Browsing by Author "Ordon, Marta"

Now showing 1 - 19 of 19
  • Item
    Aktualne problemy wolności myśli, sumienia i religii
    (Wydawnictwo KUL, 2015) Abramowicz, Aneta M.; Borecki, Paweł; Brzozowski, Wojciech; Czarnek, Przemysław; Czelny, Michał; Góralski, Wojciech; Hucał, Michał; Koredczuk, Józef; Kosińska, Anna Magdalena; Krajczyński, Jan; Krzysztofek, Katarzyna; Krzywkowska, Justyna; Bitowt, Aleksandra; Kubala, Maciej; Misztal, Henryk; Nikołajew, Jerzy; Pietrzak, Michał; Rakoczy, Tomasz; Różański, Mieczysław; Skwarzyński, Michał; Strzała, Marek; Szeleszczuk, Damian; Sztychmiler, Ryszard; Szymański, Andrzej; Tomkiewicz, Małgorzata; Stanisz, Piotr; Ordon, Marta; Zawiślak, Michał
    Wolność myśli, sumienia i wyznania/religii (freedom of thought, conscience and religion) zajmuje ważne miejsce we wszystkich powszechnie akceptowanych katalogach praw człowieka. Jej ochronę zapewniają w szczególności umowy międzynarodowe, które przyjęto w celu zabezpieczenia ludzkości przed powtórzeniem krwawej hekatomby II wojny światowej, której głównych przyczyn słusznie upatrywano w braku należnego poszanowania dla przyrodzonej godności człowieka i jego niezbywalnych praw. Aktualność oraz praktyczna doniosłość problematyki wolności myśli, sumienia i wyznania/religii zdecydowały o poświęceniu jej XI Ogólnopolskiego Sympozjum Prawa Wyznaniowego, połączonego ze Zjazdem Katedr, Zakładów i Wykładowców Prawa Wyznaniowego. Spotkanie to zostało zorganizowane przez Katedrę Prawa Wyznaniowego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II oraz Polskie Towarzystwo Prawa Wyznaniowego i odbyło się w Lublinie w dniach 15-16 maja 2014 r. Program sympozjum objął blisko 40 referatów, których wygłoszenia podjęli się przedstawiciele niemal wszystkich ośrodków nauki prawa wyznaniowego w Polsce. Niniejsza publikacja stanowi pokłosie tego sympozjum, a na jej zawartość składają się opracowania, które – na bazie wygłoszonych wówczas referatów – zostały przygotowane przez większość prelegentów.
  • Item
  • Item
    Divina et humana. Księga Jubileuszowa w 65. rocznicę urodzin Księdza Profesora Henryka Misztala
    (Redakcja Wydawnictw Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 2001) Dębiński, Antoni; Bar, Wiesław; Stanisz, Piotr; Ordon, Marta; Adamowicz, Leszek; Cioch, Henryk; Jędrejek, Grzegorz; Kość, Antoni; Kuryłowicz, Marek; Krukowski, Józef; Mezglewski, Artur; Łączkowski, Wojciech; Przyborowska-Klimczak, Anna; Ratajczak, Beata; Safjan, Marek; Zaradkiewicz, Kamil; Smoleń, Paweł Piotr; Staszewski, Wojciech; Strzembosz, Adam; Szajkowski, Andrzej; Uruszczak, Wacław; Wójtowicz, Wanda; Wrzosek, Stanisław; Dyduch, Jan; Dzięga, Andrzej; Erlebach, Grzegorz; Erdő, Péter; Fokciński, Hieronim; Gajda, Kazimierz; Eszer, Ambrogio; Góralski, Wojciech; Górecki, Edward; Graczyk, Krzysztof; Grocholewski, Zenon; Gutiérrez, José L.; Nowak, Edward; Miziński, Artur; Paździor, Stanisław; Kasprzak, Sylwester; Podlecki, Zbigniew; Stasiak, Marian; Stankiewicz, Antoni; Tymosz, Stanisław; Zubert, Bronisław W.; Janeczek, Stanisław; Misiurek, Jerzy; Szostek, Andrzej
    Divina et humana. Księga Jubileuszowa przygotowana z okazji 65 rocznicy urodzin Księdza Profesora Henryka Misztala, pod redakcją Antoniego Dębińskiego, Wiesława Bara i Piotra Stanisza. Grono autorów stanowią przedstawiciele nauki prawa wyznaniowego i prawa kanonizacyjnego (z Polski i Włoch). Wręczenie Księgi miało miejsce 25 kwietnia 2001 r. w Lublinie. Jubilat był wówczas kierownikiem Katedry Prawa Wyznaniowego i kuratorem Katedry Prawa Kanonizacyjnego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.
