Studia Prawnicze KUL, 2020, nr 3

Permanent URI for this collection

https://hdl.handle.net/20.500.12153/2280

Browse

Browsing Studia Prawnicze KUL, 2020, nr 3 by Issue Date

Filter results by year or month
Now showing 1 - 20 of 25
  • Item
    Recenzja monografii naukowej dr. Marka Mrówczyńskiego pt.: „Uczestnicy postępowania upadłościowego”
    (Wydawnictwo KUL, 2020) Wrzaszcz, Paweł
    Przepisy postępowania upadłościowego ze względu na swoją specyfikę wymagają dogłębnej analizy. Recenzja zawiera próbę oceny inferencji przepisów dokonanej przez dra Marka Mrówczyńskiego. Autor oprócz oceny struktury i treści monografii dodatkowo porusza kwestie dotyczące: zmiany listy wierzytelności, podmiotów uprawnionych do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości lub kuratora upadłego. Wskazuje również na te zagadnienia monografii, które powinny podlegać dodatkowej analizie, jak również punktuje zalety przygotowanej pracy naukowej. Zagadnienia wspomniane przez dra Marka Mrówczyńskiego ze względu na swoją specyfikę mają charakter sporny w nauce, dlatego też ich analiza w recenzji ogranicza się wyłącznie do tych zagadnień, które są istotne z punktu widzenia praktyki sądowej. Finalnie autor recenzji ocenia i podsumowuje przygotowaną monografię naukową.
  • Item
    Analiza krytyczna rozwiązań ustawy z dnia 8 czerwca 2017 r. o zmianie ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych i niektórych innych ustaw
    (Wydawnictwo KUL, 2020) Czesyk, Dawid
    Regionalne izby obrachunkowe stanowią państwowe organy nadzoru i kontroli nad jednostkami samorządu terytorialnego. Ich ustrój oraz zasady funkcjonowania uregulowane zostały w ustawie z dnia 7 października 1992 r. o regionalnych izbach obrachunkowych. Po 25 latach funkcjonowania opracowany został projekt ustawy nowelizującej, który w dniu 8 czerwca 2017 r. został uchwalonych przez Sejm oraz Senat. Przyjęta przez parlament ustawa zakładała szereg zmian w zakresie ustroju oraz organizacji regionalnych izb obrachunkowych. Jednocześnie w ustawie zastosowano rozwiązania dotyczące stosunków pracy dotychczasowych pracowników. W dniu 12 lipca 2017 r. Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej, korzystając z przysługującej mu prerogatywy na mocy art. 122 ust. 5 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, odmówił podpisania ustawy. Niniejsza publikacja stanowi krytyczną analizę przyjętych przez parlament rozwiązań ustawowych, a także uzasadnienie odmowy podpisania ustawy przez Prezydenta RP.
  • Item
    Karnoprawna ochrona obiektów i terenów chronionych w świetle wybranych przepisów rozdziału XXII Kodeksu karnego (art. 181 § 2 i 5, art. 187, art. 188 K.k.)
    (Wydawnictwo KUL, 2020) Budyn-Kulik, Magdalena
    Ochrona przyrody to przede wszystkim domena prawa administracyjnego, jednak prawnokarna ochrona środowiska stanowi znaczące uzupełnienie regulacji mających na celu utrzymanie równowagi przyrodniczej oraz dążenie do zachowania możliwości odnawiania zasobów naturalnych. W polskim Kodeksie karnym w rozdziale poświęconym przestępstwom przeciwko środowisku zawartych jest pięć samoistnych typów przestępstw, do znamion których należy szczególne miejsce ich popełnienia w postaci terenu lub obiektu objętego ochroną. Są to przestępstwa stypizowane w art. 181 § 2 i 5, art. 187 oraz art. 188 K.k. We wszystkich przedmiotem ochrony jest środowisko. Ich pozostałe znamiona są zróżnicowane. Ponieważ omawiane przepisy mają charakter akcesoryjny, przy ich wykładni konieczne jest odwołanie się do innych niż Kodeks karny ustaw, co rodzi określone problemy. Mogą one pozostawać w różnych konfiguracjach zbiegu z innymi przepisami.
