Historia ludności łemkowskiej 1918-1989
Loading...
Date
2018-06-05
Authors
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Abstract
Praca poświęcona jest historii grupy etnicznej, która do 1947 r. zamieszkiwała część Karpat od rzeki Poprad na zachodzie po pasmo Wielkiego Działu na wschodzie. Celem badań nad historią polityczną ludności łemkowskiej jest ujęcie historii tej grupy etnicznej w aspekcie zarówno pilitycznym, jak i spełecznym, przedstawienie procesu integracji i powstania jedności grupowej, poszukiwania tożsamości w warunkach polityki narodowościowej, a także konfrontacja dotychczas istniejących w historiografii hipotez z materiałem źródłowym. Bazę źródłową pracy stanowiły zbiory archiwów państwowych na terenie Polski i Ukrainy. Rozprawa, składająca się z sześciu rozdziałów, przedstawia historię polityczną i społeczną tej ludności w kontekście sytuacji politycznej i wyznaniowej, wpływu stronnictw narodowych na tę grupę etniczną, konfliktów religijnych, przebiegu I wojny światowej na Łemkowszczyźnie, powstania i działalności Apostolskiej Administracji Łemkowszczyzny, a także polskiej polityki narodowościowej wobec Łemków. Porusza również sytuację Łemkowszczyzny podczas II wojny światowej z uwzględnieniem ukrainizacji Łemkowszczyzny oraz działalności Ukraińskiego Centralnego Komitetu. Sporo miejsca poświęcono omówieniu przesiedleń na teren USRR, jak również polityki narodowościowej polskich władz. Przedstawiono też przesiedlenia w ramach akcji "Wisła", ich genezę i przebieg, a także omówiono proces całkowitej dezintegracji wspólnoty etnicznej. Ponadto w dysertacji przedstawiono plan osiedleńczy na ziemiach poniemieckich oraz jego przebieg z uwzględnieniem warunków życia na nowym miejscu osiedlenia, prób adaptacji i form ponownej reintegracji, w tym nielegalnych powrotów na Łemkowszczyznę. Poruszono także kwestię asymiliacji i akulturacji Łemków, wpływu przesiedleń na tożsamość etniczną, jak również polskiej polityki narodowościowej i jej konsekwencji.
This dissertation is devoted to the history of the Lemkos, who inhabited parts of the Carpathians from the Poprad River in the West to Wielki Dział [Great Watershed] mountain range in the East which was symbolically called Lemkivshchyna. The purpose of the research on the political history of the Lemkos is to present the history of this ethnic group in both political and social terms; to characterize the process of integration and the establishment of the group's unity; to search for identity in conditions of the Polish, Ukrainian and Russian ethnic policy, as well as to confront the hypotheses currently existing in historiography with source material. This dissertation aims at describing: political history and the struggle for identity 1900-1939 (in the context of political and religious situation, the influence of ethnic orientation on group disintegration, religious war, the course of World War I in Lemkivshchyna, the establishment and activity of the Apostolic Administration of the Lemko region, and the Polish ethnic policy toward Lemkos); Lemkivshchyna during World War II (in the context of Urainisation of Lemkivshchyna, and the operation of the Ukrainian Central Committee); resettlement to the Soviet Ukraine (in the context of ethnic policy, the situation of the Lemko population right after World War II and the course of resettlement); resettlement made as part of "Operation Vistula" (historical background and its course, elimination of churches and cultural centers, presentation of resettlement as a process of total disintegration); resettlement plan and its consequences (in the context of the course of resettlement, living conditions in Western land, attempts of adaptation and reintegration, as well as illegal returns); assimilation and acculturation under the conditions of the communist state (in the context of ethnic policy towards the Lemkos up to 1989, the impact of resettlement on identity).
This dissertation is devoted to the history of the Lemkos, who inhabited parts of the Carpathians from the Poprad River in the West to Wielki Dział [Great Watershed] mountain range in the East which was symbolically called Lemkivshchyna. The purpose of the research on the political history of the Lemkos is to present the history of this ethnic group in both political and social terms; to characterize the process of integration and the establishment of the group's unity; to search for identity in conditions of the Polish, Ukrainian and Russian ethnic policy, as well as to confront the hypotheses currently existing in historiography with source material. This dissertation aims at describing: political history and the struggle for identity 1900-1939 (in the context of political and religious situation, the influence of ethnic orientation on group disintegration, religious war, the course of World War I in Lemkivshchyna, the establishment and activity of the Apostolic Administration of the Lemko region, and the Polish ethnic policy toward Lemkos); Lemkivshchyna during World War II (in the context of Urainisation of Lemkivshchyna, and the operation of the Ukrainian Central Committee); resettlement to the Soviet Ukraine (in the context of ethnic policy, the situation of the Lemko population right after World War II and the course of resettlement); resettlement made as part of "Operation Vistula" (historical background and its course, elimination of churches and cultural centers, presentation of resettlement as a process of total disintegration); resettlement plan and its consequences (in the context of the course of resettlement, living conditions in Western land, attempts of adaptation and reintegration, as well as illegal returns); assimilation and acculturation under the conditions of the communist state (in the context of ethnic policy towards the Lemkos up to 1989, the impact of resettlement on identity).
Description
Wydział Nauk Humanistycznych, Instytut Historii; promotor rozprawy doktorskiej: prof. dr hab. Rafał Wnuk
Keywords
Łemkowszczyzna, przesiedlenia, polityka narodowościowa, grupa etniczna, akcja "Wisła", Lemko region, resettlement, nationality policy, an ethnic group, Operation Vistula