Repository logo

The Repository collects scientific achievements of employees and doctoral students of the John Paul II Catholic University of Lublin. The purpose of the repository is dissemination of the scientific achievements of the John Paul II Catholic University of Lublin, promoting conducted scientific research and supporting didactic activities. The repository collects, stores and shares digital documents in the form of books, scientific articles, scientific journals, conference materials, didactic materials etc.

Document preparationSubmission instructionLegal aspectPublisher policy
FAQDictionary of termsOpen AccessCC licenseCatalogs and registers
 

Communities in ReKUL

Recent Submissions

Item
Problemy dotyczące stosowania regulacji w zakresie nakładania i wyliczania korekt finansowych
(Wydawnictwo KUL, 2023) Piątek, Edyta
Celem opracowania jest zidentyfikowanie regulacji określających zasady ustalania i nakładania korekt finansowych w perspektywie finansowej 2014–2020 oraz weryfikacja ich zastosowania dla rzeczywistej sytuacji rozstrzyganej przez sąd okręgowy. Analiza badanego przypadku wskazuje na możliwość powstania nieprawidłowości skutkujących korektą dofinansowania. Badania zostały oparte na analizie dostępnej literatury przedmiotu, obowiązujących aktów prawnych oraz rzeczywistego przypadku projektu finansowanego ze środków Unii Europejskiej zrealizowanego z naruszeniem postępowania przetargowego, dla którego zidentyfikowano nieprawidłowość skutkującą korektą finansową. Analiza badanego przypadku wskazuje, że dla zidentyfikowania naruszenia jako nieprawidłowość konieczne jest wystąpienie wszystkich przesłanek nieprawidłowości, w szczególności przesłanki szkodliwego wpływu na budżet UE poprzez obciążenie go nieuzasadnionym wydatkiem. Problematyka ustalenia, czy dane naruszenie jest nieprawidłowością skutkującą korektą finansową na etapie postępowania sądowego, nie była dotychczas przedmiotem analiz i w tym zakresie niniejszy artykuł wypełnia lukę badawczą. Zaprezentowane wyniki poszerzają zatem dotychczasową wiedzę o stosowaniu korekt w praktyce gospodarczej i sądowniczej. The purpose of the study is to identify the regulations defining the rules for determining and imposing financial corrections in the 2014–2020 financial perspective and to verify their application to the actual situation decided by the District Court. The analysis of the examined case indicates the possibility of irregularities resulting in the correction of the co-financing. The research was based on an analysis of the available literature on the subject, the applicable legal acts and a real case of a project financed by the European Union implemented in violation of the tender procedure, for which an irregularity resulting in a financial correction was identified. The analysis of the examined case shows that in order to identify an infringement as an irregularity, all the indications of irregularity must be present, in particular, the indication of a detrimental effect on the Union budget by imposing unjustified expenditure on the Union budget. The problem of determining whether a given infringement is an irregularity resulting in a financial correction at the stage of court proceedings has not been analyzed so far, and in this respect this article fills the research gap. The results of the analyzes extend the existing knowledge on the application of corrections in economic and judicial practice.
