Browsing by Author "Krzysztofik, Edyta"

Now showing 1 - 2 of 2
  • Item
  • Item
    Scope and Exercise of the Exclusive Competences of the Member States of the European Union
    (Wydawnictwo KUL, 2020-12-11) Krzysztofik, Edyta
    Proces integracji europejskiej wprowadził państwa członkowskie w nową rzeczywistość prawną. Dotychczasowa wyłączność w zakresie realizacji kompetencji zastąpiona została dwustopniowym modelem ich realizacji. Państwa zachowały część własnych kompetencje – kompetencje wyłączne państw członkowskich, które wykonywane są jedynie przez nie. Druga grupa natomiast obejmuje kompetencje realizowane wspólnie z innymi państwami członkowskimi na poziomie Unii Europejskiej. W tym obszarze działania podejmują instytucje unijne w oparciu o procedury ustanowione w traktatach. Podstawowe znaczenie z perspektywy podziału kompetencji ma zasada kompetencji powierzonych. Podział kompetencji nie jest jednoznaczny mimo że po traktacie z Lizbony unormowano częściowy katalog kompetencji UE. Państwa członkowskie powierzając część swoich uprawnień zwierzchnich nie określiły zakresu własnych kompetencji. Analizie poddano tzw. klazule europejskie w wybranych konstytucjach państw członkowskich, która wykazała, że określają one podmiot przekazania oraz w sposób niejednolity przedmiot przekazania Analiza wskazanych postanowień jednoznacznie wskazuje, że konstytucje państw członkowskich wyłączają pełne przekazanie kompetencji Unii Europejskiej. Brak jest natomiast określenia zakresu kompetencji, które mogą być przedmiotem przekazania. To zagadnienie pojęły natomiast trybunały konstytucyjne państw członkowskich. W artykule odwołano się do wyroków Federalnego Trybunału Konstytucyjnego oraz Polskiego Trybunału Konstytucyjnego. Wykazano, że utożsamiają one kompetencje wyłączne państw członkowskich z zakresem pojęcia tożsamości konstytucyjnej sprowadzonej do podstawowych zasad ustrojowych państwa. Trybunał Sprawiedliwości, który czuwa nad poprawnością wykonywania prawa unijnego analizuje zakres kompetencji obydwu podmiotów. W artykule dokonano analizy wyroków dotyczących: wpisów do akt stanów cywilnego dotyczących transkrypcji nazwisk, problem uznania małżeństw jednopłciowych, reformy sądownictwa w Polsce oraz stosowania KPP w obszarach nie należących do kompetencji UE. Niezależnie od podziału kompetencji UE związana jest zasadą poszanowania tożsamości narodowej państw członkowskich w tym tożsamości konstytucyjnej. Obowiązuje ona UE z jednej strony do poszanowania zakresu kompetencji wyłącznych państw członkowskich, z drugie natomiast przesłankę ograniczającą realizację celów unijnych.