Rozprawy doktorskie / PhD Theses

Permanent URI for this community

https://hdl.handle.net/20.500.12153/54

Browse

Browsing Rozprawy doktorskie / PhD Theses by Title

Now showing 1 - 20 of 548
  • Item
    4QMMT -"Niektóre uczynki Prawa". Rekonstrukcja tekstu - tłumaczenie - komentarz
    (2020-09-21) Klukowski, Michał
    Przedmiotem rozprawy doktorskiej jest dokument odnaleziony w czwartej grocie w Qumran: Miqsat Ma ase hat-Torah, "Niektóre uczynki Prawa" (4QMMT). Rozprawa składa się z dwóch rozdziałów. Pierwszy z nich ma charakter wprowadzający do dokumentu 4QMMT. W rozdziale tym przedstawiono nową rekonstrukcję tekstu opartą na badaniach E. Puecha, zaprezentowano strukturę literacką 4QMMT i jego główne cechy językowe, a także podjęto problem gatunku literackiego, autora i okoliczności powstania. Na koniec rozdziału pierwszego przybliżono pojęcie halachy jako wprowadzenie do drugiego rozdziału, który w głównej mierze składa się z interpretacji biblijnych tekstów prawnych. Drugi rozdział pracy zawiera szczegółową egzegezę dokumentu 4QMMT, a jego podział wyznacza struktura dokumentu, składająca się z trzech sekcji: kalendarzowej, halachicznej i teologiczno-parenetycznej. Na zakończenie pracy przedstawiono najważniejsze wnioski.
  • Item
    A positive aging approach to later-life language learning. The Polish older adults’ perspective
    (2025-05-06) Niewczas, Sylwia
    This dissertation explores English teaching and learning among Polish older adults, focusing on positive aging. The research aims to assess English teaching methodologies and analyze the language learning process of older adults to tailor it to their needs and abilities. Additionally, the study examines how past language education experiences and obstacles shape current learning processes. The dissertation comprises 5 chapters. Chapter 1 outlines aging-related terminology, biological, cognitive, and psychosocial changes, and the multidisciplinary nature of later-life language learning. Chapter 2 explores lifelong learning in Poland, societal prejudices against older adults, and the potential o f positive education to combat marginalization. Chapter 3 describes the research project and outlines the selected approach for the data collection and analysis. Chapter 4 delineates the study's findings in chronological sequence, commencing with the results of the course book analyses and concluding with the survey outcomes. A brief general discussion concludes the chapter, emphasizing the principal findings. In Chapter 5 positive foreign language geragogy is introduced, supported by ten pillars, a lesson format, and a thematic catalogue for educators. The study concludes with teaching implications, study limitations, and recommendations for future research. Niniejsza rozprawa bada nauczanie i uczenie się języka angielskiego wśród polskich seniorów w kontekście pozytywnego podejścia do starzenia. Projekt łączy podejście lingwistyczne z psychologią pozytywną, co nadaje mu charakter interdyscyplinarny. Celem był przegląd aktualnych metod nauczania, analiza potrzeb i możliwości osób w wieku 60+ oraz zbadanie wpływu wcześniejszych doświadczeń edukacyjnych na ich proces nauki języka. Poddano analizie także przeszkody utrudniające edukację językową seniorów. Rozprawa składa się z pięciu rozdziałów. Rozdział 1 omawia teoretyczne aspekty starzenia, w tym zmiany biologiczne, poznawcze i psychospołeczne oraz koncepcje glottogeragogiki w Polsce i na świecie. Rozdział 2 analizuje uczenie się przez całe życie w Polsce, uprzedzenia wobec seniorów oraz potencjał pozytywnej edukacji w przeciwdziałaniu marginalizacji starszych osób. Rozdział 3 opisuje projekt badawczy oparty na podejściu mieszanym: analizie podręczników, obserwacjach lekcji, wywiadach fokusowych i ankietach. Rozdział 4 przedstawia wyniki przeprowadzonych badań. Rozdział kończy ogólna dyskusja podkreślająca główne ustalenia. Rozdział 5 prezentuje wnioski, w tym koncepcję pozytywnej glottogeragogiki, dziesięć jej filarów, przykładowy schemat lekcji i katalog tematów. Zaprezentowano także rekomendacje dla praktyków oraz kierunki dalszych badań.
  • Item
    Achievements in instrumental performance as a result of goal realization: The role of affect and implementation intentions
    (2022-06-22) Mazur-Socha, Zofia
    The first chapter of the dissertation presents what music psychology is as a science, and what the scope of its interests is. The following chapters present four studies that together provided new insights into the role of affect and implementation intentions in the achievements of musical instrument learners. Study 1, a systematic review of the literature, showed that positive affect was related to longer practice time and greater engagement in practice, while negative affect was related to shorter practice time and diminished engagement in practice. The next two chapters describe the development and validation of the Instrumental Practice-Related Affect Measure and the Instrumental Practice Goal Realization Inventory, Study 2 (with 171 piano students) and Study 3 (longitudinal study with initial sample of 235 students learning various musical instruments). Chapter five describes results of Study 2 and 3 regarding the relationships between affect and the four aspects of musical practice. Both studies showed a positive relationship between practice-related enthusiasm and practice intention, while depression and anxiety were negatively related to performance evaluation. Chapter six presents Study 4 (randomized controlled trial with 127 secondary music school and university students) indicating that mental contrasting with implementation intentions helps to reduce negative affect associated with practice, and in interaction with musicians' primary affect explains the increased practice time. W pierwszym rozdziale dysertacji przedstawiono, czym jest psychologia muzyki jako nauka i jaki jest zakres jej zainteresowań. Kolejne rozdziały prezentują cztery badania, które łącznie dostarczyły nowej wiedzy na temat roli afektu i intencji implementacyjnych w osiągnięciach w grze na instrumencie muzycznym. Badanie 1, systematyczny przegląd literatury, wykazało, że pozytywny afekt był związany z dłuższym czasem ćwiczenia i większym zaangażowaniem w ćwiczenie, natomiast negatywny afekt był związany z krótszym czasem ćwiczenia i mniejszym zaangażowaniem w ćwiczenie. Kolejne dwa rozdziały opisują konstrukcję i walidację Kwestionariusza Afektu Związanego z Ćwiczeniem na Instrumencie oraz Inwentarza Realizacji Celów w Ćwiczeniu na Instrumencie, Badanie 2 (z udziałem 171 uczniów klasy fortepianu) oraz Badanie 3 (badanie podłużne z początkową próbą 235 uczniów grających na różnych instrumentach). W rozdziale piątym opisano wyniki Badań 2 i 3 dotyczące związków między afektem a czterema aspektami ćwiczenia gry na instrumencie. W obu badaniach wykazano pozytywny związek między entuzjazmem związanym z ćwiczeniem a intencją jego podejmowania, natomiast depresja i lęk były negatywnie związane z oceną wykonania. W rozdziale szóstym przedstawiono wyniki Badania 4 (randomizowanego badania z próbą kontrolną z udziałem 127 uczniów szkół muzycznych II stopnia i studentów), które wykazało, że kontrastowanie mentalne z intencjami implementacyjnymi pomaga zmniejszyć negatywny afekt związany z ćwiczeniem, a w interakcji z pierwotnym afektem muzyków wyjaśnia wydłużenie czasu ćwiczenia.
