Uczestnictwo licealistów polskich i francuskich w kulturze. Studium empiryczne

Abstract
Prezentowana monografia stanowi studium porównawcze dotyczące czytelnictwa oraz korzystania z oferty instytucji kultury przez młodzież licealną w Polsce i we Francji. Powstała w oparciu o materiały empiryczne zgromadzone przez autorkę w wyniku badań terenowych prowadzonych w latach 2005-2008 w wybranych miejscowościach na obszarze obu krajów. Jej celem jest obserwacja zmian zachodzących w czytelnictwie, aktywności kulturalnej oraz edukacji młodzieży polskiej i francuskiej w pierwszej dekadzie obecnego stulecia. Sondaż wśród licealistów prowadzony był w dwóch wybranych regionach: w Polsce na terenie byłego województwa radomskiego i we Francji w regionie Île-de-France. Badanie zostało przeprowadzone na próbie 691 respondentów, wśród których było 455 licealistów z Polski i 236 z Francji. Młodzież odpowiadała pisemnie na pytania zawarte w kwestionariuszu ankiety audytoryjnej. Szczególnie dużo miejsca w prezentowanej rozprawie zostało poświęcone czytelnictwu, przede wszystkim książek, a następnie prasy. Jednak obecnie dostęp do informacji i wiedzy w coraz większym stopniu zawdzięczamy komputeryzacji i internetyzacji, dlatego ważna była również odpowiedź na pytanie, jak badana młodzież korzysta z tych nowych nośników. Preferencje kulturalne młodzieży zostały przedstawione na szerokim tle, biorąc pod uwagę z jednej strony środowisko lokalne młodych ludzi, tzn. rodzinę, szkołę i miejsce zamieszkania, z drugiej zaś ich aspiracje edukacyjne i zawodowe. Autorka zwraca szczególną uwagę na podobieństwa i różnice w zainteresowaniach młodzieży polskiej i francuskiej. Najważniejsze wnioski płynące z badania pokazały, że polskich i francuskich licealistów więcej łączyło niż dzieliło, mimo różnic historycznych, społecznych, ekonomicznych i kulturowych między obu krajami. Wszyscy mieli podobne aspiracje edukacyjne i zawodowe, podobnie myśleli o swojej przyszłości i podobnie uczestniczyli w kulturze. W przyszłości zdecydowana większość miała powielić pozycję społeczną swoich rodziców, czyli zasilić grupy inteligencji lub klasy średniej, tradycyjnie głównych odbiorców kultury oficjalnej i nurtu, który zwykło się określać mianem – wysokiej. Chociaż w zainteresowaniach młodzieży wyraźnie zarysowała się przewaga treści popularnych i gatunków oferowanych przez kulturę masową, to jednak w wyborach licealistów można było zauważyć pewne kultywowanie etosu „bycia inteligentem”, tyle że poczucie elitaryzmu u znacznej części młodzieży sprowadzało się do przeświadczenia o większych szansach życiowych głównie w aspekcie prestiżowo-materialnym niż umysłowo-kulturalnym. Natomiast nie ulega kwestii, że tradycyjne instytucje i formy aktywności kulturalnej coraz częściej zderzają się z ofertą nośników cyfrowych i zaczynają z nią przegrywać. Internet okazał się atrakcyjniejszy od książki, gazety, kina i teatru, co jednak nie oznacza, że młodzież przestała czytać, oglądać filmy czy słuchać muzyki.
The thesis presents a comparison concerning reading and using propositions of main cultural institutions by highchool students in Poland and France. It is based on empirical materials gathered by the Author as a result of local analyzis which were taken in chosen places in both countries in 2005-2008. Its purpose is the observation of changes that take place in reading, cultural activity and Polish and French teenage education in the first decade of the 21st century. Because of working with young people who are still learning, and taking into account results of other research, the contact of teenagers with books has an enormous impact on shaping young people’s personality and their system of values. The Author devotes more space to reading books rather than press. However these days the access to information and knowledge is based on computers and the Internet. That’s why the answer to the question: ”How do young people use these new opportunities”? It is very important. The author to shows the cultural choices of young people on the wide background, taking into account their local environment – family, school, place of living and on the other hand their educational and professional aspirations. In the methodological way this thesis presents monography on the border of sociology of culture, especially sociology of reading and pedagogy.
Monographie présente une étude comparative de la lecture et de l'utilisation de grandes institutions culturelles par des élèves du secondaire en Pologne et en France. Le livre est basé sur des données empiriques recueillies par l'auteur en tant que résultat d'une recherche de terrain menée de 2005 a 2008 parmi les lycéens polonais dans trois environnements différents (rural: Sienno, Mariówka et Solec au borde de la Vistule; petite ville: Lipsko, Iłża et Skaryszew et grande ville Radom) dans la région de Radom et parmi les élèves français de niveau secondaire, dans deux environnements différents (petite ville: Romainville, Savigny-sur-Orge et Athis-Mons et grande ville Paris) en Île-de-France. Le recherche a porté sur 14 écoles (9 en Pologne et 5 en France), qui constituent les trois types d'écoles secondaires : les lycéens publiques (7 en Pologne et 2 en France), les lycéens catholiques (2 en Pologne et 1 en France) et les lycéens professionnelles (2 en France). La méthode de l’enquête du diagnostic a consisté à sonder 455 élèves polonais et 236 élèves français. C'étaient les jeunes de 28 classes, qui est formé dans 18 classes en Pologne (9 premiers et 9 classes bac) et 10 en France (5 premiers immatriculation et 5 bac). Les intérêts de lecture des jeunes d'aujourd'hui sont le problème courant, surtout dans la situation forte courante du changement technologique dans l'accès à la science et à la culture, l'émergence de nouvelles formes d'activité culturelle et les changements dans les systèmes éducatifs dans l'Union européenne. L'étude de la littérature et des articles de presse, des visites aux établissements culturels pour la jeunesse, tels que le cinéma et le théâtre, la television, l`utilisation des nouvelles technologies, l'informatique et l'Internet agissent sur eux comme un exemple de la culture populaire. L'auteur espère que les conclusions qui découlent de cette monographie avoir une application pratique dans l'enseignement. Elle tient également à souligner les similitudes et les différences des intérêts des jeunes polonais et français.
Description
Keywords
preferencje czytelnicze młodzieży polskiej i francuskiej, biblioteki, prasa, telewizja, kino, teatr, czas wolny i aspiracje młodzieży, reading preferences of Polish and French youth, libraries, press, television, cinema, theater, free time and youth aspirations, préférences de lecture des jeunes polonais et français, bibliothèques, presse, télévision, cinéma, théâtre, temps libre et aspirations des jeunes
Citation
ISBN
978-83-7702-571-0