"Roczniki Pedagogiczne", 2022, Vol. 14(50), nr 4
Permanent URI for this collection
Browse
Browsing "Roczniki Pedagogiczne", 2022, Vol. 14(50), nr 4 by Issue Date
Now showing 1 - 14 of 14
Results Per Page
Sort Options
- ItemZagrożenie bezpieczeństwa kobiet spowodowane pozostawaniem przez nie w przemocowych relacjach(Towarzystwo Naukowe KUL, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 2022) Jakubiuk-Flisiak, MartynaW artykule pragnę poruszyć temat, który jest stale aktualny, dotyczy bezpieczeństwa osób, na co dzień borykających się z przemocą domową. Trwanie w przemocowej relacji to złożony problem, który nie zawsze łatwo rozpoznać i skutecznie mu przeciwdziałać. Często w początkowym okresie związku nie istnieją żadne jasne przesłanki dla możliwości wystąpienia tego zagrożenia, a przyszła ofiara nie ma podstaw sądzić, że może się w przyszłości znaleźć w destrukcyjnej sytuacji. W dyskursie publicznym przemoc domowa postrzegana jest głównie przez pryzmat patologii społecznych. Ludzie myślą, że przemocowe zachowania charakterystyczne są dla domów, rodzin, miejsc gdzie występuje jednocześnie alkoholizm czy narkomania. Niestety grupa ludzi, których w rzeczywistości ona dotyka jest znacznie szersza. Przemoc nie wybiera, nie zważa na wiek, wykształcenie, majątek. Grupą szczególnie na nią narażoną są kobiety pozostające w związkach partnerskich i małżeńskich.
- ItemWychowanie w rodzinie wobec wyzwań współczesności(Towarzystwo Naukowe KUL, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 2022) Leśniak-Walczuk, PatrycjaW niniejszym artykule podjęto próbę ukazania problematyki wychowania w rodzinie wobec współczesnych wyzwań. W dobie dokonujących się transformacji i procesów globalizacji w perspektywie życia społecznego, wartości, tradycji szczególne istotne jest podjęcie analizy wychowania we współczesnej rodzinie. Z uwagi na to, że zmiany cywilizacyjne znacząco wpływają na wychowanie w rodzinie, ważne jest podjęcie próby analizy i zastanowienia nad procesem wychowania w rodzinach. W publikacji przedstawiono kolejno specyfikę wychowania w rodzinie. Następnie zwrócono uwagę na czynniki, które w znaczący sposób mogą zaburzyć proces wychowania w rodzinie.
- ItemO relacji wychowawczej (rec.: Relacja wychowawcza. Rozumienie, modele, propozycja, red. Marek Jeziorański)(Towarzystwo Naukowe KUL, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 2022) Leśniak-Walczuk, Patrycja
- ItemNiestandardowe formy wsparcia rodziny dysfunkcjonalnej(Towarzystwo Naukowe KUL, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 2022) Kromolicka, BarbaraWspółcześnie w zakresie wsparcia rodziny znajdującej się w sytuacji problemowej-kryzysowej stosowanych jest wiele rozwiązań – od systemowej pomocy społecznej, asystentury rodzin po działania terapeutyczne. Ciężar odpowiedzialności za wsparcie rodzin w kryzysie, a w nich dzieci przyjmują instytucje państwowe, czy też coraz częściej organizacje pozarządowe, które jednak działają w oparciu o już utrwalone w pomocy społecznej formy wsparcia. Szansę na efektywne wsparcie należy jednak upatrywać w działaniach, które dostrzegają potencjał rodziny i jej zdolność przy ukierunkowanym wsparciu do samoorganizowania się. W podejście takie wpisuje się wsparcie oferowane dzięki coraz bardziej zapominanej Konferencji Grupy Rodzinnej oraz jeszcze mało rozpowszechnionej w pomocy społecznej Rodziny Wspierającej.
- ItemOd Redakcji(Towarzystwo Naukowe KUL, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 2022) Opozda, Danuta
- ItemFidelity as a Value in the Opinion of Fiancees in the Light of the Pilot Study(Towarzystwo Naukowe KUL, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 2022) Parzyszek, MagdalenaThe puropse of this article is to present the views of brides on fidelity as a value. The article is in the form of a communication from the conducted research, which was of a pilot nature. The subject of studying the presented research was the value of fidelity in the opinion of people preparing for marriage.
