Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne, 2021, T. 117
Permanent URI for this collection
Browse
Browsing Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne, 2021, T. 117 by Issue Date
Now showing 1 - 20 of 27
Results Per Page
Sort Options
- ItemFotografie w Archiwum Diecezjalnym w Kielcach(Wydawnictwo KUL, 2021) Kwaśniewski, AndrzejW Archiwum Diecezjalnym w Kielcach znajduje się kolekcja zdjęć zinwentaryzowanych w postaci 480 j.a. Jest to znacząca kolekcja dla dziejów diecezji kieleckiej. Obejmuje ona fotografie wykonane w XX i XXI wieku, często dotyczy osób, które żyły na przełomie XIX i XX wieku. Zdjęcia te są dokumentacją załącznikową do akt kancelaryjnych Kurii Diecezjalnej w Kielcach. Część z nich to spuścizny duchowieństwa. W odniesieniu do analizowanych zdjęć należy używać pojęcia dokumentacja fotograficzna.
- ItemFotografia w archiwum. Identyfikacja – zabezpieczanie – konserwacja(Wydawnictwo KUL, 2021) Seweryn, AnnaArtykuł poświęcony jest zagadnieniu fotografii jako materiału archiwalnego wymagającego szczególnej wiedzy na etapie identyfikacji, zabezpieczania i konserwacji zbiorów. Fotografie to obiekty wykonane w różnorodnych technikach i technologiach, na bazie rozlicznych podłoży i substancji światłoczułych. Ich skomplikowana budowa odpowiedzialna jest za wyjątkową wrażliwość obiektów w kontakcie z czynnikami niszczącymi oraz często gwałtowny przebieg procesu degradacji, kończący się nawet całkowitą utratą nośnika. Tekst porusza problematykę identyfikacji technik i technologii wykonania obiektów, opisuje czynniki wpływające na degradację zdjęć, a także podkreśla podstawowe wytyczne do zabezpieczania oraz konserwacji zbiorów. Przedstawione zostały również początki powstawania zjawiska fotografii, jak i najczęściej występujące w zbiorach polskich techniki fotograficzne. Autorka opisuje najważniejsze badania dotyczące identyfikacji i zabezpieczania fotografii wraz z podaniem materiałów źródłowych. Zasadniczą częścią opracowania są wytyczne dotyczące procesu identyfikacji techniki wykonania obiektu, od którego należy rozpocząć wszelkie działania odnoszące się do zabezpieczenia czy konserwowania fotografii (w tym identyfikacja nietrwałych podłoży z tworzyw sztucznych). Następnie opisano najczęstsze przyczyny degradacji archiwalnych materiałów fotograficznych oraz podstawowe procesy, dzięki którym można pozytywnie wpłynąć na „długość życia” zbiorów fotograficznych (w tym przechowywanie obiektów w parametrach obniżonej temperatury i wilgotności względnej powietrza). Opracowanie kończy opis prewencyjnych działań konserwatorskich niezbędnych do utrzymania zbiorów w dobrym stanie zachowania oraz prawidłowego obchodzenia się z fotografiami podczas prowadzania procesu digitalizacji zbiorów.