  • Item
    Adaptacja matek do wymagań związanych z pandemią choroby Covid-19 wywołanej wirusem SARS-CoV2 – rola współpracy rodzicielskiej
    (2024-12-04) Więsyk, Sabina
    Praca dotyczy adaptacji matek do wymagań związanych z pandemią zakaźnej choroby Covid-19 wywołanej wirusem SARS-CoV2 oraz znaczenia współpracy rodzicielskiej dla tej adaptacji. Badano bezpośredni oraz pośredni efekt, jaki wywiera współpraca rodzicielska (jej pozytywne i negatywne aspekty) na adaptację matek (ich zaburzenia psychiczne, stres rodzicielski oraz satysfakcję z małżeństwa i z życia) do wymagań związanych z pandemią. Celem projektu było ponadto zbadanie mediującej roli stresu rodzicielskiego między poczuciem zagrożenia Covid-19 a zaburzeniami zdrowia psychicznego matek, a także zidentyfikowanie wzorców współpracy rodzicielskiej w czasie pandemii i określenie ich związku ze wskaźnikami adaptacji matek. Przeprowadzono badanie, w którym uczestniczyło 360 matek (mężatek, sprawujących opiekę nad przynajmniej jednym dzieckiem w wieku 7-12 lat). Stwierdzono, iż poczucie zagrożenia Covid-19 wywiera bezpośredni i pośredni, mediowany przez stres rodzicielski, efekt na zaburzenia zdrowia psychicznego matek. Dodatni efekt poczucia zagrożenia Covid-19 na stres rodzicielski słabnie wraz ze wzrostem pozytywnych aspektów współpracy rodzicielskiej, zaś nasila się wraz ze wzrostem podważania i konfliktu. Stwierdzono, iż współpraca rodzicielska jest najważniejszym predyktorem wyjaśniającym satysfakcję z życia i z małżeństwa badanych. Wyodrębniono cztery profile współpracy rodzicielskiej: Współpracujący, Konfliktowy, Niezaangażowany oraz Mieszany. Stwierdzono, iż przynależność do profili różnicuje poziom stresu rodzicielskiego, zaburzeń psychicznych i satysfakcji z małżeństwa. The dissertation concerns mothers’ adaptation to the demands associated with the COVID-19 infectious disease caused by SARS-CoV2 virus and the significance of coparenting for this adaptation. The direct and indirect effect of coparenting (its positive and negative aspects) on the adaptation of mothers (their mental health disorders, parental stress and satisfaction with marriage and life) to the demands associated with the COVID pandemic was examined. The aim of the project was also to examine the mediating role of parental stress between the perceived threat of Covid-19 and mothers' mental health disorders, as well as to identify patterns of coparenting during the pandemic and determine their associations with the indicators of mothers’ adaptation. The author conducted a study with a sample of 360 married mothers with at least one child between 7 and 12 years of age. The study revealed that perceived coronavirus threat had a direct effect and an indirect effect, mediated by parental stress, on mental health disorders in mothers. The positive effect of perceived coronavirus threat on parental stress weakened with an increase in coparenting (considered globally) and became stronger with an increase in undermining and conflict. Coparenting was also found to be the key predictor explaining mothers’ life satisfaction and marital satisfaction. Four profiles of coparenting were distinguished: Cooperative, Conflicted, Disengaged, and Mixed. It was established that belonging to a particular profile differentiated the level of parental stress, mental disorders, and marital satisfaction.
  • Item
    Administracyjnoprawne aspekty organizowania zgromadzeń
    (2019-10-22) Herman, Damian
    Organizacja i odbywanie się zgromadzeń jest przejawem realizacji wolności zgromadzeń. Celem tego opracowania jest przedstawienie roli, jaką pełnią administracyjnoprawne regulacje dotyczące organizacji zgromadzeń i ich związku z szeroko rozumianym bezpieczeństwem. Rozwiązaniu zakreślonego problemu badawczego służyło wykorzystanie następujących metod badawczych: metody logiczno-językowej, historycznej, komparatystycznej, aksjologicznej i hermeneutyki prawniczej. Wynik przeprowadzonych w tej dysertacji badań pozytywnie zweryfikował poprawność postawionych w jej wstępie tez: 1. administracyjnoprawne procedury organizacji zgromadzeń służą zapewnieniu ich bezpieczeństwa, a nie ograniczeniu realizacji wolności do zgromadzania się, 2. każde zgromadzenie stwarza zagrożenie dla bezpieczeństwa i porządku publicznego, ale niekoniecznie musi je naruszać, 3. zaniechanie ustawowego określenia granic wolności zgromadzeń utrudnia zapewnienie bezpieczeństwa i porządku publicznego w jego trakcie. Ogranicza także respektowanie innych praw i wolności obywatelskich. Zbiorcza ocena obowiązujących regulacji prawnych, przedstawione rozwiązania niedoskonałości i kontrowersyjności powodowanych przez przyjęte uregulowania normatywne, mogą przyczynić się do ciągłego doskonalenia przestrzeni prawnej, właściwej interpretacji przepisów konkretyzujących korzystanie z wolności zgromadzeń jak również doprowadzić do nowego otwarcia w dyskusji o kształcie administracyjnoprawnej reglamentacji zgromadzeń.
