Browsing by Author "Starościc, Anna"

Now showing 1 - 3 of 3
  • Item
    Filozofia kultury. Meandry współczesnej kultury i sztuki
    (Wydawnictwo KUL, 2021) Janeczek, Stanisław; Starościc, Anna
    Tom Filozofia kultury, wydany w ramach serii Dydaktyka Filozofii, ukazuje człowieka jako twórcę kultury, choć wprost podejmuje wątki należące do wszystkich jej wymiarów, czyli nauki, sztuki, moralności i religii. Akcent postawiono na odsłonięcie istoty samego zjawiska kultury, jej społecznych uwarunkowań, a także jej relacji do cywilizacji, a nade wszystko jej współczesnych przemian. Równie istotnym elementem obecnego tomu jest ukazanie specyfiki działalności artystycznej, a także – choćby tylko skromnie – zjawiska techniki. Część druga omawia tytułowe „meandry współczesnej kultury i sztuki”, począwszy od wskazania ich historycznego, a następnie społecznego fundamentu, pokazując także znaczenie kultur lokalnych, w tym kultury ludowej i narodowej. Wskazuje na potrzebę internalizacji kultury w procesie kształcenia i wychowania oraz dostrzeżenia aspektywnej nieprzekładalności poszczególnych kultur, a w tym kontekście dialogu, którego model można odnaleźć w Ewangelii, wymagającego m.in. wyjścia poza ramy eurocentryzmu, z jego konsekwencjami społecznymi i politycznymi. Omawiając szeroko „tendencje w kulturze współczesnej”, których jest wiele, często się ze sobą łączą, wskazuje na takie wybrane, ale ważne zjawiska jak globalizacja kultury, fenomen kultury popularnej. Ukazuje nie tylko rolę kultury we wszechobecnych mediach, prowadzących do „cywilizacji informacji”, ale także jej nowy paradygmat, jakim jest cyberkultura, rozwijająca się zwłaszcza za sprawą internetu. Istotnym elementem tej części jest problematyka zaliczana w różnych tradycjach bądź to do filozofii sztuki, bądź do estetyki, odkrywając swoistość sfery estetycznej czy piękna, jako kategorii ważnej przynajmniej dla sztuki tradycyjnej, a w końcu zwracając uwagę na relacje sztuki do natury, którą bądź to naśladuje, bądź też akcentuje autonomią twórczą. Szerzej omówiono zagadnienie specyfiki sztuki religijnej, przez wieki mającej fundamentalne znaczenie w dziejach sztuki, pytając o możliwość jej urzeczywistnienia w sztukach plastycznych czy literaturze, a w końcu ukazując dylematy związane z wolnością twórczą i ochroną przed jej wynaturzeniami w aspekcie moralnym i religijnym
  • Item
    Filozofia kultury. Pytania o istotę kultury, sztuki i techniki
    (Wydawnictwo KUL, 2021) Janeczek, Stanisław; Starościc, Anna
    Tom Filozofia kultury, wydany w ramach serii Dydaktyka Filozofii, ukazuje człowieka jako twórcę kultury, choć wprost podejmuje wątki należące do wszystkich jej wymiarów, czyli nauki, sztuki, moralności i religii. Akcent postawiono na odsłonięcie istoty samego zjawiska kultury, jej społecznych uwarunkowań, a także jej relacji do cywilizacji, a nade wszystko jej współczesnych przemian. Równie istotnym elementem obecnego tomu jest ukazanie specyfiki działalności artystycznej, a także – choćby tylko skromnie – zjawiska techniki. Część pierwsza, zatytułowana: „Pytania o istotę kultury, cywilizacji, sztuki i techniki”, skupia się najpierw na prezentacji specyfiki nauk podejmujących szeroko pojęte zjawisko kultury, możliwie w całym jego bogactwie oraz uwarunkowaniach historycznych i społecznych. Uwzględnia nie tylko filozoficzny wymiar rozważań, lecz także ten właściwy naukom szczegółowym zajmującym się tą tematyką. Osiągnięcia tych ostatnich mogą bowiem, a nawet powinny, być zasadnie i owocnie wykorzystane przez filozofa, nie tylko w odniesieniu do takich konkurencyjnych wobec nich nauk jak antropologia kulturowo-społeczna, etnologia, kulturoznawstwo czy semiotyka kultury, ale też np. psychologia, socjologia, pedagogika i teologia kultury, a nawet wskazując na biologiczne podstawy kultury. Stąd też zaprezentowano status metodologiczny, sposób ujęcia tytułowej problematyki i zakres podejmowanych tematów przez nauki filozoficzne, humanistyczne i społeczne oraz o sztuce i technice. Część poświęconą omówieniu specyfiki nauk o kulturze wieńczą dwie wypowiedzi doświadczonych wykładowców tytułowej problematyki. Ważnym wymiarem części pierwszej tego antropologicznie ugruntowanego tomu jest przybliżenie intelektualnego fundamentu kultury oraz różnych przejawów transcendencji, jaka się ujawnia w rozmaitych formach kultury, zwłaszcza współczesnej
  • Item
    Philipa Kitchera koncepcja nauki
    (2018-11-14) Starościc, Anna
    Niniejsza praca poświęcona jest piśmiennictwu Philipa Stuarta Kitchera. Będąc pierwszą na gruncie polskim, bardziej syntetycznie, aniżeli analitycznie czy komparatystycznie, rekonstruuje zasadnicze i najbardziej charakterystyczne elementy jego koncepcji nauki. Skoncentrowano się na istotnych dla tej koncepcji elementach, tylko wtórnie zaznaczając ewolucję poglądów jej autora. Sygnalizując inspirujący wpływ innych myślicieli, ukazano myśl Kitchera jako krytyczne wzbogacanie osiągnięć stanowiącej dziedzictwo neopozytywizmu filozofii analitycznej. Stąd zaznaczono wpływ pragmatyzmu (W. James, J. Dewey), demokracji dyskursywnej/deliberatywnej (M. Foucault, J. Habermas) czy myśli liberalnej (A. Smith, J.S. Mill, J. Rawls). Całość zagadnień dotyczących charakteru nauki w ujęciu Kitchera uporządkowano problemowo. W rozdziale pierwszym, najbardziej obszernym, podjęto zagadnienia epistemologiczne i metodologiczne, ukazując naukę jako formę poznania i wiedzy. W rozdziale drugim omówiono zagadnienie temporalności nauki. Ostatni, trzeci rozdział eksponuje społeczny wymiar nauki związany z wymiarem egzystencjalnym podmiotów poznających, oparty na właściwej Kitcherowi idei badania dobrze urządzonego. Zgodnie z tą ideą zarówno wybór problemów, jak i aplikację ich rozwiązań podporządkowuje się społecznemu kierownictwu.