Zeszyty Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, 2014, Tom 57, Nr 2

Permanent URI for this collection

https://hdl.handle.net/20.500.12153/7353

Browse

Browsing Zeszyty Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, 2014, Tom 57, Nr 2 by Title

Now showing 1 - 11 of 11
  • Item
    Bezstronność światopoglądowa organów Państwa Polskiego na przykładzie orzeczenia WSA w Warszawie II SA/2293/11 – Wyrok z 20 marca 2012 roku. Uwagi o charakterze aprobującym
    (Wydawnictwo KUL, 2014) Nikołajew, Jerzy
    Przedmiotem niniejszych rozważań jest rozstrzygnięcie sądu administracyjnego w sprawie zakazu przetwarzania danych osobowych przez proboszcza parafii wobec osoby, która złożyła oświadczenie o wystąpieniu z Kościoła katolickiego. Najpierw autor analizuje stan faktyczny sprawy, a potem orzeczenie sądu w tej materii. Przywołuje się tu także stosowne ustawodawstwo krajowe, dyrektywy unijne i wytyczne Episkopatu Kościoła katolickiego w Polsce, na które zresztą powołał się sąd administracyjny. Artykuł kończą wnioski, że niniejszy wyrok wpisuje się konstytucyjną zasadę bezstronności światopoglądowej państwa i równouprawnienia związków wyznaniowych. The subject matter of this discussion is the the administrative court’s decision on prohibition of personal data processing by the parish priest with respect to those who declared defection from the Catholic Church. First, the author examines the facts of the case and then the court’s decision in this matter. The paper refers also to the relevant national legislation, EU directives and guidelines of the Episcopate of the Catholic Church in Poland, which was in fact invoked by the administrative court. The article ends with conclusions that the said judgement is in line with the constitutional principle of the state ideological impartiality and equality of religious association.
  • Item
    Glosa do wyroku Sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia 26 marca 2010 roku (sygn. I C 28/101)
    (Wydawnictwo KUL, 2014) Osuchowska, Marta
    Glosowany wyrok zapadł w sporze dotyczącym umieszczania symboli religijnych w miejscach publicznych. Przedmiotem niniejszej glosy jest przede wszystkim zwrócenie uwagi na uzasadnienie sądu dotyczące symboliki religijnej w przestrzeni publicznej, ze szczególnym uwzględnieniem budynków władzy publicznej. Sąd zwrócił uwagę, że interpretacja pojęcia „bezstronność” w przypadku polskiego porządku konstytucyjnego nie oznacza obojętności. Brak dostatecznego wyjaśnienia pojęć i rozstrzygnięcia istniejącego sporu pomiędzy bezstronnością i neutralnością, powoduje przyjęcie otwartego charakteru pojęcia neutralności w polskim porządku prawnym. W przypadku umieszczania symboli religijnych w budynku urzędu gminy, brak jest podstaw prawnych wprost na to zezwalających. Nie ma także zakazów, które uniemożliwiałyby takiego dokonania. Możliwość ta wynika z zastosowania prawa do uzewnętrzniania przekonań religijnych osób pracujących we wskazanym budynku. Z kolei, sama symbolika krzyża w przestrzeni publicznej nie może naruszać godności, ograniczać albo powodować wykluczenia społecznego w przypadku dojrzałej osoby posiadającej ukształtowany światopogląd. Dlatego samo zawieszenie symboli religijnych w siedzibach organów władzy publicznej nie ma żadnego wpływu na wolność sumienia i religii poszczególnych obywateli. W glosowanym wyroku sąd przyjął, iż z przepisów art. 25 ust. 2 Konstytucji nie wynika zakaz umieszczania symboli religijnych w przestrzeni publicznej, w tym w szczególności w urzędach. The verdict has been voted on in a dispute concerning the placing of religious symbols in public places. The subject of this gloss is to draw attention to the reasons of the court concerning the religious symbolism in the public space, with a particular focus on buildings of public authority. The court noted that the interpretation of the concept of “impartiality” in the case of Polish constitutional order does not mean indifference. The existing dispute between meaning of “impartiality” and “neutrality” is not adequate resolved. This results in the adoption of the open nature of the concept of neutrality in the Polish legal system. When placing religious symbols in the municipal office building, there is no legal basis for it directly allow. There is also no prohibitions that prevent such developments. This is due to the application of the right to manifest religious beliefs of people working in the indicated building. In turn, the symbolism of the cross in a public space can not violate the dignity, or can not restrict or cause of social exclusion of a mature person holding a worldview. Therefore, religious symbols hanging out at the premises of public authorities, in itself, does not affect the freedom of religion and conscience of individual citizens. The court in Szczecin held that the provisions of art. 25.2 of the Polish Constitution does not prohibit the placing of religious symbols in public spaces, in particular in the offices.
