Zeszyty Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, 2018, Tom 61, Nr 2
Permanent URI for this collection
Browse
Browsing Zeszyty Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, 2018, Tom 61, Nr 2 by Issue Date
Now showing 1 - 20 of 27
Results Per Page
Sort Options
- ItemBiedaczyna krakowski – obraz Alberta Chmielowskiego w czasopismach zakładu albertynów(Wydawnictwo KUL, 2018) Klimek-Grądzka, JolantaNa podstawie tekstów prozatorskich i poetyckich zamieszczonych w dwóch czasopismach wydawanych w latach 1932-1939 przez krakowski zakład wychowawczy albertynów poddano analizie przedstawiany w nich językowy obraz Adama Chmielowskiego – br. Alberta. Stwierdzono prymat profili związanych z jego życiem duchowym i działalnością zakonną: święty, zakonnik, założyciel zgromadzenia, mistrz i nauczyciel, opiekun ubogich. Na uboczu pozostają profile artysta i przyjaciel. Tworząca wymienione profile siatka leksykalna i dopełniające ją wartościujące pozytywnie określenia składają się na spójny obraz br. Alberta uznawanego za świętego jeszcze przed oficjalnym wyniesieniem go na ołtarze. The article analyses prosaic and poetic texts published in the years 1932-1939 in two journals run by the Cracow-based Albertine educational facility. The analysis aims to draw a language image of Adam Chmielowski – Brother Albert. The researched texts reveal the domination of the pragmaticsemantic profiles relating to his spiritual life and monastic activity: saint, monk, founder of the congregation, master and mentor, servant of the poor. Such profiles as artist or friend stay in the background. The lexical network that founds the discovered profiles and the positive evaluative utterances that fill the network build a consistent language image of Brother Albert, who had been regarded as a saint before his official beatification.
- ItemOpiekunki i pielęgniarki w wybranych utworach Stefana Żeromskiego(Wydawnictwo KUL, 2018) Kochanowski, MarekArtykuł przedstawia obraz pielęgniarki w wybranych utworach Stefana Żeromskiego oraz mężczyzn, którzy w momentach kryzysu stają się zależni od kobiety. W opisywanych relacjach kobiety są obiektami miłości mężczyzn, będących pod ich opieką. W Dziejach grzechu pobyt z chorym Łukaszem jest częścią wielu inicjacji Ewy. W Promieniu choroba łączy śmiercią pielęgniarkę i ofiarę, w Wiernej rzece bohaterka zostaje wykorzystana przez Odrowąża i pozostawiona. W analizowanych tekstach mamy do czynienia z odwróceniem losu, początkowo to mężczyźni są uzależnieni od swoich opiekunek. Z czasem angażują się w te relację (czy wręcz je reżyserują) i przejmują nad nią kontrole. The aim of this thesis is to analyze the image of a nurse and caregiver in selected works by Stefan Żeromski, as well as the image of men, dependent on women in the time of crisis. In relations analyzed here women are objects of love of men they care. In Dzieje grzechu staying with Lukasz in his illnessis the source of initiation for Ewa. In Promień the sickness and deathlinks the nurse with the victim, in Wierna rzeka Odrowąż lefts his care giver alone after beinghealed. In the analyzed texts we are dealing with the reversal of the fate, initially the men are addicted to their caregivers, then they engage in this relationship (or even direct it) and take control over it.
- ItemBrat Albert i jego czasy w naszych czasach. Marek Sołtysik „Znak miłości. Opowieść o Adamie Chmielowskim – Świętym Bracie Albercie”(Wydawnictwo KUL, 2018) Głąb, GrzegorzPowieść Marka Sołtysika poświęcona jest życiu i działalności brata Alberta Chmielowskiego. Jest to także dzieło o fenomenie świętości, które autor próbuje zdiagnozować i opisać jego charakterystyczne cechy. Lektura Znaku Miłości pozwala na stwierdzenie, że jej twórcy zależało na obiektywnej, rzeczowej, a tym samym wiarygodnej prezentacji postaci Ojca Ubogich, dlatego większość tworzonych przez niego opisów i dialogów opierała się na materiałach archiwalnych – dokumentach, listach i opiniach Szarego Brata lub osób bezpośrednio go znających. Fabuła tej biograficznej opowieści motywowana jest chronologią wydarzeń, ale autor najpierw bada tematy Świętego Życia, które pozwalają ukazać duchowy portret bohatera, a także odpowiada na pytania o źródło jego nawrócenia, duchowego powołania i świętości. Marek Sołtysik, rozwijając tezę, że święci wyrażają swoje czasy, a zarazem te czasy wyprzedzają, próbuje przekonać czytelników, że Brat Albert jest również człowiekiem naszej epoki, gdyż jego profil duchowy i apostolstwo wskazują na wartości ponadczasowe i ponadpokoleniowe – wiarę, miłość, godność osoby ludzkiej. Sołtysik’s story is devoted to the life and activity of Brother Albert Chmielowski. It is also a work about the phenomenon of holiness, which the author tries to diagnose and describe its distinctive features. Reading The Sign of Love allows us to say that the author of the work depended on the objective and material presentation of the figure of the Father of the Poor, so most of the descriptions and dialogues constructed by him were based on archival materials - documents, letters and opinions of Brother Gray or people directly knowing him. The storyline of this biographical setting is governed by the chronology of events, but the author first explores the themes of the Holy Life, which allow for a spiritual portrait of the hero, as well as answering questions about the source of his conversion, spiritual calling and holiness. Marek Sołtysik, developing the thesis that saints express their times and at the same time overtakes them, tries to convince readers that Brother Albert is also a man of our age, because his spiritual profile and apostolate indicate timeless and cross-generational values – faith, loveand human dignity.