  • Item
    Podmiotowość prawna na tle podziału prawa na prywatne i publiczne
    (Wydawnictwo KUL, 2020) Doliwa, Adam
    Przedmiotem opracowania są teoretyczne aspekty zagadnienia podmiotowości prawnej definiowanej na tle podziału systemu prawnego na prawo publiczne i prawo prywatne. Po przedstawieniu rozumienia ogólnego pojęcia podmiotu prawnego oraz relacji i kryteriów wyróżniania pojęć: prawo publiczne i prawo prywatne następuje analiza najważniejszych problemów w zakresie podmiotowości cywilnoprawnej i podmiotowości cywilnoprawnej. Celem rozważań jest wykazanie, że w odniesieniu do pojęcia osobowości prawnej (podmiotowości osób prawnych) ustalenia doktryny prawa cywilnego są uniwersalne i mogą stanowić punkt wyjścia dla konstruowania pojęcia osobowości publicznoprawnej. To ostatnie pojęcie uznane zostało za użyteczne w szczególności jako narzędzie analizy pozycji ustrojowej jednostek samorządu terytorialnego w państwie.
  • Item
    Postępowanie odwoławcze w procesie karnym na gruncie nowelizacji z dnia 19 lipca 2019 r. – zagadnienia wybrane
    (Wydawnictwo KUL, 2020) Łukowiak, Bartosz
    19 lipca 2019 r. uchwalono nowelizację Kodeksu postępowania karnego, która w znaczący sposób przebudowała dotychczasowy kształt postępowania odwoławczego w sprawach karnych. Celem tej pracy jest analiza niektórych z wprowadzonych tą nowelizacją zmian. Szczegółowe rozważania dotyczą modyfikacji w zakresie zarzutów możliwych do podniesienia w treści środka odwoławczego, problematyki zaskarżania uzasadnień, a także zmian w zakresie podstaw oddalenia wniosku dowodowego oraz redukcji części reguł ne peius.
  • Item
    Żądanie zaprotokołowania sprzeciwu jako przesłanka legitymacji czynnej wspólnika (akcjonariusza) do wytoczenia powództwa o uchylenie lub stwierdzenie nieważności uchwały zgromadzenia wspólników (walnego zgromadzenia akcjonariuszy)
    (Wydawnictwo KUL, 2020) Herbet, Andrzej
    Zgodnie z poglądem dominującym w doktrynie i orzecznictwie żądanie zaprotokołowania sprzeciwu wobec uchwały zgromadzenia wspólników lub walnego zgromadzenia akcjonariuszy stanowi odrębny od aktu głosowania akt staranności i konieczną przesłankę wytoczenia powództwa o uchylenie, lub stwierdzenie nieważności uchwały. W artykule podjęto się wykładni przepisów art. 250 pkt 2 i art. 422 § 2 pkt 3 Kodeksu spółek handlowych, również w kontekście ustrojowych uwarunkowań analizowanej instytucji, przede wszystkim art. 45 ust. 1 Konstytucji RP. Mimo panującej tendencji do literalnego odczytywania i ścisłej interpretacji tych przepisów Autor proponuje uwzględnienie rezultatów wykładni funkcjonalnej i systemowej, m.in. w odniesieniu do sposobu i formy wystąpienia z takim żądaniem, jak i oceny momentu, do którego jego sformułowanie jest możliwe.
  • Item
    Zakres obowiązywania zasady nemo se ipsum accusare tenetur na tle nowych rozwiązań technicznych i prawnych w motoryzacji
    (Wydawnictwo KUL, 2020) Kret, Jakub
    W artykule omówiono relację między rozwiązaniami prawnymi dotyczącymi systemu pokładowego eCall a zasadą nemo se ipsum accusare tenetur na przykładzie zdarzenia drogowego z sierpnia 2019 r. W pierwszej części opisano historię kształtowania się braku obowiązku autodenuncjacji oraz jego znaczenie w obecnie obowiązującym systemie prawa krajowego i europejskiego. W drugiej części omówiono sposób funkcjonowania systemu pokładowego eCall, w szczególności przyjmowania zgłoszeń przekazywanych za jego pomocą do służb ratowniczych. Zwracając uwagę na niespójność między przepisami dotyczącymi systemu eCall a zasadą nemo se ipsum accusare tenetur, poszukiwano drogi jej uniknięcia przez odwołanie się do zakazu dowodowego przesłuchania lekarza udzielającego pomocy medycznej podejrzanemu, wyrażonego w art. 199 K.p.k. oraz orzecznictwa Europejskiego Trybunału Praw Człowieka. W konkluzji przedstawiono argumenty przemawiające za tym, że w obecnym stanie prawnym wykorzystanie w procesie karnym informacji pochodzących z systemu eCall może stać w sprzeczności z brakiem obowiązku autodenuncjacji i wskazuję postulowane w tym zakresie zmiany ustawodawcze.