  • Item
    Glosa do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 14 grudnia 2009 roku (sygn. akt K 55/07)
    (Wydawnictwo KUL, 2014) Poniatowski, Michał
    Przedmiotem analizy artykułu jest wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 14 grudnia 2009 r. (sygn. akt K 55/07). Orzeczenie to dotyczy problematyki finansowania ze środków publicznych trzech kościelnych szkół wyższych (Papieskiego Wydziału Teologicznego w Warszawie, Papieskiego Wydziału Teologicznego we Wrocławiu, Wyższej Szkoły Filozoficzno-Pedagogicznej „Ignatianum” w Krakowie). Trybunał nie stwierdził naruszenia konstytucji poprzez finansowanie tych uczelni. W artykule przedstawiono syntezę argumentacji Trybunału dotyczącą braku naruszenia konstytucyjnej zasady bezstronności władz publicznych w sprawach przekonań religijnych, światopoglądowych i filozoficznych wyrażonej w art. 25 ust. 2 Konstytucji z 1997 roku Autor artykułu pozytywnie odniósł się do przedmiotowego wyroku oraz stwierdził, iż należy wprowadzić system finansowania kościelnych szkół wyższych ze środków publicznych. Subject of the analysis in the article is the judgment of the Polish Constitutional Court of 14th December 2009. (signature act K 55/07). This sentence addresses the issue of public funding of three ecclesiastical universities in Poland (Pontifical Faculty of Theology in Warsaw, Pontifical Faculty of Theology in Wroclaw, Higher School of Philosophy and Education „Ignatianum” in Cracow). The Court found no violation of the Constitution by funding these schools with public funds. The article presents a synthesis of the arguments of the Court’s finding of no violation of the constitutional principle of impartiality of the public authorities in matters of religious belief, or in relation to outlooks on life or philosophical expressed in article 25.2 of the Constitution of 1997. Author of the article welcomed to this verdict and stated that it is necessary introduce a system of church financing higher education from public funds in Poland.
  • Item
    Glosa do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 27 listopada 2012 roku (sygn. akt U 4/12)
    (Wydawnictwo KUL, 2014) Walczuk, Konrad
    W wyroku z dnia 27 listopada 2012 roku (sygn. akt U 4/12) Trybunał Konstytucyjny słusznie stwierdził, że mający odniesienie do tzw. uboju rytualnego § 8 ust. 2 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 9 września 2004 roku. w sprawie kwalifikacji osób uprawnionych do zawodowego uboju oraz warunków i metod uboju i uśmiercania zwierząt jest niezgodny z art. 34 ust. 1 i 6 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 roku o ochronie zwierząt, a przez to z art. 92 ust. 1 Konstytucji RP. Podkreślenia wymaga, że orzeczenie Trybunału dotyczyło w zasadzie jedynie kwestii formalnych, poza swoim zakresem pozostawiając sprawę relacji między poszczególnymi wolnościami i prawami (przede wszystkim człowieka i obywatela), z którymi mamy do czynienia przy uboju rytualnym. Należy się spodziewać, że te zagadnienia również staną się przedmiotem merytorycznej działalności Trybunału. In its judgment of 27 November 2012 (File Act no. U 4/12) The Constitutional Court has rightly concluded with reference to the so-called ritual slaughter that § 8. 2 Regulation of the Minister of Agriculture and Rural Development dated 9 September 2004 concerning the qualifications of persons entitled to the professional slaughter, and the conditions and methods of slaughter and killing of animals is incompatible with Art. 34 paragraph 1 and 6 of the Act of 21 August 1997 about Protection of animals, and by this Article 92 paragraph 1 of the polish Constitution. It should be emphasized that the judgment of the Court concerned essentially only formal issues beyond its scope, leaving the matter of the relationship between particular freedoms and rights (mainly human and civil), which imamy dealing with ritual slaughter. It is expected that these issues also will be subject to the substantive activities of the Constitutional Court.