- ItemWzniosłość i potoczność w pismach bł. siostry Bernardyny Marii Jabłońskiej(Wydawnictwo KUL, 2018) Nowak, MałgorzataW artykule przedstawia się osobliwości języka s. Bernardyny Marii Jabłońskiej (1878-1940) współzałożycielki Zgromadzenia Sióstr Albertynek Posługujących Ubogim. Cechą znamienną religijnego idiostylu s. Bernardyny Jabłońskiej są łączące się cechy wzniosłość (mogąca być ujęta jako poetyckość) i potoczność. Wzniosłość osiągana przede wszystkim poprzez środki artystyczne głównie porównania i metafory. Potoczność wyrażana zaś przez formacje deminutywne i hipokorystyczne, potocyzmy leksykalne i frazeologiczne (w tym potoczne porównania) oraz budujące (quasi)dialogowość konstrukcje składniowe. The article presents language idiosyncracies of Sr. Bernardina Maria Jabłońska (187-1940), co-founder of the Congregation of Albertine Sisters Serving the Poor (ZSAPU). Sr. Bernardina Jabłońska’s variable feature of religious idiostyle is a combination of sublime qualities (which may be embodied as poetic) and colloquial style. Sublimeness is achieved primarily through artistic means, mainly comparisons and metaphors. Colloquialism is represented by diminutive and hypocoristic formations, lexical and phraseological colloquial expressions (including colloquial comparisons), and quasi-dialogical syntactic constructions.
- ItemBrat Albert w eseistycznej wizji Marii Winkowskiej(Wydawnictwo KUL, 2018) Ołdakowska-Kuflowa, MirosławaMaria Winowska (1904-1993), pisarka emigracyjna, jest autorką eseistycznej biografii Adama Chmielowskiego – brata Alberta, zatytułowanej Frère Albert ou la Face auxoutrages opublikowanej w 1953 roku w Paryżu i dwukrotnie przetłumaczonej na język polski. Jest to jak do tej pory najobszerniejsza biografia, a jednocześnie studium duchowości św. brata Alberta, kanonizowanego w roku 1989. W niniejszej pracy obserwowane są pewne podobieństwa tegoż eseju i utworów niektórych innych pisarzy, także kreślących wizerunek brata Alberta. Przede wszystkim jednak wydobyte zostały swoiste cechy duchowej biografii autorstwa Winowskiej, przybliżającej czytelnikom niezwykłą postać człowieka zasłużonego dla Kościoła i społeczeństwa, zwłaszcza w aspekcie zwalczania społecznej nędzy. Maria Winowska (1904-1993), an émigré Polish writer, is the author of an essay biography of Adam Chmielowski – Brother Albert, entitled Frère Albert ou la Face aux outrages,published in 1953 in Paris and twice translated into Polish. It is, to date, the most exhaustive biography and, at the same time, a study of the spirituality of Saint Brother Albert, canonised in 1989. The present work points out certain similarities of Winowska’s essay and works of other writers who also charted the portrait of Brother Albert. The attention, however, is focused primarily on the peculiar features of the spiritual biography of the saint by Winowska, bringing to the fore the extraordinary figure of a man whose services to the Church and society, especially in alleviating poverty, cannot be overestimated.
