Repository logo

The Repository collects scientific achievements of employees and doctoral students of the John Paul II Catholic University of Lublin. The purpose of the repository is dissemination of the scientific achievements of the John Paul II Catholic University of Lublin, promoting conducted scientific research and supporting didactic activities. The repository collects, stores and shares digital documents in the form of books, scientific articles, scientific journals, conference materials, didactic materials etc.

 

Recent Submissions

Item
Aktywność obywatelska w kontekście modelu partycypacji społecznej. Socjologiczna aplikacja personalistycznych idei Karola Wojtyły
(Kancelaria Sejmu RP, 2021) Jabłoński, Arkadiusz; Szymczak, Wioletta
W artykule zaprezentowano syntetyczne ujęcie aktywności obywatelskiej w kontekście teoretycznego modelu partycypacji społecznej, zgodnie z którym partycypację jako doświadczenie osoby konstytuuje: podmiotowe uzasadnienie, aksjologiczna treść, poczucie sprawstwa i doświadczenie uczestnictwa. Wśród teoretycznych podstaw modelu znajduje się teoria uczestnictwa Karola Wojtyły, ufundowana na jego koncepcji osoby, zoperacjonalizowana na potrzeby jakościowych badań socjologicznych, z których model wyprowadzono. W niniejszym opracowaniu model stanowi narzędzie umożliwiające ukazanie i wyjaśnienie istoty aktywności obywatelskiej jako działania podmiotowego we wspólnocie życia obywatelskiego. Pozwala to spojrzeć na tę aktywność od strony obszaru uprzywilejowanego w zakresie umacniania i manifestowania się podmiotowości, rozwijanej na podstawie obywatelskich wartości rozpoznawanych jako osobiście istotne, mających status wspólnego dobra. The article presents a synthetic view of civic activity in the context of a theoretical model of social participation, according to which participation as an experience of a person is constituted by: subjective justification, axiological content, sense of agency and experience of participation. Among the theoretical foundations of the model is Karol Wojtyła’s theory of participation, based on his concept of a person, operationalized for the purposes of the qualitative sociological research from which the model was derived. In this study, the model is a tool enabling the presentation and explanation of the essence of civic activity as a subjective action in the community of civic life. This allows us to look at this activity from the side of the privileged area in terms of strengthening and manifesting subjectivity, developed on the basis of civic values recognized as personally significant, having the status of common good.
Item
Normatywna infrastruktura demokracji. Perspektywa teologiczna i społeczna
(Gdańskie Seminarium Duchowne i Kuria Metropolitalna Gdańska, 2019) Łużyński, Wiesław; Szymczak, Wioletta
Warunkiem trwania demokracji jest powrót do wielkiej moralnej tradycji chrześcijaństwa oddziałującego przez wieki na kulturę i narody Europy i innych kontynentów. Depozytariuszem wyrosłej z chrześcijaństwa, ale należącej do kultury moralnej ludzkości tradycji, jest m.in. Kościół katolicki uznający autonomię porządku doczesnego, w tym politycznego, pełniący wobec demokracji i rzeczywistości politycznej rolę „korekcyjną” polegającą na oczyszczaniu rozumu, by ten nieustająco powracał do swego potencjału i mógł odczytać „gramatykę” norm moralnych zawartą w naturze. The condition for democracy to exist is the return to the great moral tradition of Christianity which has influenced the culture, European nations and countries of other continents for centuries. The depositary of the tradition which originates from Christianity but belongs to the moral culture of mankind is, among others, the Catholic Church, which recognizes the autonomy of the temporal order, including the political one. The Church plays a “corrective” role for democracy and political reality, which is based on purifying the reason so that it constantly returns to its potential and can interpret the “grammar” of moral norms contained in nature.