  • Item
    Krytyka stanowiska Komitetu Bioetyki przy Prezydium PAN w sprawie klauzuli sumienia w opiece zdrowotnej
    (Wydawnictwo KUL, 2014) Jaranowski, Paweł; Pankiewicz, Olgierd
    Artykuł stanowi krytyczną analizę stanowiska Komitetu Bioetyki przy Prezydium PAN (dalej KB) z dnia 12 listopada 2013 roku w sprawie klauzuli sumienia. Dowodzimy w nim, że podstawę wnioskowania KB stanowi filozofia redukcjonistyczna, której założenia są obce hipokratesowej etyce lekarskiej. Przypominamy jednocześnie obowiązki lekarza wynikające z natury jego relacji z pacjentem, oddzielając od nich niegodziwe, narzucane z zewnątrz cele medycyny. Wykazujemy dalej oderwanie argumentacji KB od podstaw etycznych prawa i współczesnej wiedzy medycznej. Udowadniamy, że rozwiązaniem konfliktów wokół klauzuli sumienia w medycynie reprodukcyjnej nie jest jej ograniczanie, lecz uznanie godności i prawa do życia człowieka chorego również przed urodzeniem. Wnioskiem pracy jest negatywna ocena stanowiska KB jako dokumentu poświęconego nie etyce lekarskiej, lecz przekształcaniu służby zdrowia w dowolny kontrakt z publicznym płatnikiem. This paper presents a critique of PAN Presidium Bioethics Committee (BC) position on conscience clause from 12 november 2013. We argue here that BC conceptions are based on a reductionist philosophy, which foundations are foreign to hipocratic medical ethics. Simultaneously we remind physicians obligations steming from the nature of patient-doctor relation, separating them from ignoble, extraneous ones. Furthermore, we outline a split between BC argumentation and laws ethical principles all together with contemporary medical knowledge We show that the resolution of conflicts surrounding the conscience clause in reproductive medicine lies not in restraint, but in recognition of dignity and right to life of the sick, also prior to birth. Concluding point given is a negative assessment of the BC position, viewed as devoted not to medical ethics, but merely to executing contracts in public health services so that they can serve any goal.
  • Item
    Kultura a poznanie
    (Wydawnictwo KUL, 2014) Duma, Tomasz
    Artykuł podejmuje problem relacji między kulturą a poznaniem. Autor ukazuje najważniejsze przejawy kryzysu współczesnej kultury, zaliczając do nich technicyzację życia, depersonalizację człowieka oraz relatywizację kultury. Głównej przyczyny takiego stanu rzeczy upatruje w oderwaniu kultury od natury, a zwłaszcza od naturalnych dyspozycji bytu ludzkiego, pośród których naczelne miejsce zajmuje rozum. Chodzi przede wszystkim o autonomizację kultury względem poznania, które w ostatnich czasach znacznie uległo relatywizmowi, tak iż jedyną sferą dostępną poznawczo człowiekowi pozostała jego własna twórczość. Konsekwencją tego jest zamknięcie się rozumu w sobie samym, skazujące kulturę na wyczerpanie. Jako powód autonomizacji kultury względem poznania autor wskazuje zagubienie trzech podstawowych aspektów poznania, wyróżnionych już przez Arystotelesa – teoretycznego, praktycznego i pojetycznego. Powrót do tego rozróżnienia uważa za konieczny warunek przywrócenia racjonalności zarówno samemu poznaniu, jak i kulturze. Analizując poszczególne aspekty poznania, wykazuje, iż poznanie teoretyczne jest realną podstawą wszelkiej racjonalnej aktywności człowieka, bez której nie może powstać żadna kultura. W poznaniu praktycznym natomiast podkreśla przyporządkowanie działania ludzkiego dobru, będącego jego jedynym i ostatecznym motywem, z czego wynika, że kulturotwórcze są przede wszystkim te działania, które motywowane są realnym, a nie pozornym dobrem. Odnotowuje również, że poznanie pojetyczne nie może sprowadzać się do dowolnego realizowania się wyobraźni i siły twórczej człowieka, gdyż jest ono rezultatem poznania teoretycznego i praktycznego, wyrażającym się w doskonaleniu świata natury poprzez narzucanie nań praw ducha. W świetle tego, co powiedziano, podstawowym celem tworzonej przez człowieka kultury jest doskonalenie się jego samego w wyżej wymienionych aspektach. The article deals with the problem of relation between culture and cognition. The author presents the most important manifestations of the crisis of contemporary culture, counting among them the technicization of life, the depersonalization of man and the relativization of value. The main cause of such situation sees in the separateness of culture from nature, and especially from human being’s natural dispositions, among them the principal place has the mind. It concerns first of all the autonomization of culture in respect to cognition, which in recent times significantly has been undergo to relativism, so that the only sphere available to man’s cognition remained his own creativeness. The consequence of it is a closing up of the mind in itself, convicting the culture to exhaustion. As a reason of the culture’s autonomization in relation to cognition author points out the loss of three basic aspects of knowledge, distinguished already by Aristotle – theoretical, practical, and pojetical. A return to this distinction regards as necessary condition to restore the rationality both alone cognition and culture as well. Analysing various aspects of knowledge shows that theoretical cognition is a real basis of all rational human activity, without which any culture cannot arise. In the practical cognition whereas emphasizes an assignment of human action to good, which is its one and ultimate motive, whereof implies that culture-creative are first of all those activities that are motivated by real and not by seeming good. He also notes that pojetical knowledge cannot be reduced to a freely realization of human imagination or creative powers of man, because it is the result of theoretical and practical cognition, expressing in perfecting of the world of nature by imposing upon it the laws of spirit. In the light of what has been said the fundamental purpose of the created by man culture is perfecting of himself in the above-mentioned aspects.