- ItemDroit de suite a wyczerpanie prawa(Wydawnictwo KUL, 2018) Jakimczuk, EwaCelem niniejszego opracowania jest przybliżenie zawartej w ustawie o prawie autorskim i prawach pokrewnych instytucji droit de suite – będącej wyrazem szczytnej idei zachowania sprawiedliwego podziału zysków z ewentualnego wzrostu wartości dzieł artystycznych. Droit de suite (prawo ciągłości) zostało implementowane i uregulowane w art. 19-195 pr. aut. Zgodnie z ustawą jest to niezbywalne uprawnienie przysługujące twórcy i jego spadkobiercom do dodatkowego, procentowo naliczanego wynagrodzenia, w przypadku dokonanych zawodowo odsprzedaży oryginalnych egzemplarzy utworu plastycznego lub fotograficznego. W artykule omówione zostały przepisy oraz zasady funkcjonowania prawa droit de suite, a także związane z tym kwestie, dotyczące: charakteru prawnego instytucji droit de suite, odpowiedzialności sprzedawców za nieprzestrzeganie przepisów, zasadności ich stosowania w związku z brakiem możliwości egzekwowania tych praw, korzyści oraz wad związanych z korzystaniem z pośrednictwa OZZ przy sprzedaży dzieł sztuki. The aim of the present study is to clarify the term droit de suite, as defined in the Act on Copyright and Related Rights. The aforementioned set of regulations is intended to serve a noble purpose: to ensure the just distribution of profit in the event of a rise in the value of a work of art. Droit de suite (resale right) is in force through article 19-195 of the Act on Copyright and Related Rights. It is an inalienable right which entitles the creator and his heirs to an additional remuneration (in the form of a percentage of the profit) in the case of professional resale of original copies of an artwork or photograph. The present paper discusses the rules and regulations applicable to droit de suite, as well as related issues, such as: the legal nature of droit de suite, the liability of sellers in the case of non-compliance, the justifiability of the regulations’ existence in view of the authorities’ inability to enforce them, the advantages and disadvantages stemming from the intermediation of copyright collectives in the sale of works of art.
- ItemKulawy starzec, pokorny kamieniarz i szpetni zakonnicy… czyli o spotkaniu Żeromskiego z bratem Albertem(Wydawnictwo KUL, 2018) Legutko, GrażynaGłówny problem szkicu dotyczy korespondencji myślowej Stefana Żeromskiego z postawą Brata Alberta, który stał prototypem „kulawego starca” w pierwszej części trylogii powieściowej Walka z szatanem. Autorka zastanawia się, czy pisarz poznał osobiście Brata Alberta, dlaczego Nawracanie Judasza nie zrobiło na nim najlepszego wrażenia, a także nad kwestią, na ile postawa głównego bohatera Nawracania Judasza jest konsekwencją światopoglądowych przekonań twórcy, a na ile pewne rysy osobowości postaci literackiej zostały wykreowane pod wpływem zaciekawienia Żeromskiego intrygującą historią życia Adama Chmielowskiego-Brata Alberta. The main concept of the article concerns Stefan Zeromski’s exchange of thought with the attitudes of Brother Albert, who became a prototype of a “lame old man” in Żeromski’s first part of the trilogy Struggle with Satan. The author concerns herself with the following issues: whether Żeromski ever personally Brother Albert and why The Conversion of Judas (Nawracanie Judasza) did not impress him. The article also explores issues related to what extent the attitudes of main hero of The Conversion of Judas are a consequence of Żeromski’s personal convictions or if the intriguing story of Adam Chmielowski’s (Brother Albert) life influenced the creation of the literary character’s personality.
- ItemO Ewangelii ukrytej. Jakuba Malika kerygmatyczna interpretacja twórczości pozytywistów(Wydawnictwo KUL, 2018) Kaczmarek, WojciechPodejmowane przez Jakuba Malika (1970-2017) analizy tekstów pozytywistycznych miały kilka zasadniczych cech. Najpierw badacz ten zainteresowany był uzupełnianiem pewnych miejsc, które nie były dotąd dostatecznie oświetlone w pracach szczegółowych. W ostatnich latach swoich badań skupił się przede wszystkim na odkrywaniu odniesień polskich pozytywistów do Biblii i do chrześcijaństwa. Szczególnie w pracach z lat 2008-2017 widać wyraźny zwrot związany z zastosowaniem analizy kerygmatycznej, pozwalającej na mocniejsze podkreślenie związków życia bohaterów literackich, zwłaszcza z Lalki Bolesława Prusa, z antropologią chrześcijańską. Jakub Malik’s (1970-2017) analyses of positivist texts have a few characteristic features. At first Malik showed interest in fulfilling gaps in literary studies, throwing light on the issues that were insufficiently explored by other scholars. In recent years his studies focused on the references to the Bible and Christianity in Polish positivist works. Especially the years 2008-2017 saw a significant turn towards the kerygmatic analysis, which helps to underline the relationship between the lives of characters, in particular those from Bolesław Prus’ Lalka, and Christian anthropology.