  • Item
    Wdrożenie dyrektywy INSPIRE do krajowego porządku prawnego w zakresie budowy infrastruktury informacji przestrzennej
    (Wydawnictwo KUL, 2020) Ganczar, Małgorzata
    Artykuł zawiera rozważania na temat infrastruktury informacji przestrzennej. Celem publikacji jest wskazanie, w jakim stopniu wdrożono przepisy unijne w zakresie infrastruktury informacji przestrzennej w Polsce. W zasadzie wszystkie obszary działalności administracji publicznej na szczeblu krajowym, jak i samorządowym wiążą się w mniejszym lub większym stopniu z wykorzystaniem danych przestrzennych. W artykule omówiono pojęcia: dane przestrzenne, system informacji przestrzennej. Ponadto zwrócono uwagę na prace Unii Europejskiej nad zwiększeniem integracji systemów informacji przestrzennej, a także dokonano analizy polskich przepisów prawnych w tym zakresie. Przedstawiono i oceniono stan obecny w zakresie wdrażania infrastruktury informacji przestrzennej.
  • Item
    Zasady i zakres wykonywania przez Narodowy Bank Polski nadzoru nad systemami płatniczymi
    (Wydawnictwo KUL, 2020) Kowalewska, Ewa
    Przedmiotem rozważań są rozwiązania prawne w odniesieniu do nadzoru systemowego w obszarze funkcjonującego w Polsce systemu płatniczego. Obowiązujące w powyższym zakresie przepisy, zarówno na poziomie krajowym, jak i unijnym, cechują się dużym rozproszeniem. Obejmują one kwestie ważne z punktu widzenia bezpieczeństwa i stabilności sektora finansowego. Celem dokonanej analizy jest pokazanie infrastruktury systemu płatniczego nadzorowanego przez Prezesa NBP oraz zwrócenie uwagi na zasady podejmowania przez bank centralny działań w omawianym zakresie. Szczególną uwagę zwrócono na Raport o nadzorze systemowym w zakresie polskiego systemu płatniczego za 2018 r., opublikowany przez NBP w grudniu 2019 r. Przyjęta w opracowaniu metodologia badań została oparta na analizie kluczowych dla tytułowego zagadnienia tekstów aktów prawnych z odniesieniem do wybranych poglądów wyrażonych w literaturze przedmiotu. Posłużono się metodą prawno-porównawczą oraz dogmatyczno-prawną. Omawiana problematyka dotyczy ważnego i stosunkowo nowego obszaru funkcjonowania banku centralnego, gdzie kluczowe cele wyznacza prawodawstwo unijne. Jednakże obszar funkcjonowania systemu płatniczego jest wyznaczony przez wewnętrzne przepisy kształtujące rynek finansowy. Zadania wypełniane w tym zakresie przez NBP determinują nowy kierunek działalności banku centralnego. Ponadto na uwagę zasługuje współpraca pomiędzy NBP a KNF. Jest to niezwykle ważne z uwagi na odpowiedzialność za utrzymanie bezpieczeństwa finansowego.
  • Item
    Ochrona praw pracowników w zakresie zaangażowania w spółce europejskiej z siedzibą w Polsce
    (Wydawnictwo KUL, 2020) Golema, Kamil
    Zaangażowanie pracowników jest jedną z form realizacji szerszej koncepcji, jaką jest dialog społeczny. Spółka europejska jest to podmiot ponadnarodowy, który prowadzi działalność na terenie wielu państw Unii Europejskiej. Opracowanie poddaje analizie mechanizmy ochronne w zakresie zaangażowania pracowników w procesie tworzenia oraz funkcjonowania spółki europejskiej w Polsce, z uwzględnieniem ochrony indywidualnego stosunku pracy przedstawicieli strony pracowniczej, zbiorowych interesów pracowników oraz zabezpieczenia o charakterze prawnokarnym.
