczne „atrakcje” dzisiejszego świata w skomasowany sposób atakujące współczesnych? This article acquaints the reader with the evaluation of selected risky behaviors conducted by secondary school students who receive education in institutions located in the city of Białystok. The basis for the presentation are findings of surveys conducted in the last months of 2015 in which over two thousand respondents from the second grade of secondary school to the final year of the secondary high school took part. The chosen subject of evolution are conventional behaviors that could have negative effects on physical or mental health: smoking tobacco, drinking alcohol, taking drugs, and drug dealing. To the border values, six independent variables were included that correlated statistically with the responses. Questions regarding the evaluation of risky behaviors were addressed to students of Białystok schools from 1998, for the next five editions allowed to show how changed students attitude towards these behaviors over 17 years. Regarding such data, one could attempt to answer the question whether in the evaluation of social norms, the young generation of secondary school students demonstrate relatively preservative mode or openness to risky attractions?
- ItemReligijność uczniów szkół białostockich a stosunek do wybranych wartości, norm i zachowań(Wydawnictwo KUL, 2021) Zemło, MariuszW niniejszym tekście opierając się na badaniach empirycznych, dokonano zidentyfikowania religijności młodzieży uczęszczającej do placówek edukacyjnych na terenie Białegostoku. W pierwszej kolejności przedstawiono jej obraz, posługując się dwoma wskaźnikami: autodeklaracją wiary i praktykami religijnymi. Zdając sobie sprawę, że takie podejście nie identyfikuje w pełni badanego fenomenu, w dalszej części tekstu postanowiono zestawić oba wskaźniki religijności z: wartościami najbardziej cenionymi przez badanych, ich opiniami na temat wybranych norm obyczajowych oraz poglądami odnoszącymi się do najczęściej praktykowanych przez uczniów zachowań ryzykownych. Dopełnienie obrazu religijności przez takie uzupełnienie pozwoli z większą wnikliwością ocenić kondycję religijności pokolenia stojącego na progu dorosłości oraz wyrobić zdanie na temat ich systemu aksjologicznego. This text uses empirical research to investigate the religiosity of youth attending educational institu-tions in Białystok. First, we discuss how religiousness is perceived by our respondents. In drawing this general picture, we relied on two indicators: self-declaration of faith and declared religious practices. Keeping in mind that researching these two issues cannot yield an exhaustive diagnosis of youth religiousness, in the latter part of the text the authors juxtapose the two parameters mentioned above against the information collected from the respondents on the values that they appreciate the most, their opinions on selected moral norms and their views on the most frequently practiced risk behaviors. Complementing the primary picture and perception of religiosity with the information from the supplementary questions allows for a more insightful assessment of the status of religiosity in the studied pre-adult generation, also enabling a reflection on their axiological systems.
- ItemScientific Knowledge in the Research Inquiries of Florian Znaniecki(Towarzystwo Naukowe KUL, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 2023) Zemło, MariuszThe aim of the text is to show Florian Znaniecki’s contribution to the exploration of scientific knowledge. The scientist devoted a lot of space to dissecting numerous aspects related to this knowledge. However, these were not elaborated and presented by him in a compact form, nor were they pursued according to a specific research programme. They are scattered over many publications, written at different times and undertaken for different motives. It was necessary to extract them from his rich oeuvre and submit them in a reasonably coherent form. This was done using a scheme drawn from a proposal by Maria and Stanisław Ossowski, intended by the authors to tie together the threads that would be dealt with in the science of science. After slight modification, it consists of the following sections: reflections on the sociology of scientific knowledge closely linked to the philosophy of science, sociological science of knowledge as one of many branches of culture, scientific knowledge in the context of collective life, issues of an institutional and organisational nature related to scientific knowledge, historical analyses relating to scientific knowledge. Celem tekstu jest pokazanie wkładu Floriana Znanieckiego w zgłębianie wiedzy naukowej. Uczony poświęcił wiele miejsca na roztrząsanie licznych aspektów z tą wiedzą związanych. Nie były one jednak przez niego opracowane i przedstawione w zwartej formie, ani realizowane zgodnie z konkretnym programem badawczym. Rozproszone są po wielu publikacjach, pisanych w różnym czasie i podejmowanych z różnych pobudek. Należało je wydobyć z jego bogatej twórczości i przedłożyć w miarę spójnej postaci. Do tego posłużył schemat zaczerpnięty z propozycji Marii i Stanisława Ossowskich, mający w zamyśle autorów spinać wątki, którymi miałaby się zająć nauka o nauce. Po lekkiej modyfikacji składa się z następujących działów: rozważania nad socjologią wiedzy naukowej ściśle powiązane z filozofią nauki, socjologiczna nauka o wiedzy jako jednym z wielu działów kultury, wiedza naukowa w kontekście życia zbiorowego, zagadnienia o charakterze instytucjonalno-organizacyjnym związane z wiedzą naukową, historyczne analizy odnoszące się do wiedzy naukowej.
