Opanowanie jako kategoria duchowa
Loading...
Date
2016
Authors
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Wydawnictwo KUL
Abstract
Opracowanie odwołuje się do zestawienia św. Pawła – piętnastu uczynków zrodzonych z ciała, które charakteryzują człowieka opanowanego żądzami (Ga 5,19-21) oraz dziewięciu owoców zrodzonych z ducha (Ga 5,22-23), które wieńczy cnota opanowania. W pierwszej części refleksji autorka omawia opanowanie intrapersonalne (być panem własnej «ziemi») rozróżniając negatywne opanowanie wewnątrzosobowe (żądze, złudne mniemania, wady) i pozytywne opanowanie wewnątrzosobowe (nabyte sprawności i moc łaski). W części drugiej opanowanie jest potraktowane jak doświadczenie interpersonalne (panem jest Inny). W negatywnym aspekcie chodzi o opanowanie przez intruza i uzurpatora (np. manipulator, demon). W aspekcie pozytywnym omówiono uwalniające owładnięcie przez Boga (Panem jest Jezus). W konkluzji podkreślono, że opanowanie rozumiane jako kategoria duchowa oznacza trojaką rzeczywistość: 1) zintegrowanie wewnętrzne – jestem panem siebie; 2) zniewolenie przez uzurpującego sobie prawa do człowieka lub przez własne wady, które zdominowały postępowanie i myślenie; 3) doświadczenie wolności „w Panu”, które intensyfikuje rozwój wyposażeń naturalnych i wszelkich sprawności ducha poddanych łasce. Pierwszy typ ma charakter humanistyczny i etyczny, przynależy w jakieś mierze do formacji ludzkiej i dobrego wychowania. Drugi – oznacza zdominowanie niepożądane i blokujące rozwój. Trzeci typ opanowania jest par excellence kategorią duchową – wskazuje na ontyczny wymiar wyzwolenia człowieka z dominacji zła (por. liturgia chrztu – wyrzeczenie się szatana i wszystkiego, co wiedzie do grzechu) i podjęcia życia „w Panu”. Maîtrise de soi comme une qualité spirituelle : L’auteur de l’article fait recours à saint Paul qui énumère quinze oeuvres de la chair qui dominent l’homme pris par les passions (Ga 5,19-21) et neuf fruits de l’Esprit (Ga 5,22-23); la maîtrise de soi se trouve au sommet de ces fruits. Dans la première partie de l’article, l’auteur parle de la maîtrise intra-personnelle: être le maître de soi-même. Ce type de maîtrise peut être négative et positive. La maîtrise négative consiste à maîtriser ses passions charnelles, ses opinions illusoires, ses défauts moraux. La maîtrise positive signifie les qualités acquises par le travail personnel avec l’aide de la grâce divine. Dans la deuxième partie de l’article, l’auteur parle de la maîtrise interpersonnelle, c’est-à-dire de la situation où quelqu’un est maîtrisé par un autre. L’autre peut être un intrus, un démon, un manipulateur. C’est Dieu qui donne la vraie liberté, mais il faut le reconnaître comme son Maître – Jésus est le Seigneur. Dans la conclusion l’auteur constate que la maîtrise de soi en tant qu’une qualité spirituelle se réalise dans les trois domaines: 1) intégration intérieure (je suis le maître de moi-même; 2) état de l’esclavage produit par un autre ou par ses propres défauts qui ont dominé la façon de penser et d’agir; 3) libération produite par Dieu (et sa grâce) enrichi les capacités naturelles et spirituelles de l’homme. L’intégration intérieure a un caractère humain et étique, elle fait partie de l’éducation morale et de la culture générale. L’état de l’esclavage c’est une domination qui frein le développement intérieur de l’homme. La libération produite par Dieu c’est un état spirituel produit par la grâce; cette libération a un caractère ontique; elle libère la personne dominée par le mal et lui rend la vraie liberté. Dans la liturgie du baptême, celui qui va être baptisé rejette le démon et tout ce qui conduit au mal et au péché, et ensuite il commence à vivre dans le Seigneur.
Description
Keywords
opanowanie, zniewolenie, doświadczenie wolności, la maîtrise, la servitude, la liberté d'expérience
Citation
Wyzwolenie i modlitwa, red. Jan K. Miczyński, Lublin 2016, s. 43-62.
ISBN
978-83-8061-374-4