- ItemRights versus obligations of persons detained in custody in Poland(Wydawnictwo KUL, 2018) Nikołajew, JerzyPrzyjęty przez ustawodawcę katalog uprawnień i obowiązków osób tymczasowo aresztowanych uwzględnia konstytucyjną zasadę zakazu naruszania godności ludzkiej. W Kodeksie karnym wykonawczym uwzględniono prawo aresztanta do powiadomienia o miejscu swojego pobytu, prawo do obrony, prawo do korzystania z wyżywienia, środków leczniczych i higienicznych otrzymywanych spoza aresztu śledczego i prawo do zatrudnienia. Natomiast do podstawowych obowiązków tymczasowo aresztowanych zaliczono przestrzeganie postanowień regulaminowych i porządkowych oraz wykonywanie prac porządkowych w obrębie aresztu śledczego. Jednak realizacja powyższych uprawnień oraz egzekwowanie obowiązków nastręcza trudności związane z wykonywaniem tych przepisów, przez co ogranicza się wolności obywatelskie. The catalogue of rights and obligations of the persons detained in custody takes into account the constitutional prohibition to violate the human dignity. The Executive Penal Code provides for the right of a person detained in custody to notify his/her place of residence, the right of defence, the right to use food, medical and hygienic resources received outside of the pre-trial detention centre and the right to employment. On the other hand, the basic duties of the detainees included the observance of the detention centre rules and regulations as well as the cleaning works within the detention centre. However, the exercise of these powers and the enforcement of obligations are difficult to enforce, thus limiting civil liberties.
- ItemWspółczesna posługa charytatywna w świetle życia i działalności św. brata Alberta(Wydawnictwo KUL, 2018) Przygoda, WiesławZ inicjatywy Konferencji Episkopatu Polski oraz Sejmu RP rok 2017 został ogłoszony w Polsce jako Rok Jubileuszowy św. Brata Alberta Chmielowskiego. Człowiek ten jest nie tylko świetlanym wzorem troski o ludzi bezdomnych, lecz także wniósł nowego ducha w sposób pomagania ubogim, stając się inspiracją dla osób i instytucji zaangażowanych w działalność charytatywną. Autor artykułu odpowiada na pytanie, na czym polega nowatorstwo św. Brata Alberta w podejściu do problemów ludzi bezdomnych oraz w metodyce udzielania im pomocy? Podkreśla, że życie i działalność św. Brata Alberta potwierdza prawdę o nierozerwalnej więzi między miłosierdziem a chrześcijaństwem. Nie można być uczniem Chrystusa bez konkretnego zaangażowania w troskę o człowieka głodnego, chorego, samotnego, ubogiego, bezdomnego itp. Wielkość św. Brata Alberta polegała na tym, że porzucił malowanie obrazów na płótnie, by zająć się restauracją zniszczonych „Bożych obrazów” w pensjonariuszach swoich przytulisk dla bezdomnych. W artykule są wyeksponowane te elementy troski św. Brata Alberta o bezdomnych, które zachowują aktualność także we współczesnych formach posługi charytatywnej.