  • Item
    Akcja neounijna na terenach Południowego Podlasia w latach 1918-1939. Studium historyczno-teologiczne
    (2023-09-22) Wilkiel, Karol
    Po podziale Kościoła w 1054 r., Kościół rzymski prowadził działania misyjne wśród wiernych prawosławnych, których celem miało być włączenie ich w swe struktury eklezjalne. Pomocną w tych dążeniach była działalność niektórych zakonów i kolegiów wschodnich, zakładanych na kanonicznych terenach prawosławnych. Rozprawa składa się z ośmiu rozdziałów, Wstępu, Zakończenia, Bibliografii oraz Wykazu skrótów. Nie ma możliwości przeanalizowania akcji neounijnej bez uprzedniego odniesienia do katolickich projektów unijnych, realizowanych w drugim tysiącleciu, czemu poświęcony został pierwszy rozdział niniejszej rozprawy. Przedstawienie akcji neounijnej wymaga również uwzględnienia zarówno kwestii teologicznych, jak i pastoralnych. Uwzględnienie tych dwóch wymiarów działań prozelitycznych podejmowanych przez Kościół rzymskokatolicki zostało zawarte już w samym tytule niniejszej rozprawy, a mianowicie "Akcja neounijna na terenach Połu­dniowego Podlasia w latach 1918-1939. Studium historyczno-teologiczne". Dysertacja została napi­sana w oparciu o analizę źródeł archiwalnych oraz publikacji dotyczących tematyki wyznaniowej w Polsce w okresie międzywojennym. Rozdział drugi dotyczy sytuacji prawno-organizacyjnej Kościołów i związków wyzna­niowych w Polsce, w latach 1918-1939. 11 listo­pada 1918 r. Polska odzyskała niepodległość. Wydarzenie to zapoczątkowało nowy okres w dziejach całego kraju oraz w życiu Kościołów i wyznań religijnych. Wiele problemów spo­łeczno-politycznych, gospodarczych i kultural­nych, wymagało rozwiązania. Jednym z najważ­niejszych problemów okresu międzywojennego był wielonarodowościowy charakter państwa. Ruchy prawicowe, nacjonalistyczne, narodowe próbowały za wszelką cenę nadać nowemu pań­stwu narodowo-katolicki charakter. Propago­wane były hasła, mówiące o tym, że Polak musi być katolikiem. Jednak pamiętać należy, że pra­wosławni, protestanci i żydzi stanowili znaczną część mieszkańców kraju i nie chcieli ustępować ze swych praw obywatelskich. Pilną konieczno­ścią było nadanie nowemu państwu kształtu terytorialnego i ustrojowego. Należało również ure­gulować kwestie narodowościowe i wyzna­niowe. W trzecim rozdziale rozprawy zostały przedstawione najważniejsze elementy strukturalne organizacji Kościoła prawosławnego w Polsce w okresie międzywojennym. Analiza tego zagadnienia jest konieczna, ponieważ obecność prawosławnych wiernych w II Rzeczypospolitej była przyczyną wielu na­pięć o charakterze religijnym i politycznym. Czwarty rozdział rozprawy dotyczy poli­tyki i działań misyjnych Watykanu w odniesieniu do wiernych Kościoła prawosławnego. Została w nim przedstawiona charakterystyka dwóch pa­pieży z okresu międzywojennego, a mianowicie: Benedykta XV oraz Piusa XI. Przeanalizowane również zostały działania podejmowane przez Papieską Komisję do spraw Kościoła Wschod­niego. Bezpośrednim inspiratorem akcji neounijnej była Stolica Apostolska. Poszczególni pa­pieże oraz struktury Kurii Rzymskiej mieli na celu podporządkowanie wiernych prawosław­nych pod prymat Biskupa Rzymu. Dążenia unijne papieży Benedykta XV oraz Piusa XI, jak również Kongregacji Watykańskiej do Spraw Kościoła Wschodniego, stanowiły treść rozdziału piątego. Kolejne cztery rozdziały (5-8) dotyczą różnych aspektów akcji neounijnej. W rozdziale szóstym została podjęta refleksja nad sposobami przeprowadzenia akcji neounijnej po uzyskaniu przez bp. Henryka Przeździeckiego błogosławieństwa i pełnomocnictwa od papieża Piusa XI. Zostały tu przeanalizowane: metody działań unijnych, sposoby propagowania neounii oraz zasięg terytorialny akcji neounijnej. W ostatnim punkcie rozdziału szóstego zostało scharakteryzowane duchowień­stwo neounickie. Rozdział siódmy dotyczy specyfiki obrządku neounickiego. Po przedstawieniu uwa­runkowań dogmatycznych zmian obrzędowo-liturgicznych, został przeanalizowany liturgikon neounicki w świetle teologii chrześcijaństwa wschodniego. W ostatnim, ósmym rozdziale rozprawy zostały omówione dwa przykłady świadomego i konsekwentnego oporu wiernych prawosławnych wobec akcji neonijnej. Pierwszym z tych przykładów czynnego przeciwstawiania się działaniom neounijnym jest ukazanie postawy ks. Symeona Kamińskiego, który dawał przykład heroicznego trwania przy wierze prawosławnej. Drugi przykład to wgląd w aktywność duchownych i wiernych parafii prawosławnej w Kosto­młotach, którzy opierali się próbom siłowego przeciągnięcia ich na neounię. Patrząc na wymiar społeczny oddziaływania neounii, jej wpływ na zantagonizowanie społeczeństwa II Rzeczypospolitej, zasadne jest zbadanie tego zjawiska w kontekście jego recep­cji przez współczesne społeczeństwo polskie. Badanie takie wydaje się bardzo potrzebne w kontekście aktualnych i przyszłych relacji Polski z jej sąsiadem - Ukrainą oraz w odniesieniu do zmiany struktury narodowościowej w Państwie Polskim w wyniku migracji wojennej. Efektem takiej działalności poznawczej powinien być ka­talog mitów i prawd na temat neounii jako zjawiska historycznego i bieżącej pamięci o niej. Taka specyficzna „biała księga" natomiast mogłaby posłużyć jako kanwa do kreowania mądrej polityki społecznej. After the division of the Church in 1054, the Roman Church carried out missionary activities among the Orthodox faithful, the aim of which was to include them in its ecclesial structures. Crucial in these aspirations was the activity of some eastern orders and institutions established in canonical Orthodox territories. The dissertation consists of eight chapters, Introduction, Conclusion, Bibliography and List of abbreviations. It is impossible to analyze the neo-union action without first referring to Catholic union projects implemented in the second millennium, to which the first chapter of this dissertation is devoted. Presentation of the action of the neo-union also requires consideration of both theological and pastoral issues. Taking into the account these two dimensions of proselytizing activities undertaken by the Roman Catholic Church has already been included in the very title of this dissertation, namely the "Neo-Union Action in the area of Southern Podlasie region in the years 1918-1939. Historical and theological study". The dissertation was written based on the analysis of archival sources and publications on religious matters in Poland in the interwar period. The second chapter deals with the legal and organizational situation of Churches and religious organizations in Poland in the years 1918-1939. On November 11, 1918, Poland regained its independence. This event marked the beginning of a new period in the history of the whole country and in the life of