Studia Prawnicze KUL, 2019, nr 3
Permanent URI for this collection
Browse
Browsing Studia Prawnicze KUL, 2019, nr 3 by Issue Date
Now showing 1 - 19 of 19
Results Per Page
Sort Options
- ItemInstytucja małżeństwa w prawie kanonicznym(Wydawnictwo KUL, 2019) Karp, SabinaMałżeństwo jest związane z naturą człowieka, dlatego też należy do porządku prawa naturalnego oraz istnieje jako instytucja prawa we wszystkich kręgach społecznych i prawnych. Małżonkowie tworzą rodzinę, uznawaną za podstawową formę życia społecznego, która jest pierwotną i samodzielną grupą społeczną, pojawiającą się w każdej fazie rozwoju cywilizacyjnego. Ta rodzina, której początek upatruje się w małżeństwie, jest uznawana za pojęcie wieloaspektowe. Katechizm Kościoła Katolickiego przypominał o tym, iż małżeństwo legło u podstaw osoby, społeczności ludzkiej i chrześcijańskiej. Jak podkreślił, człowiek nadal spotyka się z tajemnicą stworzenia, w której zawiera się niezwykłe powołanie kobiety i mężczyzny do tworzenia szczególnej wspólnoty. Powołanie do małżeństwa i miłości staje się wrodzonym powołaniem każdego człowieka, skutkującym, nie tylko fizycznym uzupełnieniem, ale również duchowym ubogaceniem obojga małżonków. Analiza instytucji małżeństwa z punktu widzenia kanonistycznego ma za zadanie przypomnieć wartość zakładanej przez nie rodziny i jej ogromnej roli w kształtowaniu każdego człowieka.
- ItemIzabela Leraczyk, Ius belli et pacis w republikańskim Rzymie, Wydawnictwo KUL, Lublin 2018, ss. 255(Wydawnictwo KUL, 2019) Marcinko, MarcinRecenzja książki: Izabela Leraczyk, Ius belli et pacis w republikańskim Rzymie, Wydawnictwo KUL, Lublin 2018, ss. 255
- Item
- ItemKształtowanie klauzul dyskrecjonalnych w systemie dublińskim(Wydawnictwo KUL, 2019) Wilczyńska, PaulinaArtykuł dotyczy procesu kształtowania się klauzul dyskrecjonalnych — klauzuli suwerenności i klauzuli humanitarnej — w procesie ustalania państwa odpowiedzialnego za rozpoznanie wniosku azylowego. Zawiera analizę dokonywanych na przestrzeni lat zmian regulacji w tej materii. Wprowadzone jak dotychczas, a także planowane na przyszłość modyfikacje wiążą się ze stale utrzymującym się problemem znacznych wątpliwości interpretacyjnych w obszarze omawianych dyskrecjonalnych uprawnień państw. Opracowanie zawiera przegląd danych statystycznych dotyczących wykorzystywania klauzul w poszczególnych państwach członkowskich i odnosi się również do orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości wydawanych w ramach poruszanej problematyki. Dąży do wyjaśnienia, w jaki sposób klauzule dyskrecjonalne mają wpływ na system dubliński i w tym świetle prezentuje kierunki przyszłych, proponowanych przez prawodawcę udoskonaleń prawnych. Przeprowadzone badania dowodzą, że klauzule dyskrecjonalne są stosowane tylko wyjątkowo przez państwa członkowskie, jednak nieprecyzyjność przepisów powoduje, że występowanie tych nielicznych nawet przypadków może prowadzić do obniżenia skuteczności procedury dublińskiej. Z kolei prawodawca unijny dąży do wyjaśnienia zasad i ograniczenia przypadków, w których klauzule dyskrecjonalne zastępują kryteria wynikające z rozporządzenia Dublin III. Podczas tworzenia artykułu zastosowano następujące metody: analizę opisową, historyczną, prawną i statystyczną.
- ItemKilka uwag na temat doliczania darowizn do substratu zachowku(Wydawnictwo KUL, 2019) Olejek, OktawianArtykuł koncentruje się na zagadnieniu uwzględnienia darowizn przy ustalania prawa do zachowku. Poruszona problematyka dotyczy wykładni pojęcia darowizny przy obliczaniu zachowku, a w szczególności czy chodzi o darowiznę zdefiniowaną w przepisie art. 888 Kodeksu cywilnego, czy też o inne czynności zdziałane donandi causa, mając na uwadze szczególny cel instytucji zachowku zmierzający do zabezpieczenia interesów spadkowych najbliższej rodziny zmarłego spadkodawcy.