- ItemOpracowanie fotografii w Narodowym Archiwum Cyfrowym. Uwagi do zespołów i zbiorów o tematyce kościelnej(Wydawnictwo KUL, 2021) Kalisz, KatarzynaW zasobie Narodowego Archiwum Cyfrowego są przechowywane fotografie wytworzone i zgromadzone przez agencje fotograficzne, czołowych polskich fotografów zawodowych, fotoreporterów lub fotografów amatorów. Fotografie te mogą stanowić samodzielne całości, bądź być częścią zespołów aktowych. W artykule poruszono zagadnienia związane z zespołami (zbiorami) składającymi się wyłącznie z dokumentacji fotograficznej. Akty normatywne wydane przez Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych ustalają sposób postępowania z materiałami archiwalnymi. Są to: Zarządzenie nr 7 z dnia 30 stycznia 2018 r. w sprawie ewidencjonowania zasobu archiwalnego w archiwach państwowych oraz Zarządzenie nr 8 z dnia 30 stycznia 2018 r. w sprawie inwentaryzacji materiałów archiwalnych, oraz sporządzania i zatwierdzania elektronicznych inwentarzy archiwalnych dla zespołów (zbiorów) w archiwach państwowych. W Zarządzeniu nr 34 Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych z dnia 9 września 2019 r. w sprawie zasad porządkowania i inwentaryzacji dokumentacji fotograficznej w archiwach państwowych wskazano w szczególności na sposób postępowania z fotografiami. Dokumentacja fotograficzna powinna posiadać ewidencję. W przypadku gdy stan zachowania zdjęć budzi wątpliwości, a także jest przeszkodą w digitalizacji, należy skonsultować się z dyplomowanym konserwatorem i w razie konieczności przeprowadzić konserwację. Inwentaryzacja i digitalizacja wraz z przepakowaniem do opakowań zabezpieczających to kolejne etapy pracy nad zespołem (zbiorem) archiwalnym. Podczas prac inwentaryzacyjnych oceniana jest wartość archiwalna materiałów. Wstęp do inwentarza zawiera informacje dopełniające posiadaną wiedzę o materiałach w zespole (zbiorze) oraz o ich twórcy (autorze kolekcji). Do prac ewidencyjnych czy inwentaryzacyjnych najlepiej wykorzystać Zintegrowany System Informacji Archiwalnej (ZoSIA). W Narodowym Archiwum Cyfrowym są przechowane zespoły i zbiory poświęcone tematyce kościelnej. W artykule omówiono je z uwagi na interesującą zawartość, metodę opracowania i opisu, problematykę autorskich praw majątkowych, możliwość wykorzystania przez użytkowników, a także ocenę wartości archiwalnej. Są to głównie: 3/19/0 Zbiór fotografii dotyczących obchodów kościelnych Tysiąclecia Chrztu Polski, 3/43/0 Archiwum fotograficzne Stanisława Porębskiego, 3/76/0 Zbiór fotografii dotyczących uroczystości beatyfikacyjnych księdza Jerzego Popiełuszki w Warszawie, 3/78/0 Zbiór kopii cyfrowych fotografii dotyczących opactwa Benedyktynów w Tyńcu, 3/82/0 Kolekcja Mariana Romaniuka dotycząca Prymasa Polski Kardynała Stefana Wyszyńskiego.
- ItemDokumentacja fotograficzna archiwów kościelnych jako materiał ilustracyjny Słownika biograficznego księży diecezji sandomierskiej XIX-XX wieku(Wydawnictwo KUL, 2021) Tylec, PiotrArtykuł omawia wykorzystanie dokumentacji fotograficznej archiwów kościelnych w Słowniku biograficznym księży diecezji sandomierskiej XIX-XX w. Leksykon opublikowany został w latach 2014-2019. Zawiera on 1901 biogramów duchowieństwa sandomierskiego. Ponad połowa z nich uzupełniona została reprodukcjami fotografii, prezentującymi wizerunki poszczególnych kapłanów. Większość z nich odnaleziona została podczas kwerendy w Archiwum Diecezji Sandomierskiej oraz Bibliotece Seminarium Duchownego w Sandomierzu. Autor analizuje poszczególne dokumenty źródłowe, które zawierały obiekty zdjęciowe. Dodatkowo ukazana została metoda wyboru ilustracji oraz perspektywy badawcze. Artykuł może stać się wskazówką dla autorów, którzy będą tworzyć podobne słowniki biograficzne.
- ItemJezuici w obiektywie. Zbiory fotograficzne Archiwum Prowincji Wielkopolsko-Mazowieckiej Towarzystwa Jezusowego(Wydawnictwo KUL, 2021) Dorosz, Krzysztof; Trzcińska, KatarzynaArtykuł ma na celu przedstawienie zbiorów fotograficznych znajdujących się w posiadaniu Archiwum Prowincji Wielkopolsko-Mazowiec-kiej Towarzystwa Jezusowego. W ostatnich latach daje się zaobserwować wzrost zainteresowania zdjęciami zarówno wśród zawodowych historyków, jak i pasjonatów przeszłości. Zdjęcia w posiadaniu Archiwum obejmują okres od początku XX wieku po współczesność. W pierwszej kolejności uwiecznieni na nich zostali przede wszystkim ludzie: jezuici wszystkich szczebli hierarchii zakonnej, ważne postaci historii Polski i Kościoła powszechnego, a także osoby świeckie związane z jezuitami. Następnie można wyodrębnić zdjęcia budynków należących do jezuitów i prowadzonych przez nich dzieł oraz dokumentację ważnych wydarzeń w historii Polski. Artykuł zamyka omówienie zdjęć jezuitów – pasjonatów fotografii.
