Browsing by Author "Jaśkiewicz, Sylwester"

Now showing 1 - 10 of 10
  • Item
    Duchowe piękno wdowieństwa ślubowanego Bogu na podstawie De bono viduitatis i Epistula 130 św. Augustyna
    (Wydawnictwo KUL, 2022) Jaśkiewicz, Sylwester
    Oryginalnym wkładem biskupa Hippony w formację wdów jest nauka o pięknie duchowym, wewnętrznym (pulchritudo spiritalis). Została ona doskonale zharmonizowana z innymi wskazaniami adresowanymi do nich zwłaszcza w De bono viduitatis oraz Epistula 130 i jest częścią o wiele szerszej koncepcji człowieka duchowego (homo spirituals), którą po 411 roku Hippończyk rozwija w kontekście antypelagiańskim. Choć wstrzemięźliwość wdowia jest darem Bożym i skłania do wdzięczności, to jednak nie zwalnia z trudu podobania się Oblubieńcowi. Ponieważ wielki pasterz Kościoła w Hipponie zdawał sobie doskonale sprawę, że o wstrzemięźliwości powinien uczyć tak, aby pokochały ją same wdowy, dlatego też mówi o niej i o całym poświęconym Bogu wdowieństwie w kategoriach piękna i rozkoszy duchowych. Tak, krok po kroku z niezrównaną swadą i znawstwem kreśli najdrobniejsze elementy duchowego piękna violas viduarum.
  • Item
    Dziewictwo Maryi w zrodzeniu Chrystusa na podstawie kazań św. Augustyna na Boże Narodzenie
    (Wydawnictwo KUL, 2024) Jaśkiewicz, Sylwester
    Dziewictwo Maryi w zrodzeniu Chrystusa jest we współczesnej kulturze i mentalności czymś zgoła archaicznym, a nawet śmiesznym. Stawienie czoła takiej sytuacji wydaje się być możliwe jedynie dzięki dostarczeniu wierzącym bardziej przekonujących wyjaśnień i uzasadnień o charakterze merytorycznym i źródłowym. Odniesienie się w takiej sytuacji do autorytetu św. Augustyna i jego kazań na Boże Narodzenie (In Natali Domini), nie jest przypadkowe. Artykuł stara się w pierwszej kolejności ukazać poród Dziewicy (Virginis partus) i jego przesłanie płynące z bożonarodzeniowego nauczania biskupa Hippony, które stanowi zarazem zręby jego mariologii. Augustyn kwestię dziewictwa Maryi w czasie porodu (in partu) widzi jako konstytutywny element Jej trwałego dziewictwa i tak też winno ono być odczytywane również dzisiaj. In the context of contemporary culture and mentality, Mary’s virginity in giving birth to Christ might seem a completely archaic and even absurd issue. The only way to overcome this obstacle could involve providing believers with more convincing explanations and substantive and source-based justifications. Against this background, referring to the authority of St. Augustine and his Christmas sermons (In Natali Domini), is not accidental. The article attempts, first of all, to show the birth from the Virgin (Virginis partus) and its message coming from the Christmas teaching of the Bishop of Hippo, which is also the basis of his Mariology. Augustine sees the issue of Mary’s virginity during childbirth (in partu) as a constitutive element of her lasting virginity, which is how it should be understood today.
  • Item
    Giovanni MANELLI, Il parallelismo Eva-Maria in Sant’Agostino. Analisi dei testi e delle fonti, Frigento (AV) 2016, Casa Mariana Editrice, ss. 367
    (Wydawnictwo KUL, 2021) Jaśkiewicz, Sylwester
    Recenzja książki: Giovanni MANELLI, Il parallelismo Eva-Maria in Sant’Agostino. Analisi dei testi e delle fonti, Frigento (AV) 2016, Casa Mariana Editrice, ss. 367.