- ItemKryterium wiedzy i umiejętności jako wymóg dla stałych mediatorów – glosa do wyroku WSA w Poznaniu z 25 stycznia 2018 r., III SA/Po 634/17(Wydawnictwo KUL, 2019) Dąbrowski, MarekPrzedmiotem glosy są rozważania odnoszące się do kryterium wiedzy i umiejętności jako jednego z wymogów od osób ubiegających się o wpis na listę stałych mediatorów, w kontekście stanowiska wyrażonego przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu oraz stanowiska organu I i II instancji przedstawionego w glosowanym orzeczeniu. Ponadto rozważania obejmują również rolę prezesów sądów okręgowych w ocenie dokumentów mających świadczyć o posiadaniu kwalifikacji przez kandydatów na stałych mediatorów, ze skoncentrowaniem się na umiejętnościach, które błędnie utożsamiane są w glosowanym orzeczeniu z doświadczeniem w zakresie prowadzenia rzeczywistych mediacji.
- ItemAccident Compensation System – jako przykład systemu naprawienia szkody na osobie w Nowej Zelandii – wybrane zagadnienia w ujęciu historycznym(Wydawnictwo KUL, 2019) Biały, AnetaProblematyka przedstawiona w niniejszym opracowaniu ma charakter historyczny i stanowi wstęp do kolejnych opracowań szczegółowych. Jej celem jest przedstawienie zarysu kształtowania się systemu naprawienia szkody na osobie doznanej przede wszystkim w związku z wykonywaniem pracy lub uszkodzeniem ciała będącego następstwem zdarzenia drogowego w Nowej Zelandii. Nie są to oczywiście jedyne sytuacje uzasadniające wystąpienie przez poszkodowanego z roszczeniem o wypłatę świadczeń, ale z całą pewnością stanowiące kategorię centralną. W opracowaniu wskazano na kontekst historyczny, ponieważ nie pozostaje on bez znaczenie na kształt regulacji obecnej. Zasadniczo należy stwierdzić, że przyjęte w 1972 roku rozwiązania, chociaż na zmieniane na przestrzeni lat, zachowały swoją podstawę, na której system (Accident Compensation System) opiera się do dnia dzisiejszego.
- ItemZ dziejów bankowości – bankowość centralna w Polsce i na świecie. Ogólnopolska Konferencja Naukowa, Lublin, 25 maja 2019 r.(Wydawnictwo KUL, 2019) Dworas-Kulik, JudytaSprawozdanie: Z dziejów bankowości – bankowość centralna w Polsce i na świecie. Ogólnopolska Konferencja Naukowa, Lublin, 25 maja 2019 r.
- ItemPublic Health and Human Rights Law: Challenges and Priorities in International and Domestic Safety Regulation 3rd European Forum on Human Rights and Humanitarian Law(Wydawnictwo KUL, 2019) Tabaszewski, RobertSprawozdanie: Public Health and Human Rights Law: Challenges and Priorities in International and Domestic Safety Regulation 3rd European Forum on Human Rights and Humanitarian Law
- ItemUmowa między Rządem Państwa Izrael i Rządem Federalnej Demokratycznej Republiki Etiopii, o współpracy w dziedzinie kultury, edukacji i nauki, sporządzona w Jeruzalem dnia 2 czerwca 2004 r.(Wydawnictwo KUL, 2019) Szwed, AgataTłumaczenie z języka angielskiego: Umowa między Rządem Państwa Izrael i Rządem Federalnej Demokratycznej Republiki Etiopii, o współpracy w dziedzinie kultury, edukacji i nauki, sporządzona w Jeruzalem dnia 2 czerwca 2004 r.
- ItemSatira religiosa – aspetti giuridici. Konferencja Naukowa, Lublin, 27 maja 2019 r.(Wydawnictwo KUL, 2019) Ordon, MartaSprawozdanie: Satira religiosa – aspetti giuridici. Konferencja Naukowa, Lublin, 27 maja 2019 r.
- ItemOdpady komunalne powstające na nieruchomościach niezamieszkałych. Problematyka prawna(Wydawnictwo KUL, 2019-09-30) Dudzik, Sławomir; Rumak, EwelinaCelem artykułu jest określenie granic pojęcia prawnego „odpady komunalne” w odniesieniu do odpadów powstających na nieruchomościach niezamieszkałych, tj. poza gospodarstwami domowymi. Wyznaczenie tych granic ma istotne znaczenie dla zadań i kompetencji gmin w zakresie gospodarki odpadami. Determinuje m.in. zakres przedmiotowy aktów prawa miejscowego w sprawie odbieraniu odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, a w konsekwencji także zakres organizowanych w tej sferze przez organy gminy przetargów. Autorzy opowiadają się za szerokim ujęciem analizowanego pojęcia, uzasadnionym zarówno brzmieniem odnośnych przepisów, jak i wymogami efektywnej gospodarki odpadami, za którą odpowiedzialność ponosi gmina. Zagadnienie stanowiące przedmiot artykułu jest analizowane z uwzględnieniem zarówno polskich, jak i unijnych regulacji prawnych oraz orzecznictwa.