Churches and religious denominations. Many socio-political, economic and cultural problems required solving. One of the most important problems of the interwar period was the multinational nature of the state. Right-wing, nationalist and national movements tried at all costs to give the new state a national-Catholic character. Slogans were propagated saying that a Pole must be a Catholic. However, it should be remembered that the Orthodox, Protestant, and Jews constituted a significant part of the country's inhabitants and did not want to give up their civil rights. It was an urgent necessity to give the new state a territorial and political shape. It was also necessary to regulate national and religious issues. The third chapter of the dissertation presents the most important structural elements of the organization of the Orthodox Church in Poland in the interwar period. The analysis of this issue is necessary because the presence of Orthodox believers in the Second Polish Republic was the cause of many religious and political tensions in that period. The fourth chapter of the dissertation concerns the policy and missionary activities of the Vatican in relation to the faithful of the Orthodox Church. It presents the characteristics of two popes from the interwar period, namely: Benedict XV and Pius XI. The activities undertaken by the Pontifical Commission for the Eastern Church were also analyzed. The direct instigator of the neo-union action was the Holy See. Individual popes and structures of the Roman Curia aimed at subordinating the Orthodox faithful to the primacy of the Bishop of Rome. The union aspirations of Popes Benedict XV and Pius XI, as well as those of the Vatican Congregation for the Eastern Church, constituted the content of chapter five. The next four chapters (5-8) deal with various aspects of the neo-union action. The sixth chapter reflects on the ways of carrying out the neo-union activities after the bishop Henryk Przezdziecki obtained a blessing and direct control from Pope Pius XI. It analyzes the methods of union activities, ways of promoting neo-union and the territorial scope of the neo-union action. In the last point of chapter six, the activities by the Neo-Uniate clergy will be described. The seventh chapter deals with the specificity of the Neo-Uniate rite. After presenting the dogmatic conditions of ritual and liturgical changes, the neo-Uniate liturgy was analyzed in the light of the theology of Eastern Christianity. In the last, eighth, chapter of the dissertation, two examples of conscious and consistent resistance of Orthodox believers to the Neo-Union action were discussed. The first of these examples of active opposition to neo-union activities is the presentation of the attitude of Fr. Simeon Kaminski, who set an example of heroic adherence to the Orthodox faith. The second example is the insight into the activity of the clergy and faithful of the Orthodox parish in Kostomłoty, who resisted attempts to force them to the neo-union. Looking at the social dimension of the neo-union's brunt, its impact on antagonizing the society of the Second Polish Republic, it is reasonable to examine this phenomenon in the context of its reception by contemporary Polish society. Such a study seems very necessary in the context of Poland's current and future relations with its neighbor Ukraine, and in relation to the change in the nationality structure in the Polish State as a result of war migration in the third decade of the XXIst century. The result of such activity should be a catalog of myths and truths about the neo-union as a historical phenomenon and the current memory of it. Such a specific "white book" could serve as a basis for creating an informed social policy.
  • Item
    Aktywizacja zawodowa osób niepełnosprawnych w Polsce ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
    (2019-06-18) Kawka, Piotr
    Głównym celem rozprawy jest przeprowadzenie kompleksowej analizy obowiązujących rozwiązań prawnych, ukierunkowanych na wejście osób niepełnosprawnych na rynek pracy przez zwiększenie efektywności realizacji procesu ich aktywizacji zawodowej oraz wsparcia działalności podmiotów mających umożliwić wypełnienie tego celu. Europejski Fundusz Społeczny odgrywa istotną rolę we wsparciu inicjatyw prozatrudnieniowych i aktywizujących ukierunkowanych na osoby niepełnosprawne. Zasoby finansowe, jakimi dysponuje fundusz mogą przyczynić się do wprowadzenia nowych narzędzi pozwalających pełniej dopasować świadczone wsparcie, a w dalszej perspektywie zwiększyć efektywność zatrudnieniową rozwiązań prawnych. Dysertacja składa się z wstępu, czterech rozdziałów oraz zakończenia, a także bibliografii. Pierwszy rozdział porusza kwestie dotyczące ogólnej specyfiki niepełnosprawności. W rozdziale drugim przedstawiono czynniki ekskluzji osoby niepełnosprawnej na rynku pracy. Rozdział trzeci poświęcony został systemom zatrudnienia tych osób. Czwarty rozdział dotyczy realizacji programów operacyjnych w kontekście wspierania osób niepełnosprawnych na rynku pracy.
  • Item
    Aktywność duszpasterska arcybiskupa Jerzego Stroby w archidiecezji poznańskiej (1978-1996)
    (2019-09-26) Kędzierski, Łukasz
    Celem dysertacji jest zbadanie różnych form aktywności duszpasterskiej abp. Jerzego Stroby podczas jego urzędowania w archidiecezji poznańskiej. W celu zbadania tej aktywności przeprowadzono kwerendę archiwalną i biblioteczną, zwłaszcza dotyczącą jego postaci w różnych etapach życia. Dysertacja składa się pięciu rozdziałów. Rozdział pierwszy omawia formację rodzinną Jerzego Stroby, dojrzewanie duchowo-religijne, czynniki wpływające na jego powołanie kapłańskie, a także okoliczności w jakich ono dojrzewało podczas wojny. Następnie omówiona została droga kapłańska ks. Stroby, jego posługa biskupia na Ziemiach Odzyskanych, wreszcie wieloletnia posługa w Poznaniu. Rozdział drugi poświęcony został nauczaniu abp. Stroby w archidiecezji poznańskiej, wyrażający się nie tylko w głoszonych kazaniach i homiliach, ale także listach duszpasterskich oraz innych czynnościach nauczycielskich. Rozdział trzeci przybliża zasadnicze działania arcybiskupa w zakresie pogłębiania religijności wiernych przez posługę sakramentalną. Omówiono więc najważniejsze działania arcybiskupa, poświęcając im osobne podrozdziały. Podobną konstrukcję ma rozdział czwarty, omawiający aktywność społeczno-pastoralną abp. Stroby. Ostatni, piąty rozdział, przedstawia inicjatywy prawne i ustawodawcze metropolity. Działalność ta wyrażała się jego osobistym zaangażowaniem lub działaniami podejmowanymi za pośrednictwem synodu diecezjalnego. W rozdziale tym przedstawiono też proces intensywnego kształtowania sieci parafialnej archidiecezji poznańskiej.