Item
Turbulentna sytuacja gospodarcza Rosji po wybuchu wojny w 2022 roku
(Wydawnictwo KUL, 2023) Sokołek, Mariusz; Żukowski, Marian
W latach 2022–2023 sytuacja gospodarcza Rosji była dynamiczna i pełna wyzwań. Jej agresja na Ukrainę i wprowadzenie sankcji gospodarczych przez kraje zachodnie miały istotny wpływ na rosyjską gospodarkę. W wyniku ataku na Ukrainę i priorytetowego traktowania finansowania działań wojennych, rosyjski budżet na 2022 r. został znacząco zwiększony, prowadząc do dużego deficytu budżetowego. Dług publiczny Rosji wzrósł znacząco w ciągu roku, osiągając poziom 17,2% PKB. To oznacza znaczny wzrost w porównaniu z poprzednim rokiem. Rosja, mimo wprowadzonych sankcji, miała korzystny bilans płatniczy, głównie dzięki eksportowi surowców, zwłaszcza ropy naftowej i gazu ziemnego. Jej międzynarodowa pozycja walutowa była na poziomie 770 mld USD, a zadłużenie zagraniczne zmniejszyło się w 2022 r., głównie z powodu spłaty kredytów. Jednak struktura tego zadłużenia jest zróżnicowana. Pomimo sankcji Rosja utrzymała znaczący handel zagraniczny, zyskując nowych partnerów handlowych (np. Chiny i Turcję). Zmieniła także kierunki eksportu surowców energetycznych, ograniczając eksport do Unii Europejskiej i zwiększając go do krajów takich jak Chiny i Indie. Pomimo stabilizacji sytuacji gospodarczej w 2023 r., Rosja nadal staje przed wyzwaniami związanymi z sankcjami i ograniczeniami w handlu międzynarodowym. Jej przyszłość gospodarcza pozostaje niepewna. Ten opis sytuacji gospodarczej Rosji w latach 2022–2023 pokazuje skomplikowaną sytuację tego kraju na tle prowadzonych działań wojennymi i nałożonych sankcji międzynarodowych. In 2022−2023, Russia’s economic situation was dynamic and challenging. Russia’s aggresion against Ukraine and the introduction of economic sanctions by Western countries have had a significant impact on the Russian economy. As a result of the aggression against Ukraine and the prioritization of the financing of the war effort, the Russian budget for 2022 was significantly increased, leading to a large budget deficit. Russia’s public debt increased significantly during the year, reaching 17.2% of GDP. This represents a significant increase compared to the previous year. Despite the sanctions imposed, Russia had a favourable balance of payments, mainly due to exports of raw materials, especially oil and natural gas. Russia’s international currency position was at the level of USD 770 billion. Russia’s foreign debt decreased in 2022, mainly due to loan repayments. However, the structure of this debt varies. Despite the sanctions, Russia has maintained significant foreign trade, gaining new trading partners such as China and Turkey. Russia has changed the direction of its energy exports, limiting exports to the EU and increasing them to countries such as China and India. Despite the stabilization of the economic situation in 2023, Russia still faces challenges related to sanctions and restrictions on international trade. Russia’s economic future remains uncertain. This description of Russia’s economic situation in 2022−2023 shows the complicated situation of the country, which has to deal with the challenges of hostilities and international sanctions.
Item
Atrakcyjność inwestycyjna i płatnicza kryptowalut – ocena z perspektywy analizy SWOT
(Wydawnictwo KUL, 2023) Żółtaszek, Agata; Matera, Aleksandra
Kryptowaluty, jako nowy środek płatniczy i przedmiot inwestycji, stały się powszechnym tematem dyskusji na rynkach finansowych. Ewolucja pieniądza dowodzi, że jego forma przez tysiąclecia dostosowywana była do potrzeb ludzi i rynku, a kryptowaluty są bez wątpienia kolejnym etapem w tej długiej historii. Na chwilę obecną trudno stwierdzić, czy waluty wirtualne wejdą w przyszłości do mainstreamu finansów, czy pozostaną niszową formą pieniądza. Dołączenie do grona użytkowników kryptowalut, czy też unikanie tej metody płatności i formy inwestycji, powinno być podyktowane rzetelną oceną realnych szans zysków, jakie dają waluty wirtualne, oraz zagrożeń z nimi związanych. Głównym powodem atrakcyjności płatniczej i inwestycyjnej kryptowalut jest brak centralnego