- ItemEfektywność mediacji w postępowaniu administracyjnym(Wydawnictwo KUL, 2019-09-30) Broński, WłodzimierzThe institution of administrative mediation is a legal instrument, i.e. a measure aimed at achieving the objective of amicable settlement of a case. This nature of mediation is highlighted by the standards of the Code of Administrative Procedure. This study explores an impact of the Code-based mediation on the effectiveness of administrative proceedings. In this context, effectiveness signifies the accomplishment of goals that underlay the incorporation of mediation into the Code of Administrative Procedure as pertinent to the basic principles of administrative proceedings. Those goals include: the promptness of proceedings, the principle of citizens’ trust in the administrative authority and the principle of amicable dispute resolution. The article elaborates upon the following four issues: grounds for the incorporation of mediation into the Code of Administrative Procedure, the essence and principles of mediation, the application extent of mediation, conclusions on how the way mediation is governed affects the effectiveness of administrative proceedings.
- ItemHistoria, współczesność i przyszłość katolickich szkół prawniczych – perspektywa amerykańska(Wydawnictwo KUL, 2019-09-30) Maroń, GrzegorzW artykule przedstawiono genezę, ewolucję i stan obecny katolickich szkół prawniczych w USA na tle zachodzących zmian społecznych i kulturowych. Od lat 60-70. minionego stulecia większość z nominalnie katolickich szkół prawniczych w Stanach Zjednoczonych praktycznie nie różni się od swoich świeckich odpowiedników. W ocenie Autora wyraźną katolicką tożsamość tych szkół należy kształtować, kierując się postanowieniami Konstytucji apostolskiej Jana Pawła II Ex Corde Ecclesiae. W pierwszej kolejności tożsamość ta powinna przejawiać się w działalności badawczo-dydaktycznej. Program nauczania studentów oraz twórczość naukowa wykładowców powinny uwzględniać bogatą katolicką tradycję filozoficzno-teologiczną. Katolickie szkoły prawnicze, nie tylko te w Stanach Zjednoczonych, są powołane do integralności religijnej tożsamości z pełnym profesjonalizmem, wiary z rozumem, respektowania katolickiej doktryny i moralności z działaniem ściśle naukowym i krytycznym ukierunkowanym na poszukiwanie i głoszenie obiektywnej prawdy, przekazywania wiedzy studentom z ich duchowo-intelektualną formacją.
- ItemPszczoły miodne w prawie miejscowym(Wydawnictwo KUL, 2019-09-30) Bielska-Brodziak, Agnieszka; Drapalska-Grochowicz, Marlena; Suska, MarekZagrożenia czyhające na pszczoły miodne, przejawiające się zwłaszcza w zjawisku masowego ich ginięcia, skłaniają do poszukiwania dla tych owadów nowych obszarów do zamieszkania. Takimi obszarami mogą być miasta, które pod wieloma względami okazują się dla pszczół bardzo dobrym miejscem do życia. Pszczelarstwo miejskie rodzi pewne wyzwania prawne, związane przede wszystkim z potrzebą ochrony z jednej strony samym pszczołom, zaś z drugiej – zapewnienia ludziom wolności od lęku przed pożądleniem. Tradycyjne instrumenty prawa cywilnego i karnego nie przystają do nowej sytuacji; pierwszoplanowa rola w tym względzie musi przypadać prawu administracyjnego. Wiele polskich miast już teraz próbuje regulować wymogi odnoszące się do utrzymywania pszczół w miastach. Zasadniczym celem niniejszego artykułu jest dokonanie przeglądu i oceny przepisów lokalnych, a następnie wskazanie dobrych i złych praktyk w zakresie prawnej regulacji pszczelarstwa miejskiego.
- ItemPrzyczynek do badań nad publicznymi posługami transportowymi i komunikacyjnymi w dawnym prawie polskim(Wydawnictwo KUL, 2019-09-30) Konarski, Marcin JerzyCelem niniejszych rozważań jest analiza zagadnień związanych z publicznymi posługami transportowymi i komunikacyjnymi w dawnym prawie polskim. Jak wiadomo ludność począwszy od czasów średniowiecza była zobowiązana do świadczenia różnego rodzaju powinności na rzecz władcy w ramach systemu prawa publicznego, jak i w stosunku do pana feudalnego w ramach systemu prawa prywatnego. Powinności transportowe i komunikacyjne będące przedmiotem niniejszych rozważań, obok danin, stanowiły najbardziej dokuczliwe ciężary jakie zmuszona była świadczyć ludność poddana. W ramach systemu prawa prywatnego posługi tego rodzaju wliczano zazwyczaj do obowiązującej normy robocizn tygodniowych, przy czym często były wymagane poza nią. Przedmiot analizy stanowią wyłącznie posługi transportowe i komunikacyjne o charakterze publicznym, czyli wymagane w ramach powinności prawa książęcego. Autor prezentuje poszczególne kategorie tych posług odwołując się do literatury przedmiotu oraz przywołując postanowienia wybranych aktów normatywnych traktujących o tych publicznych powinnościach.