Item
Limitations on human rights and freedoms in an EU member state the case of Poland
(The University of Elbasan, 2024-11) Tabaszewski, Robert
This paper examines the complex system of fundamental rights in the European Union, which combines international standards with national laws to protect individual’s basic rights and freedoms. This evolving system is designed to respond to challenges such as economic crises, the COVID-19 pandemic, and geopolitical threats. It focuses on key legal frameworks like the Charter of Fundamental Rights of the European Union (ChoFR), which lay the groundwork for protecting rights while respecting the constitutional traditions of EU member states. The article exploresthe limits and exceptions allowed in this system, especially considering Poland’s constitutional response to the COVID-19 pandemic. It points out the shortcomings of traditional legal approaches, such as Article 31(3) of the Polish Constitution, in handling public health emergencies, and the EU’s limitations in dealing with member states that overuse or misuse clauses that limit rights. The article argues for more flexible legal mechanisms that are in line with constitutional principles and a stronger EU framework to protect fundamental rights during crises, emphasizing the need for proportionality and legality in applying these restrictions.
Item
Podmiotowe i społeczno-kulturowe uwarunkowania terapii logopedycznej osób z chorobami neurologicznymi
(2024-11-26) Siedliska, Agnieszka
Motywem przewodnim do podjęcia tematu "Podmiotowe i społeczno-kulturowe uwarunkowania terapii logopedycznej osób z chorobami neurologicznymi" była osobista i społeczna potrzeba zwrócenia uwagi na osoby dorosłe. Uważam, iż poruszana w tej pracy tematyka przyczyni się do zwiększenia uwagi na czynniki podmiotowe, społeczne i kulturowe, które mają istotne znaczenie dla uzyskania jak najlepszych efektów terapii logopedycznej osób dorosłych po udarze mózgu. Przedmiotem badań tego projektu są czynniki podmiotowe i społeczno-kulturowe wpływające na efekty terapii logopedycznej u osób z chorobami neurologicznymi mózgu oraz istotność wpływu tych czynników na efekty podejmowanych terapii. The leitmotif for taking up the topic "Subjective and socio-cultural determinants o f speech therapy for people with neurological diseases" was the personal and social need to pay attentional to adults who, as a result of the disease. I belive that the topics covered in this thesil will contibure to increated attention to the subjective, social and cultural factors that are important for achieving the best possible outcomes in speech therapy, for adults after stroke. The subject of this project research is the subjectiwe and socio-cultural factors influencing the effects of speech therapy in people with neurological brain diseases and the relevance of the influence of these factors on the effects on the undertaken therapis.
Item
Dopuszczalność pozyskiwania i handlu ludzkimi narządami w świetle Konwencji z Santiago de Compostela
(C.H. Beck, 2019) Tabaszewski, Robert
W związku z upowszechnianiem się zabiegów transplantacyjnych w XXI w., nielegalny pobór i handel narządami w skali międzynarodowej stał się faktem. Proceder ten narusza prawa człowieka i podstawowe wolności, a w konsekwencji stanowi bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia indywidualnego i publicznego. Odpowiedzą na zjawisko czerpania korzyści z handlu narządami jest proces tworzenia norm zapobiegających tzw. wtórnej reizacji, czyli uprzedmiotowienia oraz niekontrolowanego dopuszczenia do obrotu handlowego ludzkich komórek, tkanek i narządów. Wprawdzie na gruncie krajowym omawiane zjawisko to wciąż zagadnienie marginalne, jednak z uwagi na fakt, że również przez Polskę przebiegają szlaki przemytnicze tzw. czerwonego rynku, a także z racji na wzrost zainteresowania polskich obywateli turystyką transplantacyjną, jego unormowanie na płaszczyźnie ustawowej staje się koniecznością. Tezę powyższą odzwierciedlają istniejące regulacje w systemie uniwersalnym, takie jak Protokół o zapobieganiu, zwalczaniu oraz karaniu za handel ludźmi, w szczególności kobietami i dziećmi do Konwencji z Palermo. Pomimo istnienia coraz bardziej szczegółowych regulacji, które były przyjmowane pod auspicjami Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), takich jak: rezolucja Światowego Zgromadzenia Zdrowia z 1987 r. potępiająca czerpanie zysku z handlu ludzkimi organami pozyskiwanymi od osób żywych; międzynarodowych organizacji lekarskich, m.in. Światowego Towarzystwa Medycznego, Towarzystwa Transplantacyjnego oraz Międzynarodowego Stowarzyszenia Nefrologicznego, takich jak Deklaracja Stambulska o obrocie narządami i turystyce transplantacyjnej wraz z Protokołem Dodatkowym, w systemie uniwersalnym wciąż brakuje dokumentu o charakterze prawnie wiążącym, który odnosiłby się do zagadnień podstawowych związanych z transplantologią. Także na gruncie europejskim, pomimo szeregu konwencji Rady Europy odnoszących się do statusu człowieka jako fizycznego, psychicznego i duchowego integrum, takich jak: Konwencja z Oviedo wraz z Protokołami Dodatkowymi, czy Konwencja w sprawie działań przeciwko handlowi ludźmi, istniała bowiem pilna potrzeba kompleksowej regulacji w zakresie przeciwdziałania handlowi ludzkimi narządami, którą wypełniła dopiero Konwencja z Santiago de Compostela.