- ItemSzanse i zagrożenia w procesie wychowawczym w rodzinie patchworkowej. Studium rodziny zrekonstruowanej(Towarzystwo Naukowe KUL, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 2022) Skarbek, Karolina; Kierzkowska, MałgorzataZarówno w Polsce, jak i na świecie zjawiskiem powszechnym jest rosnący odsetek rodzin zrekonstruowanych, w literaturze przedmiotu nazywanych także rodzinami patchworkowymi. W skład takiego modelu rodziny wchodzi para dorosłych wychowująca dzieci partnera z poprzedniego związku, dziecko wspólne, a także rodzic biologiczny, który na co dzień funkcjonuje poza podstawowym systemem rodzinnym. W procesie tworzenia rodziny patchworkowej ma miejsce nie tylko zespolenie różnych osób, ale także ich przekonań, nawyków, doświadczeń, jakie wnoszą do tej nowej relacji. Budowanie spójnej rodziny patchworkowej jest procesem długotrwałym i wymagającym. Oprócz analizowania wielu zagrożeń i trudności, niewątpliwie należy spojrzeć, jak taki układ rodzinny uczy tolerancji i odpowiedzialności. W artykule zostaną zaprezentowane wyniki fragmentu badań, których głównym celem było poznanie relacji rodzinnych oraz oddziaływań wychowawczych w badanych rodzinach patchworkowych z punktu widzenia poszczególnych członków tych złożonych systemów. Badanie było przeprowadzone w strategii badań jakościowych w paradygmacie interpretatywnym, wykorzystując metodę indywidualnych przypadków. Na przykładzie rodziny Państwa M. omówione zostały mocne i słabe strony oddziaływań wychowawczych w rodzinie patchworkowej.
- ItemSprawozdanie z Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej pt. „Wychowanie w rodzinie – między stabilnością a zmiennością w kontekście współczesnych przemian”. Lublin 8 czerwca 2022 roku(Towarzystwo Naukowe KUL, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 2022) Opozda, Danuta
- ItemMiędzy zaangażowaniem a wypaleniem rodzicielskim. Znaczenie wspólnoty(Towarzystwo Naukowe KUL, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 2022) Godawa, GrzegorzZaangażowanie rodzicielskie jest aktywnością, która przynosi wiele korzyści dzieciom oraz rodzicom. Ubocznym efektem zaangażowania jest zmęczenie, w skrajnym przypadku prowadzące do wyczerpania i wypalenia rodzicielskiego. Wyniki badań pokazują, że ma ono związek z indywidualizmem obecnym w życiu społecznym i w wychowaniu. Analiza tego zjawiska pokazuje, że zarówno indywidualistyczne, jak i kolektywistyczne podejście do wychowania nie daje pełnych możliwości rozwojowych, a także nie zabezpiecza przed wypaleniem. Dlatego potrzebne jest dowartościowanie znaczenia wspólnoty zarówno w bytowym, jak i zadaniowym wymiarze jej funkcjonowania. Budowanie wspólnoty rodzinnej i uczestniczenie we wspólnotach społecznych stwarza optymalne warunki do rozwoju członków rodziny.
- ItemWychowanie małego dziecka w czasie pandemii COVID-19(Towarzystwo Naukowe KUL, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 2022) Stankowska, MagdalenaCelem artykułu jest refleksja na temat wybranych aspektów wychowania małych dzieci (przed rozpoczęciem edukacji szkolnej) w trakcie pandemii COVID-19. W artykule przytoczone zostały wybrane wyniki badań własnych – pogłębionych wywiadów przeprowadzonych z matkami małych dzieci w roku 2021. W trakcie pandemii COVID-19 wychowanie małych dzieci uległo znaczącym zmianom. Wśród korzyści dla całej rodziny i poszczególnych jej członków można wymienić m.in. wzrost zaangażowania matek i ojców w opiekę nad dziećmi i w wychowanie, zacieśnianie więzi w rodzinie nuklearnej, w tym więzi pomiędzy rodzeństwem. Ale też w trakcie pandemii zostały ograniczone kontakty dzieci z dziadkami, z rówieśnikami, ograniczone były możliwości spędzania czasu razem poza domem. Rodzice starali się chronić dzieci przed negatywnymi skutkami pandemii, wspierając ich rozwój, starając się zapewnić im atrakcje w domu, aktywność na świeżym powietrzu, kontakty telefoniczne czy online z dziadkami, ale też po prostu towarzysząc im w tym trudnym czasie.
