Wolność a obraza. Filozoficzne podstawy granic swobody artystycznej we współczesnej sztuce zaangażowanej

Loading...
Thumbnail Image
Date
2019-11-27
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Abstract
Współcześni artyści domagają się całkowitej swobody twórczej, nadając swojemu działaniu taką formę, że staje się ono przyczyną obrazy odbiorcy sztuki. Rodzi to pytania: czy i w jaki sposób człowiek (artysta) może pogodzić w życiu społecznym wolność z wymogiem nieobrażania? W jakim stopniu należy chronić wolność artysty, aby uniknąć sytuacji, w której jego działanie stanowi powód obrazy? Rozprawa obejmuje trzy części. Część I. "Wolność do (nie)obrażania?" zakłada, że moralnie wolni jesteśmy wtedy, kiedy nie obrażamy. Ponadto, rozważana jest kwestia ochrony jednostki przed obrazą, która pozwoliłaby uniknąć nieuzasadnionych ograniczeń i cenzury. Przedyskutowano więc zasadę krzywdy (the harm principle) i zasadę obrazy (the offence principle), kwestię obrazy uczuć religijnych oraz uzasadniono rozróżnienie między krytyką a obrazą. Część II. "Sztuka i artysta do (nie)obrażania?" dotyczy probematyki wolności artystycznej oraz odpowiedzialności moralnej i prawnej twórcy za obrazę, zuwzględnieniem kontekstu artystycznego i estetyczno-filozoficznego (m.in. problem przekraczania granic sztuki, przemian w teorii i praktyce artystycznej po awangardze, natury procesu twórczego), wyjaśnia złożoną relację pomiędzy moralnością a sztuką. Część III. "Obraza w sztuce: kontrowersje moralne, prawne i społeczne" to analiza i interpretacja wybranych działań artystycznych w kontekście problematyki obrazy.
Contemporary artists demand absolute freedom of artistic expression and they create art in such a way that other people take offence. The author ask two questions: whether individual (artist)could exercise freedom and not to offend? How should we protect artistic freedom if we want to avoid situation that conduct of artist is a reason of offence? The dissertation includes three parts. Part I. "Freedom (not) to offend?" supports thesis that morally free person is able not to offend. Individual has right not to be offended. Therefore, the author refers to the harm principle and the offence principle; discuss criteria of offence to provide protection form offence and avoid unfounded limitations of freedom and censorship; takes into consideration offence of religious feelings, justifying distinction between critique and offence. Part II. "Could (not) art and artist offend?" considers issue of artistic freedom, moral and legal responsibility of offence (it involves additionl but crucial issues like conceptual limits of art, transgressing boundaries of art, changes in understanding and practicing art after avant-garde, nature of creative process); explanation of relation between morality and art.Part III. "Offence in art: moral, legal and social controversies" is analysis and interpretation chosen artistic projects in the context of offence.
Description
Wydział Filozofii, Instytut Filozofii; promotor rozprawy doktorskiej: dr hab. Anna Kawalec, prof. KUL
Keywords
wolność, obraza, swoboda artystyczna, sztuka zaangażowana, obraza uczuć religijnych, freedom, offence, freedom of artistic expression, engaged art, offence of religious feelings
Citation
ISBN
Creative Commons License