  • Item
    Piękno świata stworzonego według św. Augustyna
    (Wydawnictwo KUL, 2024) Jaśkiewicz, Sylwester
    Piękno świata stworzonego przez św. Augustyna zostało znacząco uwydatnione, zwłaszcza poprzez inspiracje płynące z filozofii i egzegezy biblijnej. Biskup Hippony był głęboko przekonany o pięknie (pulchritudo, pulchrum, species) świata widzialnego. Do podstawowych elementów budowy każdego bytu, a więc i jego piękna, należą: liczba (numerus), miara (mensura), waga (pondus) i porządek (ordo). Piękno świata stworzonego to piękno, które obejmuje świat widzialny, człowieka i aniołów. Zarówno wszystkie stworzenia, jak i każde z nich z osobna i w całej swojej różnorodności są pieśnią chwały ku czci Boga Stwórcy, Najwyższego Dobra i Piękna, który jest wielkim Artystą (artifex magnus). The beauty of the world created, by Saint Augustine has been significantly enhanced, especially through inspiration coming from philosophy and biblical exegesis. The Bishop of Hippo was deeply convinced of the beauty (pulchritudo, pulchrum, species) of the visible world. The basic elements of the structure of every being, and therefore also of its beauty, include: number (numerus), measure (mensura), weight (pondus) and order (ordo). The beauty of the created world is the beauty that includes the visible world, man and angels. Both all creatures and each of them individually and in all their diversity are a song of praise to God the Creator, the Supreme Good and Beauty, who is a great Artist (artifex magnus).
  • Item
    Płeć ludzka a tajemnica wcielenia Syna Bożego według św. Augustyna
    (Wydawnictwo KUL, 2022) Jaśkiewicz, Sylwester
    Celem artykułu jest ukazanie spojrzenia św. Augustyna na płeć ludzką (sexus), obecnego w jego nauczaniu na temat wcielenia Syna Bożego. Z uwagi na znaczną rozpiętość zagadnienia artykuł koncentruje się na najbardziej reprezentatywnym komentarzu Augustyna do pierwszych rozdziałów Księgi Rodzaju: De Genesi ad litteram libri duodecim. Dzieło to jest cennym świadectwem nauczania o boskim pochodzeniu płci. „Człowiek” (homo) w dostępnej Augustynowi wersji łacińskiej Rdz 1,26–27 to zarówno „mężczyzna” (mas, masculus), jak i „kobieta” (femina, mulier). Kobieta różni się od mężczyzny fizjonomią i cechami biologicznymi, inne różnice wynikają z uwarunkowań życia społecznego, jednak co do godności bycia stworzoną na obraz Boży kobieta jest równa mężczyźnie. Tak jak w Chrystusie objawia się pełna godność płci męskiej, tak w Matce Chrystusa objawia się pełna godność płci kobiecej. Zdaniem Augustyna Chrystus, choć mógł z żebra czy z jakiegoś innego członka ciała Maryi stworzyć własne ciało, a więc pokazać w swoim ciele, iż po raz wtóry potrafiłby zdziałać to, co się stało przez cud stworzenia, to jednak przez wcielenie unaocznił, że w czystym ciele matki, tym samym jej płci kobiecej, nie ma nic zawstydzającego. Kobiety zmartwychwstaną w swoich ciałach kobiecych, w których uwydatni się ich piękno otrzymane w momencie stworzenia.