  • Item
    Finansowanie związków wyznaniowych w Republice Włoskiej: zarządzanie środkami z asygnaty podatkowej (otto per mille) przedmiotem krytyki Trybunału Obrachunkowego
    (Wydawnictwo KUL, 2019) Stanisz, Piotr; Ordon, Marta
    Opracowanie koncentruje się na jednym z najważniejszych elementów systemu finansowania kościołów i innych związków wyznaniowych we Włoszech, jakim jest asygnata podatkowa w wysokości 0,8% podatku dochodowego od osób fizycznych (tzw. otto per mille). Włoski Trybunał Obrachunkowy (Corte dei Conti) w latach 2014-2018 przyjął cztery uchwały dotyczące tej problematyki. Zatwierdzone na ich podstawie raporty zawierają szereg uwag dotyczących sposobu zarządzania środkami pochodzącymi z tego źródła. W pierwszej części opracowania scharakteryzowana została instytucja otto per mille, będąca punktem odniesienia w wielu dyskusjach dotyczących nowoczesnych metod finansowania związków wyznaniowych. Następnie szczegółowo przedstawiono zarzuty podniesione w raportach oraz oficjalne stanowiska, jakie w ich sprawie sformułowały związki wyznaniowe, w tym Kościół Katolicki. W podsumowaniu opracowania sformułowano uwagi końcowe, stanowiące próbę krytycznego spojrzenia zarówno na opinie wyrażone przez włoski Trybunał Obrachunkowy, jak i na odnoszące się do nich komentarze i związane z nimi inicjatywy.
  • Item
    Freedom of Association in the People's Republic of Poland and Its Restriction with Regard to the Roman Catholic Church
    (2012) Ordon, Marta
    The right to associate in modern democracies is regarded as one of the personal liberties. It underlies the free operation of various types of organizations and associations, including those established out of religious inspiration. However, it was not the case in the People's Republic of Poland (PRP) in the years 1945-1989 when the Communist Party held sway over the country, and the dominant political system was rested on the materialist ideology of Marxism-Leninism. Discussing the issue of freedom of association in the PRP and its restrictions with regard to Church-led organizations, it is therefore necessary to highlight its ideological foundations. Hence, the main body of discussion is preceded by the explanation of the difference between the concept of the right to freedom of association adopted in modern democracies and that of socialist countries. Next, the author outlines the relations between the communist regime and the Roman Catholic Church and its organizations. The communist authorities' anti-religious activities driven by the prevailing ideology led to the elimination of almost all the Church-led organizations. Legal measures were not the only methods adopted in this struggle, the regime also resorted to other means of effacing Catholic organizations from public life. The study is largely based on the archival material sourced from the Polish state and Church archives.
  • Item
    Konferencja Naukowa pt. „Satira religiosa – aspetti giuridici”, Lublin, 27 maja 2019 r.
    (Wydawnictwo KUL, 2019) Ordon, Marta
    Sprawozdanie z Konferencji Naukowej pt. „Satira religiosa – aspetti giuridici”, Lublin, 27 maja 2019 r.