emitenta, czyli funkcjonowanie na zasadzie zdecentralizowanego systemu. Głównym czynnikiem do obaw są duże zmiany cen poszczególnych coinów w krótkim i ultrakrótkim okresie. Ponadto anonimowość transakcji sprzyja ich wykorzystywaniu w działalności przestępczej, co budzi niepokój wielu potencjalnych użytkowników. Ryzykiem, którego nieświadomych jest wielu posiadaczy, jest ich negatywny wpływ na środowisko wynikający z ogromnego zapotrzebowania na energię elektryczną podczas „wydobywania” coinów i powiązany z tym ślad węglowy. Poszerzenie wiedzy o funkcjonowaniu rynku kryptowalut powinno wpłynąć pozytywnie na racjonalność zachowań inwestorów, zwłaszcza indywidualnych, stabilizację długookresową popytu i cen, jak również na zapewnienie wyższego poziomu bezpieczeństwa na zdecentralizowanych rynkach finansowych. The cryptocurrency market is still in the development phase, both technologically and organizationally, but it has undoubtedly revolutionized the functioning and perception of the financial sector. As the results of a global survey suggest, as many as 92% of respond-ents have heard of cryptocurrencies, but only 50% declare that they know what they are. Since their introduction into circulation, they have invariably aroused interest, but also concerns. Therefore, the purpose of this study is to assess the investment attractiveness of cryptocurrencies using the SWOT method. The article presents the characteristics of virtual currencies (advantages and disadvantages, i.e. anonymity, decentralization, transfer module), as well as selected opportunities (i.e. increased availability, incorporation into payment systems and transaction facilitation) and threats (in particular financial, ecological and criminal risks). The results of the analysis should prove helpful in the process of making investment and financial decisions regarding the use of cryptocurrencies. The discrepancy in the goals and priorities regarding the regulation and evaluation of cryptocurrencies between various entities (individual and collective users, states, public institutions, criminal groups) makes the future of virtual currencies difficult to predict. It can be expected that in the long term, the popularization or marginalization of crypto-currencies will be determined by the extent to which it will be possible to take advantage of opportunities and minimize threats at subsequent stages of development, as well as the consistency and effectiveness of policies relating to investing in cryptocurrencies.
Item
Solidarity Mobilisation Capital and Its Conversions. From the Solidarity Movement of 1980–1981 to the Movement to Help War Refugees from Ukraine in 2022–2023
(Wydawnictwo KUL, 2023) Rymsza, Marek
Akcja pomocy uchodźcom wojennym z Ukrainy prowadzona w Polsce po napaści Federacji Rosyjskiej na Ukrainę w lutym 2022 roku jest przykładem nadzwyczajnej mobilizacji społecznej. Fenomen tej akcji pomocowej jest analizowany w artykule z odwołaniem do autorskiej koncepcji solidarnościowego kapitału mobilizacyjnego. Podstawą kompetencji mobilizacyjnych Polaków są doświadczenia samoorganizacji społecznej związane z działalnością ruchu Solidarności w latach 1980–1981. Doświadczenia te utrwaliły wzory samoorganizacji społecznej w postaci umiejętności uruchamiania ad hoc masowych akcji społecznych. Przerwanie rozwoju ruchu przez jego delegalizację po wprowadzeniu stanu wojennego w grudniu 1981 r. sprawiło, że nie zdążyły się wówczas wytworzyć mechanizmy konwersji kapitału nadzwyczajnej mobilizacji w kapitał solidarności jako zbiorową dyspozycję do zorganizowanego działania na rzecz dobra wspólnego w stanie normalizacji. Niemniej jednak doświadczenie zbiorowego zaangażowania w ruch Solidarności pozostawiło trwały ślad w pamięci zbiorowej w formie przekazywanej międzypokoleniowo dyspozycji do nadzwyczajnej mobilizacji społecznej w sytuacjach szczególnych. Taką sytuację wywołał w 2022 roku kryzys migracyjny związany z napływem uchodźców wojennych z Ukrainy, a aktywowany solidarnościowy kapitał mobilizacyjny pozwolił na społeczną absorpcję uchodźców bez konieczności tworzenia obozów dla uchodźców. Potrzeba