  • Item
    Synody według świadectw św. Augustyna – rozumienie ich roli i znaczenia w Kościele afrykańskim
    (Wydawnictwo KUL, 2023) Jaśkiewicz, Sylwester
    Spojrzenie na Kościół Afryki przełomu IV i V wieku przez pryzmat instytucji synodu pozwala dobrze uwydatnić nie tylko jego kondycję, ale i żywotność. Szczególnie cenne w tym względzie jest świadectwo św. Augustyna, biskupa Hippony. Jego eklezjologii zawdzięczamy ważny rozdział nauki o synodach na chrześcijańskim Zachodzie, która była mocno osadzona w dwu węzłowych problemach: schizmie donatystycznej i herezji pelagianizmu. Augustyn, mówiąc o synodach, posługuje się kilkadziesiąt razy terminem synodus i aż kilkaset razy terminem concilium. Termin ten rozumie zasadniczo jako zebranie, zgromadzenie w jedno (in unum congregare) biskupów (coetus episcoporum). Czasami na zgromadzeniach tych byli obecni kapłani i diakoni. W swojej nauce o synodach biskup Hippony podejmuje wiele ważnych kwestii: powagi, autorytetu (auctoritas) synodów; stojących przed nimi zadań, zwłaszcza w kontekście prawowierności nauki i zasad życia Kościoła; kolegialności biskupów; roszczeń Kościoła Afryki do autonomii. Synody, nie ciesząc się taką powagą jak Pismo Święte czy sięgające tradycji apostolskiej zwyczaje obecne w Kościele, odgrywały jednak w jego życiu niezastąpioną rolę, gdyż ich zdecydowane i wiążące postanowienia (constitutionis, gesta concilii) wzmocniły nie tylko jego powagę, ale uczyniły go także na arenie Kościoła powszechnego Kościołem wiodącym.
  • Item
    The Angels’ Ministry to People According to "De civitate Dei" by St. Augustine
    (Wydawnictwo KUL, 2023) Jaśkiewicz, Sylwester
    Angelological issues take centre stage in the classic work by St Augustine, De civitate Dei. In it, the thinker from Tagaste draws a Christian portrait of angels close to people, whom he often calls holy angels (sancti angeli), our angels (nostri angeli) or good angels (angeli boni). Although the Bishop of Hippo does not omit the issue of the creation and nature of angels, he gives their function and service to people a clear priority, which is confirmed by the use of the Latin term angelus, which for him means as much as nuntius, i.e. herald, messenger. The ministry of angels for people, their ministerium is, above all, the revelation of God in the world. They are the messengers who deliver the messages given to them; they are the servants who fulfil the task entrusted to them and who present the requests of the people to God. Even if angels serve both God and people, they are not mediators because the only mediator between God and people is the Man - Jesus Christ. Heavenly spirits do not grant people their immortality and happiness, and it is not through participation with them that these supernatural gifts also become part of man. People should imitate the goodwill of the holy angels and grow in their true – and free from weakness of affection – love. The angels lead men to the full glory of the true God and oppose any sacrifices made to them. Their help in man’s spiritual struggle, especially against pride, is invaluable. The early Christian thinker also reminds us about the presence of angels on the last day, when their task will be to gather the righteous. In the final dimension of eternal life, the equality (aequalitas) of people with angels announced by Christ will be the fullness of life in God. Problematyka angelologiczna w wiekopomnym dziele św. Augustyna De civitate Dei zajmuje miejsce centralne. Myśliciel z Tagasty kreśli w nim chrześcijański portret aniołów bliskich ludziom, których często nazywa: aniołami świętymi (sancti angeli), naszymi aniołami (nostri angeli) albo aniołami dobrymi (angeli boni). Choć biskup Hippony nie pomija kwestii stworzenia i natury aniołów, to jednak ich funkcji i posłudze na rzecz ludzi daje zdecydowany priorytet, co potwierdza choćby użycie łacińskiego terminu angelus, który znaczy dla niego tyle, co nuntius, a więc zwiastun, posłaniec. Służba aniołów na rzecz ludzi, ich ministerium, ma coś w sobie z pracy rolnika troszczącego się o płody ziemi czy z poświęcenia matki zatroskanej o otrzymane życie. Nawet jeśli aniołowie służą i Bogu i ludziom, to jednak dla tych ostatnich nie są pośrednikami, gdyż jedynym pośrednikiem między Bogiem i ludźmi jest Człowiek-Jezus Chrystus. Duchy niebieskie nie udzielają ludziom swojej nieśmiertelności i szczęśliwości, i nie przez uczestnictwo z nimi te nadprzyrodzone dary stają się także udziałem człowieka. Ludzie powinni naśladować dobrą wolę świętych aniołów i w ich prawdziwej i wolnej od słabości uczuć miłości wzrastać. Aniołowie prowadzą ludzi do pełnej chwały prawdziwego Boga i sprzeciwiają się, aby jakiekolwiek ofiary były i im składane. O obecności aniołów starochrześcijański myśliciel przypomina także w dniu ostatecznym, kiedy to ich zadaniem będzie zebranie sprawiedliwych. W ostatecznym wymiarze życia wiecznego zapowiedziana przez Chrystusa równość (aequalitas) ludzi z aniołami będzie pełnią życia w Bogu.