  • Item
    Aktywność fizyczna i społeczna seniorów w Małopolsce - studium pedagogiczne
    (2024-11-18) Rokicki, Andrzej
    Tematyka niniejszej rozprawy dotyczy aktywności fizycznej i społecznej seniorów w Małopolsce. W rozdziale I zostało opisane postrzeganie starości w kontekście historycznym, począwszy od starożytnej Grecji i Rzymu aż do czasów współczesnych, a także przedstawiono starość w ujęciu indywidualnym oraz społecznym. W rozdziale II omówiono teorie potrzeb seniorów oraz ich zmieniającą się specyfikę związaną z bardzo szybko następującymi zmianami technologicznymi, rodzinnymi, które zachodzą w społeczeństwie. W rozdziale III został omówiony stan zdrowia seniorów w Polsce, który jest kluczowym zagadnieniem przy podejmowaniu przez nich różnego rodzaju aktywności. Połączenie aktywności społecznej i fizycznej jest fundamentalnym i pozytywnym elementem dla kompleksowego zdrowia seniorów. W IV rozdziale została przedstawiona koncepcja metodologiczna badań własnych, zawierająca przedmiot badań, cele, zmienne, wskaźniki, hipotezy badawcze. W rozdziale tym zostały uwzględnione także metody, techniki, narzędzia badawcze, dobór grupy oraz strategia badań pedagogicznych. Badania zostały pogłębione dzięki analizie biogramu osoby aktywizującej seniorów w małej miejscowości. W rozdziale V opisano wyniki podjętych badań w kwestii sposobów i form aktywizowania seniorów w sferze fizycznej i społecznej. Wykorzystane metody i strategie badawcze miały za zadanie stworzenie holistycznego obrazu procesu aktywizacji seniorów w Małopolsce, pozwalającego na opracowanie autorskiego modelu pracy z seniorami. The subject of this dissertation concerns the physical and social activity of seniors in Małopolska. Chapter I describes the perception of old age in the historical context, from ancient Greece and Rome to modern times, and presents old age in individual and social terms. Chapter II discusses the theories of the needs of seniors and their changing specificity related to the very quickly occurring technological and family changes that take place in society. Chapter III discusses the health condition of seniors in Poland, which is a key issue when undertaking various types of activities. The combination of social and physical activity is a fundamental and positive element for the comprehensive health of seniors. Chapter IV presents the methodological concept of own research, including the subject of research, objectives, variables, indicators, research hypotheses. This chapter also includes methods, techniques, research tools, group selection and pedagogical research strategy. The research was deepened thanks to the analysis of the biography of a person activating seniors in a small town. Chapter V describes the results of the research undertaken on the methods and forms of activating seniors in the physical and social sphere. The research methods and strategies used were aimed at creating a holistic picture of the process of activation of seniors in Małopolska, allowing for the development of an original model of working with seniors.
  • Item
    Aktywność młodzieży szkolnej w sieci internetowej w świetle Stefana Kunowskiego koncepcji integralnego rozwoju i wychowania
    (2020-03-06) Winiarczyk-Waleniak, Ewelina
    Celem pracy jest analiza aktywności młodzieży szkolnej w sieci internetowej w świetle Stefana Kunowskiego koncepcji integralnego rozwoju i wychowania, własnych badań empirycznych oraz nakreślenie teoretycznych przesłanek i praktycznych wskazań stymulowania tą aktywnością warunkującą integralny rozwój uczniów. Przedstawiona praca ma charakter teoretyczno-empiryczny. Przeprowadzone badania mieszczą się w paradygmacie pozytywistycznym oraz humanistycznym. Badania mają charakter ilościowy i jakośćiowy. Podstawową użytą metodą badawczą jest sondaż diagnostyczny. Praca składa się z pięciu rozdziałów.
  • Item
    Aktywność społeczna i kulturowa kobiet wiejskich na Podkarpaciu i jej środowiskowe uwarunkowania
    (2021-12-08) Dworakowska, Joanna
    Przedmiotem badań przedstawionej rozprawy doktorskiej jest aktywność społeczna i kulturowa kobiet wiejskich na Podkarpaciu i jej środowiskowe uwarunkowania. Problematyka ta usytuowana jest na gruncie pedagogiki społecznej, Główny problem badawczy rozprawy zawierał się w pytaniu: Jaki jest związek pomiędzy branymi pod uwagę uwarunkowaniami środowiskowymi a wytypowanymi aspektami aktywności społecznej i kulturowej kobiet wiejskich na Podkarpaciu? Przyjęto hipotezy mówiące o istotnych związkach pomiędzy tymi zmiennymi. W badaniach posłużono się strategią ilościową, typem badań weryfikacyjnych. zastosowano metodę sondażu diagnostycznego, przy użyciu techniki ankietowania. Zastosowanym narzędziem badawczym był autorski kwestionariusz ankiety. W badaniu wzięło udział ogółem 400 mieszkanek wsi. Postawione hipotezy poddano weryfikacji empirycznej przy zastosowaniu narzędzi statystycznych. W efekcie większość stawianych hipotez została potwierdzona.
  • Item
    Aktywność własna uczniów w zakresie programowania jako czynnik warunkujący ich osiągnięcia edukacyjne. Badania uczniów szkół średnich w województwie lubelskim
    (2023-12-15) Celiński, Maciej
    Celem dysertacji jest analiza związków i zależności pomiędzy podejmowaniem aktywności własnej w zakresie programowania przez młodzież szkolną a jej osiągnięciami edukacyjnymi w świetle literatury, własnych badań empirycznych oraz przygotowanie teoretycznych i praktycznych wskazań dla nauczycieli celem stymulowania osiągnięć edukacyjnych poprzez podejmowanie aktywności własnej w zakresie programowania. Praca składa się z trzech części: teoretycznej, empirycznej i projektowej w aspekcie dydaktycznym. W części teoretycznej zastosowano metodę analizy i syntezy literatury. Część empiryczna znajduje się w paradygmacie pozytywistycznym. Zastosowano w niej metodę sondażu diagnostycznego przy użyciu techniki ankiety i techniki swobodnych wypowiedzi oraz metody statystyczne. U podstaw części trzeciej znajduje się synteza czynników teoretycznych oraz wyników empirycznych. Zastosowano w niej metodę projektowania dydaktycznego. The aim of the dissertation is to analyze the relationships and dependencies between taking up own activity in the field of programming by schoolchildren and their educational achievements in the light of literature, own empirical research, It’s also prepare theoretical and practical guidelines for teachers to stimulate educational achievements by taking up their own activity in the field of programming. The work consists of three parts: theoretical, empirical and design in the didactic aspect. In the theoretical part, the method of analysis and synthesis of literature was used. The empirical part is in the positivist paradigm. It uses the method of diagnostic survey using the technique of a survey and the technique of free speech as well as statistical methods. The third part is based on a synthesis of theoretical factors and empirical results. It uses the method of didactic design.
