Melodie prefacji pozamszalnych w Pontificale Plocense z XII wieku
No Thumbnail Available
Date
2019
Authors
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Towarzystwo Naukowe KUL
Abstract
The paper discusses the prefaces outside Mass supplied with melodies that can be found in the 12th-century Pontificale Plocense. Firstly, a short characterization of the manuscript is presented, the beginnings of the singing of prefaces as well attempts to note down the melodies is discussed. Next, the prefaces outside Mass are analysed with emphasis placed on the musical cadences with cheironomic notation. In addition, a comparison is undertaken between the discussed Pontifical and the Pontificals of Kraków (11th/12th c.) and of Wrocław (12th c.). It is possible that the recitative of the prefaces was subject to various degrees of melodisation, which was connected with the varying influence of compound neumes. The melodic versions of the cadences represent the varieties in tono solemnis and in tono solemniori. Numerous patterns of cadences in tono solemniori point to attempts to create new melodic patterns.
Artykuł podejmuje zagadnienie prefacji pozamszalnych w Pontificale Plocense z XII wieku. Autor przedstawia krótką charakterystykę księgi, przybliża początki śpiewu prefacji i próby zapisywania melodii. Omawiając prefacje pozamszalne zwraca uwagę wyłącznie na kadencje muzyczne zapisane notacją cheironomiczną i dokonuje ich komparacji z Pontyfikałem biskupów krakowskich (XI/XII w.) i Pontyfikałem wrocławskim (XII w.). Pontificale Plocense wykazuje tendencję do podziału tekstu prefacji na krótsze odcinki, co miało istotny wpływ na budowę muzyczną prefacji i dawało możliwości różnej jej interpretacji. Niewykluczone, iż recytatyw prefacji w księdze płockiej podlegał różnym stopniom melodyzacji, tzn. z większą lub mniejszą ingerencją neum złożonych. Wersje melodyczne kadencji prefacji pozamszalnych odwzorowują odmiany in tono solemnis oraz in tono solemniori. Liczne schematy kadencji in tono solemniori wskazują na dążenie do tworzenia nowych, bardziej kunsztownych wzorców melodycznych.
Artykuł podejmuje zagadnienie prefacji pozamszalnych w Pontificale Plocense z XII wieku. Autor przedstawia krótką charakterystykę księgi, przybliża początki śpiewu prefacji i próby zapisywania melodii. Omawiając prefacje pozamszalne zwraca uwagę wyłącznie na kadencje muzyczne zapisane notacją cheironomiczną i dokonuje ich komparacji z Pontyfikałem biskupów krakowskich (XI/XII w.) i Pontyfikałem wrocławskim (XII w.). Pontificale Plocense wykazuje tendencję do podziału tekstu prefacji na krótsze odcinki, co miało istotny wpływ na budowę muzyczną prefacji i dawało możliwości różnej jej interpretacji. Niewykluczone, iż recytatyw prefacji w księdze płockiej podlegał różnym stopniom melodyzacji, tzn. z większą lub mniejszą ingerencją neum złożonych. Wersje melodyczne kadencji prefacji pozamszalnych odwzorowują odmiany in tono solemnis oraz in tono solemniori. Liczne schematy kadencji in tono solemniori wskazują na dążenie do tworzenia nowych, bardziej kunsztownych wzorców melodycznych.
Description
Keywords
Pontificale Plocense, Pontyfikał Płocki, prefacja, chorał gregoriański, notacja muzyczna, notacja cheironomiczna, Pontyfikał wrocławski, Pontyfikał krakowski, kadencja muzyczna, tonus ferialis, tonus solemnis, tonus solemnior, preface, Gregorian chant, manuscript, Pontifical of Płock, Pontificale Cracoviense, Pontificale Wratislaviense, paleographical analysis, neumes
Citation
"Roczniki Humanistyczne" 2019, LXVII, z. 12, s. 9-25.