- ItemOpracowanie, digitalizacja i udostępnianie fotografii związanych z działalnością ks. Franciszka Blachnickiego w Archiwum Głównym Ruchu Światło-Życie(Wydawnictwo KUL, 2021) Derewenda, RobertFotografie dokumentujące działalność ks. Franciszka Blachnickiego zgromadzone w Archiwum Głównym Ruchu Światło-Życie to największe zbiory poświęcone tej osobie. Archiwum jest częścią Instytutu im. ks. Franciszka Blachnickiego, który zabezpiecza spuściznę po tym kapłanie i upowszechnia jego myśl. Na kolekcje fotografii składają się serie odbitek pozytywowych, slajdy, klisze oraz albumy. Zdjęcia zostały odpowiednio opisane i nadano im sygnatury. Fotografie, slajdy i klisze zostały zdigitalizowane w odpowiednich rozdzielczościach pozwalających na wykorzystanie do druku. Bezpośrednim dysponentem zdjęć jest Wydawnictwo Światło-Życie, które wydaje wiele książek poświęconych działalności ks. F. Blachnickiego. Fotografiami są również zainteresowane redakcje czasopism, portali internetowych i organizatorzy wydarzeń poświęconych ks. F. Blachnickiemu. Zdjęcia zostały również wykorzystane w przygotowaniu filmów o kapłanie. Założony przez ks. F. Blachnickiego Ruch Światło-Życie nieustannie się rozwija, a zainteresowanie osobą założyciela jest ciągle żywe.
- ItemDokumentacja fotograficzna w zasobie Archiwum Archidiecezji Częstochowskiej im. Ks. Walentego Patykiewicza w Częstochowie (aktualny stan badań i perspektywy)(Wydawnictwo KUL, 2021) Kapuściński, JacekTematem artykułu jest opis stanu dokumentacji fotograficznej zgromadzonej w Archiwum Archidiecezji Częstochowskiej. Przechowuje się ją w dwóch pomieszczeniach (magazyn nr 2 i pracownia naukowa nr 2); w pierwszym tworzy ona Fototekę (budowaną przez lata, obejmującą 536 albumów i 4484 zdjęcia), która liczy 13 mb., a w drugim wchodzi w skład pięciu zespołów, będących spuściznami archiwalnymi po zmarłych duchownych (15 albumów i 1104 zdjęcia, w tym 175 w wersji cyfrowej). W zasobie archiwalnym zajmuje ona miejsce w dwóch segmentach, nazwanych: Dokumentacja pozaaktowa i Akta osób duchownych, które współtworzą Dział II, zawierający dokumenty i akta wytworzone w strukturach (archi)diecezji. W wyniku przeprowadzonych do tej pory działań porządkowych i inwentaryzacyjnych udało się wydzielić 881 j.a. i scalić je w konkretne zespoły i kolekcje, do których sporządzono odpowiednie spisy. Wciąż wiele fotografii pozostaje niezidentyfikowanych, dlatego opóźniają się dalsze etapy prac inwentaryzacyjnych. Na podstawie dotychczasowych badań można stwierdzić, że całość dokumentacji fotograficznej zachowana jest w dobrym stanie i pod względem zawartości treściowej ma dużą wartość historyczną.
- ItemFotografie organów w zbiorach Archiwum Diecezjalnego w Tarnowie jako źródła do dziejów organów w diecezji tarnowskiej(Wydawnictwo KUL, 2021) Pasternak, PawełFotografie organów w Archiwum Diecezjalnym w Tarnowie zachowały się głównie jako dodatek do ankiet Ośrodka Dokumentacji Zabytków z 1971 r. dotyczących stanu organów w parafiach. Artykuł omawia te z nich, które przedstawiają instrumenty dziś nieistniejące, przebudowane lub przeniesione do innych kościołów. Oprócz tych fotografii w archiwum znajdują się zaproszenia na poświęcenia pięciu instrumentów, także zawierające ich zdjęcia.
- ItemDedykacja - Stefan kardynał Wyszyński(Wydawnictwo KUL, 2021) Hamryszczak, Artur PawełNumer jest dedykowany Stefanowi kardynałowi Wyszyńskiemu, w roku jego beatyfikacji i 65. rocznicę powstania Ośrodka Archiwów, Bibliotek i Muzeów Kościelnych. Oprócz dedykacji zamieszczono reprint listu Prymasa Polski S. Wyszyńskiego z 15 marca 1957 r., z okazji utworzenia ośrodka ABMK przy Bibliotece Uniwersyteckiej KUL.