- ItemJapońska Polska. Kulturowy wizerunek Polski w Japonii(Wydawnictwo KUL, 2018) Zajączkowski, RyszardObecność kultury polskiej w Japonii sięga początków XX wieku, kiedy po I wojnie światowej pojawiły się tłumaczenia najbardziej znanych dzieł Henryka Sienkiewicza, Władysława Reymonta i Stefana Żeromskiego. Wiele dla popularyzacji Polski w zrobili też franciszkanie w latach trzydziestych i później. Po II wojnie światowej w Japonii odkryto twórczość Stanisława Lema, Witolda Gombrowicza, Stanisława Witkiewicza (Witkacego) czy Brunona Schulza. Ich twórczość była promowana choćby przez Teatr X w Tokio. Pojawiło się również zainteresowanie literaturą polską nawiązującą do II wojny światowej (Jerzy Andrzejewski, Bogdan Wojdowski, Tadeusz Borowski). Do znacznego zainteresowania literaturą polską przyczynili się też tłumacze zarówno już zmarli Yonekawa Kazuo, Yoshigami Shōzō, Kudō Yukio, jak też żyjący Sekiguchi Tokimasa i Numano Mitsuyoshi. W Japonii wystawiał swe sztuki Tadeusz Kantor. Dzięki filmom Andrzeja Wajdy kino polskie zdobyło tam uznanie już w latach pięćdziesiątych. Znani w Japonii są też tacy reżyserzy jak Krzysztof Zanussi, Krzysztof Kieślowski, Roman Polański, Jerzy Kawalerowicz. W Japonii bardzo popularna jest też muzyka Chopina. Nasz kulturalny kanon różni się jednak od tego, który znają Polacy. Jak zauważył Sekugichi Tokimasa: „Polska japońska jest siłą rzeczy inna od Polski polskiej”. The presence of Polish culture in Japan dates back to the early 20th century, but it was only after World War I when translations of the most famous works by Henryk Sienkiewicz, Władysław Reymont and Stefan Żeromski appeared. After that the Polish Franciscans did a lot for popularizing Poland in the thirties and later. After World War II the Japanese had discovered particularly the works of Stanisław Lem, Witold Gombrowicz, Stanisław Witkiewicz (Witkacy) or Bruno Schulz. Their work is promoted, among others, by Tokyo X Theatre. In addition, there was an interest in Polish literature commemorating the war (Jerzy Andrzejewski, Bogdan Wojdowski, Tadeusz Borowski). Some translators who have already died such as Yonekawa Kazuo, Yoshigami Shōzō, Kudō Yukio, and the living ones Sekiguchi Tokimasa and Numano Mitsuyoshi have contributed a lot to the familiarity of Polish literature. Also Tadeusz Kantor put on his plays in Japan. Thanks to Andrzej Wajda’s films, Polish cinema has already won recognition in the fifties. Such Polish directors as Krzysztof Zanussi, Krzysztof Kieślowski, Roman Polański, Jerzy Kawalerowicz are known in Japan as well. Also, the music of Chopin is very popular in Japan. Our cultural canon, however, differs from the one known by the Poles. As noted by Sekiguchi Tokimasa, “Japanese Poland is inevitably different from the Polish Poland.”
- ItemSłownictwo strzeleckie w transmisjach telewizyjnych podczas Igrzysk Olimpijskich w Rio de Janeiro(Wydawnictwo KUL, 2018) Sobolewska, MonikaW artykule przedstawiono opis języka komentatorów opowiadających o strzelectwie sportowym w trakcie Igrzysk Olimpijskich w Rio de Janeiro w 2016 roku. Sport strzelecki to dyscyplina niszowa, która nie jest dobrze znana w społeczeństwie. Każda spośród piętnastu konkurencji olimpijskich nosi nazwę, konstruowaną według pewnych zasad, ponadto od każdej z nich utworzono skrótowiec (np. Ppn lub Ksp). Zadaniem dziennikarzy podczas Igrzysk Olimpijskich jest przedstawienie rozgrywek w taki sposób, by każdy odbiorca zrozumiał na czym polegają. Komentatorzy zajmują się zawodowo przekazywaniem informacji o wielu różnych dyscyplinach podczas transmisji na żywo. Ich czas na przygotowanie się do pracy jest ograniczony, dlatego wyjaśnianie przez nich socjolektów konkretnych grup sportowców bywa utrudnione, może to prowadzić do wielu niedomówień i błędów. W artykule przybliżam czytelnikom frazeologizmy używane przez dziennikarzy oraz wyjaśniam błędy rzeczowe wynikające z niezrozumienia pojęć dotyczących dyscypliny, o której się wypowiadają. Zwracam uwagę na najczęściej pojawiające się w tekście rzeczowniki oraz przymiotniki i przysłówki wartościujące. In the following article I present description of jargon used by sports commentators reporting on sport shooting during 2016 Summer Olympic. Sport shooting is a niche discipline which is not very well known in our society. Each of 15 olympic competitons’ name is created according to certain rules. Moreover, an abrreviation for each discipline was created (for example: Ppn or Ksp). The task of journalists during Olympic Games is to present this event in such a way that each spectator will understand what is the idea behind it. Sports commentators deal profesionally with transmitting information about different disciplines during live streams. They have a very short time to prepare themselves for work that is why they have trouble with explaining sociolects of particular sport groups. Furthermore, it can lead to numerous mistakes, and vague hints. In the article I try to bring about idioms used by journalists, and I explain factual errors that result from misuderstanding of terms refering to particular discipline. I draw attention to the most common nouns, adjectives, and evaluative adverbs.