  • Item
    Umberto Grassi, Sodoma. Persecuzioni, affetti, pratiche sociali (secoli V-XVIII) (Roma: Carocci 2019)
    (Wydawnictwo KUL, 2021) Jaśkiewicz, Sylwester
    Recenzja książki: Umberto Grassi, Sodoma. Persecuzioni, affetti, pratiche sociali (secoli V-XVIII) (Roma: Carocci 2019). Ss. 208. € 19. ISBN 978-88-430-9529-2
  • Item
    Virgo Mater w kazaniach na Boże Narodzenie św. Augustyna
    (Wydawnictwo KUL, 2021) Jaśkiewicz, Sylwester
    Artykuł wychodząc naprzeciw ożywionemu zainteresowaniu problematyką dziewictwa i macierzyństwa Maryi we współczesnej mariologii, stara się ukazać te dwie ważne prawdy w nauczaniu św. Augustyna w oparciu o jego kazania (sermones) wygłoszone na Boże Narodzenie. Jako najbardziej reprezentatywny dla podejmowanej problematyki został wybrany tytuł maryjny Virgo Mater i to on jest przewodnikiem w rozważaniach, które obok wstępu i zakończenia obejmują następujące zagadnienia: Sermones de Natali Domini, Nativitas Christi duplex, Maria Virgo Mater, Virginalis maternitas Mariae oraz Maria Mater et Virgo et Ecclesia mater et virgo. Podstawową metodą pracy jest metoda historiozbawcza, z wyraźnym wykorzystaniem narzędzi hermeneutyki języka, obrazu i symbolu, a także charakterystycznej dla osoby Maryi mistagogii. Uważna lektura maryjnego przesłania wielkiego Ojca i Oratora starożytności chrześcijańskiej prowadzi do wniosku, że tak istotne w tajemnicy Wcielenia – dziewictwo i macierzyństwo Maryi są nie tylko „narzędziami zbawienia”, ale niepowtarzalnymi i indywidualnymi elementami osobowości Maryi. Tak, jak w pierwszej kolejności Dziewica Matka ofiarowała się Boskiemu Synowi, tak teraz ofiaruje się Kościołowi, wszystkim chrześcijanom (omnes Christiani) i całej ludzkości. Kazania na Boże Narodzenie biskupa Hippony w żaden sposób nie mogą mierzyć się z jego wiekopomnymi dziełami, nie sposób jednak nie podkreślić, że swym przesłaniem wyrażonym w charakterystycznej formie i stylu, przez wieki żywiły pobożność wielu pokoleń chrześcijan zwłaszcza w późnej starożytności chrześcijańskiej i wczesnym średniowieczu.
  • Item
    Złe czyny mieszkańców Sodomy (Rdz 19,1-11) w interpretacji św. Augustyna
    (Wydawnictwo KUL, 2021) Jaśkiewicz, Sylwester
    Celem artykułu jest przedstawienie zachowania mieszkańców Sodomy wobec dwu podróżnych (aniołów) przyjętych na nocleg przez Lota (Rdz 19,1-11) w nauczaniu św. Augustyna. U biskupa Hippony odnajdujemy szereg terminów określających to zachowanie: flagitia, facta mala, iniquitates et perversitates, scelera czy peccatum. Równie interesujące jest dostrzeżenie wpływu, jaki na interpretację czynów mężczyzn z Sodomy przez Augustyna odegrał swoimi poglądami Julian z Eklanum. To głównie za jego sprawą ocena występku mieszkańców Sodomy przesunięta została przez biskupa Hippony ze sfery ogólnych wykroczeń przeciw naturze (contra naturam) do sfery zachowań seksualnych i na trwałe powiązana z obcowaniem płciowym (stuprum) mężczyzn.