  • Item
    Alternatywne metody rozwiązywania sporów budowlanych
    (2019-03-05) Bara, Damian
    Celem dysertacji jest analiza przepisów i literatury odnoszących się do alternatywnych metod rozwiązywania sporów (dalej ADR) w kontekście ich zastosowania do rozwiązywania sporów wynikłych na gruncie prawa budowlanego. Wynikiem pracy jest zweryfikowanie i potwierdzenie tez badawczych postawionych w niniejszej rozprawie doktorskiej. Rozprawa składa się ze wstępu, czterech rozdziałów wraz z podrozdziałami oraz zakończenia. Pierwszy rozdział ma charakter teoretyczny i został poświęcony zagadnieniom wstępnym dotyczącym ADR oraz prawa budowlanego. Kolejny rozdział dotyczy negocjacji, ze szczególnym uwzględnieniem negocjacji w sporach budowlanych. Trzeci rozdział w całości koncentruje się na instytucji mediacji. Omówiono regulację prawną z zakresu mediacji w Polsce, poruszono kwestię zastosowania mediacji w sporach budowlanych oraz kwestię mediacji w relacji do warunków kontraktowych FIDIC. Tematyka ostatniego rozdziału koncentruje się wokół instytucji arbitrażu, ze szczególnym uwzględnieniem jego zastosowania w kontekście rozwiązywania sporów powstałych w trakcie realizacji inwestycji budowlanej. Jako ostatnie zagadnienie przedmiotowego rozdziału odniesiono się do regulacji dotyczącej arbitrażu zawartej w Warunkach Kontraktowych FIDIC. Zakończenie stanowi podsumowanie rozważań przeprowadzonych w niniejszej dysertacji.
  • Item
    Analiza czynników związanych ze stresem wśród pacjentów z chorobą nowotworową
    (2019-02-25) Poręba-Chabros, Agata
    Niniejsza praca eksploruje czynniki związane ze stresem wśród pacjentów chorujących na nowotwory płuc. Celem tej pracy było przetestowanie hipotez zakładających związek między stresem a (1) oceną własnej choroby, (2) przekonaniem o własnej skuteczności w chorobie, (3) strategiami radzenia sobie ze stresem, (4) subiektywną percepcją bólu oraz (5) wsparciem społecznym. Istotnym aspektem było również określenie związków moderujących oraz mediujących. W ty celu przebadano 97 pacjentów chorujących na nowotwory płuc. W badaniu wykorzystano 6 metod: (1) Skala Wsparcia Własnej Choroby, (2) Skala Wsparcia w Chorobie, (3) Kwestionariusz Radzenia Sobie w Sytuacjach Stresowych, (4) Skala Własnej Skuteczności w Chorobie, (5) Skala Spostrzegania Stresu oraz (6) Skróconą Wersję Kwestionariusz Bólu Melzacka-McGill. Zalożono, że poziom stresu wśród pacjentów onkologicznych ma związek z oceną własnej choroby oraz ze strategiami radzenia sobie ze stresem. Założono również, że związek między oceną własnej choroby a poziomem stresu jest mediowany przez strategie radzenia sobie ze stresem. Postulowani również, że przekonanie o własnej skuteczności w chorobie moderuje związek między oceną własnej choroby a strategiami radzenia sobie ze stresem, zaś subiektywna percepcja bólu oraz wsparcie społeczne moderują związek między oceną własnej choroby a poziomem stresu. Wyniki badań są raczej zgodne z postawionymi hipotezami. Potwierdzona została większa część hipotez. Wyniki badań mogą stanowić inspirację oraz być źródłem cennych informacji zarówno dla personelu medycznego pracującego na oddziałach onkologicznych z pacjentami chorującymi na nowotwory płuc lub pracowników placówek medycznych zajmujących się projektowaniem programów oraz szkoleń profilaktycznych skierowanych dla pacjentów oraz personelu medycznego.
  • Item
    Analiza ryzyka naruszenia praw osób, których dane dotyczą - aspekty prawne
    (2020) Poszwiński, Chrystian
    W niniejszej pracy omówione zostały aspekty prawne analizy ryzyka związanego z naruszeniem praw osób, których dane dotyczą. Zawarte w niej rozważania mają na celu ocenę standardów ochrony jednostki, w tym w szczególności możliwości zaistnienia ryzyka w związku z realizacją przez podmioty danych i administratorów (odpowiednio także procesorów) uprawnień i obowiązków nadanych im przez prawodawcę unijnego na podstawie przepisów ogólnego rozporządzenia o ochronie danych osobowych. Omawiane w pracy zagadnienia pozwalają na wykazanie wpływu koncepcji podejścia opartego na ryzyku na zmienność poziomu ryzyka naruszenia praw osób, których dane dotyczą. W rozprawie kolejno prezentowane są poszczególne prawa, przewidziane przez prawodawcę unijnego, w oparciu o klasyfikację praw na uprawnienia informacyjne, korekcyjne, zakazowe i inne. Przyjęta klasyfikacja umożliwiła przeprowadzenie badania potencjalnych ryzyk charakterystycznych dla poszczególnych grup praw. Analizie zostały poddane okoliczności powodujące powstanie ryzyka, przesłanki do przeprowadzenia analizy ryzyka, a także prawa i wolności mogące podlegać naruszeniu. Wnioski wyciągnięte z przeprowadzonego badania pozwoliły autorowi na sformułowanie postulatów de lege ferenda.