- ItemFotografie polonijne jako historyczne dziedzictwo archiwalne Polskiej Misji Katolickiej we Francji(Wydawnictwo KUL, 2021) Czarnowski, RobertArtykuł został poświęcony wybranym zespołom zasobu archiwalnego Polskiej Misji Katolickiej, w którym omówiono znalezione tam fotografie w kontekście historycznym. Zachowany materiał przedstawia uroczystości religijne oraz patronalne poszczególnych stowarzyszeń polonijnych. Zaprezentowano także zdjęcia obiektów sakralnych, fotografie dokumentujące pomoc Polsce w okresie stanu wojennego, a także te znajdujące się w organach prasowych Polskiej Misji Katolickiej: „Polak we Francji”, „Polska Wierna”, „Glos Katolicki”. W dalszej kolejności przedstawiono fotografie w zbiorach luźnych. Najstarsze z nich dotyczą wydarzeń po 1919 r., kiedy Polacy przybyli do Francji w celach zarobkowych. Po I wojnie światowej Francja potrzebowała rąk do pracy, głównie w kopalniach, toteż szukała ich w wielu miejscach, również w niedawno odrodzonej Polsce. Zaprezentowano także zdjęcia obozowe, przekazane Archiwum PMK przez Barbarę Kujawską-Biernat, córkę bratanicy zmarłego ks. prałata Wiktora Miedzińskiego, który w latach 1945-1958 był polskim duszpasterzem w Metzu.
- ItemFotografie w Archiwum Diecezji Łuckiej(Wydawnictwo KUL, 2021) Hamryszczak, Artur PawełArchiwum Diecezji Łuckiej, które jest przechowywane w Ośrodku Archiwów, Bibliotek i Muzeów Kościelnych, ma charakter szczątkowy i gromadzi dokumentację wytworzoną od II wojny światowej do lat 60. XX wieku, czyli śmierci ordynariusza bpa Adolfa Szelążka w Zamku Bierzgłowskim w 1950 r., i późniejszej działalności księży łuckich. Cały zasób archiwum został opracowany po przewiezieniu go do Ośrodka ABMK. Miał on charakter rozsypu, dlatego prace inwentaryzacyjne były żmudne i długotrwałe. Opracowanie dokumentacji fotograficznej zgodnie z metodyka archiwalną wymagało m.in. identyfikacji osób, miejsc oraz daty wykonania. Aktualnie w zasobie Archiwum Diecezji Łuckiej znajdują się 434 zdjęcia, które wchodzą w skład 4 zespołów. Najwięcej fotografii znajduje się w zespole spuścizn oraz zbiorów ikonograficznych. W dwóch pozostałych zespołach: Wyższe Seminarium Duchowne w Łucku i Parafia katedralna w Łucku, zdjęcia stanowią marginalną liczbę dokumentacji nieaktowej. Fotografie uwieczniają duchowieństwo katolickie diecezji i biskupów łuckich oraz budynki sakralne (kościoły i cerkwie) czy też ważne wydarzenia społeczno-religijne. Są też zdjęcia o proweniencji świeckiej, przedstawiające m.in. Zakład Przyrodoleczniczy doktora Apolinarego Tarnawskiego w Kosowie. Zasób fotograficzny, tak jak i całe Archiwum Diecezji Łuckiej, nie jest udostępniany ze względu na stan fizyczny dokumentacji. Planowana jest digitalizacja całego zasobu archiwalnego i udostępnienie go w postaci cyfrowej.
- ItemZbiór fotografii w Archiwum Diecezji Koszalińsko-Kołobrzeskiej(Wydawnictwo KUL, 2021) Ceynowa, TadeuszPo podpisaniu porozumień granicznych między Polską a Republiką Federalną Niemiec w 1970 r. papież Paweł VI ustanowił stałą organizację kościelną na Pomorzu Zachodnim i ziemi lubuskiej. Powstała wówczas diecezja koszalińsko-kołobrzeska. Archiwum Diecezji Koszalińsko-Kołobrzeskiej (dalej: AAKK) zostało erygowane staraniem biskupa diecezjalnego w 2003 r. Działalność instytucji reguluje zatwierdzony statut i wewnętrzny regulamin. Do archiwum są przekazywane archiwalia z kurii biskupiej, parafii, instytucji i od osób prywatnych. Obecny zasób tworzy dokumentacja aktowa i nieaktowa – fotografie, łącznie 18 200 obiektów. Zbiory fotograficzne nie są jeszcze opracowane według obecnie wymaganych standardów archiwalnych. Jak dotąd tworzono podręczne spisy oraz podejmowano próbę identyfikacji osób i wydarzeń przedstawionych na zdjęciach. Mimo nieopracowanego zbioru pojedyncze fotografie są udostępniane na potrzeby lokalnych wystaw czy opracowań naukowych.