- ItemWłaściwość wojewody w zakresie zapewnienia bezpieczeństwa i porządku publicznego oraz zapobiegania zagrożeniu życia i zdrowia(Wydawnictwo KUL, 2018) Karpiuk, MirosławJedną ze sfer, w ramach których administracja publiczna wykonuje swoje zadania jest bezpieczeństwo. Do katalogu organów administracji publicznej, wyposażonych w środki oddziałujące na bezpieczeństwo i z nim związane – porządek publiczny, ochrona życia i zdrowia, należy również wojewoda. Podejmuje on działania w zakresie przeciwdziałania sytuacjom nadzwyczajnym, ich zwalczania oraz usuwania skutków, które w związku z nimi zaistniały. Ze względu na konieczność dostosowania działań ochronnych do zagrożenia oraz potrzebę ich harmonizacji, wojewoda może również, w przypadkach ustawowo przewidzianych, podejmować czynności kierownicze i koordynacyjne na obszarze regionu. Jest on organem, który posiada szerokie kompetencje pozwalające mu kształtować terenowy system bezpieczeństwa na poziomie wojewódzkim. One of the fields in which public administration performs its task is security. The voivodeship governor is a part of public administration as they are equipped with security measures related to public order and the protection of life and health. They undertake actions to prevent, control and deal with extraordinary situations and their consequences. Due to the need to adapt protective measures to the threat and the need to harmonize them, in cases provided by the law, the governor may also undertake managing and coordinating activities in the area of the region. It is a body that has broad competencies to shape the field safety system at the voivodeship level.
- ItemŻycie publiczne a moralność(Wydawnictwo KUL, 2018) Hułas, MaciejŻycie publiczne to wszelkie działania zwykłych ludzi podejmowane w szczelinowym obszarze pomiędzy sferą prywatności a państwem. Choć kultywowane w antyku jako sposób osiągania wysublimowanej emancypacji, swą aktualną formę zawdzięcza nowożytnej kulturze mieszczańskiej. Ponieważ życie publiczne rozgrywa się wokół kwestii nieodzownych dla prawidłowej egzystencji zbiorowości staje się szczególnym polem odpowiedzialności. Odpowiedzialność w życiu publicznym polega na możliwie najbardziej efektywnym wykorzystaniu rezerwuaru dostępnych środków, celem korygowania społecznego świata systemów cząstkowych, zwłaszcza tych bezpośrednio poddanych społecznemu skrutynium: polityki i kultury. Public life involves a variety of actions ordinary people undertake within the interstitial domain, located between the private realm of households and the institutional area of the state. Although public life was commonly cultivated in the ancient times as a way to attain stages of refined emancipation, its contemporary forms stem from the modern bourgeois culture. Owing to the fact, that public life plays out around issues that are of crucial significance for the proper existence of individuals and groups, it becomes a field of particular moral responsibility. Responsible actions in the public realm demand a stable disposition of adopting all available means for improving the social subsystems, particularly those which directly fall under civic scrutiny: politics and culture.
- ItemPiękno Miłosierdzia. Dramaturgiczne wizerunki Brata Alberta(Wydawnictwo KUL, 2018) Olszewska, Maria JolantaBrat Albert Chmielowski stał się bohaterem kilku ważnych tekstów literackich, w tym jest bohaterem dwóch dramatów powstałych prawie w tym samym czasie – podczas II wojny światowej. Są to Adama Bunscha Gołębie Brata Alberta (1943), (wydanie polskie z roku 1947 Przyszedł na ziemię święty) oraz Karola Wojtyły pt. Brat naszego Boga (1944-1950). Zarówno Bunsch, jak i Wojtyła są zafascynowani postacią Brata Alberta i jego życiem. Bunsch pisze swój dramat jako żołnierz, artysta-malarz, literat, a Wojtyła, przyszły papież, jako ksiądz. W dramacie Bunscha mamy pokazaną drogę wyborów życiowych Adama Chmielowskiego, który szuka swego miejsca w życiu. Widzimy go najpierw jako żołnierza-powstańca z roku 1863, potem jako malarza, a w końcu jako zakonnika posługującego ubogim. Dramat Bunscha zbliżony jest do dramatów realistycznych, obyczajowych czy biograficznych. Autor nie wprowadził do niego treści teologicznych, tylko położył nacisk na kwestie etyczne. Natomiast w dramacie Karola Wojtyły mamy inne podejście do postaci Brata Alberta. Sztuka ta oparta jest na fundamencie personalizmu. Stawia on w