  • Item
    Anthropologische und kosmische Neuwerdung im Prosawerk von Silja Walter
    (2018-09-19) Rzymkowska, Małgorzata
    Silja Walter (1919-2011), helvetische Schriftstellerin und Benediktinerin, ist eine der bedeutendsten christlichen Dichterinnen des 20. Jahrhunderts in der Schweiz. Die Einmaligkeit des literarischen Schaffens der dichtenden Nonne besteht darin, dass sie auf eine einzigartige Weise Spiritualität mit der Dichtkunst verbinden konnte. Ihr stark von monastischen Eigenerfahrungen profiliertes Schreiben weist gleichzeitig besondere metaphorische Kraft und kreative Tiefe auf. In ihren Prosawerken hat die Schriftstellerin ein originelles Konzept der anthropologischen und kosmischen Neuwerdung entwickelt. Die schreibende Benediktinerin begründet ihr Menschen- und Weltbild radikal von der Heiligen Schrift her. Der neue Mensch ist laut Walter ein Mensch, der seine Identität in der Beziehung mit Gott dem Schöpfer und Sinngeber entdeckt. Die Hauptidee der neuen Kosmologie von Walter besteht dagegen in der Überzeugung, dass jeder Mensch schon auf Erden an der neuen Welt, d.h. der endzeitlichen Wirklichkeit teilhaben kann. Was Walters Ausdrucksweise kennzeichnet, ist eine gewisse Unmittelbarkeit, Intensivität und Lebendigkeit. In ihrem Schreibstil ist die Verwendung von originellen, vielschichtigen Bildern besonders charakteristisch.
  • Item
    Antropomorfizacja postaci zwierzęcej na podstawie wybranych utworów z fikcjonalnej prozy niderlandzkiej XIX, XX i XXI wieku
    (2024-04-15) Olszewski, Damian
    Niniejsza rozprawa nosi tytuł „Antropomorfizacja postaci zwierzęcej na podstawie wybranych utworów z fikcjonalnej prozy niderlandzkiej XIX, XX i XXI wieku". Temat podjęty w pracy dotyczy zatem literackich postaci zwierzęcych obdarzonych cechami ludzkimi. W innych pracach badawczych analizy tego typu bohaterów wykazują brak pogłębionego zastanowienia nad istotą antropomorfizacji. Zadaniem niniejszej rozprawy jest ustalenie, czym jest antropomorfizacja postaci zwierzęcej, jakie są jej rodzaje oraz w wyniku jakich strategii narracyjnych dochodzi do powstania efektu antropomorfizacji. Stawiam hipotezę, iż antropomorfizacja jest zabiegiem niejednorodnym - możliwym jest wyszczególnienie różnych jej kategorii. Na podstawie analizy bazującej na różnych myślach filozoficznych i literaturoznawczych proponuję podział antropomorfizacji na cztery typy zależne od aspektu zwierzęcia, które dalej konfrontuję z teorią narratologiczną Mieke Bal. W zależności od perspektywy narracyjnej (narracje i fokalizacje w utworze) antropomorfizacja uzyskuje inne uzasadnienie jako strategia poetycka w utworze. Stąd możliwe jest wyszczególnienie szesnastu wariantów antropomorfizacji. Na podstawie zebranego materiału dzielę najpopularniejsze warianty między 3 strategie antropomorfizacji, świadczące o najbardziej typowych cechach postaci zwierzęcia antropomorficznego. The title of the dissertation is "Anthropomorphization of an animal figure based on selected works from the fictional Dutch prose of the 19th, 20th and 21st centuries". The topic taken up in the work therefore concerns literary animal characters endowed with human features. In other research works, analyzes of this type of heroes show a lack of in-depth reflection on the essence of anthropomorphization. The purpose of this dissertation is to determine what the anthropomorphization of an animal figure is, what are its types, and what kind of narrative strategies lead to the occurrence of the effect of anthropomorphization. I hypothesize that anthropomorphization is a heterogeneous procedure. It is possible to specify its various categories. On the basis of an analysis based on various philosophical and literary thoughts, I propose a division of anthropomorphization into four types depending on the aspect of the animal, which I then confront with Mieke Bal's narratological theory. Depending on the narrative perspective (narratives and focalizations), anthropomorphization receives a different justification as a poetic strategy in the poem. Hence, it is possible to specify sixteen variants of anthropomorphization. Based on the collected material, I divide the most popular variants between 3 anthropomorphization strategies, showing the most typical features of an anthropomorphic animal. Translated with DeepL.com (free version)
  • Item
    Apologiczny wymiar chrześcijańskiej edukacji religijnej wobec współczesnycgh przemian kulturowych w Europie
    (2020-09-28) Uska, Orysya
    Główny problem badawczy dysretacji sformułowany został za pomocą pytania: na czym polega apologetyczny wymiar współczesnej edukacji religijnej i w jaki sposób go realizować? W celu uzyskania odpowiedzi na postawione pytanie pierwszy rozdział został poświęcony analizie przemian kulturowych we współczesnej Europie ze szczególnym uwzględnieniem ich wpływu na religię i religijność. Drugi rozdział został poświęcony istocie i znaczeniu apologetyki dla czasów współczesnych. Najpierw została przedstawiona argumentacja "za" potrzebą obecności religii w życiu współczesnego człowieka, przedstawiono apologetykę w ujęciu historycznym oraz na podstawie kryteriów teologicznych przeanalizowano współczesne zarzuty wobec chrześcijaństwa. W ostatnim rozdziale przedstawione zostały próby poszukiwania nowego sposobu odczytania i podawania argumentów: agapetologicznego, martyrologicznego, kulturotwórczego, prakseologicznego, bonatywnego, sperancyjnego, kalonicznego oraz wertatywnego. Obecność każdego argumentu została przeanalizowana przez pryzmat Podstawy programowej katechezy Kościoła katolickiego w Polsce (2018) oraz w oparciu o wskazane w danym dokumencie osobliwości rozwojowe dzieci na różnych etapach edukacyjnych zostały przedstawione propozycje treści katechetycznych uwzględniających podany argument wiarygodności.