- ItemStosunek młodzieży szkół białostockich do wybranych norm moralnych(Wydawnictwo KUL, 2023) Zemło, MariuszW niniejszym artykule przedstawione zostały opinie młodzieży uczącej się w szkołach białostockich, które odnosiły się do wybranych zachowań moralnych. Wśród tych zachowań znalazły się: życie seksualne przed ślubem, stosowanie antykoncepcji, niewierność małżeńska, rozwody, usuwanie ciąży, homoseksualizm. W prezentowanym materiale nie ograniczano się do wielkości brzegowych, ale także wzięto pod uwagę następujące zmienne niezależne: płeć, wiek, rodzaj szkoły, uczestnictwo w praktykach religijnych. Aby wyniki nie były pozbawione tła dającego o nich większe rozeznanie, skonfrontowano je z danymi, jakie uzyskane zostały przez innych badaczy w odmiennych środowiskach, a także z danymi pozyskanymi z badań, które były przeprowadzane w Białymstoku w latach 2005, 2011, 2015, 2019. This text presents opinions of adolescents studying in Bialystok schools concerning selected moral behaviours. Among these behaviors were sexual life before marriage, use of contraception, marital infidelity, divorce, termination of pregnancy and homosexuality. In the material presented here, the following independent variables were taken into account: gender, age, type of school, participation in religious practices. In order to keep the results within a background that gives more insight into them, they were confronted with the data obtained by other researchers in different environments, as well as to the data obtained from studies that were conducted in Bialystok in 2005, 2011, 2015, 2019.
- ItemWiedza naukowa – najbardziej ceniona postać dobrostanu intelektualnego(Towarzystwo Naukowe KUL, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 2022) Zemło, MariuszDyskusja nad wiedzą, która powstaje w wyniku starań poznawczych człowieka w różnych okresach dziejów, przebiega z odmienną intensywnością. W drugiej połowie XX wieku, kiedy to ogłoszono, że ludzkość wkroczyła w epokę społeczeństwa wiedzy, namysł nad jej kondycją domaga się szczególnej uwagi. Wychodząc naprzeciw temu wyzwaniu, w artykule starano się odpowiedzieć na dwa zasadnicze pytania: a) Jaka wiedza aktualnie cieszy się największym uznaniem społecznym? b) Jakie są parametry takiej wiedzy, za przyczyną których uzyskała dominującą pozycję pośród pozostałych form? Przy próbie odpowiedzi na te pytania autor nie próbuje idealizować produktu intelektualnego uznanego za najbardziej wartościowy, ale wskazuje także i słabsze jego strony, zestawiając stan faktyczny z oczekiwaniami, jakie pod jego adresem są stawiane.
- ItemWobec dobra uroczystego. Religijność uczniów szkół białostockich(Wydawnictwo KUL, 2024) Zemło, MariuszThis article aims to present the religiosity of school students in Bialystok, a city of 300,000. The data underlying the findings come from quantitative surveys conducted in the fourth quarter of 2022. The respondents were young people aged 14–20. The basis of the discussion is more than 3,500 posts. In answering the primary question, the rate of self-declaration of faith and religious practices was considered. To provide contextual references for the data presented, it was decided to compare them with similar projects of regional and national scope (only drawing on the most recent due to rapid changes in the area discussed). Moreover, they were compared with 2015 and 2019 surveys conducted in the same city, which made it possible to identify the changes in school student religiosity and indicate their trends. W artykule przedstawiono religijność uczniów uczęszczających do szkół w Białymstoku, liczącym 300 tysięcy mieszkańców. Dane stanowiące podstawę rozstrzygnięć pochodzą z badań ilościowych przeprowadzonych w czwartym kwartale 2022 roku. Uczestniczyła w nich młodzież w wieku od 14 do 20 lat. Podstawę omówienia stanowi ponad 3,5 tysiąca ankiet. W rozstrzygnięciu podstawowej kwestii wzięto pod uwagę wskaźnik autodeklaracji wiary oraz praktyk religijnych. By prezentowane dane uzyskały kontekstualne odniesienia postanowiono zestawić je z przedsięwzięciami podobnego typu o zasięgu regionalnym i ogólnopolskim (sięgając jedynie do najnowszych, z uwagi na szybko dokonujące się przeobrażenia w omawianej sferze faktów). Nadto porównano je z badaniami z 2015 i 2019 roku przeprowadzanych w tym samym mieście, co pozwoliło zidentyfikować zmiany, jakim podlega religijność młodzieży szkolnej, oraz określić ich kierunek.