centrum człowieka z jego tajemnicą istnienia w relacji do Boga opartej na miłości. Fabuła staje się pretekstem dla rozważań na temat Miłosierdzia, będącego czystym Pięknem. Wizualizacją Miłosierdzia w omawianej sztuce jest obraz Chmielowskiego Ecce homo. Dramat Wojtyły ma wymowę teologiczną. Jego teatr jest teatrem słowa, myśli, filozoficzno-wizyjnym. Tak więc pomimo znaczących różnic w koncepcji teatru i dramatu oba dramaty są świadectwem roli, jaką brat Albert odegrał we współczesnym świecie. Brother Albert Chmielowski has become a hero of several important literary texts, including the hero of two dramas created almost at the same time – during World War II. These are Adam Bunsch’s Gołębie Brata Alberta (1943), (Polish edition 1947 Przyszedł na ziemię święty) and Karol Wojtyla Brat naszego Boga (1944-1950). Both Bunsch and Wojtyla are fascinated by the character of Brother Albert and his life. Bunsch writes his drama as a soldier, artist-painter, literary, and Wojtyla, the future pope, as a priest. In the drama by Bunsch we have shown the way of life choices of Adam Chmielowski, who is looking for his place in life. We first see him as an insurgent soldier from 1863, then as a painter, and finally as a religious servant to the poor. Bunsch’s drama is similar to realistic, moral or biographical dramas. The author did not introduce theological content into it, but he emphasized ethical issues. In Karol Wojtyla’s drama we have a different approach to the character of Brother Albert. This drama is based on the foundation of personalism. It stands the human being in the center with its mystery of existence to relation to God based on love. The plot becomes a pretext for reflection on Mercy, which is pure Beauty. The visualization of Mercy in the discussed play is a picture of Chmielowski Ecce homo. Drama by Wojtyła has a theological tone. His theater is a theater of words, thoughts and philosophical-vision. So, despite significant differences in the concept of theater and drama, both dramas are testimony to the role that Brother Albert played in the current world.
- ItemGdyby nie Malik…(Wydawnictwo KUL, 2018) Żurakowska, MałgorzataArtykuł prezentuje sylwetkę uczonego w oparciu o jego współpracę z radiem regionalnym, która zaowocowała audycjami poświęconymi literaturze. W archiwum Radia Lublin znajduje się dwanaście programów o tematyce jaka fascynowała Malika – literackich biografiach, Prusie a także pisarzach współczesnych. Obecnie nagrania te nie są udostępniane dla szerokiego odbiorcy, tym ciekawsza wydaje się prezentacja części z nich. Artykuł zawiera opis i analizę wybranych programów, przywołuje cytaty zaczerpnięte z nagrań, podaje okoliczności w jakich dokonano rejestracji materiału. Audycje pozwalają poznać specyficzny styl argumentowania uczonego, znajomość biografii pisarzy, pasję z jaką profesor badał literaturę i niezwykłe przywiązanie do Lublina i regionu. Słuchacz uzyskuje także wiedzę o ludziach dla niego ważnych, autorytetach, Malik często nawiązywał do postaci wybitnego literaturoznawcy, jakim był prof. Stanisław Fita, nazywany przez niego Mistrzem. Do pracy dołączony jest wykaz, znajdujących się w archiwum RL programów, w których brał udział prof. J. Malik. The article presents the profile of the scholar, based on his cooperation with the regional radio that resulted in a series of radio programs on literature. In the archive of Radio Lublin there are twelve broadcasts on the subject matter that fascinated Malik – literary biographies, Prus and contemporary writers. Currently these tapes are not available to the public, which renders the presentation of some of them all the more interesting. The article includes a description and an analysis of selected programs, cites parts of the recordings and presents the circumstances of the registration of the material. The programs let the audience get acquainted with the scholar’s specific argumentation style, his knowledge of authors’ biographies, the passion with which he studied literature and his unusual attachment to Lublin and the region. The listener also learns about the people who were important to the professor, his idols; Malik often referred to the figure of the great literary scholar Prof. Stanisław Fit, whom he called the Master. Attached to the article is the list of the programs that are held in the Radio Lublin archive and that Prof. J. Malik took part in.
