Kazanie na Górze (Mt 5-7) w wykładzie M. Lutra
No Thumbnail Available
Date
2018
Authors
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Abstract
Celem artykułu jest krytyczne przedstawienie Lutrowej interpretacji Mt 5-7, z specjalnym podkreśleniem założeń hermeneutycznych i konsekwencji antropologicznych tego wykładu. Na wstępie autor artykułu przedstawia źródła pisane zawierające wypowiedzi Lutra na temat Mt 5-7, przede wszystkim jego kazania tygodniowe (Wochenpredigten) i wybrane pisma teologiczne. Następnie omawia hermeneutyczne założenia wykładu przyjęte przez Lutra: jego polemikę z popularną w Średniowieczu „etyką dwu poziomów” oraz jego spór z interpretacją uznawaną przez anabaptystów i innych protestanckich idealistów. Główną zasadą hermeneutyczną interpretacji była jednak nauka M. Lutra o dwóch królestwach (Zwei-Reichen-Lehre); rozróżnienie między królestwem świeckim i duchowym jest niezbędne dla zrozumienia Lutrowej interpretacji Kazania na Górze (por. WA 32, 299-301). Reformator twierdził, że Kazanie nie wiąże chrześcijanina w świecie, natomiast obowiązuje go w Królestwie Bożym. Luter podkreślał, że Mt 5-7 nie jest tekstem soteriologicznym i zawiera nauczanie etyczne Chrystusa. Jednak zdaniem Lutra to wzniosłe nauczanie Chrystusa jest niemożliwe do realizacji: jest ono „lustrem” chrześcijańskiego życia. W zakończeniu autor przybliżył pierwsze reakcje Kościołów na Lutrowy wykład Kazania na Górze. Dzisiaj jego interpretacja jest standardem obowiązującym we wspólnotach protestanckich.
The purpose of the article is a critical presentation of Luther’s interpretation of Mt 5-7, with a special emphasis on its hermeneutical assumptions and anthropological consequences. The first the author presents the literary sources that contain Luther’s statements on Mt 5-7, i.e. his eminent hebdomadal speeches (Wochenpredigten) and some theological writings as well. Subsequently he discusses hermeneutical keys offered by M. Luther himself: the polemic against “double standard approach” (precepts and counsels) developed by the time of the Middle Ages and the polemic against the principles presented by the Anabaptist and other protestant idealists. However, the most significant factor of this interpretation was Luther’s teaching on two kingdoms (Zwei-Reichen-Lehre). The difference between secular and spiritual kingdom is essential for Luther’s interpretation of the Sermon on the Mount (cf. WA 32, 299-301). The reformer claims that the message of sermon is irrelevant for the Christian person in the world and it should be applied only to the Christian life in the Kingdom of God. M. Luther emphasizes also salvation by faith alone, therefore Matt. 5-7 has no soteriological value; it contains the ethical teaching of Jesus Christ. According to Luther the commandments of the Sermon on the Mount denote an impossible demand, therefore they are only “mirror” of the Christian life. In the fourth step the author presents primary reactions of the Churches on Luther’s interpretation of the Sermon on the Mount. Luther’s interpretation of Mt 5-7 has its significant place in the history of exegesis and nowadays it remains still the standard evangelical standpoint.
The purpose of the article is a critical presentation of Luther’s interpretation of Mt 5-7, with a special emphasis on its hermeneutical assumptions and anthropological consequences. The first the author presents the literary sources that contain Luther’s statements on Mt 5-7, i.e. his eminent hebdomadal speeches (Wochenpredigten) and some theological writings as well. Subsequently he discusses hermeneutical keys offered by M. Luther himself: the polemic against “double standard approach” (precepts and counsels) developed by the time of the Middle Ages and the polemic against the principles presented by the Anabaptist and other protestant idealists. However, the most significant factor of this interpretation was Luther’s teaching on two kingdoms (Zwei-Reichen-Lehre). The difference between secular and spiritual kingdom is essential for Luther’s interpretation of the Sermon on the Mount (cf. WA 32, 299-301). The reformer claims that the message of sermon is irrelevant for the Christian person in the world and it should be applied only to the Christian life in the Kingdom of God. M. Luther emphasizes also salvation by faith alone, therefore Matt. 5-7 has no soteriological value; it contains the ethical teaching of Jesus Christ. According to Luther the commandments of the Sermon on the Mount denote an impossible demand, therefore they are only “mirror” of the Christian life. In the fourth step the author presents primary reactions of the Churches on Luther’s interpretation of the Sermon on the Mount. Luther’s interpretation of Mt 5-7 has its significant place in the history of exegesis and nowadays it remains still the standard evangelical standpoint.
Description
Keywords
Marcin Luter, Kazanie na Górze, Mt 5-7, nauka o dwóch królestwach, etyka dwóch poziomów, Zwei-Reiche-Lehre, Martin Luther, the Sermon on the Mount, Matt. 5-7, two kingdoms doctrine, ethical double standard
Citation
„Studia Nauk Teologicznych PAN", 2018, T. 13, s. 27-43.