  • Item
    Modification of the legal basis of the activity of religious orders in Poland introduced by the communist authorities in 1949
    (Wydawnictwo KUL, 2014) Ordon, Marta
    This study casts light on the circumstances and effects of changes to the legal acts defining the legal framework of the activities of religious orders in post-war Poland. Until 1949, religious orders had not been covered by the regulations on the creation and legalization of secular associations. Pursuant to the decree of 5 August 1949, however, they were obligated to comply with the provisions of the Law on Associations. Failure to apply for the registration resulted in the dissolution of the order and the forfeiture of its assets by the state. Still, despite the submission of the applications as provided by law, the authorities refused to registered orders and did not maintain an official register of such entities, either. In point of fact, the communist regime only intended to develop such a legal context in which the law might be used as a tool of repression against religious orders. The actual aim of the 1949 amendment was not the intent to clarify the legal status of religious orders, which remained uncertain in the aftermath of the Resolution of the Provisional Government of National Unity of 12 September 1945 invalidating the 1925 Concordat. The authorities only intended to establish a strict state control over religious organizations and, by extension, gradually reduce their activity until their complete disappearance from public life. The content relies primarily on the analysis of the legislation and archival material gathered in the state and ecclesiastical archives in Poland. Artykuł pokazuje okoliczności i skutki zmiany aktów prawnych, określających prawne ramy działalności zakonów w Polsce po II wojnie światowej. Do roku 1949 zakony nie podlegały przepisom dotyczącym tworzenia i legalizacji zrzeszeń świeckich. Na podstawie dekretu z dnia 5 sierpnia 1949 r. zostały zobowiązane do podporządkowania się przepisom Prawa o stowarzyszeniach. Brak wniosku o rejestrację skutkować miał rozwiązaniem zgromadzenia zakonnego i przejęciem jego majątku na rzecz państwa. Pomimo złożenia przewidzianych prawem wniosków, władze nie dokonały rejestracji zakonów, nie prowadziły również formalnego rejestru tych podmiotów. W rzeczywistości bowiem władzom zależało jedynie na ukształtowaniu takiego stanu prawnego, który można byłoby wykorzystać jako narzędzie represji wobec zakonów. Jak pokazują materiały archiwalne, prawdziwym celem nowelizacji z 1949 r. nie było dążenie do uregulowania stanu prawnego zakonów, który w tamtym okresie pozostawał niepewny ze względu na uchwałę Tymczasowego Rządu Jedności Narodowej z dnia 12 września 1945 r. deklarującą nieobowiązywanie Konkordatu z 1925 r. Władzom zależało jedynie na objęciu zakonów skrupulatnym nadzorem państwowym, a w konsekwencji stopniowe ograniczanie ich działalności, aż do zupełnego usunięcia z życia społecznego. Tekst oparty został przede wszystkim na analizie aktów prawnych oraz na materiałach archiwalnych zgromadzonych w polskich archiwach państwowych i kościelnych.
  • Item
    Obecność krzyża w przestrzeni publicznej. Doświadczenia niektórych państw europejskich
    (Wydawnictwo KUL, 2016) Stanisz, Piotr; Zawiślak, Michał; Ordon, Marta; Dudek, Dariusz; Sobczyk, Paweł; Rynkowski, Michał; Torfs, Rik; Hill, Mark; Nelidoff, Philippe; Haering, Stephan; Papastathis, Konstantinos; Conway, Brian; Feliciani, Giorgio; Meilius, Kazimieras; Juškevičius, Jonas; Tănase, Laurentiu D.; Martinez-Torrón, Javier; De Mortanges, René Pahud; Stanisz, Piotr (red.); Zawiślak, Michał (red.); Ordon, Marta (red.)
    Książka obejmuje materiały z międzynarodowej konferencji naukowej zorganizowanej na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim Jana Pawła II w dniach 12-13 listopada 2014 r. z udziałem szerokiego grona specjalistów z Polski i innych krajów europejskich. Monografia zawiera polskojęzyczne wersje wystąpień zaprezentowanych w trakcie konferencji. Poszczególne opracowania dotyczą problematyki obecności krzyża w przestrzeni publicznej takich państw, jak: Włochy, Hiszpania, Niemcy, Wielka Brytania, Francja, Litwa, Rumunia, Szwajcaria, Irlandia, czy Grecja, rozwiązań stosowanych w tym zakresie w Polsce, a także zagadnienia symboli religijnych w sferze publicznej w świetle orzecznictwa Europejskiego Trybunału Praw Człowieka oraz prawa Unii Europejskiej.