- ItemPrawosławni wyznawcy i męczennicy rosyjscy z lat 1917-1956(Wydawnictwo KUL, 2018) Radwan, Marian
- ItemKrzywda i jej zadośćuczynienie w prawie cywilnym. Analiza pojęć w świetle orzecznictwa sądów polskich(Wydawnictwo KUL, 2018) Klimkiewicz, ArturW aktualnie obowiązującym stanie prawnym podstawą roszczeń majątkowych może być m. in. fakt doznania tzw. krzywdy (por. art. 448 kc.). Jak należy interpretować znaczenie tego pojęcia oraz jaka jest jego relacja do takich pojęć jak „szkoda niemajatkowa” czy „cierpienia psychiczne” wciąż jest przedmiotem dyskusji naukowej oraz podlega dynamicznej wykładni sądowej. Kwestią budzącą aktualnie szczególne zainteresowanie jest m. in wpływ doznanej krzywdy poszkodowanego na roszczenia osób trzecich, które z uwagi na ten fakt nie mogą z poszkodowanym utrzymywać właściwych relacji, przykładem takiej sytuacji jest uszczerbek na zdrowiu dziecka (jego trwałe upośledzenie), który może być postrzegany także jako naruszenie dobra osobistego w postaci życia rodzinnego. Celem niniejszego artykułu było więc zrelacjonowanie aktualnie istniejących poglądów dotyczących interpretacji wymienionych powyżej pojęć i zakreślenie podstaw umożliwiających dochodzenie zadośćuczynienia pieniężnego. W artykule przedstawione zostały także okoliczności, które mają pierwszoplanowe znaczenie dla miarkowania wysokości zadośćuczynienia za krzywdę. In the current legal status, the basis for property claims may be, among others the fact so-called harm suffered. Art 448 Polish Civil Code prescribe that In the event of infringement of one’s personal interests the court may award to the person whose interests have been infringed an appropriate amount as monetary recompense for harm suffered (…). How to interpret the meaning of the term “harm suffered”. What is the relationship of this term to such terms as „ non-pecuniary damage” or „mental suffering”? These issues are currently the subject of scientific discussion and judicial decisions. The purpose of this article was therefore to report the existing views on the interpretation of the above-mentioned concepts and to lay out the grounds for seeking monetary compensation. The article also presents the circumstances that are of prime importance for mending the amount of compensation for harm suffered.
- ItemIgrzyska olimpijskie jako instytucja społeczna(Wydawnictwo KUL, 2018) Mańkowski, DobrosławW niniejszym artykule autor chce pokazać, że igrzyska olimpijskie są instytucją społeczną, która tworzy i reprodukuje pewne wzory oraz reguły zachowań. Proponuje definicję instytucji społecznej w kontekście igrzysk olimpijskich. Instytucja igrzysk olimpijskich narzuca ramy działania aktorów społecznych (zbiorowych i jednostkowych). Ponadto, instytucja igrzysk olimpijskich funkcjonuje w pięciu polach (w pięciu kontekstach): społecznym, ekonomicznym, politycznym, kulturowym i komunikacyjnym. W niniejszym artykule pokazane są powiązania wybranych kontekstów z igrzyskami. Autorka odnosi się także do pojęcia strategicznego pola działania oraz usytuowania go w systemie pól instytucjonalnych, które proponują Neil Fligstein i Doug McAdam. In this article I present the Olympic Games as a social institution that creates and reproduces certain patterns and rules of behavior. I propose a definition of a social institution in the context of the Olympic Games. The Olympic institution imposes the framework for the action of social actors (collective and individual). In addition, the olympic institution co-operates in five fields (five contexts): social, economic, political, cultural and communicative. This article shows the links of selected contexts to the Olympic Games. I refer to the concept of strategic action field and its placement in the institutional field system proposed by Neil Fligstein and Doug McAdam.
- ItemTadeusz Kubiak i Anna Kamieńska: poetyckie spotkania z bratem Albertem(Wydawnictwo KUL, 2018) Kozaczewski, JakubW artykule dokonano porównawczej analizy i interpretacji dwóch wierszy poświęconych Bratu Albertowi. Są to kolejno: Tadeusza Kubiaka Klasztor Brata Alberta oraz Anny Kamieńskiej Spotkanie z Bratem Albertem. W konkluzji autor doszedł do wniosku, że dla obojga poetów – choć w różny sposób i w różnym stopniu - postać Brata Alberta nie stanowi jednak autonomicznego tematu i problemu twórczości, ale jest raczej traktowana jako pretekst dla ich własnych przemyśleń i poszukiwań artystycznych. The core of the article is the comparative analysis and interpretation of two poems dedicated to St. Brother Albert: „Brother Albert’s Monastery” by Tadeusz Kubiak and „Meeting with Brother Albert” by Anna Kamieńska. Author’s thesis leads to the conclusion that Brother Albert as a person is not autonomous theme in Kamieńska and Kubiak work - on a different level of understanding poets treat Brother Albert’s figure more like a pretext to unveil their own reflections and artistic thoughts.