Browsing by Author "Sadzikowska, Lucyna"

Now showing 1 - 5 of 5
  • Item
    Klisze pamięci. Labirynty Mariana Kołodzieja w Centrum św. Maksymiliana w Harmężach i anonimowe szkice przechowywane w zasobach Muzeum Gross-Rosen jako dokumenty czasu zagłady
    (Wydawnictwo KUL, 2022) Sadzikowska, Lucyna; Giełdoń-Paszek, Aleksandra
    W dolnej kondygnacji kościoła Matki Bożej Niepokalanej w Harmężach, wchodzącego w skład Centrum św. Maksymiliana, zainstalowana została ekspozycja zatytułowana Klisze pamięci. Labirynty. Jest to wystawa rysunków Mariana Kołodzieja, byłego więźnia KL Auschwitz. W Archiwum Muzeum Gross-Rosen przechowywany jest zbiór szkiców anonimowego twórcy, najprawdopodobniej więźnia obozu koncentracyjnego, dotychczas niepublikowany w oryginalnej formie z aparatem naukowym. Autorki artykułu zestawiają poszczególne kompozycje rysunkowe M. Kołodzieja oraz anonimowe rysunki zachowane w archiwum Muzeum Gross-Rosen. Uwypuklając niezaprzeczalną wartość artystyczną rysunków, podkreślono ich wartość jako świadectwa. Zarówno Klisze pamięci. Labirynty, jak i poddane analizie rysunki z Gross-Rosen, które Henryk Motowilczuk przekazał w 2007 roku Archiwum Muzeum Gross-Rosen w Rogoźnicy (sygn. 11022/DP), mają wartość dokumentu i wzbogacają studia drugowojenne. Podstawą artykułu, w którym zastosowano metodę case study, stało się siedem kompozycji sytuacyjnych, narysowanych po dwie, cztery i pojedyncza na trzech kartkach papieru pakunkowego, a także ekspozycja rysunków M. Kołodzieja, więźnia oznaczonego numerem 432. Tekst jest próbą syntetycznego przedstawienia z perspektywy historyka sztuki i literaturoznawcy świadectw – kompozycji rysunków stworzonej po bez mała pięćdziesięciu latach milczenia na temat przeżyć lagrowych M. Kołodzieja oraz dokumentu życia obozowego ujętego z perspektywy indywidualnej, odnalezionego za ramą obrazu po prawie sześćdziesięciu latach od wyzwolenia lagru. Artykuł porusza zagadnienie związane z kwestią analogiczności rysunku do rzeczywistości, a także dotyka istoty każdego szkicu z osobna i nakreśla podejmowane przez rysownika strategie.
  • Item
    Maszynopis „Największa chwała” ze zbiorów Biblioteki Teologicznej Uniwersytetu Śląskiego, a nowela „Wigilia w kacecie” ks. Huberta Lacha
    (Wydawnictwo KUL, 2020) Sadzikowska, Lucyna
    Celem artykułu jest zaprezentowanie maszynopisu noweli, zatytułowa­nego "Największa chwała", oraz jej wersji opublikowanej, która przyjęła tytuł "Wigilia w kacecie", autorstwa ks. Huberta Lacha, byłego więźnia obozów koncentracyjnych Auschwitz i Mauthausen. Na maszynopis oraz inne dokumenty ks. Huberta Lacha, które zostały w tekście omó­wione, autorka opracowania natrafiła przypadkowo, podczas kwerendy w Bibliotece Teologicznej Uniwersytetu Śląskiego w 2018 r. Zmody­fikowana, przede wszystkim zaś skrócona, wersja noweli została opu­blikowana w 2010 r. w zbiorze "Nowele obozowe". Autorka artykułu, uwzględniając kontekst historyczny, poddała analizie i interpretacji tekst noweli, stawiając tezę, że list, jako gatunek literatury użytko­wej, stał się dla ks. Huberta Lacha fundamentem, na którym budował narrację swoich licznych utworów. W artykule przybliżono biografię ks. Huberta Lacha oraz jego dorobek pisarski, który nie był naukowo oceniany. Szczególny namysł podjęto nad zagadnieniem związanym z sensem cierpienia i przedstawionymi w noweli mechanizmami obrony przed zniewoleniem totalnym. The aim of the article is to present the typescript of the novella entitled “Największa chwała” along its released version, published under the title “Wigilia w kacecie”. Its author, Fr. Hubert Lach, was a former inmate of the Auschwitz and Mauthausen concentration camps. The author of the study came upon the typescript and the other documents of Fr. Hubert Lach discussed in the text entirely by coincidence while searching the Theological Library of the Univer­sity of Silesia in 2018. The novella, modified and condensed, was published in the 2010 collection “Camp novellas”. Taking into account the historical con­text, the author of the article analysed and interpreted the text of the novella, arguing that Fr. Hubert Lach founded the narrative of his numerous works on the letter as a genre of applied literature. The article presents the biographical note of Fr. Hubert Lach and his accomplishments as a writer without providing a critical scientific appraisal of his literature. The focus was placed particularly on the meaning of suffering and the mechanisms of defence against total en­slavement as important themes explored in the novella.
  • Item
  • Item
  • Item
    Seria Wydawnicza „Źródła do dziejów Kościoła Katolickiego na Śląsku”. Prolegomena
    (Wydawnictwo KUL, 2023) Sadzikowska, Lucyna
    Celem artykułu jest zaprezentowanie serii wydawniczej Źródła do Dziejów Kościoła Katolickiego na Śląsku, która pojawiła się na rynku wydawniczym na przełomie 2013 i 2014 roku z inicjatywy ks. prof. Jerzego Myszora z Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Dotychczas w jej ramach ukazało się 30 pozycji. Z założenia omawiana seria nawiązuje do zainicjowanej w okresie międzywojennym serii wydawnictw źródłowych pod nazwą Fontes i ją kontynuuje. Autorka artykułu, poddając analizie i interpretacji poszczególne tytuły serii oraz charakteryzując szatę graficzną, dokonała podziału opublikowanych źródeł na cztery bloki tematyczne: męczeństwo kapłanów; duszpasterstwo pielgrzymkowe; służebność kapłańska, czyli hierarchowie kościelni w służbie ojczyzny; edytorskie opracowanie archiwaliów. Wyodrębnione grupy tematyczne łączy troska autorów, redaktorów i edytorów o pamięć historyczną, rozwój zagadnień śląskoznawczych oraz badań humanistycznych, dla których wydawane materiały stanowić mogą rzetelną bazę. The purpose of this article is to present the publishing series titled Źródła do Dziejów Kościoła Katolickiego na Śląsku, which appeared on the publishing market in late 2013 and early 2014 on the initiative of Rev. Prof. Jerzy Myszor of the Faculty of Theology at the University of Silesia in Katowice. To date, 30 items have been published under the series. By design, the series under discussion refers to and continues the series of source publications initiated in the interwar period called Fontes. While analysing and interpreting the individual titles of the series and characterizing the layout, the author of the article divided the published sources into four thematic blocks: martyrdom of priests; pilgrimage ministry; priestly service, i.e. church hierarchs in the service of the homeland; editorial development of archival materials. The separate thematic groups are united by the concern of the authors and editors for historical memory, the development of Silesian studies and humanistic research, for which the published materials can provide a reliable basis.