- ItemZakres dopuszczalnych zmian decyzji o pozwoleniu na budowę w świetle aktualnego orzecznictwa(Wydawnictwo KUL, 2019-09-30) Smarż, JoannaDecyzja o pozwoleniu na budowę stanowi podstawę do rozpoczęcia i prowadzenia budowy lub wykonywania robót budowlanych innych niż budowa obiektu budowlanego, z zastrzeżeniem, że muszą być one zgodne z zatwierdzonym projektem architektoniczno-budowlanym i warunkami zawartymi w decyzji o pozwoleniu na budowę. W przypadku zaś zamiaru dokonania zmian ,,istotnych” w stosunku do pierwotnie przyjętych w projekcie inwestor musi uzyskać decyzję o zmianie pozwolenia na budowę. W orzecznictwie powstają wątpliwości w odniesieniu do zakresu możliwych zmian, a w związku z tym różne poglądy w tym zakresie. Za właściwą należy jednak uznać interpretację, zgodnie z którą zmiany nie mogą skutkować możliwością realizacji nowej inwestycji w stosunku do pierwotnego zamierzenia. Decydująca jest zatem ,,tożsamość” inwestycji ujęta w pierwotnym i zmienionym projekcie.
- ItemZmiany w zakresie środków karnych w świetle nowelizacji Kodeksu karnego z 13 czerwca 2019 r.(Wydawnictwo KUL, 2019-09-30) Szeleszczuk, DamianPrzedmiotem artykułu są zmiany środków karnych wynikające z nowelizacji Kodeksu karnego z 13 czerwca 2019 r. Autor analizuje konsekwencje tych zmian. W ocenie projektodawców głównym celem ma być podniesienie poziomu ochrony dzieci poprzez prawo karne. Artykuł ujawnia różne błędy i wady przyjętych rozwiązań prawnych, które nie pozwalają na pozytywną ocenę wyżej wspomnianej nowelizacji. Artykuł porusza także kwestie związane ze zmianami w zakresie środka karnego w postaci zakazu prowadzenia pojazdu. Artykuł odnosi się do zmian wprowadzonych do Kodeksu karnego, które spowodowały znaczne zwiększenie odpowiedzialności karnej sprawców przestępstw komunikacyjnych. Autor dokonuje krytycznej analizy i pokazuje wadliwość niektórych przepisów oraz ich niespójność z innymi rozwiązaniami kodeksowymi. Co więcej, podejmowanie tak radykalnych środków - wbrew temu, co zauważyli autorzy noweli, nie jest uzasadnione poziomem i dynamiką przestępstw komunikacyjnych. Autor krytycznie odnosi się do proponowanych poprawek, podkreślając ich nadmierną represyjność, która nie jest uzasadniona potrzebą ochrony bezpieczeństwa w komunikacji.
- ItemZastosowanie sztucznej inteligencji w pozasądowym rozwiązywaniu sporów cywilnych(Wydawnictwo KUL, 2019-09-30) Flaga-Gieruszyńska, KingaArtykuł omawia zakres i sposoby zastosowania sztucznej inteligencji w pozasądowym rozwiązywaniu sporów cywilnym. Autorka poddaje analizie obszary, w których AI może znaleźć zastosowanie, począwszy od gromadzenia i przetwarzania danych na potrzeby procesu decyzyjnego, poprzez wspieranie mediatorów (koncyliatorów) albo arbitrów w toku postępowania, aż po rolę o wysokim stopniu samodzielności, odnoszącą się do proponowania stronom możliwych rozwiązań w toku postępowań o charakterze koncyliacyjnym, a nawet rozstrzygania sporów poprzez wydanie wiążącego strony orzeczenia w arbitrażu. W opracowaniu wskazano nie tylko szanse związane z uzupełniającą rolą AI wobec działania człowieka w tym obszarze, ale również problemy i zagrożenia dotyczące przede wszystkim słabości AI w zakresie analizy ludzkich zachowań i niuansów związanych z emocjami i motywacją człowieka w sprawach o charakterze cywilnym.