Item
Rola ius cogens i soft law Światowej Organizacji Zdrowia w kształtowaniu praw i wolności człowieka
(Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2017-03-25) Tabaszewski, Robert
Przedmiotem niniejszego opracowania są rozważania dotyczące roli instrumentarium normatywnego Światowej Organizacji Zdrowia (ang. World Health Organisation, WHO ) – najważniejszej Organizacji sprawującej mandat ONZ w dziedzinie ustanowienia i rozbudowywania gwarancji instytucjonalnych dotyczących zdrowia. Zarówno ogólne funkcje, dla których została powołana WHO, jak i realizowany przezeń specjalny tryb prawotwórczy, określone zostały w jej Konstytucji - statucie, będącym umową wielostronną i aktem konstytuującym WHO. Dokumenty wypracowywane przez WHO, w postaci ius cogens oraz soft law, a także instrumentarium o charakterze mieszanym bądź hybrydowym, mają specjalne znaczenie. Po pierwsze, ze względu na przedmiot szczególnej materii, którą regulują. Dotyczą one bowiem zdrowia, dobra chronionego, które dla każdego człowieka ma charakter podstawowy, szczególnie cenny dla zachowania jego integralności. Po drugie, ze względu na charakter wypracowanego przez WHO dorobku prawnego, oddziałującego na władze krajowe jako corpus prawa międzynarodowego.
Item
Ostatnie słowa króla Dawida i ich deuteronomistyczna relektura. Studium historyczno-krytyczne 2Sm 23,1-7 i 1Krl 2,1-11
(2024-12-02) Altman, Jakub
Rozprawa stawia sobie cztery główne cele badawcze: 1) analiza form i struktur literackich zapisu królewskiego testamentu w społecznościach starożytnego Bliskiego Wschodu oraz podstaw prawnych tej instytucji; 2) zdefiniowanie kontekstu społeczno-politycznego i religijno-kulturowego biblijnych zapisów ostatniej woli władcy w zestawieniu z ich bliskowschodnimi odpowiednikami; 3) analiza literacka, egzegetyczna i porównawcza biblijnych źródeł 2Sm 23,1-7 i 1Krl 2,1-11; 4) określenie społeczno-politycznej, militarnej i historiozbawczej koncepcji władzy królewskiej w Izraelu oraz jej specyficznych aspektów związanych z figurą króla Dawida, m.in., idei dynastii królewskiej, zjednoczonej monarchii i przymierza Dawidowego (2Sm 7). W realizacji wytyczonych celów badawczych wykorzystano metodę historyczno-krytyczną oraz, pomocniczo, metodę porównawczą (intertekstualną). Uznano 1Krl 2,1-11 za przemyślaną rewizję wcześniejszej wersji testamentu z 2Sm 23,1-7. Zasugerowano, iż za ostateczny kształt wtórnej perykopy testamentalnej odpowiada środowisko deuteronomistyczne (interpolacje 2,2b-4 i 2,10- 11). Podobne motywy tematyczne i równie rygorystyczna formuła pouczeń/instrukcji królewskich występują w "Instrukcjach z Szuruppak", "Traktacie sukcesyjnym Asarhaddona", "Instrukcji Hordedefa", "Maksymach Wezyra Ptahhotepa" czy też "Naukach dla Króla Merikare". Przeprowadzone analizy pozwoliły postawić hipotezę o proleptycznym rysie testamentu Dawida powstałym wskutek redakcyjnych interwencji środowisk deuteronomistycznych, które nadały obu perykopom oraz ich najbliższym biblijnym kontekstom ostateczny kształt już z perspektywy rozpadu monarchii. The dissertation has four main research objectives: 1) to analyse the literary forms and structures of the recording of the royal will in ancient Near Eastern societies and the legal basis of this institution; 2) to define the socio­ political and religious-cultural context of the biblical records of the ruler's last will in juxtaposition with their Near Eastern counterparts; 3) a literary, exegetical and comparative analysis of the biblical sources of 2Sm 23:1-7 and 1Kings 2:1-11; 4) defining the socio-political, military and historico- redemptive conception of royal authority in Israel and its specific aspects related to the figure of King David, incl. among others, the idea of a royal dynasty, a united monarchy and the Davidic covenant (2Sm 7). The historical- critical method and, in an auxiliary way, the comparative (intertextual) method were used to achieve the set research objectives. 