udzielania pomocy uchodźcom w dłuższej perspektywie czasowej stwarza okazję do przekształcania aktywowanego kapitału nadzwyczajnej mobilizacji w społeczno-instytucjonalno-moralny kapitał solidarności. Jeśli tak się stanie, ruch pomocy uchodźcom będzie niezwykle ważnym ogólnospołecznym doświadczeniem o charakterze uobywatelniającym. he initiative to help war refugees from Ukraine undertaken in Poland after the Russian Federation’s attack on Ukraine in February 2022 is explained in the paper a social phenomenon with reference to the author’s concept of solidarity-mobilisation capital. In this respect, at the foundation of the mobilisation competence of Poles lies the experience of social self-organisation related to the activity of the Solidarity movement of 1980–1981. This experience consolidated patterns of social self-organisation understood as the ability to launch mass social actions on an ad hoc basis. The development of the movement was interrupted by its delegitimisation by the imposition of martial law in December 1981. This meant that the mechanisms for converting the capital of extraordinary mobilisation into solidarity capital as a collective disposition for organised action for the common good – as a normalised state of affairs – did not have time to develop. This intense collective experience, however, left a lasting mark as an intergenerationally transformed disposition for extraordinary mobilisation in specific situations requiring society-wide solidarity, recorded in collective memory. Such a situation was created in 2022 in connection with the influx of war refugees from Ukraine into Poland, and the solidarity mobilisation capital activated at that time made it possible to launch a grass-rooted social aid campaign, thanks to which there was no need to set up refugee camps. At the same time, due to the need to continue providing assistance to war refugees in connection with Ukraine’s protracted defence war, the war-refugee aid movement provides an opportunity to convert the activated capital of extraordinary mobilisation into a social, institutional and moral capital of solidarity. If this happens, the refugee-aid movement will be an immensely important general social experience of citizen empowerment.
Item
Obrzędy i rytuały inicjacyjne w Casamance (Senegal). Analiza etnohistoryczna
(2023) Pomiecińsk, Adam; Sall, Moustapha
W artykule przedstawiono wybrane elementy organizacji społecznej i kulturowej niektórych grup (Baynounk i Diola) żyjących obecnie w Casamance, regionie położonym w południowo-zachodniej części Senegalu. Na podstawie danych historycznych oraz antropologicznych ukazano chronologię osadnictwa w regionie oraz jego specyfikę. Owa „specyfika” interpretowana jest przez pryzmat obrzędów i rytuałów inicjacyjnych (także przedinicjacyjnych) u Baynounk i Diola. Rytuały te mają istotne znaczenie w kontekście kulturowych różnic, które podnoszone są w sytuacji konfliktu i dążeń separatystycznych mieszkańców Casamance. Są one wciąż bardzo żywe, pomimo zachodzących procesów modernizacyjnych wzmacniają ich tożsamości regionalne. Tekst oparty został na dostępnych źródłach historycznych oraz materiałach etnograficznych pozyskanych podczas kilku wyjazdów terenowych do Casamance w Senegalu. This article presents selected elements of the social and cultural organization of some groups (Bayno-unk and Diola) currently living in Casamance, a region in the southwestern part of Senegal. Based on ethnohistorical and anthropological data, it presents the chronology of settlement in the region and its specificity. This “specificity” is interpreted through the prism of initiation rites and rituals (including pre-initiation) in Baynounk and Diola. These rituals are important in the context of cultural differences that arise in the context of conflict and separatist aspirations of the inhabitants of Casamance. They are still very much alive, and despite the ongoing modernization processes, they strengthen their regional identities. This paper is based on available historical sources and ethnographic materials obtained during several research trips to Casamance in Senegal.