  • Item
  • Item
    Prawo o stowarzyszeniach jako instrument nadzorowania działalności zgromadzeń zakonnych w latach 1949-1989
    (Wydawnictwo KUL, 2016) Ordon, Marta
    W Polsce po II wojnie światowej, prowadzona wówczas przez władze komunistyczne polityka wyznaniowa miała swe źródło w założeniach systemu marksistowsko-leninowskiego, ateistycznego w swej istocie, a w konsekwencji tego, wrogiego kościołom i związkom wyznaniowym. Ponieważ w Polsce przeważającą większość społeczeństwa stanowili wierni Kościoła katolickiego, toteż właśnie przeciwko instytucjom tego Kościoła skierowany został niemal cały impet antyreligijnej kampanii ówczesnych władz. Jedną z metod walki było instrumentalne stosowanie przepisów prawa stanowionego. Artykuł ukazuje takie właśnie wykorzystywanie przepisów rozporządzenia Prezydenta RP z dnia 27 października 1932 r. – Prawo o stowarzyszeniach. Wszystkie zgromadzenia zakonne zostały podporządkowane przepisom tego prawa po wejściu w życie dekretu z 5 sierpnia 1949 r. Środkiem represji wobec zgromadzeń zakonnych Kościoła katolickiego stały się wówczas przepisy dotyczące nie tylko legalizacji zrzeszeń, czy likwidacji już działających, ale nawet te określające sprawowanie nadzoru nad działalnością tych zalegalizowanych zrzeszeń. W niniejszym opracowaniu pokazane zostały przykłady instrumentalnego wykorzystywania przepisów Prawa o stowarzyszeniach do kontrolowania i utrudniania działalności zgromadzeniom zakonnym. In Poland, after World War II, religious policy, led then by the communist government, was rooted in the Marxist-Leninist system that was atheistic in nature and, as a consequence, hostile to churches and religious associations. In Poland, the vast majority of the population were Catholic, so almost full brunt of anti-religious campaign of the then authorities was directed against the institutions of the Catholic Church. One of the methods of fighting was instrumental application of the provisions of statutory law. The article describes such an application of the Regulation of the President of the Republic of Poland of 27 October 1932 - Law on Associations. All congregations had to comply with the provisions of this law after the entry into force of the Decree of 5 August 1949. Thus, the rules relating not only to legalization or liquidation of the associations already operating, but even those defining supervision over the activities of these legalized associations have become the means of repression against religious congregations of the Catholic Church. In this paper, the author presented examples of the instrumental application of the provisions of the Law on Associations to monitor and obstruct the activities religious orders.
  • Item
    Prawo o stowarzyszeniach jako instrument nadzorowania działalności zgromadzeń zakonnych w latach 1949–1989
    (Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Wydział Prawa, Prawa Kanonicznego i Administracji, 2016) Ordon, Marta
    W Polsce po II wojnie światowej prowadzona wówczas przez władze komunistyczne polityka wyznaniowa miała swe źródło w założeniach systemu marksistowsko-leninowskiego, ateistycznego w swej istocie, a w konsekwencji tego, wrogiego kościołom i związkom wyznaniowym. Ponieważ w Polsce przeważającą większość społeczeństwa stanowili wierni Kościoła katolickiego, toteż właśnie przeciwko instytucjom tego Kościoła skierowany został niemal cały impet antyreligijnej kampanii ówczesnych władz. Jedną z metod walki było instrumentalne stosowanie przepisów prawa stanowionego. Artykuł ukazuje takie właśnie wykorzystywanie przepisów rozporządzenia Prezydenta RP z dnia 27 października 1932 r. – Prawo o stowarzyszeniach. Wszystkie zgromadzenia zakonne zostały podporządkowane przepisom tego prawa po wejściu w życie dekretu z 5 sierpnia 1949 r. Środkiem represji wobec zgromadzeń zakonnych Kościoła Katolickiego stały się wówczas przepisy dotyczące nie tylko legalizacji zrzeszeń, czy likwidacji już działających, ale nawet te określające sprawowanie nadzoru nad działalnością tych zalegalizowanych zrzeszeń. W niniejszym opracowaniu pokazane zostały przykłady instrumentalnego wykorzystywania przepisów Prawa o stowarzyszeniach do kontrolowania i utrudniania działalności zgromadzeniom zakonnym.