1Kings 2:1-11 was considered a thoughtful revision of the earlier testament of 2Sm 23:1-7. It has been suggested that a Deuteronomistic circle is responsible for the final form of the secondary testamentary pericope (interpolations of 2,2b-4 and 2,10-11). Similar thematic motifs and an equally rigorous formula of royal instructions/instructions are found in the "Instructions of Shuruppak", "Asarhaddon's Succession Treaty", "Hordedef's Instruction", "Vizier Ptahhotep's Maxims" or the "Teachings to King Merikare". The analyses carried out have made it possible to hypothesise a proleptic feature of the Davidic testament created by the editorial interventions of Deuteronomistic circles, which gave both pericopes and their closest biblical contexts their final shape already from the perspective of the monarchy's disintegration.
Item
Positive orientation and self-regulation: mediating role of coherence, resiliency and self-efficacy
(2024-12-05) Laskowska, Agnieszka
Positive orientation refers to a natural inclination to value oneself, the world, and the future positively. On the other hand, self­ regulation is the ability to control one's internal states and other bodily responses. It manifests in various aspects of pursuing personal goals: engagement, level of achievement, and probability of success. The main research question was: What is the nature of the relationship between positive orientation and self-regulation? In the first study, a connection between positive orientation and self-regulation was demonstrated. It was shown that positive orientation is related to self-regulation as a trait, but only through resilience and coherence. In the second study, it was hypothesized that individuals characterized by positive orientation would exhibit greater self-regulation efficiency and would also be more effective in achieving personal goals. The third study, in turn, demonstrated that the Big Five personality traits extraversion, neuroticism, and conscientiousness - can independently explain self-regulation as a trait without the need to reference positive orientation. Orientacją pozytywną nazywamy naturalną inklinację do pozytywnego wartościowania siebie, świata i przyszłości. Natomiast samoregulacja to zdolność kontrolowania własnych stanów wewnętrznych oraz innych reakcji organizmu. Wyraża się ona w rozmaitych aspektach realizacji dążeń osobistych: zaangażowaniu, stopniu realizacji i prawdopodobieństwie realizacji. Główne pytanie badawcze brzmiało: Jaka jest natura związku między pozytywną orientacją a samoregulacją? W pierwszym badaniu wykazano związek orientacji pozytywnej z samoregulacją. Wykazano, że pozytywna orientacja jest związana z samoregulacją jako cechą, ale tylko za pośrednictwem odporności i spójności. W drugim badaniu postulowano, iż osoby charakteryzujące się orientacją pozytywną będą wykazywały większą efektywność samoregulacji i będą też skuteczniej realizowały osobiste dążenia. Z kolei trzecie badanie wykazało, że Wielka Piątka cech osobowości - ekstrawersja, neurotyczność i sumienność - mogą niezależnie wyjaśniać samoregulację jako cechę, bez konieczności odwoływania się do pozytywnej orientacji.