- ItemUtwór i nośnik utworu fotograficznego w działalności muzeów i archiwów kościelnych(Wydawnictwo KUL, 2021) Zakrzewski, PiotrKategorie fotografii znajdujących się w muzeach i archiwach kościelnych są zróżnicowane. Różnorodność ta w połączeniu z faktem, że fotografia oddaje za pomocą środków technicznych obraz rzeczywistości, budzi pytania, czy i jakie fotografie są utworami podlegającymi ochronie prawno-autorskiej. Przeważa pogląd, że fotografia odzwierciedla obraz rzeczywistości, ale w sposób zmieniony przez fotografa, co tym samym pozwala potencjalnie zakwalifikować ją do kategorii utworu. W polskim piśmiennictwie i orzecznictwie na przestrzeni lat zmieniało się postrzeganie wymagań, którym musi ona odpowiadać, aby mogła zostać uznana za utwór. Początkowo za takie uważano jedynie fotografie, odznaczające się artyzmem (pięknem) osiągniętym dzięki staraniom fotografa, np. estetyczne ustawienie osób, operowanie światłem. Pogląd taki wydaje się być ciągle prezentowany w piśmiennictwie niemieckim. Stopniowo rozpoczął się proces bardziej liberalnego postrzegania spełniania przez fotografie wymagań stawianych utworom. Kluczowe znaczenie przyznano subiektywnemu obrazowi rzeczywistości – utrwalonemu przez twórcę – który każdorazowo odróżnia się od kolejnego takiego obrazu nawet tej samej rzeczywistości. Jeżeli subiektywny obraz, oparty na wyborze fotografa, uchwyconego fragmentu rzeczywistości rozstrzyga o spełnieniu wymagań stawianych utworom, to każda fotografia jest utworem z wyjątkiem tych, które pozbawione są elementu wyboru, np. zdjęcia legitymacyjne. Dominującemu stanowisku należy jednak zarzucić zbyt liberalne rozumienie przesłanek warunkujących powstanie utworu. W muzeach i archiwach znajdują się odbitki fotograficzne, które nie mogą być utożsamiane z utworem fotograficznym. Nośnik utworu fotograficznego oraz utwór fotograficzny są innymi kategoriami pojęciowymi i prawnymi, w szczególności pierwszy z nich jest rzeczą, wobec której przysługuje prawo własności, a drugi – przedmiotem prawa autorskiego. Posiadanie praw do nośnika nie daje prawa korzystania z autorskich praw majątkowych.
- ItemSpuścizna fotograficzna ks. prof. Tadeusza Stycznia SDS w zasobie Archiwum Instytutu Jana Pawła II – stan uporządkowania(Wydawnictwo KUL, 2021) Nowicki, TomaszW Archiwum Instytutu Jana Pawła II przechowywana jest spuścizna archiwalna po ks. profesorze Tadeuszu Styczniu, uczniu Karola Wojtyły, długoletnim dyrektorze Instytutu Jana Pawła II. Materiały archiwalne wchodzące w skład spuścizny, obok opracowanej już dokumentacji aktowej, tworzą także liczne obiekty występujące w różnych postaciach i formach fotograficznego zapisu obrazu. Najliczniej występują odbitki pozytywowe, ale przechowywane są także negatywy i obrazowa dokumentacja zapisana cyfrowo. Autor omawia stan uporządkowania tego zbioru przez pryzmat metodyki archiwalnej, wskazuje na ważniejsze serie i tematy fotograficzne, szczególnie przedstawiając te, które zawierają fotografie związane z działalnością na KUL Karola Wojtyły, a potem papieża Jana Pawła II. Zwraca uwagę na te serie dokumentacji fotograficznej, które ukazują wyjątkowe relacje przyjaźni między papieżem a twórcą spuścizny, ks. Tadeuszem Styczniem. Podsumowując, określa konieczne kolejne etapy archiwalnego opracowania i zwraca uwagę na konieczność szybkiego uporządkowania, a szczególnie opisania serii tematycznych oraz identyfikacji wydarzeń i osób przedstawionych na pojedynczych fotografiach.