- ItemRelacje oparte na negocjacjach – wychowanie w rodzinie w dobie przemian ról rodzicielskich(Towarzystwo Naukowe KUL, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 2022) Ostrouch-Kamińska, JoannaCelem rozważań podjętych w artykule była analiza jednego ze sposobów budowania relacji w rodzinie między rodzicami i dziećmi oraz wychowania w rodzinie opartej na negocjacjach. W artykule dokonano rekonstrukcji źródeł koncepcji negocjacji i negocjowania w dyskursie nauk społecznych, przedstawiono strukturę procesu negocjacji, jego fazy i czynniki, a także możliwe ujęcia dominujące, m.in. w zarządzaniu, socjologii, psychologii czy pedagogice, odnoszące się do procesów uzgadniania reguł, ścierania się różnych wersji tożsamości, symbolicznej interakcji czy negocjowania tożsamości. Analizując przemiany w rolach i relacjach rodzicielskich, autorka ukazuje rodzinę jako przestrzeń negocjacji oraz charakteryzuje strukturę procesu negocjacji w rodzinie. Dokonuje również charakterystyki poszczególnych obszarów negocjowania (w) rodzinnej codzienności, ukazując wychowanie jako proces negocjowania relacji w odniesieniu do istniejących koncepcji wychowania m.in. wychowania autorytatywnego w ujęciu D. Baumrind czy demokracji wychowawczej w ujęciu L. Kohlberga i R. Mayer. Na zakończenie, odwołując się do koncepcji edukacji i demokracji J. Dewey’a, analizuje konteksty pedagogii negocjacji w rodzinie.
- ItemRodziny dzieci z niepełnosprawnością w czasie pandemii COVID-19(Towarzystwo Naukowe KUL, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 2022) Parchomiuk, Monika; Szabała, BeataPandemia COVID-19 przyniosła znaczne wyzwania i trudności we wszystkich obszarach życia ludzi na całym świecie. Dotychczasowe doniesienia pokazują, że spowodowała istotne zmiany w jakości codziennego funkcjonowania osób z niepełnosprawnością oraz ich rodzin, ale także zmiany związane z rehabilitacją, leczeniem i edukacją. W artykule przedstawiono wyniki badań własnych z udziałem rodziców dzieci z niepełnosprawnością mających na celu poznanie ich funkcjonowania w czasie pandemii COVID-19, w tym problemów, potrzeb oraz strategii radzenia sobie, z uwzględnieniem samych rodziców, dzieci oraz całych rodzin. Zastosowano kwestionariusz własnej konstrukcji. Materiał zebrany od 85 rodziców (głównie matek) potwierdził występowanie niekorzystnych zmian i doświadczeń psychospołecznych we wszystkich trzech analizowanych obszarach związanych z pandemią, w tym zwłaszcza restrykcjami, które jej towarzyszą. Pokazał znaczenie strategii opartych na wykorzystaniu wsparcia, zwłaszcza nieformalnego.
- ItemBudzenie osoby w rodzinie w kontekście rozwoju rozumowania moralnego(Towarzystwo Naukowe KUL, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 2022) Gruca-Miąsik, UrszulaPersonalizm katolicki, uznający człowieka, w duchu klasycznej antropologii, za byt cielesno-duchowy oraz racjonalno-wolitywny, który poprzez wychowanie osiąga swoją dojrzałość osobową, otwiera szeroką perspektywę dla teorii rozwoju rozumowania moralnego, jako jednego z czynników konstytuujących potencjał osoby. Rozumowanie moralne pozostaje swoistą czynnością umysłową, to specyficzna zdolność, która pozwala nam rozważać i oceniać argumenty moralne, a w ich świetle oceniać nasze moralne zobowiązania, postawy i osądy. Rozumować znaczy prowadzić swoisty dialog z samym sobą, słyszeć siebie od wewnątrz. Rozumowanie moralne utożsamić można z siatką pojęciową, z czymś w rodzaju indywidualnie specyficznego moralnego esse, które nie tyle gwarantuje przejście w fieri, ile mu zdecydowanie sprzyja. Im więcej bowiem takiej ukształtowanej moralnej bazy pojęciowej, tym łatwiej człowiek buduje kolejne moralne sądy, a w oparciu o nie podejmuje działania w obszarze moralności. Konstruowanie siatki pojęć moralnych u młodych, „budzenie” w nich dojrzałej osobowej tożsamości, określanej przez stadia rozumowania moralnego, to zadanie wychowawcze rodziny, które implikować może budowaniem dojrzalszych moralnie jednostek i społeczeństw.
- ItemSytuacja społeczno-emocjonalna osób starszych spowodowana pandemią COVID-19(Towarzystwo Naukowe KUL, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 2022) Opozda, DanutaW artykule podjęto sprawę sytuacji społeczno-emocjonalnej ludzi starszych spowodowaną pandemią COVID-19. Refleksji dokonano w świetle literatury przedmiotu oraz wyników prowadzonych badań własnych. Tekst składa się z dwu części. W pierwszej przedstawiono zarys kontekstu teoretycznego obejmujący kwestie kierunku zmian rozwojowych zachodzących w późnej dorosłości i refleksję nad zmianami spowodowanymi pandemią. W drugiej części odwołano się do pilotażowych danych empirycznych, prezentując metodę badań oraz ich wyniki wsparte komentarzami podsumowaniem.