  • Item
    Stosowanie środków niepenalnych jako sposób reagowania na wykroczenia
    (Wydawnictwo KUL, 2020) Tunia, Anna
    Przedmiotem niniejszego artykułu są: problem dotyczący możliwości stosowania środków pozakarnych jako sposobu reagowania na wykroczenia oraz ocena skuteczności takich reakcji z punktu widzenia wdrożenia sprawców wykroczeń do przestrzegania ustalonego porządku prawnego i przyjętych zasad współżycia społecznego. W związku z zastosowaniem wobec sprawcy środka pozakarnego pojawia się jednak problem dotyczący zakończenia kwestii odpowiedzialności sprawcy wykroczenia. Stąd w artykule podjęte zostały rozważania dotyczące tego, czy zastosowanie takiego środka wobec sprawcy wykroczenia kończy sprawę, czy też nadal możliwe jest wszczęcie przeciw danej osobie postępowania sądowego i wymierzenie jej określonej kary, w tym nałożenie grzywny w formie mandatu karnego.
  • Item
    W kwestii charakteru prawnego postępowania o udostępnienie informacji publicznej
    (Wydawnictwo KUL, 2020) Gapski, Maciej
    Konstytucja RP w art. 61 gwarantuje każdemu obywatelowi dostęp do informacji publicznej. Tryb udostępniania przedmiotowej informacji został szczegółowo uregulowany w ustawie o dostępie do informacji publicznej. W orzecznictwie sądów administracyjnych oraz doktrynie prawa zarysowały się wyraźnie rozbieżności w zakresie oceny charakteru prawnego postępowania o udostępnienie informacji publicznej. Zasadniczo zauważalne są dwa stanowiska: pierwsze przyznające temu postępowaniu charakter administracyjnego postępowania jurysdykcyjnego oraz drugie podkreślające charakter niejurysdykcyjny. Przedstawione w artykule rozważania prowadzą do wniosku, że postępowania o udostępnienie informacji publicznej są wszczynane na wniosek podmiotu zainteresowanego niejurysdykcyjnym postępowaniem administracyjnym odrębnym od Kodeksu postępowania administracyjnego.
  • Item
    Udział organizacji ekologicznych w ochronie środowiska a granice realizacji przez nie prawa do udziału w postępowaniu wymagającym udziału społeczeństwa
    (Wydawnictwo KUL, 2020) Barczak, Anna
    Udział organizacji ekologicznej w ochronie środowiska ma kluczowe znaczenie w postępowaniu wymagającym udziału społeczeństwa. Organizacja ta w postępowaniu administracyjnym, sądowym czy sądowo-administracyjnym występuje w interesie publicznym, posiadając szeroką legitymację procesową. W działalności organizacji ekologicznej dochodzi czasami do nadużyć prawa publicznego, dlatego też regulacje prawne powinny zawierać unormowania utrudniające ich nielegalne działanie. Celem niniejszego artykułu jest zwrócenie uwagi na środki prawne hamujące działania prowadzące do nadużyć przez te organizacje.
  • Item
  • Item
  • Item
    Glosa do wyroku Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 16.11. 2017 r., II AKa 178/17
    (Wydawnictwo KUL, 2020) Michalska-Warias, Aneta
    W glosie skrytykowany został pogląd, że grupa przestępcza może nie mieć wewnętrznej struktury. Przeprowadzono analizę terminu „zorganizowany”, wskazując na niedopuszczalność wykładni przyjętej przez Sąd Apelacyjny w Białymstoku. W glosie podzielono natomiast pogląd, że nie jest konieczny niezmienny skład grupy czy też istnienie wewnętrznej dyscypliny. Na aprobatę zasługuje także pogląd, że członkowie grupy mogą należeć do niej na zasadzie dobrowolnego podporządkowania.