- ItemZbiory fotograficzne w Archiwum Archidiecezjalnym Lubelskim(Wydawnictwo KUL, 2021) Marczewski, Jarosław RomanArchiwum Archidiecezjalne Lubelskie przechowuje zbiór ok. 11 tys. fotografii pochodzących z XIX, XX i XXI stulecia. Zbiór ten jest na etapie porządkowania archiwalnego. Nie ma on jeszcze właściwego inwentarza. Na potrzeby wewnętrzne istnieją tylko odpowiednie spisy robocze. Zbiór podzielony jest w porządku akcesji na albumy, kroniki, teczki, koperty i pudła archiwalne. Znacząca część fotografii wchodzi w skład akt personalnych i parafialnych. Zdjęcia są tylko w niewielkim stopniu zdigitalizowane. Ich cyfrowe kopie tworzy się w sposób niesystematyczny, głównie z przeznaczeniem na bieżące wystawy i przygotowywane publikacje. Zbiór fotograficzny cieszy się wzrastającym zainteresowaniem, dlatego pomimo stanu opracowania i przechowywania jest udostępniany. Zawiera on ciekawe obiekty, np. obszerną kolekcję zdjęć zgromadzonych na potrzeby prowadzonych procesów beatyfikacyjnych.
- ItemWybrane kolekcje fotograficzne w zasobach Archiwum Polskiej Prowincji Zgromadzenia Księży Misjonarzy w Krakowie oraz Archiwum Instytutu Wydawniczego Księży Misjonarzy „Nasza Przeszłość” w Krakowie(Wydawnictwo KUL, 2021) Umiński, WacławCelem artykułu jest przybliżenie niektórych kolekcji fotograficznych zgromadzonych w zasobie Archiwum Polskiej Prowincji Zgromadzenia Księży Misjonarzy w Krakowie oraz Archiwum Instytutu Wydawniczego Księży Misjonarzy „Nasza Przeszłość” w Krakowie. W obydwu instytucjach obok materiałów aktowych, geodezyjno-kartograficznych i technicznych nie brak także fotografii. Są wśród nich zarówno pojedyncze zdjęcia dokumentujące życie członków Zgromadzenia Misji, jak i historię misjonarskich placówek. Jednak spotkamy tam także albumy oraz pudełka, w których zgromadzono fotografie uporządkowane według kategorii tematycznych. W większości przypadków trudno dzisiaj wskazać ich autorów. Wyjątkiem są kolekcje znajdujące się w zasobie Archiwum „Naszej Przeszłości”. Jest to dzieło jego założyciela, ks. prof. Alfonsa Schletza CM, który przez wiele długich lat zbierał rozmaite zdjęcia, aby z czasem stworzyć z nich wiele różnych kolekcji.
- ItemZbiór fotografii w zasobie Archiwum Diecezjalnego w Zielonej Górze(Wydawnictwo KUL, 2021) Kufel, RobertFotografie historyczne stanowią doskonały materiał źródłowy, który gromadzą i przechowują wszystkie archiwa. Tematem publikacji jest zbiór fotografii w zasobie Archiwum Diecezjalnego w Zielonej Górze, które przechowuje nie tylko fotografie dokumentujące życie kościelne diecezji zielonogórsko-gorzowskiej, ale gromadzi też te, które pochodzą od instytucji i osób świeckich. Celem opracowania jest ukazanie, jak ten zbiór powstawał (od 2003 r.). Publikację rozpoczyna opis powstania zielonogórskiego Archiwum Diecezjalnego, gdzie znajduje się omawiany zbiór fotografii. W dalszej części opracowania przedstawiono inwentaryzację dokumentacji fotograficznej oraz sposób przechowywania i udostępniania jej kwerendzistom. Na dzień 31 lipca 2021 r. zbiór fotografii (zespół nr 50) liczy 12 488 jednostek. Inwentarz elektroniczny fotografii znajduje się na stronie internetowej Archiwum Diecezjalnego w Zielonej Górze (http://archiwum.diecezjazg.pl). Gromadzona dokumentacja wizualna jest zbiorem otwartym, który uzupełniają kolejne dopływy fotografii. Zadaniem na przyszłość jest cyfryzacja zbioru. Opracowanie jest pierwszą publikacją na temat fotografii w zasobie zielonogórskiego Archiwum Diecezjalnego i stanowi przyczynek do podjęcia bardziej szczegółowych badań. Może być ono przydatne dla badaczy pracujących ze źródłami wizualnymi. Powinni do nich sięgać regionaliści, historycy Kościoła oraz osoby, których pasjonują dawne i nowe fotografie.