  • Item
    Prawda prawdzie nierówna
    (Wydawnictwo KUL, 2014) Wiśniewski, Hubert
  • Item
  • Item
  • Item
  • Item
    Zatwierdzenie i stwierdzenie wykonalności ugody w kontekście zasady poufności mediacji
    (Wydawnictwo KUL, 2014) Kierska, Maria; Marek, Tomasz
    Mediacja stanowi bez wątpienia jedną z najszybciej rozwijających się metod alternatywnego rozwiązywania sporów. W krajach zachodnich bardzo wiele konfliktów zostaje rozwiązanych właśnie na drodze mediacji. Niemniej, wskazana metoda rozwija się w Polsce o wiele wolniej. Istotnym powodem takiego stanu rzeczy jest niewątpliwie brak przejrzystej i odpowiedniej regulacji prawnej, która uwzględniałaby specyfikę mediacji (najważniejsze jej zasady). Jedną z nich stanowi zasada poufności mediacji, która pozwala jej uczestnikom na działanie w absolutnym przekonaniu, że żadna z ujawnionych okoliczności nie zostanie wykorzystane przeciwko nim w ewentualnym procesie. Dlatego też nie jest przesadą twierdzenie o kluczowym znaczeniu tej zasady dla efektywności mediacji. Jednocześnie należy zauważyć, że pomimo tego, iż ugoda będąca owocem mediacji jest co do zasady wykonywana przez strony w sposób dobrowolny (to przecież same strony są jej autorami), w praktyce mogą pojawić się sytuacje, gdy jedna ze stron kwestionuje istnienie (względnie treść) ugody lub też uważa, iż zawarta ugoda jest nieważna ze względu na określoną wadę oświadczenia woli. W takich przypadkach ustawodawca powinien wyraźnie rozstrzygnąć relacje pomiędzy zasadą poufności mediacji a regułami postępowania dowodowego zmierzającego do ustalenia treści ugody lub okoliczności powodujących jej nieważność. Celem niniejszego artykułu jest pogłębiona analiza istotnych kwestii związanych z zarysowanym tematem, ze szczególnym uwzględnieniem dorobku literatury amerykańskiej. Mediation is one of the most popular and developed alternative dispute resolution methods. Especially in the western European countries and the USA. In contrast, in Poland mediation still stays an undiscovered way of problem solving, due to the lack of both clear statutory regulations and wellfounded judicature on mediation’s core elements and ground rules. One of the fundamental axioms of mediation is the importance of confidentiality. It allows parties to fully engage in the process. The confidentiality rule was designed to give all participants the assurance that nothing said or done in the mediation process, can be further disclosed, exploited or used (e.g. in the court proceedings). Nonetheless, even though mediated settlement, as a result od both parties consensus, is in most cases abide by the parties, there might be cases when one of the parties questions its validity, and attempts to resist enforcement of the agreement. This article deals with both grounds for possible defenses, such as the dispute about existence or content of the mediated settlement, as well as the contract defenses (i.a. fraud, duress). In that aspect, development of the mediation process, parties’ behaviour and standpoints are often crucial to evaluating the validity of the agreement, yet this evidence would undermine the rule of mediation confidentiality. This article aims to explore competing policies between enforcing mediated settlement and maintaining the confidentiality of the mediation process, in polish and common law system.
Ustawowy zakres dozwolonego użytku