  • Item
    "Rozpracowanie" katolickich organizacji masowych : nowelizacja prawa o stowarzyszeniach w świetle tajnej instrukcji MBP z 1 września 1949 r.
    (Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Wydział Prawa, Prawa Kanonicznego i Administracji, 2004) Ordon, Marta
    Ustrój komunistyczny wprowadzony w Polsce po II wojnie światowej, oparty na ateistycznej w swej istocie ideologii marksistowskiej, był wrogi religii i związkom wyznaniowym, a w szczególności Kościołowi katolickiemu. Władze dążyły do eliminacji z życia publicznego wszelkich przejawów działalności duszpasterskiej Kościoła. W tym celu m.in. w dniu 5 sierpnia 1949 r. został wydany dekret o zmianie niektórych przepisów prawa o stowarzyszeniach, stawiający przed organizacjami kościelnymi alternatywę: albo poddanie się wpływom władz, albo delegalizacja. Instrukcja nr 30 Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego (MBP) z dnia 1 września 1949 r.oznaczona jako "ściśle tajna", przeznaczona dla pracowników operacyjnych, którzy zajmowali się sprawami legalizacji stowarzyszeń, odsłania faktyczny cel dokonanej nowelizacji Prawa o stowarzyszeniach oraz tryb rejestracji objętych nią zrzeszeń.
  • Item
    Satira religiosa – aspetti giuridici. Konferencja Naukowa, Lublin, 27 maja 2019 r.
    (Wydawnictwo KUL, 2019) Ordon, Marta
    Sprawozdanie: Satira religiosa – aspetti giuridici. Konferencja Naukowa, Lublin, 27 maja 2019 r.
  • Item
    Sprzeciw sumienia w praktyce medycznej – aspekty etyczne i prawne
    (Wydawnictwo KUL, 2014) Stanisz, Piotr; Pawlikowski, Jakub; Ordon, Marta; Szostek, Andrzej; Głusiec, Waldemar; Krzysztofek, Katarzyna; Czelny, Michał; Zoll, Andrzej; Bosek, Leszek; Nawrot, Oktawian; Nesterowicz, Mirosław; Karczewska-Kamińska, Natalia; Gałązka, Małgorzata; Midro, Alina T.; Marczewski, Krzysztof; Radziwiłł, Konstanty; Dobrowolska, Beata; Prusak, Małgorzata; Puacz, Elżbieta; Ordon, Marta (red.); Stanisz, Piotr (red.); Pawlikowski, Jakub (red.)
    Monografia jest pierwszym na polskim rynku wydawniczym, tak obszernym, interdyscyplinarnym opracowaniem problemu sprzeciwu sumienia w praktyce medycznej. Obejmuje analizy wybitnych przedstawicieli nauk filozoficznych, prawnych i medycznych, a autorami tekstów są między innymi byli lub aktualni prezesi Trybunału Konstytucyjnego (Andrzej Zoll), Naczelnej Izby Lekarskiej (Konstanty Radziwiłł) i Naczelnej Izby Diagnostów Laboratoryjnych (Elżbieta Puacz). W pracy prezentowane są różne punkty widzenia, uwzględniające zarówno odmienność perspektyw badawczych, tradycji religijno-filozoficznych, jak i poglądów doktrynalno-ustrojowych, co stanowi odzwierciedlenie stanu dyskusji nad przepisami regulującymi sprzeciw sumienia. Materiał został podzielony na trzy części obejmujące perspektywę filozoficzno-religijną, prawną i medyczną. Rozważania zawarte w części pierwszej obejmują m.in. analizę kategorii sumienia w etyce, prezentację stanowiska Kościoła Katolickiego wobec wzbudzających obiekcje moralne procedur medycznych, a także omówienie relacji między dotyczącymi tych kwestii przepisami wewnętrznymi niektórych związków wyznaniowych a prawem państwowym. Część druga zawiera refleksję nad prawem do sprzeciwu sumienia w medycynie z perspektywy praw człowieka (a zwłaszcza praw osób wykonujących zawody medyczne oraz praw pacjenta), przepisów Konstytucji RP i umów międzynarodowych. Obejmuje też rozważania dotyczące reżimu prawnego dotyczącego wybranych procedur medycznych. Teksty zgrupowane w części trzeciej dotyczą zakresu wolności sumienia zarówno w praktyce lekarskiej, jak i w wykonywaniu innych zawodów medycznych: farmaceuty, pielęgniarki, położnej i diagnosty laboratoryjnego. Monografia wpisuje się w aktualną dyskusję społeczną i naukową dotyczącą klauzuli sumienia w medycynie, a autorzy poszczególnych opracowań formułują wiele godnych uwagi postulatów, które mogą się przyczynić do wypracowania właściwych zasad postępowania w tym zakresie.