Item
Język ojczysty i jego znaczenie w procesie kumulowania kapitału kulturowego wśród migrantów na przykładzie Fundacji im. Władysława Reymonta
(Wydawnictwo KUL, 2023) Jurczak, Agnieszka
Artykuł dotyczy kapitału kulturowego młodzieży polonijnej w Kanadzie oraz znaczenia znajomości języka polskiego w kontekście kumulowania tego zasobu. Przedstawia wyniki socjologicznych badań empirycznych, z których wynika, że posługiwanie się językiem ojczystym związane jest z praktykowaniem określonych nawyków, które wpływają z kolei na umiejętność stosowania i odczytywania kodów kulturowych, wysokość zasobów ekonomicznych oraz posiadanie przedmiotów związanych z krajem ojczystym, a także wyższych kompetencji i częściej deklarowanego zaangażowania społecznego. Znajomość języka polskiego wpływa więc na wysokość zasobów kapitału kulturowego w formie inkorporowanej, zobiektywizowanej i zinstytucjonalizowanej. This article concerns the cultural capital of Polish youth in Canada and the importance of Polish lan-guage knowledge in the context of accumulating this resource. It presents the results of sociological empirical research, which show that the ability to use the native language is related to the practice of specific habits that affect the ability to use and read cultural codes, the amount of economic resources and items related to the mother country, as well as having higher competences and more often declared social involvement. Therefore, knowledge of the Polish language influences the amount of cultural capital resources in an incorporated, objectified and institutionalized form.
Item
Samozatrudnienie jako forma aktywności zawodowej osób 50 plus z perspektywy badań sytuacji pracy
(Wydawnictwo KUL, 2023) Jezior, Jagoda
Artykuł jest poświęcony problematyce działalności gospodarczej na własny rachunek rozpatrywanej w kontekście zmian dokonujących się na polskim rynku pracy oraz znaczenia zjawiska samozatrudnienia w rozwiązywaniu kwestii bezrobocia i aktywizacji zawodowej. Zgodnie z przyjętą perspektywą badawczą uwaga została skoncentrowana na sytuacji pracy osób prowadzących działalność gospodarczą, zwłaszcza jednoosobową. Jakkolwiek celem analizy był opis wybranych aspektów sytuacji pracy osób z kategorii określanej jako 50 plus, to w celach porównawczych uwzględniono przedstawicieli młodszych grup wiekowych. Materiał źródłowy pochodzi z badań sondażowych wykonanych w latach 2011 i 2019 w województwie lubelskim. Omówienie wyników tych badań napotyka na ograniczenia spowodowane m.in. dyferencjacją zbiorowości osób samozatrudnionych, podobnie jak kategorii 50 plus, ale też właściwościami prób badawczych. Niemniej wykazano charakterystyczne różnice sytuacji pracy ze względu na wiek, w tym (późny) wiek podejmowania własnej działalności gospodarczej. Wobec procesu starzenia się polskiego społeczeństwa i zmian równowagi pokoleniowej na rynku pracy należy również podkreślić istotny wpływ samozatrudnienia na możliwości wykorzystania potencjału starszych uczestników tego rynku oraz formowanie wzorów aktywności zawodowej. This article is devoted to the scope of issues concerning self-employed business activity considered in the context of changes taking place in the Polish labour market and the importance of self-employ-ment for solving the problem of unemployment and occupational activation. In accordance with the adopted research perspective, this paper focuses on the work situation of persons engaged in business activity, especially those who are self-employed. Although the analysis aimed to describe the selected aspects of the work situation of people aged 50+, the representatives of younger age groups were also considered for comparative purposes. The source material comes from survey studies carried out in 2011 and 2019 in the Lublin Province. Discussion of the results encounters limitations caused by, among other things, differentiation of the self-employed population, similar to the category 50+, as well as the properties of research samples. Nevertheless, characteristic differences in the work situation were confirmed according to age, including late age at starting a business. Considering the ageing of Polish society and changes in the generational balance in the labour market, it is also important to emphasize the significant effect of self-employment on the possibilities of using the potential of older participants of this market and shaping patterns of professional activity.
