Metodologia teologii w pismach Iana Graemego Barboura i Józefa Marii Bocheńskiego

Abstract
W niniejszej pracy podjęliśmy się analizy języka teologii w oparciu o teksty Iana Graemego Barboura i Józefa Marii Bocheńskiego. Wyznaczyliśmy sobie dwa podstawowe cele: 1. Ustalenie kryteriów naukowości, które teologia powinna spełniać, aby zaslugiwać na miano racjonalnej z punktu widzenia logiki i metodologii nauk przyrodniczych. 2. Zbadanie, czy teologia te kryteria racjonalności spełnia. Na podstawie naszych badań doszliśmy do dwóch podstawowych konkluzji: 1. Barbour i Bocheński, mimo że wychodzą od różnych założeń i stosują odmienne metody, dochodzą do zbliżonych wniosków. Obydwaj pokazują, że nie ma żadnych sprzeczności pomiędzy naukami przyrodniczymi i teologią, przeciwnie teologia i nauki przyrodnicze spełniają podobne kryteria racjonalności. 2. Analiza metodologiczna teologii przyjmuje dwojaką postać: bądź teologia jest oceniania z punktu widzenia bezdyskusyjnych kryteriów naukowości, bądź porównywany jest stopień spełniania tych kryteriów przez teologię i nauki przyrodnicze. W tym drugim przypadku ocenie i dyskusji podlegają same proponowane kryteria naukowości. Okazuje się wówczas, że o wiarygodności teologii przesądza to, że spełnia ona pewne kryteria w nie mniejszym stopniu niż inne nauki, nawet jeśli ten stopień jest bezwzględnie niski.
In this paper we tried to analyse the language of theology based on the texts of Ian Graeme Barbour and Jozef Maria Bochenski. We set two basic aims: 1. Define the criteria of scientificity, which theology should fulfil in order to deserve to be called rational from the point of view of the logic and methodology of the sciences. 2. Examine if theology fulfills these criteria of rationality. Based on our research, we came to two basic conclusions: 1. Barbour and Bochenski, although they made different assumptions and used different methods, they obtained similar conclusions. Both of them show that there is no contradictions between sciences and theology. On the contrary, theology and natural sciences fulfil similar criteria of rationality. 2. The methodological analysis of theology takes a twofold form: either theology is considered from the point of view of indisputable scientific criteria, or what is compared is the level of fulfilment of these criteria in theology and sciences. In the latter case, the suggested research criteria are evaluated and discussed. Then it turns out that the credibility of theology is determined by the fact that it meets certain criteria in no lesser degree than other sciences, even if this degree is absolutely low.
Description
Wydział Filozofii, Instytut Filozofii; promotor rozprawy doktorskiej: o. prof. dr hab. Marcin Tkaczyk
Keywords
teologia, analogia, uzasadnianie, Bóg, relacja nauka - wiara, theology, analogy, justification, God, relation science - faith
Citation
ISBN
Creative Commons License