  • Item
  • Item
    Nowa ustawa o spółdzielniach rolników – wybrane zagadnienia
    (Wydawnictwo KUL, 2020) Suchoń, Aneta
    Celem artykułu jest określenie prawnych uwarunkowań tworzenia i prowadzenia działalności przez spółdzielnie rolników oraz próba ustalenia, które z regulacji prawnych mogą zachęcać producentów rolnych do organizowania takich podmiotów albo stanowić bariery w tym zakresie. Rozważania rozpoczyna wskazanie cech charakterystycznych spółdzielni rolników na tle innych podmiotów spółdzielczych, a wynikających z nowej ustawy z dnia 4 października 2018 r. o spółdzielniach rolników. Następnie zaprezentowana została procedura zakładania spółdzielni rolników. Szczególna uwaga została zwrócona na statut, organy spółdzielni, zagadnienie udziałów i wkładów. W dalszej kolejności autorka stara się ustalić, czy działające spółdzielnie, w tym spółdzielcze grupy producentów rolnych, spółdzielcze organizacje producentów rolnych (także owoców i warzyw), spełniające wymagania wskazane w ustawie z 4 października 2018 r. będą mogły zostać uznane za spółdzielnie rolników. W ramach studium poruszone zostało także zagadnienie instrumentów finansowych mających zachęcić do zakładania spółdzielni rolników (preferencje w podatku od nieruchomości oraz podatku dochodowym od osób prawnych) w aspekcie pomocy de minimis oraz pomocy de minimis w rolnictwie. W podsumowaniu autorka stwierdziła m.in., że należy ocenić pozytywnie uchwalenie i wejście w życie ustawy z 4 października 2018 r. o spółdzielniach rolników. Od kilku lat podejmowane były bowiem próby uchwalenia nowych przepisów dotyczących spółdzielni zarówno w odniesieniu do zasad ogólnych, jak i wybranych branż, w tym spółdzielni rolników. Jednocześnie w obecnym kształcie ustawa o spółdzielniach rolników może nie przyczynić się do ożywionego zainteresowania ruchem spółdzielczym na obszarach wiejskich i tworzenia tych organizacji. Dlatego autorka proponuje rozważanie wprowadzenia kilku zmian do nowego aktu prawnego.
  • Item
    Normy komplementarne Konferencji Episkopatów Stanów Zjednoczonych i Kanady do Kodeksu prawa kanonicznego z 1983 r. w zakresie księgi II
    (Wydawnictwo KUL, 2020) Adamczyk, Jerzy
    Celem artykułu jest ukazanie zagadnienia wydania przez konferencje biskupów Stanów Zjednoczonych i Kanady norm uzupełniających do Kodeksu prawa kanonicznego z 1983 r. w zakresie księgi II. Autor przytacza i ocenia poszczególne normy komplementarne wydane przez te konferencje episkopatu. Najpierw omawia się normy obligatoryjne, a następnie fakultatywne. Całość artykułu zamykają wnioski i bibliografia.
  • Item
    Koncepcja patient safety jako norma soft law na tle konwencyjnych zobowiązań władz krajowych w systemie Rady Europy
    (Wydawnictwo KUL, 2020) Tabaszewski, Robert
    Przedmiotem artykułu uczyniono koncepcję patient safety jako normę soft law na tle konwencyjnych zobowiązań władz krajowych. W artykule przedstawiono stanowisko, że bezpieczeństwo pacjenta należy uznać za niezbędny fundament wysokiej jakości opieki zdrowotnej. Podejście władz krajowych w zakresie zapewnienia tego prawa konwencyjnego powinno opierać się na kompleksowych działaniach zapobiegawczych oraz na systematycznej analizie informacji pochodzących od różnych typów podmiotów uprawnionych: zgłoszeń, skarg i roszczeń pacjentów, jak również na podstawie badanie zgłaszanych przez personel medyczny incydentów i wypadków. Zgodnie z zaleceniem Rec (2006)7 Komitetu Ministrów z dnia 24 maja 2006 r. w sprawie zarządzania bezpieczeństwem pacjenta i zapobiegania zdarzeniom niepożądanym w opiece zdrowotnej dla państw członkowskich istnieje prawna potrzeba ciągłej oceny bezpieczeństwa pacjentów, ciągłej poprawy bezpieczeństwa i przewidywania sytuacji, czy i kiedy nastąpi naruszenie bezpieczeństwa pacjenta. W artykule poruszono kwestę charakteru zobowiązań państwa w tym zakresie.