Item
Doświadczenia i eksperymenty na ludziach. Podejście socjomedyczne
(Wydawnictwo KUL, 2023) Piątkowski, Włodzimierz
W naukach medycznych badania eksperymentalne wiążą się z główną misją medycyny, jaką jest ratowanie zdrowia i życia ludzkiego. Oprócz orientacji na pragmatyzm i funkcjonalność medycyna ma również powinności etyczne wiążące się z przestrzeganiem zasad moralnych oraz m.in. podmiotowym traktowaniem pacjenta. Jednak historia medycyny dostarcza przykładów „reifikacji chorych” i wykorzystywania ich jako „obiekty” w eksperymentalnych metodach leczenia. W tym kontekście istotną rolę rzecznika praw pacjentów zaczęła odgrywać bioetyka oraz nauki humanistyczne i społeczne w medycynie. Celem artykułu jest próba opisu i interpretacji znaczenia wybranych, eksperymentalnych technik i technologii medycznych stosowanych wobec pacjentów oraz ich konsekwencji, widzianych w perspektywie klasycznej socjologii medycyny. W pracy wykorzystano dostępną literaturę przedmiotu oraz wyniki badań sondażowych dotyczących eksperymentów i doświadczeń na ludziach co stanowi przedmiot zainteresowań nauk socjologicznych. Wyniki przeprowadzonych przez autora badań techniką desk-research wskazały, iż opisywane w literaturze przedmiotu eksperymenty medyczne i doświadczenia na ludziach testujące nowatorskie technologie skutkowały również niezamierzonymi, negatywnymi rezultatami dla zdrowia pacjentów. Aktualny poziom rozwoju medycyny, stan legislacji, poziom świadomości społecznej i zakres wiedzy pacjentów wyznaczają stan rzeczy, w ramach którego powinno dochodzić do ustalania uniwersalnych zasad bezpiecznego stosowania na etapie badań podstawowych innowacyjnych technologii medycznych opartych na wynikach eksperymentów i doświadczeń na ludziach. Przedstawiona w artykule problematyka jest niezmiernie rzadko poruszana w ramach polskiej socjologii medycyny. Opisane w tekście przykłady doświadczeń tego rodzaju budzą kontrowersje natury etyczno-moralnej, w badaniach eksperymentalnych dotyczących człowieka nie mogą być akceptowane techniki ingerujące w integralność oraz tożsamość osoby ludzkiej, tak np. akty zewnętrznej ingerencji w dziedzictwo genetyczne są przeciwne godności istoty ludzkiej i nie powinny być usprawiedliwiane przez wzgląd na ewentualne, potencjalne, dobroczynne skutki zdrowotne w przyszłości. In medical science, experimental research is associated with the main mission of medicine, which is to save human health and life. In addition to an orientation towards pragmatism and functionality, medicine also has ethical duties involving adherence to moral principles and, among other things, the subjective treatment of the patient. However, the history of medicine provides examples of reifying patients and using” them as “objects” in experimental treatments. In this context, bioethics and the humanities and social sciences in medicine have begun to play an important advocacy role for patients’ rights. This article attempts to describe and interpret the meaning of selected experimental medical techniques and technologies applied to patients and their consequences from the perspective of the classical sociology of medicine. This paper uses the available literature on the subject and the results of a survey of experiences and experiments on humans, which is a subject of interest in sociological sciences. The results of the author’s desk research indicated that medical experiences and experiments on humans testing novel technologies described in the literature also resulted in unintended adverse outcomes for the health of patients. The current level of medical development, the state of legislation, the level of public awareness and the extent of patient knowledge determine the state of affairs, within which there should be the establishment of universal rules for the safe use at the stage of fundamental research of innovative medical technologies based on the results of experiences and experiments on humans. The issues presented in this article are scarcely addressed within the Polish sociology of medicine. The example of experiments of this kind described here raises controversies of ethical and moral nature. In experimental research on humans, techniques that interfere with the integrity and identity of the human person cannot be accepted, so, for example, acts of external interference with genetic heritage are against the dignity of the human being and should not be justified for the sake of any potential beneficial health effects in the future.