  • Item
    Sympozjum naukowe pt. Prawo małżeńskie Kościołów chrześcijańskich w Polsce w kontekście wyznaniowej formy małżeństwa cywilnego, Warszawa, 26 marca 2014 r.
    (Wydawnictwo KUL, 2014) Ordon, Marta
    Sprawozdanie z Sympozjum naukowego pt. "Prawo małżeńskie Kościołów chrześcijańskich w Polsce w kontekście wyznaniowej formy małżeństwa cywilnego", Warszawa, 26 marca 2014 r.
  • Item
    Układowe formy regulacji stosunków między państwem a związkami wyznaniowymi (art. 25 ust. 4-5 Konstytucji RP)
    (Wydawnictwo KUL, 2013) Stanisz, Piotr; Pietrzak, Michał; Ordon, Marta; Mojak, Ryszard; Góralski, Wojciech; Krajczyński, Jan; Ryguła, Piotr; Kosek, Mirosław; Leszczyński, Paweł A.; Radajewski, Mariusz; Ignaciuk, Ewa; Piszcz-Czapla, Monika; Czohara, Andrzej; Walencik, Dariusz; Zieliński, Tadeusz J.; Sobczyk, Paweł; Olszówka, Marcin; Mezglewski, Artur; Borecki, Paweł; Brzozowski, Wojciech; Krukowski, Józef; Rakoczy, Bartosz; Zawiślak, Michał; Tunia, Anna; Rakoczy, Tomasz; Bielak, Patrycja Katarzyna; Maślankowski, Jeremi Szczęsny; Stanisz, Piotr (red.); Ordon, Marta (red.)
    Do najważniejszych unormowań prawno-wyznaniowych Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. należą niewątpliwie te, które dotyczą form regulacji stosunków między Rzecząpospolitą Polską a kościołami i innymi związkami wyznaniowymi. Zgodnie z wolą ustrojodawcy relacje te mają być określane w trybie układowym. W odniesieniu do Kościoła Katolickiego zdecydowano o zastosowaniu umowy międzynarodowej, zawartej ze Stolicą Apostolską (art. 25 ust. 4). Ponadto postanowiono, że „stosunki między Rzecząpospolitą Polską a innymi kościołami oraz związkami wyznaniowymi określają ustawy uchwalone na podstawie umów zawartych przez Radę Ministrów z ich właściwymi przedstawicielami” (art. 25 ust. 5). Niniejsza publikacja stanowi głos w dyskusji dotyczącej zarówno teoretycznego znaczenia, jak i praktycznych implikacji art. 25 ust. 4-5 Konstytucji RP.
  • Item
  • Item
    XI Ogólnopolskie Sympozjum Prawa Wyznaniowego pt. Aktualne problemy wolności myśli, sumienia i wyznania, Lublin, 15-17 maja 2014 r.
    (Wydawnictwo KUL, 2014) Ordon, Marta; Szczęch, Urszula
    Sprawozdanie z XI Ogólnopolskiego Sympozjum Prawa Wyznaniowego pt. "Aktualne problemy wolności myśli, sumienia i wyznania", Lublin, 15-17 maja 2014 r.
  • Item