- ItemProblematyka dziejów szkolnictwa i wychowania w zbiorach fotograficznych Archiwum Diecezjalnego w Tarnowie(Wydawnictwo KUL, 2021) Jaworski, Piotr; Juśko, PawełPoczątki diecezji tarnowskiej sięgają schyłku XVIII stulecia. Od początku swojego istnienia diecezja gromadziła dokumentację, która stała się podstawą dla jej późniejszego archiwum historycznego. Jednakże samodzielna instytucja Archiwum Diecezjalnego w Tarnowie powstała dopiero w 1959 r. Do lat 50. XX wieku wszelkie dokumenty o wartości historycznej zdeponowane były w pomieszczeniach Kurii Diecezjalnej w Tarnowie oraz w muzeum diecezjalnym. Największy przełom w dziejach archiwum nastąpił w latach 2009-2015. Dokonano wówczas gruntownej rewitalizacja tej instytucji, podczas której zinwentaryzowano i uporządkowano cały zasób archiwalny, wyodrębniając m.in. 14 działów fotograficznych. Są one zróżnicowane pod względem tematyki, objętości oraz formy zapisu fotografii. W 2015 r. dokumentacja fotograficzna w zasobie tego archiwum liczyła łącznie 33,32 mb. W zbiorach tych znajdują się także pozycje (fotografie, grupy fotografii) dotyczące problematyki szkolnictwa i wychowania. Mają one dużą wartość poznawczą i powinny zostać uwzględnione jako źródła ikonograficzne w badaniach historyków i pedagogów zajmujących się tą problematyką. Artykuł zawiera wyodrębniony wykaz 300 takich pozycji, które z perspektywy badaczy dziejów szkolnictwa i wychowania, mogą być użyteczne przy kwerendzie w tarnowskim archiwum diecezjalnym lub też zachęcać do jej przeprowadzenia. W artykule dokonano również omówienia przykładów takiej dokumentacji w postaci „kolekcji” dedykowanych tematycznie: historii Katolickiego Stowarzyszenia Młodzieży Żeńskiej w diecezji tarnowskiej, Małego Seminarium Duchownego w Tarnowie, szkoły podstawowej w Wojakowej oraz biografii Służebnicy Bożej Stefanii Łąckiej.
- ItemSprawozdanie z działalności Towarzystwa Przyjaciół Archiwum Diecezjalnego im. bł. Wincentego Kadłubka w Kielcach za rok 2020(Wydawnictwo KUL, 2021) Kwaśniewski, Andrzej
- ItemFotografie przechowywane w Archiwum Prowincji OO. Bernardynów w Krakowie i Archiwum Klasztoru OO. Bernardynów w Kalwarii Zebrzydowskiej dokumentujące historię Sanktuarium Pasyjno-Maryjnego w Kalwarii Zebrzydowskiej(Wydawnictwo KUL, 2021) Sitnik, Aleksander KrzysztofArchiwum Prowincji oo. Bernardynów w Krakowie i Archiwum Klasztoru oo. Bernardynów w Kalwarii Zebrzydowskiej posiadają największy zasób fotografii dokumentujących historię sanktuarium pasyjno-maryjnego w Kalwarii Zebrzydowskiej. W 1999 r. obiekt ten został wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO, a w 2000 r. uznano go za Pomnik Historii Polski. W niniejszym artykule zaprezentowano jego spuściznę fotograficzną. Kolekcje tych zbiorów w większości wymagają opracowania, zdigitalizowania i czekają na udostępnienie w formie wirtualnej. Wiele zdjęć należy jeszcze uporządkować. Znajdują się one w rozproszeniu przede wszystkim w Archiwum Prowincji przy aktach personalnych poszczególnych zakonników. Miejmy nadzieję, że w niedługim czasie znajdą swoje miejsce w powstałym w 2008 r. Narodowym Archiwum Cyfrowym, które w swoich zbiorach posiada największy zasób fotografii.