  • Item
    Armia grecka w latach 431-197 p.n.e. na podstawie starożytnych traktatów dotyczących wojskowości. Studium literaturoznawcze
    (2024-03-21) Turowski, Artur
    Moja rozprawa doktorska Armia grecka w latach 431–197 p.n.e. na podstawie starożytnych traktatów dotyczących wojskowości. Studium literaturoznawcze jest pierwszym w dotychczasowej literaturze przedmiotu całościowym opracowaniem tekstów źródłowych o armii greckiej okresów klasycznego i hellenistycznego. Przez teksty źródłowe rozumie się, w niniejszym studium, historie Grecji i podręczniki do wojskowości. Wybrano z nich wiele informacji na temat piechoty, kawalerii i oblężenia. Wybrane teksty analizowano metodą filologiczno-historyczną. Sformułowano następujące wnioski: (1) greckie podręczniki do wojskowości wywodzą się z historiografii greckiej V wieku p.n.e.; (2) pierwszymi zachowanymi podręcznikami do wojskowości greckiej są O sztuce jeździeckiej oraz O dowódcy jazdy Ksenofonta (369 p.n.e.); (3) historiografia i podręczniki do wojskowości są ze sobą ściśle powiązane, ponieważ transmisja i retransmisja tekstu występują z dużą częstotliwością. Ponadto ustalono cechy formalne podręcznika do wojskowości jako gatunku literackiego i szczegółowo zrekonstruowano strukturę jednostek, organizację armii oraz logistykę. Analizę przeprowadzono na podstawie 10 antycznych traktatów o wojskowości, które przetłumaczono z języka starogreckiego na język polski i zamieszczono w apendyksie do niniejszej dysertacji. Siedem z tych przekładów jest pierwszym autorskim tłumaczeniem na język polski. My doctoral thesis Greek Army in 431–197 BC Based on Ancient Military Treatises. Literature Study is the first scholarly description in the current literature on the overall study of source texts about the Greek army of classical and Hellenistic periods. The source texts are, in this study, histories of Greece and military handbooks. From them many pieces of information on infantry, cavalry, and siege have been selected. The select texts have been analyzed by philological and historical methods. There were made the following conclusions: (1) Greek military handbooks derive from the Greek historiography of the 5th century BC; (2) the only extant handbooks of Greek military are On the Art of Horsemanship and a On the Cavalry Commander by Xenophon (369 BC); (3) historiography and military handbooks have been interrelated because transmission and retransmission of the text occur with high frequency. In addition, some formal features of the military handbook as a literary genre were detected, besides the structure of units, organization of army and logistics were reconstructed in detail. The base of my analysis were 10 ancient military treatises, which I translated from ancient Greek into Polish and placed in the appendix of this dissertation. Seven of them are author’s first translations into Polish.
  • Item
    Asesor w prawie kanonicznym
    (2024-05-08) Rycek, Marcin
    W prezentowanej rozprawie doktorskiej została podjęta tematyka funkcji asesora występującej w prawie kanonicznym oraz próba odpowiedzi na pytania, jaka jest natura pracy asesora, jakie posiada on uprawnienia oraz w jaki sposób powinna wyglądać jego prawidłowa współpraca z innymi urzędami występującymi w sądownictwie kościelnym. Podjęta problematyka koncentruje się na tym, czy udział asesora jest korzystny dla otrzymania bardziej sprawiedliwego rozstrzygnięcia oraz, czy asesorzy chronią sędziego przed subiektywizmem przy wydawaniu rozstrzygnięcia. Ponadto przedmiotem podjętych badań naukowych jest sposób działania asesora oraz zakres czynności, jakie powinien podejmować w zależności od rodzaju procesu kanonicznego oraz pytanie, czy jego udział jest korzystny, czy też niepotrzebny w procesie, a nawet zakazany przez prawo. Według obecnych rozwiązań prawnych asesor może funkcjonować we wszystkich procesach kanonicznych prowadzonych przez sędziego jednoosobowego. W processus brevior oraz w procesie karnym, gdy postępowanie należy przeprowadzić na drodze dekretu pozasądowego, istnieje obowiązek prawny uczestnictwa asesora w procesie. Asesor pełni służebną rolę wobec sędziego, którego wspiera radą i doświadczeniem. Niezwykle istotne jest wsparcie, jakie asesor zapewnia sędziemu przy dążeniu do osiągnięcia pewności moralnej i odkryciu prawdy materialnej w czasie trwania procesu. Reforma procesu małżeńskiego Papieża Franciszka także dostrzegła znaczenie funkcji asesora i dlatego nakazano obowiązek konsultacji biskupa i asesora przed wydaniem wyroku. Pojawiają się pytania dotyczące tego, w jaki sposób asesor ma funkcjonować w nowo wprowadzonym processus brevior coram Episcopo. Praca składa się z trzech rozdziałów. Pierwszy rozdział dotyczy kształtowania się i pochodzenia pojęcia asesora oraz porównania do asesora z prawa polskiego. Rozdział drugi dotyczy służebnej roli asesora wobec sędziego oraz biskupa diecezjalnego, gdy on pełni rolę sędziego. Ostatni rozdział dotyczy udziału asesora w poszczególnych procesach kanonicznych, zawarto w nim omówienie, na podstawie różnego rodzaju możliwych do prowadzenia procesów kanonicznych, jakie uprawnienia przysługują asesorowi w danym rodzaju postępowania. In the presented doctoral dissertation, the subject of the function of an assessor in canon law and an attempt to answer the questions about the nature of the assessor's work, what powers he has and how his proper cooperation with other offices in the ecclesiastical judiciary should look like. The issues raised focus on whether the assessor's participation is beneficial for obtaining a fairer decision and whether the assessors protect the judge against subjectivism when issuing a decision. In addition, the subject of scientific research is the method of operation of the assessor and what actions he should take depending on the type of canonical process, whether his participation is beneficial or unnecessary in the process, or even prohibited by law. According to the current legal solutions, an assessor can function in all canonical processes conducted by a single judge. In the processus brevior and in the criminal trial, where the proceedings are to be conducted by extrajudicial decree, there is a legal obligation for the assessor to participate in the trial. The assessor plays a subordinate role towards the judge, whom he or she supports with advice and experience. The support provided by the assessor to the judge in seeking to achieve moral certainty and discovering the material truth during the trial is extremely important. Pope Francis' reform of the matrimonial process also recognized the importance of the assessor's function, and therefore it was mandated that the bishop and the assessor be consulted before sentencing. There are questions about how the assessor is to function in the newly introduced processus brevior coram Episcopo. The work consists of three chapters. The first chapter deals with the development and origin of the concept of assessor and includes a comparison to the assessor in Polish law. The second chapter deals with the ancillary role of the assessor towards the judge and the diocesan bishop when he acts as a judge. The last chapter deals with the assessor's participation in individual canonical processes. It contains a discussion, based on various types of canonical processes that can be conducted, what rights the assessor has in a given type of proceedings.