L’intimo rapporto tra la perdita della cultura narrativa e la distruzione dell’esperienza propria secondo Hubertus Halbfas
Loading...
Date
2003
Authors
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Università Pontificia Salesiana
Abstract
Hubertus Halbfas non è pervenuto a una chiara definizione del concetto di religione, ma si rileva nei suoi scritti soprattutto il profondo interesse che lui ha verso il fenomeno religioso in genere. Anche le definizioni che qui appresso noi riportiamo non chiariscono ulteriormente il concetto, ma piuttosto sono espressione d'intuizioni non meglio sviluppate. I diversi materiali riportati da Halbfas danno un’idea soltanto parziale del complesso rapporto esistente tra religione e società. Però si possono riassumere schematicamente tre tipi di relazione presentati da lui: La religione è, in modo mediato e immediato, un fattore dello sviluppo sociale, ma fa parte, al tempo stesso, degli effetti di tale sviluppo sociale. La religione costituisce un ostacolo allo sviluppo sociale ed è insieme soggetta alle conseguenze di questo effetto. Il rapporto tra religione e società è di relativa distanza o di reciproco influsso, in senso sia positivo che negativo.
In questo l’articolo abbiamo tentato di esporre il modo nel quale Halbfas mette in relazione la religione con l’esperienza, con la civiltà tecnologica, con il linguaggio, con la sua trasmissione, con la cultura e con la società. Riconosciamo ad Halbfas il merito di aver realizzato queste relazioni, che però, non sembrano completamente originali dell’autore, ma ricavate in parte da altri studi; originale resta il modo con il quale Halbfas ha cercato di trasmettere un concetto di religione vivo e vivibile dall’uomo d’oggi.
Hubertus Halbfas did not arrive at a clear definition of the concept of religion, but we note in his writings above all the deep interest he has in the religious phenomenon in general. Even the definitions that we report below do not further clarify the concept, but rather are expressions of undeveloped insights. The various materials reported by Halbfas give only a partial idea of the complex relationship existing between religion and society. However, three types of relationship presented by him can be summarized schematically: Religion is, in a mediated and immediate way, a factor in social development, but it is at the same time part of the effects of that social development. Religion is an obstacle to social development and is at the same time subject to the consequences of this effect. The relationship between religion and society is one of relative distance or mutual influence, in both a positive and negative sense. In this the article we have attempted to expose the way in which Halbfas relates religion to experience, technological civilization, language, its transmission, culture and society. We give Halbfas credit for making these relations, which, however, do not seem completely original to the author, but drawn in part from other studies; original remains the way in which Halbfas has tried to convey a concept of religion that is alive and livable by man today.
Hubertus Halbfas nie opracował jednoznacznej definicji pojęcia religii, ale zauważa się w jego pismach przede wszystkim głębokie zainteresowanie zjawiskiem religijnym w ogóle. Nawet definicje, które podajemy poniżej, nie doprecyzowują pojęcia, a raczej są wyrazem nierozwiniętych intuicji. Przywołane wypowiedzi Halbfasa dają tylko częściowe wyobrażenie o skomplikowanych relacjach między religią a społeczeństwem. Można jednak schematycznie ująć trzy rodzaje przedstawionych przez niego relacji: religia jest w sposób zapośredniczony i bezpośredni czynnikiem rozwoju społecznego, ale jednocześnie jest częścią skutków tego rozwoju społecznego. Religia stanowi przeszkodę w rozwoju społecznym i jednocześnie podlega konsekwencjom tego efektu. Relacja między religią a społeczeństwem to relacja względnego dystansu lub wzajemnego wpływu, zarówno w sensie pozytywnym, jak i negatywnym. W niniejszym artykule podjęliśmy próbę naświetlenia sposobu, w jaki Halbfas wiąże religię z doświadczeniem, cywilizacją technologiczną, językiem, jego przekazem, kulturą i społeczeństwem. Ciekawe poznawczo jest ukazanie tych zależności, które jednak nie wydają się całkowicie oryginalne, lecz są zaczerpnięte częściowo z innych opracowań; oryginalny pozostaje sposób, w jaki Halbfas starał się przekazać żywą dla współczesnych ludzi koncepcję religii.
Hubertus Halbfas did not arrive at a clear definition of the concept of religion, but we note in his writings above all the deep interest he has in the religious phenomenon in general. Even the definitions that we report below do not further clarify the concept, but rather are expressions of undeveloped insights. The various materials reported by Halbfas give only a partial idea of the complex relationship existing between religion and society. However, three types of relationship presented by him can be summarized schematically: Religion is, in a mediated and immediate way, a factor in social development, but it is at the same time part of the effects of that social development. Religion is an obstacle to social development and is at the same time subject to the consequences of this effect. The relationship between religion and society is one of relative distance or mutual influence, in both a positive and negative sense. In this the article we have attempted to expose the way in which Halbfas relates religion to experience, technological civilization, language, its transmission, culture and society. We give Halbfas credit for making these relations, which, however, do not seem completely original to the author, but drawn in part from other studies; original remains the way in which Halbfas has tried to convey a concept of religion that is alive and livable by man today.
Hubertus Halbfas nie opracował jednoznacznej definicji pojęcia religii, ale zauważa się w jego pismach przede wszystkim głębokie zainteresowanie zjawiskiem religijnym w ogóle. Nawet definicje, które podajemy poniżej, nie doprecyzowują pojęcia, a raczej są wyrazem nierozwiniętych intuicji. Przywołane wypowiedzi Halbfasa dają tylko częściowe wyobrażenie o skomplikowanych relacjach między religią a społeczeństwem. Można jednak schematycznie ująć trzy rodzaje przedstawionych przez niego relacji: religia jest w sposób zapośredniczony i bezpośredni czynnikiem rozwoju społecznego, ale jednocześnie jest częścią skutków tego rozwoju społecznego. Religia stanowi przeszkodę w rozwoju społecznym i jednocześnie podlega konsekwencjom tego efektu. Relacja między religią a społeczeństwem to relacja względnego dystansu lub wzajemnego wpływu, zarówno w sensie pozytywnym, jak i negatywnym. W niniejszym artykule podjęliśmy próbę naświetlenia sposobu, w jaki Halbfas wiąże religię z doświadczeniem, cywilizacją technologiczną, językiem, jego przekazem, kulturą i społeczeństwem. Ciekawe poznawczo jest ukazanie tych zależności, które jednak nie wydają się całkowicie oryginalne, lecz są zaczerpnięte częściowo z innych opracowań; oryginalny pozostaje sposób, w jaki Halbfas starał się przekazać żywą dla współczesnych ludzi koncepcję religii.
Description
Keywords
kultura, język narracyjny, Hubertus Halbfas, nauczanie religii w szkole, cultura, linguaggio narrativo, insegnamento della religione nelle scuole, culture, religious instruction in school, narrative language
Citation
„Salesianum” 2003, 65, nr 1, s. 49-89